Historisch Archief 1877-1940
DE
AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND,
No. 346
cenc razzia te houden onder het verdachte volk van de
hoofdt-lad en zoekt daartoe de macht in de afgekondigde sclwsing van
cenigc burgerrechten, die voorloopig is in werking getreden, doch
door de vertegenwoordiging moet worden goedgekeurd. Men hoopt
haar enkel toe te passen op hen tegen wien zij bedoeld is.
»Maar mocht," zoo liet de minister Taaffe zich uit, »de liberale
pers in deze zaak tegen mij front maken en mij in de uitvoering
der nieuwe bepalingen storen, dan zal ik haar niet ontzien."
Graaf Tanffe ziet wel alleen in repressie heil; hij wil de bil
lijke weaschen des volks, die voor verwezenlijking vatbaar zijn,
laten rervullen. Sociaal-politieks wetgeving dus, naar Duitsch
model. Zij zou onder de tegenwoordige gegevens van het
Oostenrijksche staatsleven geene groote kansen hebben, en kwam
zij tot stand, dan zouden die weldaden van graaf Taaffe en zijne
clericaal-conservatieve vrienden den arbeider naar de kurk smaken.
*
Sedert Zaterdag de Fransche Kamer met de kleine meerderheid
van 8 op de 500 stemmen da regeering in het ongelijk stelde en
het voorstel-Clémenceau lot het houden eener enquête naar de
crisis in nijverheid en arbeid aannam, is de geheele week be
steed aan het bespreken van de samenstelling dezer commissie.
De uiterste linkerzijde, wier werk de enquête is, wenschle een
zoo groot mogelijk aandeel in de commissie te hebben en vreesde,
naar de Justice onbewimpeld zeide, dat do meerderheid anders
hare macht zou gebruiken om het geheele voorstel in de doos
te doen. Eenige leden der meerderheid, aan die vrees willende tege
moet komen, hadden voorgesteld, naar de RépuUique meldt,
de leden door den scrutln de Uste bij openlijke .stemming te
doen benoemen, en in den beginne had zich ook de heer Cl
menceau bereid verklaard dat aan te nemen. Eenige zijner
vrienden «n ook de met hem verbonden reacfionairen der rech
terzijde, waren er echter tegen. Zij meenden door bespreking
met de andere groepen der Kamer een grootcr aandeel in de
cnmmissio te kunnen krijgen, en inderdaad waren de Union R
jpiMicaine zoowel als de Union démocratir/ue bereid hun het groote
iinüiiocl af ie staan, dat de verhouding van uun aantal in de Kamer
zou vorderen.
Toen deze onderhandeling niet vorderde,'-heeft men besloten den
i.;'j'.vonen weg te volgen, de leden in de 11 sectiün te laten
biü'.H'rnen om de groepen in hun gcwono afzonderlijke
verguderin'-?T-n t.e lalen uitmaken wie zij zouden stemmen en kiezen. De
UniflH if'j)!tJn!i'c(hif, en de Union d,hiiocrati']u.c, gezamenlijk verreweg
cie meerderheid bezittend, haddon overlegd zich gul te gedragen
i; n c o n iets te groot aantal leden der extrëme-yauchc te kiezen,
rorii'er toch hun eigen overwicht in gevaar te brengen.
Do uilï?!3£ der stemming doet toch die gulheid niet verdwij
nen, liet blijkt namelijk, dat de twee groepen slechts 5 leden der
radicale linkerzijde en 2 der extréme-yatiche, Clémenceau en Brialon,
op hare lijst gezet hadden. Met dezen zijn, buiten de lijst der
Iwee grooto groepen, nog gekozen de hh. De Lanessan, Andneux,
Fioquet, Locqroy, Allain-Targé, Lepere en Alicot, zoodat men de
regceringspartij op 35, de oppositie op O leden rekenen kon.
Veilig hadden de twee machtige Unions aan de uiterste linkerzijde
een paar vertegenwoordigers meer kunnen gunnen. Wanneer uu van
de enquête niets komt, heeft de extréme-gauche nog de ver
ontschuldiging, dat zij overstemd is.
OVERZICHT DER PERS.
ONZE BLADEN.
Da Schoolwet en do Drankwet zijn deze weck op het tapijt. Een rijke
verscheidenheid van meeningen doet zich kennen.
Wat het laatstgenoemde wetsontwerp betreft staat aan don eeuen kant
do Arnli. Ct. en de JV. B. Ct., die liet surtout pas de scle wensehten
toegepast te zien en doen uitkomen, dat het gebruiken van likeuren
in koek- en banketwiukels niet met het schenken van jenever in kruide
nierswinkels enz, ia te vergelijken. Het Vad., de£tanr?.,het Wo.y. WccU/t.,
de Kamper Ct., daarentegen, keuren de voorgestelde wijziging zeer sterk
af' wijl zij tot onbillijkheid leidt en tot schijn van bevoorrechting van de
betere standen. Ook op zichzelf achten deze bladen het verbod
wcnscheiijk. Andere weder, als de Veend. Ct., zijn van oordeel dat de voorge
stelde wijzigingen van te weinig belang zijn orn er de wet voor te veranderen.
Het schoolwetontwerp is mede druk besproken. Het Hand. laat er aich
\ rij gunstig over uit en meent dat het onderwerp met kleine wijziging wel
verdient te worden aangenomen. Zeer gunstig is natuurlijk het gevoe
len van de conserv. Rolt. Ct. Eenigszins anders luidt de meeniug van
't Pad., van het U. D., van het Schoolblad, van de Zui. Cl. en nog eenige
bladen. Z:j doen uitkomen dat de voorgespiegelde bezuiniging op het be
zwaren van de gemeenten zal neerkomen terwijl do overige voorgestelde
wijzigingen niet van veel bctsckenis zijn te achten. Ook zij «kennen echter
dat het ontwerp van mr. Heemskerk verre do voorkeur verdient buvou
dat vau de hh. Mackay c.s.
Algemeene aandacht heeft voorts in de pers getrokken de speech waar
mede de voorzitter van de Utrechtsche rechtbank het proces tegen eenige
studenten, die wegens mishandeling van bejaarde lieden terecht stonden,
heeft gemeend te moeten hesluiten. Eenparig afkeurend luidt het oordeel'
over do vergoelijkende wijze waarop hjj over het ergerlijk feit heeft ge«
sproken. Vad., N. E. Ct., Haagsch Dagbl, N. v. d. Dag, Tijd, Amst. Ct,
Arnh. Ct. en Handelsbl. stonden, evenals ons Dagbl., hier op n gelid.
De benoeming van den heer Van Rees heeft het Haagsche Dagblad
den wensch ontlokt dat de benoemde met zijn geheele verleden zou
breken, een wensch door Vad. en Arnfe. Ct. naar behooren beantwoord.
Nog komt naar aanleiding der benoeming van den heer Van Kees een artikel
voor in het Vo.nl. WeeJcbl. waarin wordt gewezen op het debat in de Eerste
Kamer. Het optreden van den heer v. d. Putte tegenover Heemskerk, doet het
blad spreken van Iemand die een standje maakt, omdat hij zijn zin heeft
gekregen." Ook de Haasbode is nog steeds ontstemd en wijst, na de
beginselloosheid van Heemskerk te hebben aangetoond, o« de besmetting
dier beginselloosheid merkbaar o.a. in de houding van den Minister van Marine.
De Arnh. Ct. heeft mede het koloniaal debat in de Eerste Kamer ter
sprake gebracht .terwijl de Goudsclia Ct. er een zeer beknopt en niet zeer
gunstig oordeel over ten beste geeft. Het Vad. besprak Surinaamsche
toestanden, naar aanleiding van den loop die de bekende zaak-De J«ng
heeft genomen.
De Standaard heeft onder het opschrift: Ik geloof in God den Vader,
den Almachtige", den heer Betz, die haar onlangs a faire nam, op haar
beurt onder handen genomen. De reeks wordt nog voortgezet. De Alkm. Ct.
bracht de artikelen over de grondslag der anti-revolutionaire partij" ten
einde.
Do financieele quaestie bleef deze week goeddeels rusten. Do
Muntquacstie werd in de Vragen des Tijds besproken en prof. Gort. vau d
Linden wijdde er nader een uitvoerige beschouwing aan in ons Dagblad.
Het Haagsche Dagblad behandelde de Tabaks-belasting en het Hwdelsll.
de Suikerquaestie.
Voorts werd in het Leidsche Dagblad en in het N. v. d. D. (door den heer
Beekman) da ontvangst der Transvaalsche deputatie ter sprake gebracht.
Laatstgenoemde nam deze gelegenheid te baat om aan te dringen op het
invoeren van persoonlijken dienstplicht. Het U. D. besprak in niet zeer
gunstigen zin het basluit tot het aanstellen van militie-officieren, terwijl
de N. Kou. op het nut der gymnastiek ter verhooging der volkskracht
wees.
De Pi'ov. G-r. CL behandelde voorts Zondagsrust en Zondagswet", de
Ikho schreef politieke brieven van een Burgerman", de Purm, Ct. Don
kere tijden", do Sleeiibergsclie Cl. de aanstaande
Landbouwtentoonstellingte Amsterdam'', (:t blad vreest minder succes aa de teleurstellingen dia
de jongste grooto tentoonstelling verschillende personen berokkende), het
llaagsclte Dagblad eindelijk weerlegde de beschuldiging van het Noorden
dat het er naar streefde het heerleger der Katholieken bij zijn veldeken in
te lijven. Wel heeft het blad steeds aangedrongen op samenwerking der
verschillende i'ractiün maar nooit op inlijving van aa4ersd.en.ke,n,dea by
haar partij.
WARME KADETJES.
Een Zaterdag-avond Praat j e.
XXXVIII.
Geachte Waterkolk e r!
Gij waart zoo vriendelijk een relaas aan mij te richten, dat als feuille*
ton in het dagblad de Amsterdammer" werd afgedrukt, en waarin ge
onder den titel van Storm- en Watersnoodschets" een jammerlijk tafe
reel hebt opgehangen van de treurige toestanden die Waterkolk nu
en dan te aanschouwen geeft.
Dit nu was zeer zeker uw recht, maar ge gingt buiten uw boekje, toen
gij mijne mede-Amsterdammers en mij voor de voeten wierpt: dat wij
hoog en droog zitten," dat wij ons in Abraham's schoot bevinden," kortom
dat de Amstel-stad een aardsch paradijs is.
t) hoog geschatte Waterkolker of Waterkolkenaar (ik weet
niet precies wat ik zeggen moet) wat hebt gij de plank danig misgesla
gen ! Geloof mij als ik u zeg dat menig Amsterdammer, liever nu en dan
overstroomingen zag, gelijk die ten uwent schering en inslag schijnen te
zijn, dan gedoemd te wezen om het treurig bestaan voorttesleepen, dat ik
wil trachten met korte woorden aan uwe Waterkolksche blikken te ont
vouwen.
Iloordet ge ooit spreken over 't Lutetia Parisiorum der ouden ?
Ik ben zeker dat zulks wel het geval is, want ik vermeen dat ge eea
geleerd man zijt en ge weet dus dat de stad Parijs in de grijze oudheid
de Slijk-stad" heette.
Wanneer ik u nu vertel dat ik, met tal van vrienden, bezig ben om
liandteekeningen op eene petitie, aan den gemeenteraad, te verzamelen,
waarin wij dat korps eerbiediglijk verzoeken de Amstelstad te verdoopen
en haar Moeras-" of Modder'-stad te noemen, wat zegt ge dan wel?
Vermoedelijk roept ge dan luide uit: Neen, dan zijn de Waterkolkscha
toestanden toch nog heilig te noemen.
Wij zijn volstrekt niet van plan, ik meld dit in het voorbijgaan, ^
om ons adres w e r k e l ij k aan den raad te verzenden, want wij wetgjj
vooruit toch dat wij nul op het request krijgen, maar wij adresseeren,
petitionneeren en mopperen, omdat wij Amsterdammers zijn, omdat het
mopperen ons aangeboren is en omdat wij, die nimmer onzen zin krijgen,
toch op eenige wijze willen laten bemerken, dat wij er nog zijn ndatwy
een treurig en akelig leven leiden.
Bulderend stormde het, dagen achtereen uit het Noordwesten, duizenden
dakpannen vlogen door het luchtruim en kletterden op de straatsteenea
ia stukken, een legioen van armzalige schoorsteenen, die reeds lang op
apegapen stonden, betaalden den tol del* natuur, de telephoou-jicadeg V6J>
oorzaakten een. concert, zóó schril ca helsch dat de.......,, ,
"~