Historisch Archief 1877-1940
N°,seo.
DE AMSTERDAMMER
WEEKBLAD VOOR NEDE
1884.!
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
Uitgevers: DAGBMBTBWBBSIQma HOLTZ * Go.
Kantoor: Spuistraat 316.
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLFF & Co.
INHOUD:
BUITENLAND. BINNENLAND. Onze bladen. Warm» kadetjes, een
Zater-<**3»voud-pr»a,tje, XLI, door Aqnarjus. Brieven van Jan van 'tSticht. Kunst:
Gnaeldis, tooaéelspel naar het Hoogdnitsch van Frederik Halm, door A. Th. Het
Amsterdamsch tooneel, door 3. K. W. Het tooneel, Grand Théatre, Lieve Bloedver
wanten, naar b*f> Hoogduiisch van B. llenedjx, door Olairmpnt. Muziek, door
/uijito?, Uit België, door A. M. Lette.kunde: Regina door Comélio
Hnygenc, beoordeeld door Enrichetta. D» jonge Oircasslsche Prins, naar htt
hoogduiteeb van eibel, door C, M. Hugnenin. Betichten en Mededeelingen.
In. boud van Tijdschriften. Nieuwe Uitgaven. Militaire Zaken: Hot
toekomstwapen der infanterie door Bataaf. BibliograpMe. Schaakspel. Fenilleton:
In den Maneschijn, V, door Hans Arnold. NIEUWS VAN DE WEEK. Faillis
sementen. Orernioht van de Effectenmarkt. Burgerlijke Stand. Veiling van
vaste goederen, e Huur. Advertentiën. Schouwburgen, enz.
Zondag 9 Maart.
B U I T E * J, A X ».
De dag der opening van den Duilschen Rijksdag onderscheidde
zich dezen keer niet door eenige verrassende mededeeling in de
' troonrede, 's Keizers stem, klinkende uit den mond van den Secre
taris van Staat, verkondigde niets meer dan eene opsomming der
te behandelen wetten, reeds lang uit den arbeid van den Bonds
raad aan de leden en aan het publiek bekend, en die thans reeds
afgezaagde verzekering van den vreedzamen toestand in Europa,
welker herhaling en. omslachtige bewoordingen den vermoeiden
lezer naar een dessous des cartes doen zoeken.
Merkwaardiger was de dag der opening door eene mededeeling
die de» morgens in de liberale bladen der hoofdstad verscheen.
Ite Liberale Vereeniging, de secessiom'sten die in 1880, het
weijel|ömoede, de rgen der nationaal-liberalen verlieten, hebben zich
, vereenigd met de Fortschritts-partij tot eene groote liberale partij,
-dfè'de raan der grondwettige Regeering omhoog zal houden tegen
bet persoonlijk regime, door Keizer en Rijkskanselier in weerspraak
met de Grondwet verkondigd en zoover mogelijk toegepast.
De nieuwe »Duitsche vrijzinnige partij'' kwam tot stand door
wederzijdsch toegeven der beide fracties, onder het besef dat eene
krachtige oppositie alleen in staat is het streven naar
terzijdestelvan het parlement tegen te gaan.
In haar programma stelt zij zich ten doel de handhaving van
het constitutioneel staatsleven, met bestrijding van elke inbreuk
op de rechten der volksvertegenwoordiging. Zij wil de rechten
des volks, zooals die in de constitutie zijn geschreven, waarbor
gen, vooral volledige vrijheid van geweten en religie, en eene wet
telijke, voor alle kerkgenootschappen gelijk recht brengende rege
ling der verhouding tusschen Staat en 'Kerk tot standbrengen. Zij
wil de volkswelvaart bevorderen op den grondslag der bestaande
maatschappelijke orde, met eerbiediging van het intiatief der
arbeiders en onder bestrijding van elke staatsvoogdij die het vrije
verkeer aan banden legt. Zij eischt, wat het belastingstelsel aan
gaat, ontheffing der eerste levensbehoeften, weinig van elk mono
polie en van de economische politiek die slechts de belangen van
enkele klassen beoogt. Behoud der volle weerkracht van het
volk, luidt haar laatste beginsel, door algemeenen dienstplicht,
doch met zoo kort mogelijken diensttijd en driejaarlij ksche vast
stelling van de legersterkte in vredestijd.
Het programma dezer fusie verdient de sympathie van ane vrij
zinnigen en met meer belangstelling nog dan vroeger zal het
buitenland den belangrijken strijd volgen, die in Duitsehland voor
behoud der grondwettige rechten wordt gevoerd.
.
Bij den steeds gespannen toestand tusschen werkgevers en
werkIjeden, die in de roijndislricten te Anzin tot eene uitbarsting
gekomen is, wordt de wanverhouding ingewikkelder gemaakt door
het monarchaal karakter dat de directie, onder den hertog
d'Audif'fret-Pasquier, en het socialistisch-anarchistische dat de meetings
der werklieden dragen. Eene zuivere oplossing wordt daardoor
belemmerd. Da republikeinsche regeering, door beiden te hulp
geroepen, en door eene interpellatie van den heer Girard, afge
vaardigde van Valenciennes, tot eene verklaring gedwongen, heeft
betuigd, dat zij zich tot interventie niet gerechtigd achtte. Alleen
Abonnement per 3/m.- ? 1.?. fr. p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers a.»n de Kiosken verkrijgbaar a 0.19.
Advertentiën van 1?6 regels ? 1.?, elke regel meor . 0.15.
tueschen den tekst per regel . . . . . 1.?.
Abonnement op de Mail-Editte per jaar 18.?.
Advertentiën ia _ .. regel 8.20.
wanneer »de exploitatie niet meer met de behoeften van het
verbruik in overeenstemming is," of wanneer er » zware wets
overtredingen plaats hebben," kon zij de concessie intrekken; er
is echter geen reden om tegen de compagnie op die wijze te
handelen. Alleen wanneer er rustverstoringen plaats hebben, kan
zij de werklieden door troepen of gendarmerie laten bedwingen;
tot heden was ook hiertoe geen aanleiding. '
De concessie van Anzin dagteekent reeds van 1717; na de
revolutie hebben de oude eigenaars alles weer ingericht als vóór
dien tijd, zoodat het niet te verwonderen is, wanneer het régime
der mijn, dat in een soort van lijfeigenschap begonnen is, aan de
werklieden van onzen tijd niet meer behaugt. .
&-i *
* * *
Generaal Graham is er in geslaagd, op dezelfde plaats, waar het
Egyptische leger van Baker-pacha weinige weken verleden jam
merlijk verslagen werd, aan de opstandelingen onder Osman-Digma
eene geduchte nederlaag toe te brengen. Terwijl het Engelsche
leger bij den slag slechts 200 man aan dooden en gekwetsten
verloor, lieten de benden van Osmau Digma 2300 dooden op het
slagveld achter. Het aantal gekwetsten is onbekend; slechts een
twintigtal viel in de handen der Engelschen. Zoowel deze gevangenen
als de bevolking van Tokar, dat na den slag zonder eenigen tegenstand
werd bezet, waren van oordeel, dat vele Sheiks thans hunne onder
werping zouden komen aanbieden, indien zij namelijk onder de
heerschappij der Engelschen zouden komen; van de Egyptische
pacha's en bey's wilden zij niets weten. Dit verhaal van den
Standard-correspondent heeft bijzonder veel van een tendens-bericht, overi
gens is van die goede gezindheid der opstandelingen nog niets geble
ken. Osman Digma heeft zijne troepen opnieuw, en thans in de
nabijheid van Soeakim, bijeengetrokken. Generaal Graham heeft even
eens het grootste deel van zijn leger naar Soeakim overgebracht,
en men verwacht tegen Maandag of Dinsdag een nieuwen slag.
K I
]V I, A A
Meermalen wezen we op de aan spotternij grenzende onverschilligheid,
waarmee onze Tweede Kamer het heilig" recht van petitie behandelt.
De zitting van verleden Vrijdag (29 Februari) gaf er weer een staaltje van.
Aan het slot der zitting bracht de heer T. Mackay verslag uit over 102
adressen, van ver over de 2000 ingezetenen en tal van vereenigingen of
handelsorganen, alle over de belasting-voordrachten der Kegeering en
het voorstel-Van Delden.
Ze werden ter griffie neergelegd.
Dertien leden waren nog slechts in de vergadering aanwezig om daartoe,
jn strijd met de wet, te besluiten.
Afgescheiden echter van deze grove inbreuk op het uitdrukkelijk voor
schrift, dat een onvoltallige vergadering geenerlei beslissing mag nemen
zelfs niet over petitiën vragen we of het niet billijk en gepast ware
geweest voor dit veelbeteekenend algemeen petitionnement de Kamerzitting
te verdagen, vóórdat zij een besluit nam om de voorstellen, waarop deze'
adressen betrekking hebben, aan den kapstok op te hangen?
Vroeger was het gewoonte in de Tweede Kamer, dat zich over speciale
wetten slechts specialiteiten deden hooren. ; *~
Nous avons changétout cela.
Tegenwoordig praat iedereen over alles.
De heeren Keuchenius, Bahlmann en Haffmans mengden zich dapper
in 't debat over de voorzieningen nopens het muntwezen. ^^
Hun adviezen waren goud waard.
De heer Keuchenius zag de zaak zóó goed in, dat voor hem de ganscha5
quaestie eenvoudig neerkwam op goud koopen voor zilver.
De heer Bahlmann maakte de gansche oplossing der muntvraag afhan*
kelijk van de herziening onzer tarieven.
En de heer HaSmans verkocht allerlei grappen over de zilver-volbloe»
digheid... van.de Kederlandscha Bank, ten wier behoeve de verkoop.zou
plaats hebben.
Toch kwamen juist de vrienden van deze heeren er, bg de markenwet^
Let krachtigst tegen op, dat men der Kamer dingen wilde laten beslissen*
waarover ze onbevoegd waa te oordeelen.
ftSi amic