Historisch Archief 1877-1940
A°. 1884.
DE AMSTERDAMMER
WEEKBLAD YOOR M
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
uitgevers: DAGBLADVEBEENIGING HOLTZ & Co.
Kantoor: Spuistraat 216.
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLFJ1 & Co.
-Zondag 13 April.
Abonnement per 3/m, f 1.?. fr. p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar a 0.10.
Advertentiën van 1?6 regels ? 1.?, elke regel meer . 0.15.
tusschen den tekst per regel 1.?.
Abonnement op do Mail-Editie per jaar 18.?.
Advertentiën in regel 0.20.
INHOUD:
BUITENLAND. BINNESTLAND. Onze bladen. Warme Kadetjes. E
nZateraag»Tond-praatje XLV, door Aquariug. In den Baad, door Eaadslid No. 40.
Kunst: Muziek, door Auditor. Muziek in de Hofstad, door D. Alva's laatste
rik lang» den Buitenkant, October 1573", door Alb. Th. Letterkunde:] Olympia.
Een verhaal uit de tweeda eeuw door L. Strehie, beoordeeld door A. J. L. Croiset.
Tw«e Sonnetten, I. Lente, II. Avond, door T. Hacidua. Emaauel Geibel.
Berichten en Mededeelingen. Inhoud van Tijdschriften en Uitgaven.?Militaire Zaken:
Iets over de nieuwe Compagnies-administratie, door S. Bibliographie.
SchaakBpej. _ Feuilleton: Carlotta. Uit het Italiaansch naar O. Boito, I. Ingezonden.
NIEUWS TAN DE WEEK. Faillissementen. Overzicht van de Efiectenmarkt.
Amerikaansche Sporen, 12, door J. v. d. Burg. Burgerlijke Stand. Veiling
T»n vaste goederen. Te Huur. Advertentiën. Schouwburgen, enz,
BUITENLAND.
De wet op de uitbreiding van het kiesrecht in Engeland is bij
de tweede lezing met eene verrassende meerderheid aangenomen.
Op het laatste oogenblik besloten de Ieren, 50 in getal, vóór de
regeering te stemmen, en zoo verkreeg deze voor haar ontwerp
340 stemmen, terwijl de tegenstanders het slechts tot 210 stemmen
brachten. Het blijkt hieruit, dat de liberalen, zoodra het de in
voering van een waarlijk vrijzinnigen maatregel geldt, vast aaneen
gesloten optreden en individueele verschillen ter zijde stellen. Dat
zij niet geneigd zijn, om de Egyptische politiek der regeering met
evenveel ijver te steunen, kan men hun waarlijk niet ten kwade
duiden.
Intusschen heeft da wet nog slechts het stadium der voorloopige
beraadslagingen doorloopen, en na de Paaschvacantie zal de
artikelsgewijze behandeling beginnen, waarbij zij de vuurproef der amen
dementen moet doorstaan. Onder die amendementen zijn er
enkele van zeer ingrijpenden aard, bijv. dat van den heer Chaplin,
die de uitbreiding van het kiesrecht en de verlaging van den
census niet op Ierland wil toepassen.
De onaangename wijze, waarop Lord Randolph Churchill in den
laatsten tijd tegen Sir Stafford Nortbcote en andere invloedrijke
conservatieven is opgetreden, heeft in de partijverhouding groote
stoornis veroorzaakt, zoodat volgens de Daily News de
leiding der partij in het Hooger- en Lagerhuis eene belangrijke
wijziging zal ondergaan.
* *
In Egypte is eene ministerieele crisis ontstaan. Nubar-Pacha,
de voorzitter van het kabinet, weigert langer een werktuig te zijn
in de handen van den heer Glifford Lloyd, die in zijn hervor
mingsijver de vooral in het Oosten zoo geliefde spreuk »haast u
langzaam" geheel uit het oog verliest. Door Nubar's aftreding
wordt de Engelsche regeering op nieuw genoodzaakt kleur te be
kennen, en zal zij eene schrede verder moeten gaan op den weg,
die van een Egyptisch schijnbestuur onder Engelsch toezicht,
voert naar het protectoraat en wellicht naar de annexatie.
Uit Khartoem en Kassala zijn berichten ontvangen. In beide
garnizoenen vleit men zich nog steeds met de hoop op Engelsche
hulp. Onze lezers weten dat die hoop ijdel is, en dat zelfs voor
generaal Gordon, niettegenstaande den sterken aandrang van de
pers en de openbare meening in Engeland, door de regeering niets
wordt gedaan.
*
» *
De Fransche regeering heeft vóór de Paaschvacantie, die dit
maal, wegens de verkiezingen voor de gemeenteraden tot 22 Mei
zal duren, de moeilijke taak gehad, »de geit en de kool te
sparen" en is er geenszins in geslaagd. Eerst had de minister
Waldeck-Rousseau de Kamer moeten verzoeken in zake de ge
meentelijke verkiezingen voor de stad Parijs het ontwerp, door
den Senaat geamendeerd, aan te nemen, zoodat de scrutin de liste
per arrondissement behouden bleef; de Kamer weigerde dit door
het amendement-Floquet, verkiezing door vier groote sectien, aan
te nemen. Toen moest dezelfde minister aan den Senaat voorstel
len- het ojitwjajjk aldM^daor^de-Kamcr geam.endeerd
en Jules Ferry kwam hem zelfs hulp bieden in de verdediging.
De Senaat weigerde evenzeer, en nam het amendement-Labiche
ten tweede male aan.
De slotsom is nu, dat noch de Kamer haren wcnsch, de vier
groote secliön, noch de Senaat zijn wenseh, scrutin de liste per
arrondissement verkrijgt, maar de zaak in statu quo, het door
allen veroordeelde stelsel, blijft.
*
De werkstaking te Anzin is door de HH. Gtovis Ilugues en Giard
voor het Fransch parlement gebracht door een interpellatie aan de
regeering, die »Frankrijks leger ten dienste van het kapitaal had
afgestaan." De regeering heeft geantwoord dat van de drie groe
pen te Anzin ne zeer te beklagen was, de arme mijnwerkers, die
met waardigheid gebrek en ellende verduurden zonder hunne
kalmte te verliezen, hoe de intransigente demagogen hen ook aan
zetten; ne zeer te prijzen, de agenten der openbare wel, die
ondanks alle uittartingen zich aan hun consigne, kracht en
bedaardheid, hielden; en ne zeer te verachten, de groep der
volksmenners, die een gemakkelijk te exploiteeren element voor hun
drijven vonden in de ellende en het lijden van de arme
aangehitsten.
Met 525 tegen 66 stemmen nam de Kamer eene motie van ver
trouwen in de regeering aan.
?
t «
Het nieuwe Italiaansche ministerie heeft bij monde van den
minister VA.- Buitenlandsche Zaken, Mancini, eene verklaring over
de verhouding van Italiëtot de vreemde mogendheden afgelegd,
waaruit blijkt dat tont est pour Ie mieux dans Ie meilleur des
mondes possible. De vriendschappelijke verhouding van Italië" tot
Duitschland en Oostenrijk is niet verminderd; de uitlegging, die
men aan graaf Kalnoky's woorden gegeven had, als zou Italiëvoor
de geallieerden met Rumeniëgelijkstaan, is onjuist; de aanslui
ting met Rusland doet Italië's bondgenootschap voor de keizer
rijken niet in belangrijkheid verminderen; met Frankrijk is door
wederzijdsche welwillendheid alle misverstand uit den weg ge
ruimd; Engeland wil men in Soedan niet door vertoogen lastig
vallen, zoolang het zelf de handen zoo vol werk heeft.
Deze rede a la Dr, Pangkss is door de Kamer met toejuichin
gen ontvangen.
*
* *
In Oostenrijk is het minder kalm. De OchsenMeg tusschen
Weenen en Presburg uitgebarsten heeft de beide helften van de Oos
tenrij ksch-Hongaarsche monarchie in het krijt geroepen. De zaak is
in den aanloop vrij eenvoudig. Het ministerie van landbouw acht.,
'het noodig maatregelen te nemen tegen de slagers, die de bewo
ners van Weenen en omstreken slecht vleesch voor hooge prijzen
verkoopen. De slagers willen zich niet laten dwingen en verleg
gen de markt naar Presburg. »Neen", zegt de stadhouder van
Neder-Oostenrijk, »dat gaat zoo niet," en hij maakt gebruik van
ecnige bepalingen der veepestwet om den invoer vaa Presburg te
bemoeilijken.
Men slaagt daarin uitstekend. Maar de Hongaren kunnen uiet
toegeven dat men tegenover hen gebruik mag maken van bepa
lingen eener wet waarvoor thans geen termen bestaan. Tisza
bemoeit er zich mede en seint naar Weenen dat zulk een handel
wijze inbreuk maakt op de Staatsrechtelijke verhouding der beide
monarchieën en een conflict dreigt.
Het tolverbond tusschen beide monarchieën sclmjft voor, dat
de uitlegging van bepalingen waarover verschil van meening be
slaat, wordt toevertrouwd aan een conferentie, maar Hongarije
wilde daartoe niet medewerken; zii acht de zaak zoo duidelijk
mogelijk.
Onderhandelingen blijven aan de orde en de beide ministeries
zijn vergaderd geweest. Tot dusver weigert de Stadhouder ia
Neder-Oostenrijk de intrekking der door hem uitgevaardigde
yoqrschriftea.jen Jisza, die met heLpeg op de aaast