Historisch Archief 1877-1940
'-' "' Jet* ftli of min -lang in een voorwerk gekeken heeft en plotseling gewaar
wordt dat het uit is en den naar huis gaat in het donker.
Had Kaats blootgelegd wat Isabella gevpelde, in plaats van te
schildeeen wat er om haar heen te eien was, dan zouden alle beelden hun
oorBaak hebben gevonden in het gevoel der hoofdpersoon nu is die hoofd
persoon een juffrouw, die gehuurd, schijnt om Keats' beelden vast te
houden. "
Had hij zijn oordeel gebruikt en de eischen van een dichtstuk
angstVJdlig nagegaan dan zou hg getracht hebben geen vers te schrijven
WMneer er geen reden voor was en heel niet te dichten, als hij heel geen
teden vond,
. Keats heeft niet als de groote dichters, die wij straks noemden, een
groot gevoel in zijn werk gebracht, dat alle eenheden motiveerde en
samenhield. Doch omdat nu een dichter als Keats een mensch als figuur
1 , gebruikt, waar hij zijn verzen aan ophangt en het gemoed van dien
mensen buiten rekening laat, heeft men het wel eens doen voorkomen of
, het werk van zulk een dichter ontbloot is van wat meu zeer speciaal en
daarom zeer kortzichtig menschelijke gevoelens" pleegt te noemen. Men
deed dit dan met te meer schijn van waarheid omdat men zijn stellingen
\ " gewoonlijk op de minst talentvollen van die richting beproefde, vergetende
dat zonder talent geen aanhanger van welke richting ook menschelijk
gevoel in verzen brengen kan.
Doch dit is niet zoo. De menschelijke gevoelens van Isabella wij
gebruiken dit nu als voorbeeld zijn in het gedicht slecht of in het
geheel niet uitgedrukt; maar in de fijne perceptie van schoone vormen
l7 ' en het schilderen van gestalten, die de zinnen tot bedwelmeus toe
aangr&>«B Kg* ne* gevoel van Keats, een gevoel dat toch zeker niet
tegen'? menlchelijk is.
**? Maar dit gevoel het gevoel voor schoone vormen, veelal gelijk aan
";" -4 een negatief vermogen, het niet in staat zijn oorzaken en gevolgen aan
4 ' een te rjjen: aesthetic sentiment, is evengoed hulpmiddel voor de
andete gevoelens van een dichter, als die schoone vormen zelf hulpmiddel
h , z(jn in het gedicht. Met dat gevoel alleen een gedicht te willen maken
is even als of men een huis wilde bouwen en dit opdroeg aan iemand,
,, die bekwaam was in allerlei soort van kunstig beeldwerk, maar die den
Weerstand der pijlers niet berekenen kon. Dat huis zou vallen eer het
, gereed was.
Dat desniettemin Isabella nu nog gelezen wordt en na vijftig .jaar
waarschijnlijk nog gelezen zal worden, heeft het te danken aan het talent
van Keats, die rijkdom van beelden schilderde met rijkdom van kleur.
Doch hoe zal het nu zijn met den dichter, die in deze richting geleid is
en dan het talent mist dat Keats onderscheidde? Te belangrijker is deze
vraag, daar juist hij, die beelden maakt zonder andere oorzaak dan de
Just ze te maken ook den drang zal missen, die den spaarzamen bezielt,
als zyn beelden gevolg zijn van een dieper gevoel.
Ilomunculus.
(Slot volgt.}
DAGERAAD.
Naar LONGÏEILOVT.
Een bries stak op uit zee, en zij
Riep tot de neev'len: wijkt voor mij!"
De schepen allen riep zij aan:
Zeilt voort, zeilt voort, do dag breekt aan!"
En ver bet land in stormde zij:
Ontwaakt, de nacht is reeds voorbij!"
Zij riep tot 't groene woud: Sier u»
Met al uw lornmerwimpels nu!"
Zij streek langs 't slapend oogeüjn,
En sprak: Zirg nu uw Jiefdeltijn!"
En bij de hofsteên riep zij luid:
O haan, kraai gij den morgen uit!"
korenvelden sprak zij zacht:
Wuift neer, den dag uw' groet gebracht!"
Tot torenklokken galmde zij:
Ontwaakt! het uur verkondig gij!"
En zuchtend streek langs kerkhof zij:
Kog niet, rust zacht," en ging voorbij.
Elise Knuttel?Fabias.
BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN.
Mogen de vereerders van Heinr. Heine nu eindelijk in die Gartenlaube" niet
do Mémoires van den dichter, door den leor Julia uitgegeven, kennis maken,
den bewonderaars van Fritz Reuter staat een soortgelijk genot te wachten.
Een jong Berlijnsch geleerde heeft onder oude papieren, bij de familie
Reuter te Eiseaach berustend, het manuscript gevonden van een werk
uit Reuter's jeugd, waaruit later Ut mine Stromtid" schijnt to zijn voort
gekomen. Het is voor drie vierden in het Hoogduitse)], voor n vierde
in het platduitsch geschreven. Het behelst hoofdzakelijk de geschiedenis
van den Inspector Hawermann; van Briisig vindt men nog slechts enkelei
trekken in een zekeren Suhr. Het volledige manuscript zal niet worden
uitgegeven, maar de meest karakteristieke gedeelten er van zullen naar
aUe waarschijnlijkheid Schorer's Familienblatt" opluisteren.
dpielhagen's roman Uhlenltans, tegen het einde van het vorig jaar ver
schenen, is volgens de lïundschau" een meesters!uk van samenstelling.
In de meest bonte verwarring bewegen er zich een aantal personen van
allerlei stand, natie, leeftijd en karakter m, maar de schrijver weet zijn
uitgebreide en onrustige stof volkomen te beheerschen. Wat ruimte vant
blik, grootschheid van gedachten en toestanden betreft, staat deze roman
onder Spielhagen's werken echter niet bovenaan. In hetzelfde
Februarinummer wijdt de redactie van de Rundschau" een woord van innige en
vurige vereering aan haar diep betreurden medewerker, Eduard Lasker.
Nu La Cour et Ie 'Monde politique a JBirlin, in Pruisen verboden is,
weigeren de Leipziger boekhandelaren de Duitsche vertaling van bet
werk te verspreiden. De uitgave van die vertaling blijft dus voorloopig
achterwege. Thans wordt als schrijver iemand genoemd, die aan het
Ruseisch gezantschap te Berlijn is verbonden.
Op 9 Febr. jl., verjaardag van den dood van Jules Michelet is het eerste
deel van zijn autobiographie, onder den titel Ma Jeunesse", verschenen.
Zijne weduwe heeft de laatste twee jaren aan de samenstelling dezer
biographie uit nagelaten papieren van haar echtgenoot gearbeid.
Naar de Heer Fr. Brunstière in de Revue des deux Mondes beweert, hebben
de uitgevers van Flauberfs brieven aan George Sand nog verscheiden brieven
achterwege gehouden. Daarbij hebben zij verzuimd aanwijzingen te doen ge
ven, die tot recht verstand van sommige brieven noodig zijü, terwijl zij boven
dien zeer slordig met het dateren van de brieven te werk zijn gegaan.
Onder een brief van Flaubert, die woord voor woord eenen, door Ma
chère Maitre" in 1803 geschreven, beantwoordt, leest men het jaartal 1867.
Dit alles neemt echter niet weg, dat de verschenen correspondentie
tusschen Flaubert en George Sand zeer belangrijk is, al ware het alleen om
beider lijnrecht tegenover elkander staaade meening aangaande wezen en
doel der kunst ta leeren kennen.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
Spectator. 9 Febr.
Berichten en mcdedcelingen; De vaderland'ïche geschiadenis in Belgi
door J. G. Frcderïlis; Ylugmaren; Pluksel.
(Pi-dsa) .11. E. T. Van Vlijmen, Een vorstelijk bezoek te Amsterdam
met naweeën; D. E. Cuol, Een stille in den lande; W.
F.Marga(laiit, Ook een seuümenteele reis; (Pü'èsïe) Pol de Mont,
Antiekpenmngen.
F.njsn Haard, No. G.
Het eeuwig nieuwe door IIer,ri Hal off (vervolg); De grafische me
thode m diei.st van de wetenschappelijke waarneming door .F. M. Jaeger
(vervol»-); Vechthanen en hun publiak (Bij de plaat); De Kern door
Virgime Lcveling; Verscheidenheid.
Rev'i.e des deux Nondrs, l Febr.
Maclem : Blaisot, (trois: partie) par Mario UcJtard ; La marine des
ernpereurs et les flotilles dea Goths par Juricndela Gravière; Histoire
d'hivcr par Eug. Mtlchior de Vogiié; La charitéprivée a Paris V.
L'oeuvro des jeunes poit.runairt's par Maxime du Camp ; Victor
Cousin et son oeuvre philosophiquo III. La disgrace, Cousin et B egel
(correspinui :) Le cours de 1828 par Paul Janet ; La houille et les
matiurcs colorantes par Denys Coclitn ; Correspondauce d'une m ere
avec son fils pendant les premières anneés de la restauration par M. G,
Valbert; Revue litteraire Lettres de Gustave Flaubert et de George
Sand par F. Hnmeticre etc.
Nouvelle Revue l Fevr.
SL. Ucilhclot, Les origines de l'Alchimie ; F. de Lcsseps, Souvenirs
d'un voyage au Soudan ; Edgar Montert, Une politique parisienne ;
Clt. Lomon, L'Amiraie (trois : part :) ; G. Dubufe fils, Manet ; '
George Price, La thóatre de Riquiqui; Henri Chantavoine, Poésies ;??
Louis Gallet, Revue de theatre etc.
ScJtorcr's FamilknUatt No G.
Bravo rechts van Ossip Schiibln ; ? Graphologisches, Briefe an eine
Dame ber Ila-udschrifiendeutung von "Eug, ScJiwiedland ', Arnica
montana von Pit ui Wesenfcld ; Rundschau der Erfindungen von G. Richard;
Unsore Tante Aurelie; Neu Wien von Wild Goldbaum ;
ssjl niitgoteilt von F ril s MaiifhnO' (Schlusz) enz.
? Altu.riscb.er
Niemve uitgaven in Nederland;
Hüi'.ebrand, Camera obscura . . l S ! > * ?
Cornelie Huygens, Rcgina ..*.... i
M. W. Maciaine Pont, Sprookjes in waarheid en verbeelding .
Dr. G. l j. Spruyt, Ue aanspraken der Vrije" Universiteiten, naar
aanleiding van Dr. Schaepman's rccle van 11 Dec. 11. beoordeeld
C. E. Tiüiuuim, Kan de vrouw alleen staan? j i , .
Fvoclcrik van Eeden, Frans Hals . . jj i [ '\ ,
A. L. van Gendt, Da beurs op den Dam . ? < .
Gcöiachtslijst van do Familie Dommer ......
Nucrlanda Gymnasiasten-Krakatau, Opgedragen aan Z. K. II. Prins
Aloxander der Nederlanden, Prins van Oranje, Voorzitter van
lut Krakatau-Comit
Eugöno Ilui'ert, L'oiigine des libeit.es Belges, le^on d'ouverture
du cours d'liistoiro nationale, professüi l'Universitéde Liège
Vrouwe Courtmaus, gel). Berchmans, Verhalen en novellen .
-?. , Livina .........
Stijns Prosper, Typen . i . ; i l i ||
Nieuwste Uitgaven in Engeland.
II. Beckiy, Socrates and the Athenians, an Apology " l
T. Bonds, Kings witiout crowns orlives of American prcsidents
G. Flamiug, Vestigia, 2 vol. . . . > ? i . i
0.50
3.25
-i t_^
0.40
4.20
0.80
0.65
3.50
Fr.
O.GO
0.75
0,10
1.5Q
sh. 2.6
» 2
* 12