De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1884 13 april pagina 4

13 april 1884 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V9ÜR NEDERLAND. No. eens n»ar den zin hebben gemaakt! Doch malcontenten zijn er ten allen tijde. La critique .... enz.! Drie weken achtereen des Woens dags de Beurs verzuimd en koude soep gegeten met een moedelooze ega, brutale telgen en een ontstemde gouvernante. Drie weken achtereen mijn Woensdagavond-partijtje gemist en 's nachts gedroomd van een stikwarme raadszaal met twintig dommelige en de helft zoo veel ... al te weinig dommelige raadsleden. Ik zet het den kiezers dat na te doen. Maar nu is, Goddank, alles achter den rug. De voordracht is er door en de Baad ook. De concessie is verleend en de Duinwater Maatschappij blijft opperschenkster der gemeente, tenzij ze, wat God verhoede, na al het gesol met de voordracht, bezwaar mocht maken de concessie te aanvaarden.... Geheel onmogelyk is dit niet. Ik zeg altijd maar: wie den duim op de 'kraan heeft, kan het water laten loopen of niet laten loopen, juist zooals hij verkiest. Vandaar, dat ik van den beginne mijn stem « prori aan de voordracht heb gegeven. B. en W. waren hier in mijn oog als 't ware de zaakwaarnemers der gemeente, die maar moesten zien, wat zij van de Drinkwater-Maatschappq konden gedaan krijgen. En't is waarachtig geen kleinigheid, wat ze voor onze besle stadskas bedongen hebben. Araster dam mocht willen, dat het van alle verdere levensbehoeften evenveel trok als van het water! En dan zpu men, zelf zijn heerlijke procenten trekkend, den fabrikant een enkel tonnetje winst meer misgunnen! Dan zou er sprake zijn van welwillendheid tegenover den exploitant! Waarachtig, het doet denken aan de definitie, die een menschkundig Franschman eens van la lienveiHance gaf: Kuse ordinaire des grands, mais toujours nouvelle par Ie succes. Wf) zijn hier de grands en ons succes is de nieuwe stijving der gemeen tekas, die de burgerij voor hare rekening krijgt, zonder dat ze er iets van bemerkt. Uit dit oogpunt vond ik het onverantwoordelijk van den heer Kerdijk, dat bij van indirecte belastingen" heeft gerept. Dergelijke vage philosophisterijen beteekenen niets en werken alleen de commune in de hand. Of zou de heer Kerdijk heusch willen, dat we, tegelijk met zijn gratisrestauratie voor de lieve schooljeugd, een kostelboze Trinkansta.lt voor de gansche burgerij bouwden ? En zoo niet, wat wil hij dan? Nog meer geld voor de stadskas? Maar wie waarborgt hem hooger intrest? Er zijn ons allerlei berekeningen voorgelegd, maar de heer Kerdijk heeft die immers niet nagerekend?! En als hij 't misschien gedaan heeft, zal hij tooh niet van ons eischen, dat we 't óók doen ? Ik althans wil eerlijk bekennen, dat ik er geen kans toe zie. Daar hadt ge b. v. die wiskunstige saltamortales over de annuïteit! Mijn hoofd af, ak ik er een enkel cijfer van begrepen heb. En als chef van een der oudste huizen onzer oude handelsstad, meen ik toch iets van cijfers te weten. Dergelijke dingen mogen echter door professoren in de wiskunde worden pageplozen, maar een koopman heeft wel wat beters te doen. Vooral Vanneer hjj, eeoals ik, in principe tegen aflossingen door rentebetaling is, en liever rente laat betalen zonder aflossing. Ik hoop dan ook, dat zulke prijsraadsels" ons voor de toekomst be spaard blijven, en zal anders voorstellen een wiskunstig adviseur te be noemen, die ze voer ons uitwerkt. Intusschen, de voordracht is nu aangenomen en Die sohricHixt van my sivyght, Heeft allerbest geselt!" Wellicht ware het geraden geweest, hetzelfde te doen van de plannen, cm aan de overzij van 't Y, op Amsterdams grondgebied, een dynamietfabriek te bouwen. Ik weet niet hoe het komt, misschien wel door dat ik altoos nog al belang heb gesteld in de Russische politiek, maar ik ben erg bang voor dynamiet. En daarom had ik dat Amsterdamsche dynamiet ook maar liever laten rusten. De heer Van Nierop echter roerde het aan en de heer Pels scheen er plezier in te hebben ons allen kippenvel te doen krijgen, want hij schetste een brand in de Petroleumhaven en een gelijktijdige ontploffing van het dynamiet. Ik werd er zoo koud van als een steen en toen ik het later aan mijn yronw vertelde, zei ze, dat ze er van droomen zou. Hopen we dus het beste van 't adres aan de Regeering en anders.... Och, de fabriek staat er nog niet en voor 't geval dat zij werkelijk komen moest, herinner ik onze Amsterdamsche studenten aan de geschiedenis van den muur van Oestmejjer. De jongelui mogen wel weer eens iets doen tot heil der gemeente, nu ze aan een stads-hoogeschool studeeren! Of daar moet ik onzen burgemeester en den wethouder van financiën eens over spreken zou er voor de gemeente niet een slaadje uit die dynamiet zjjn te slaan? Dan is het wat anders! \ Raadslid No. 40. KUNST. MUZIEK. fl hebben te dezer plaatse nog geen melding gemaakt van het groot vocaal en instrumentaal concert, onder welwillende leiding van den heer Henri F. R. Brandts Buys, met medewerking der Amsterdamsche Orkestvereeniging, door de leerlingen onzer lagere scholen waarbij zich ook de kweekelingen der Kweekschool voor onderwijzers en onderwijzeressen gaarne hadden aangesloten in het Paleis voor Volksvlijt teu bate der gezondheids- en vacantie-koloniën gegeven, en wel zooals het in de Fan tasie van Justus van Maurik jr., die aan den tekst der liederen vooraf ging, werd gezegd voor kinderen zonder eenig onderscheid te maken van kerkgenootschap, te rade gaande met medici en de hoofden van scholen". De groote zaal was tot achteraan gevuld en in de bijzalen was er haast geen plaatsje onbezet, 't Scheen, alsof men algemeen den plicht erkende het streven te steunen van hen, die in navolging van wat reeds in andere landen was geschied, aan een aantal kinderen onzer minst be« deelde stadgeuooten Onder de groene hoornen In het frissche gras" tot herstel hunner gezondheid het genot der buitenlucht en van het vrije leven in de dennenbosscben of aan het strand wenschten te verschaffen. Over de meerdere of mindere voortreffelijkheid der uitvoering zelve wenschen wij thans niet meer in bijzonderheden te treden. Alleen kwam het ons voor, dat vele knapen, maagdelijns en meisjens" heerlrjken aanJeg voor den zang bezitten en dat het voor onze onderwijzers eene be langrijke taak mag heeten, die gaven door voorstandig geregeld onder wijs tot echoone ontwikkeling te brengen. Wat ons in de uitvoering vooral trof, was de voor ieder bevattelijke wijze, waarop het groote be ginsel van Self help" den kinderen onzer volksschool werd ingeprent die zelven ten bate hunner kameraden mochten optreden. Daarin ligt de hooge moraliteit der uitvoering in het Paleis voor Volksvlijt, die wij ook thans nog in herinnering meenden te brengen. Het optreden van Dr. Hans von Biilow in Felix heeft heel wat opschud ding veroorzaakt in onze muzikale kringen. Op den avond der uitvoering toch werd den leden bij afzonderlijke kennisgeving medegedeeld, dat alleen het Adagio en het Rondo van het Concert van Brahms zouden worden gespeeld, terwijl de andere gedeelten moesten achterwege blijven. Aan welke oorzaak was dit toeteschrijven? Was het de luim van een kunste naar, wiens zin en lust door gezond verstand niet altijd bestuurd wordt, of was de ongewenschte wijziging van het programma in werkelijkheid noodzakelijk? Wij vinden geen vrijheid om cnze meening achterwege te houden, dat de voorafgaande repetitie den begaafden pianist volkomen onvoldoende is voorgekomen en dat hij op dien grond het concert van Brahms niet in zijn geheel wilde uitvoeren. De orkestleden en vooral de orkestdirecteur mogen er voor de toekomst hun voordeel mede doen. Wij hebhen te dikwerf over slechte begeleiding geklaagd, dan dat ons de bevestiging van het door ons uitgesproken oordeel door Dr. Hans von Biilow niet eenigszins welkom zou wezen. En wij halen daarom de schouders op over de wijze, waarop de een of andere, die, als het de leden oneer orkesten of onze kunstenaren betreft, alleen het register zijner voortreffelijkheden weet samen te stellen, tegenover buitenlandsche artisten van hooge beteekenis de eischen der billijkheid met voeten durft treden. Het cecilia-concert was niet 'druk bezocht. Op het programma kwa men voor Symphonie in G dur (Jupiter) van Mozart; Entr'acte No 2 in Bes dur uit Rosamunde van Schubart; Zorahayda Légende (op 11) van Johan S. Svendsen; Wellington's Sieg, oder die Slacht bei Vittoria, Beethoven, Symphonie dramatique van Rubinstein. Wanneer men weet, dat de uitvoering der Symphonie dramatiqne bijna een uur eischte, zal men ons de meening ten goede houden, dat de mu zikale disch wat al te rijkelijk voorzien was. De opkomst der belang hebbenden was niet zoo groot als het fraaie programma en de betrekke lijke zorg, die aan de vertolking werd ten koste gelegd, had doen ver moeden. Het Beethovensche nummer werd met attentie, doch zonder eenige geestdrift aangehoord. En 't moge oneerbiedig klinken, het eerste gedeelte kwam ons voor de klip der banaliteit in viad ng en samenstel ling niet vermeden te hebben. Bij de sluiting der kamermuziek-soireés voegt een woord van waardee ring aan de artisten, die het vaandel der echte kunst zoo trouw biijven en door hunne voortreffelijke uitvoeringen telkens nieuwe belangstelling wekken. Den beminnaars van den bel canto" werd door het optreden van Mme. Albani een niet alledaagsch kunstgenot bereid, waarvoor ook den. Heer Voitus van Hamme de betuiging veler erkentelijkheid moge toe komen. Met de ? uitvoering der Scenen aus Goethes Faust" eindigde ook de afdeeling Amsterdam der Maatschappij van Toonkunst haar muzikaal seizoen. Als solisten traden daarbij op Mevr. Schmidt?Scanyi uit Schwerin (sopraan), Mej. Augusta Hohenschild, Berlijn, (alt), Mej. B. Eggera en D. Tollenaar, Amsterdam, de Heer Ilogmans, (tenor) en Fr. K Arasterdam, de Heeren Garl Maijer (bariton) uit Keulen en J. Bletzacher, uit Haunover (bas) terwijl de Amsterdamsche Orkestvereeniging met de begeleiding was belast, De uitvoering was verdienstelijk, zonder echter in alle deelen voortreffelijk te mogen heeten. Het slotkoor o. a. waa zelfs beneden matige eischen en liet aan klankgehalte en zekerheid bij da attaques heel wat te wensshen over. Met fraaie interpretatie werd Waldung" gezongen, terwijl ook het Dies irae" inde eerste afdeeling voldoende ton gehooi'e werd gebracht. Het orkost liet hier en daar te wenschen over, niet alleen aaii distinctie bij het optreden der solo-instrumenten, maar ook aan correctheid. De solisten waren verdienstelijk. De Sopraan behaalde veel succes, doch intoneerde in het hooge register dikwerf onzuiver. De bariton heeft veel warmte in de voordracht, doch zong het Hier ist die Aussicht frei" mat minder innigheid dan wij het vroeger van Lissman hoorden. Bletzacher heeft vooral door goede dictie recht op waardeering. De Heer Rog-mans zong de rol van Ariëhmet fraaie stcmmiddelen en wist ook door zijne voordracht toejuiching te verwerwen. Dat de samenstelling der koren bij de afdeeling Amsterdam te wenschen overlaat is bij het laatste concert duidelijk aan het licht getreden. Laten wij hopen, dat het volgend seizoen daarin gunstige wijzigingen zal aan brengen. Auditor. MUZIEK IN DE HOFSTAD. Na b enefice-voorstellingen voor den verdienstelijken regisseur De Beer (Jjoccacc) en voor mrne. Danglade (die, wonderlijk genoeg, de titelrol in Bizet's Carmen had gekozen, hoewel rolle. Lender die gedurende het seizoen had vervuld) kwam als afscheid vóór Pasehea Masaenet's clratne sacré: Marie-Jilagildeine.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl