deljjker ia bet licht te stellen; voorts het Cultanr»telse\, waarover het Hand. een drietal stukken schreef. i Ten slotte zij nog vermeld dat de artikelen in de Stand, aan bet adres Iran dr. Betz, onder het opschrift: Ik geloof in Q-od den Almachtige" tct het cjjfer van elf zijn geklommen; dat in het Hand. Nautilus de wet op de militaire officieren der .zeemacht behandelt; dat de N. E. Gt. de Epidemie-wet besprak met het doel te doen uitkomen hoe onjuist het is de mazelen in diéwet te blijven behouden; dat de Roit. Ct. een artikel behelsde tegen mr. Van Houten en dat het Vaderland, evenals het U. D., met het oog op de voorgestelde Pensioen-vereeciging voor Werklieden, aanspoort tot krachtige medewerking. BRIEVEN VAN JAN VAN 'T STICHT. 't Is^in dit blad ofschoon door een andere hand al eens gezegd, hoe uitstekend de rederijkerskamer Jan Van Beers de kunst verstaat om feesten te organiseeren, om feest te vieren. Zij gaf er ook deze week weer nieuw bewjjs van. Reeds sedert eenige jaren geeft die Kamer jaarlijks een gemaskerd bal voor hare leden en eenige geïntroduceerden. Met de keuze dezer laatsten is men echter zeer nauwgezet. Angstvallig worden de ele menten geweerd, die hier vaak zoo menig feest van burgers geheel of gedeeltelijk doen mislukken. , Het bal van jl. Maandag heeft zekere alle vroegere overtroffen, hetgeen te begrijpen ia, daar langzamerhand het oud veroordeel der protestanten tegen dergelijke Roomsche'1 feesten, zooals men ze noemde, overwonnen wordt. Eenige jaren geleden ging men er slechts toe over, mits het ge?maskerd bal in" de vasten gegeven werd dat was om den schijn te redden. Spoedig begreep men echter, dat dit onzin was en heden ten dage zit verdraagzaam roomsch en on-roomsch bijeen en denkt er niet aan wat voor een t4)d het is, maar wil zich slechts vermaken. Men vraagt niet of men een vuilen" gereformeerde of een vuilen" katholiek voor zich heeft (eoo liefelijk betitelt men elkander wel eens); men denkt aan politiek noch godsdienst, aan bijzondere noch openbare school slechts aan de pret wordt gedacht. En als men ziet hoe die burgers feestvieren, daa moet men erkennen, dat onze middenklasse ??want tot die machtige kern der burgerij behooren, op enkelen uit hoogeren stand na, alle leden van Jan van Beers een benijdenswaardigen tact heeft zich te amuseeren. Te zeggen, dat do orde geen oogenblik verstoord werd, zou een beleediging zijn daarvan is in die vereeniging geen quaestie. Maar de opgewektheid, de gulle toon, de vroolijke geest, die soms als door ingeving het geheele gezelschap op een gegeven oogenblik in een gemeenschappelijk lied doet instemmen, zouden meer doen denkeu, dat men een huiselyk feest, waar een 50 genoodigden vereenigd waren, bij woonden, dan een bal waarop zich tusschen de vier en vijfhonderd gecostumeerden bewegen. Zóó groot was ditmaal het aantal gemaskerclen. Wat vroeger nog wel eens werd toegelaten, dat men in zwarten rok en broek in de zaal mocht komen was thiuis verboden: ieder rnoest iu costuum verschijnen. Men vond dan ook in de «aal van Tivoli de grootste versclieivlcnheid van kleeding en vooral de dames hadden voel werk van hun toilet gemaakt. In een beschrijving \i»n vele fraaie costunics te treden gaat niet aan. Slechts n moet genoemd wordca: 't was een heer in een nauwsluitend lood kleurig pak, die beweerde, dat iiij ir. act bassin var, ;!e watcrieid'ng te Soest was gevallen, en ofsciioon dadelijk eruit gehaald zijn zwarte pak in dat oogenblik geheel had zien verkleuren; 't was veel zwaarder geworden ook, vertelde hij. Zoo komt men op en fan een bal masquó tot do waterleiding, die hinr nog altijd de gemoederen bezig houdt, lloi sniiijnt echter, dat thans da vrees voor loodvergiftigiug spoedig zal voidwenen zijn, on dit dan ken wij aan onzen energiekeii stadgenoot, den heer A. D. Hamburger. Deze .man ik heb wel eens gehoord, dat hij no# altijd als een heilige reliek het bakje bewaart, waarmede hij in zijne jeugd den kleinSten kleinhandel, dien men maar deuken kan, dreef is een van die in onzen tijd steeds zeldzamer wordende voorbeelden, hoe men door vip en volharding, ook by gemis aan de thans zoo onontbeerlijke opvoeding, het van den laagsten trap op de maatschappelijke ladder, tot een ontzaglijke hoogte brengen kan. Zooals gezegd is, was hij vroeger slechts een kleinhandelaar, doch allengs opklimmende, is hij thans een van de voornaamste fabrikanten in ons land. Aan zijn ondernemingsgeest is het te danken, dat in utrecht de eenige Nederlandsche lood- en zinkpletterij bloeit en steeds meer in bloei toeneemt. Geen verbazing kan het ?wekken, dat deze ondernemende fabrikant geen pogingen onbeproefd liet om de bezwaren, die zich niet alleen hier, maar alom bij de waterlei dingen openbaarden te overwinnen, en na talrijk kostbare proeven ia hem dit naar het oordeel van deskundigen eindelijk gelukt. In de looden buizen werd, terwijl zij nog niet geheel in vasten toestand waren, langs den binnenwand een dunne laag tin geperst en naar het schijnt werd door dit procédéaltijd eenig Jood met de laag tin vermengd. Dit voorkomt de heer Hamburger door een tinnen buis van rnim een millimeter wanddikte, geheel geïsoleerd van de veel dikkere looden ommanteling vervaardigd, zoodanig in deze laatste (looden buis) te brengen, dat ofschoon daarmede geen geheel uitmakende, zij toch daarin zoo vast zit geperst, dat ze er slechts uit te verwijderen is, door de looden ommanteling in de lengte dwr te snijden en zoo als het ware open te vouwen. Door welk procédédit den heer Hamburger gelukt is, is natuurlijk nog zijn geheim. De voordeelen vau de«; buizen springen echter in het oog, daar liet water nooit met het lood kan in aanraking komen en de bin nenhuis, blijkens ingesteld, scheikundig onderzoek, 99 pet. tin bevat. De prijs dezer leiding zal natuurlijk eenigszius liooger zijn, tnaar deskundigen beweren, dat nog na vele jaren deze buizen om dea tinnen wand aanzien lijke waarde zullen vertegenwoordigen, 't Is to hopen, dat zij die daarvoor de aangewezen per.-onen zijn, een nauwkeurig onderzoek naar deze vin ding zullen inïtellen en dat daardoor de heer Hamburger succes op zijn onvermoeid streven moge hebben. fc U-N S T. HET TOONEEL TE ROTTERDAM. 't Is maar een Smid. 't Scheepje; Onverstandige Vrouwen. Der Nordstern, Vrijdag jl. had in den Nieuwen Schouwburg de eerste opvoering plaats van het reeds lang met spanning verwachte oorspronkelijke tooneelspel 't Is maar een Smid van den heer Willem van Zuylen. De zaal was zoo stampvol, dat vele belangstellenden geen plaats konden krijgen; het pu bliek applaudisseerde zoo aanhoudend dat de acteurs voortdurend moesten terugkomen bij open scène en wel driemaal na elk bedrijf voor bet voet licht moesten treden. Van waar dat schitterend succes? Alvorens deza vraag te beantwoorden, willen wij eerst den korten inhoud mededeelen. De kruidenier Haverman is intiem bevriend met den smid Bolte, welko vriendschap aanleiding geeft tot een liefdesbetrekking tusschen Marie Haverman en Andries Bolten, ook smid, evenals zijn vader, eene betrekking1, die door beider ouders niet ongaarne wordt gezien. Haver man wint het hoogste lot in de Weener loterij en wordt door dien plotselingen rijkdom zoo verwaand, dat hij alle betrekking met de Bolte's afbreekt en niet meer duldt, dat zijne dochter bij hen aan huis komt. Hij valt in de handen van den makelaar Guntherman, wordt diens compagnon en in weerwil dat zijne vrouw, zijne dochter, zijn knecht en zijne meid erg het land habben aan dien menheer Guntherman en hem voor een grooten schurk houden, laat Haverman, de eerzame krui denier van voorheen, zich niet alleen overhalen tot alle mogelijke financieele speculatiën, maar wenscht bovendien, dat zijne dochter met Gun therman zal trouwen. Zij wil natuurlijk niet, er komen standjes van belang, tot zooals te verwachten was, de bedriegerijen van Guntherman bekend worden, deze de plaat poetst, slechts een brief vol leedwezen achterlatende, Haverman weer aan lager wal zit, de Bolte s hem helpen en hij de toestemming tot het huwelijk geeft van zijne doch ter met Andries Bolte. 't Is maar een Smid, die Bolto, maar het is toch een brave kerel." Zooals uit de korte inhoudsopgave blijkt, hebben wij bier met een. thema te doen, waarover al heel wat andere stukken handelen; de per sonen, die er in voorkomen, zijn echte theatertypen; Haverman type parvenu; Guntherman.... typo schurk; Mejuffrouw de Wed. Bolte tyre goedheid en vlekkelüozo deugd; Kees .... type trouwe famiiie-knecht: Jansje type familie-meid. Literarische waarde moet men dit stuk ten cenenmale ontzeggen en toch heeft het eucce:.', groot succes gehad Hoe komt dat? Heel eenvoudig, omdat Van Zuylcu's stuk ecu echt, begrijpelijk volksstuk is een, zooais Faiv.sen za schrijft; ecu stuk voor het groote publiek. Tal van scènes komen er ia voor, dia pakken, die het groote publiek medesleepen over de fouten heen; men denkt er om iets te noemen, niet aan, dat die fat van een Guntherman, die niets anders doet dan met hooge woorden scher men en zijn kr.cveltjo draaien, een practisch man als den kruidenier Havorman ui is deze ook een beetje tureluursch geworden zóó kan beetnemen; men amuseert zich zonder de minste moeite te hebben door te moctoii nadenken. Wat het stuk voornamelijk zoo veel aantrekkelijks £ce!'t, liet zijn de voortdurende voorkomende zetten op de groote en rijke lui. Vau de loterij sprekende, zegt Kees, dat deze niets anders dan een dubbelspel is, waarmede de arme menschen het geld uit den zak wordt gehaiild en zij alleen dient om eenige groote heeren, die het grootste ge deelte van de winst in hun zak steken te verrijken. Zulke oordeelvellin gen, die telkens door het publiek met bravo's en handgeklap worden ont vangen, komen meermalen voor. Eene nieuwigheid komt in dit stuk voor, die wij ongaarne algemeen zouden zien ingevoerd. Het eerste bedrijf eindigt daarmede, dat Kees 'a avonds om elf uur aan Andries Bolte een bouquet van Marie Haverman zal brengen, bestemd voor juffr. Bolte, die den volgenden dag jarig is. Vóór het begin, van het tweede bedrijf gaat het gordijn op, het slaat elf uur, Andries komt naar buiten, i;ceint de bouquet aan. zet hem op een9 tafel voor de slaapkamer van zijne moeder, gaat weer weg en het gordijn valt. Het komt mij voor, dat, waar wij hoorden, dat Kees de bouquet zou brengen, wij bij weinig nadenken, zoodra wij iu het tweede bedryf twee bouquetten z-ien staan, toch zullen weten, dat een bouquet van Juffr. Haverman is. De schiijver mag toch wel aannemen, dat het Schouwburgbezoekende pxibliek een heel klein beefje denkt. De opvoering was uitstekend; men kon zien, dat de acteurs er zich eens op gezet hadden, om het stuk van hun directeur geheel te doen slagen. Niet het minst heeft tot het welslagen Van Zuylen zelf medegewerkt, die in de rol van den huisknecht Kees zoo uitmuntend was, als wij hem maar zelde i zagen. Dat hij dus n als auteur n als acteur het leeuwen-aandeel in het applaus kreeg, is te begrijpen; hij heeft het dubbel verdiend. Woensdagavond traden in zijn schouwburg op eenige leden van het Nationaal Antwerpsch Tooneel-Gezelschap, die gedurende de vasten, in welken tijd in Antwerpen niet kan gespeeld worden, eene kunstreis door Nederland maken. De verschillende tooneelspelers, die wij zagen optreden, zijn allen oude bekenden van ons; het zyn vroeger tweede en derde rangactears vaa den heer Van ZuyJen, Ned. Tooneel afd. Rotterdam en het gezelschap van De Groot te Amsterdam geweest, die thans op de eerste plaats schitteren (!) en zoo het woord uit de Henriade omkeeren: Tel brüle au premier rang, qui s'éclipse au seconcl." Men speelde 't Scheepje, Oorspronkelijk Drama in n Bedrijf vaa Jac. eb Vos ea Onverstandige Vrouwen, Blijspel in vier bedrijven van Hugo Burger, vertaald door Jae. do Vos. 't Scheepje is een stukje, dat heel veel goeds heeft. Eene schippersvrouw, Geert, leeft met haar dochter Elsje te Katwijk. Vroeger woonden zij ta Scheveningen, maar sedert haar man, Jaap Barendse, niet meer van een reis is teruggekomen, en hare dochter, ongehuwd, moeder geworden is, heeft zij zich te Katwijk gevestigd. Met haar man ging Barend, de beminde vaa Elsja en vader van het kind, dat deze heeft ter wereld gebracht op hetzelfde schip mede.