Historisch Archief 1877-1940
Jtt.
'i
K*. *56.
DE AMSTERDAMMER
A°. 1884.
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
i: DAGBtADVEBEZNIGING HOM» * Co.
Kantoor: Sptiistraat 216.
Hoofd-Agenten: te B&tavi», Q. KOLFF 4; Co.
Zondag 20 April.
Abonnement per 3/m f i._. fr. p. p ? 115
Afisonderljjke Nummers a»n de Kiosken verkrijgbaar i - o'lO
Advertentiën van 1-6 rageU f l.~, «Ike regel meer . , <Ü5.'
tusachen den tekst per regel l .
Abonnement op de Mail-Editie per jaar 18 _
Advertentiën in . . regel oiao.
HO UD:
. Devrgegehooïemvïij endenf^*,
On* blAden. In 4ènraad,door B&adilid No, 40. Kunst: Het Amsterdamsen
Tooneel, door K. J. W. Het tooneel te Rotterdam, dóór M. H.
's-HertogenfeOMh, in tafewei .grtnwht, door A. Th. Een woord orer de schilder
jj-tentoon«telliag U Utrecht, door Fred. J. Verhejjït. uit België, door M A. Lette
rJmnde: J»n Holtond, Dori» en Boortje, door Dr. A. 3. Vitring». Berichten en
Kedadeelingen. Inhoud van Tijdschriften. Kieutro Uitgaven. Militaire
Z»ken: YTaohtdieritti door Aïe». Oveiaicht van militaire artikelen in
dagblacten. SohMkspel. Feuilleton: Coflotta. Uit het Italiaansch naar C. Boito,
IL De Paasohweek in Athene, door V. T. NIEUWS VAN DE WEEK.
Failllmnniniiliiii Overzicht r»n d» Effeotenmarkt. Amerikaannohe Sporen, X1H, door
J. T. <t Bvsg, Burgto-mka Stand. Veiling TM VMte goederen. Te Huur.
AftiortMrtiën. Schouwburgen, enz.
De berichten uit Khartoem luiden zeer tegenstrijdig. Het uit
voerigst zijn de mededeelingen van den Engelschen consul in die
plaats, den heer Power, die tevens correspondent van de Times
is. Deze meldt, dat de stad van alle zijden omgeven en ingesloten is
deer opstandelingen, die de bevolking voortdurend door geweer
schoten en kleine schermutselingen verontrusten en die niet kun
nen verjaagd worden, daar de voorraad ammunitie voor
Kruppkanonnen, waarover generaal Gordon beschikken kan, zeer gering
is en hij daarmede zuinig moet omgaan. Eene poging om met
Bloombooten, door Ijzeren platen versterkt, den weg stroomafwaarts
langs dan Nyi te forceeren, moest worden opgegeven.
>Mijn hoop op nitredding was tot nu toe van tweeerlei aard,"
schrijft de correspondent, s Of wij moesten door eene Engelsche
colonne worden ontzet, óf wij moesten ons met onze troepen
trachten door te slaan naar den Aequator en den Congo. Ik ben
thans overtuigd, dat generaal Gordon door de regeering aan zijn
Jol wordt overgelaten; zonder Zebehr Pacha kon hij de rebellen
niet verslaan; en ik vrees dus, dat hij zich een weg dwars door
Centraal-Afrika /al moeten banen. Want heden (7 April) kwam een
telegram aan, door Sir Evelyn Baring naar Berber gezonden, en
van daar door een bode overgebracht. Daaruit vernamen wij, dat
geen Engelsche troepen naar Berber zullen gaan derhalve, dat
men niet voornemens is, iets te doen voor generaal Gordon, en
voor hen, die met hem aan de regeering zijn getrouw gebleven.
Sir Evelijn Baring heeft voor deze dépêche geen cijferschrift
gebruikt. De Arabieren weten dus nu óók, dat wij hulpeloos en
verlaten zijn.
Den volgenden dag zond Gordon naar Gaïro het bericht, dat
lig Zebehr-pacha tot adjunct-gouverneur-generaal van Soedan had
benoemd. Dit bericht werd te Cairo op 10 April ontvangen. Doch
de regeenng liet Zebehr-pacha niet gaan en ontnam dus aan de
ta Khartoem ingesloten bezetting den laatsten stroohalm, waaraan
zij zich vastklemde.
De Engelsche regeering moge tot verontschuldiging voor hare
houding in deze zaak, redenen van staat aanvoeren, doch zij zal
& niet in slagen, zich bij de openbare meening vrij te pleiten
ven de beschuldiging, dat zij Gordon en diens metgezellen
noodeloos heeft opgeofferd.
»
? * ?
De onthulling van Gambetta's standbeeld lokte het geheele
Fransche ministerie naar Cahors. De inwijding van de lijn Cahors
Montauban deed daarenboven den heer Raynal, minister van pu
blieke werken, naar Montauban gaan, en de president van het
Kabinet, Jules Ferry, opende tegelijk een gymnastiekleest teP
rigneux.
Te fiahors sprak de president over niets dan over Gambetta,
zijn vaderlandsliefde, zijn talent en wat hij voor Frankrijk geweest
is. Te Monlauban liet de heer Raynal niet na, de heilrijke spoor
weg-overeenkomsten te herdenken; zijn werk, waaraan thans
Montauban de nieuwe lijn verschuldigd was. Te Périgneux echter
gal de president het verwachte discours^rogramina. Even, alsj
Havre en te Rouaan, heeft de uiterste linkerzijde het weder moeten
ontgelden. De grondwetsherziening werd beloofd, maar > eene ver.
standige, beperkte herziening. Wij behooren niet", zeide Ferry,
stot die republikeinen, die door de overdrijving van hun pro
gramma, door de heftigheid hunner gevoelens of de dreigend»
onbepaaldheid hunner theorieën, de groote republikeinsche rustige
massa, wier lot ons toevertrouwd is, in onrust brengen." Hij wees
daarenboven op den duur van het ministerie als een waarborg
voor vrede met het buitenland, aldus zich beroemend en aanbe
velend tegelijk. Men heeft ook opgemerkt, dat hij de revanche
geheel onbesproken gelaten heeft. Zijn rede is zoowel in Frankrijk
als in het buitenland zeer goed opgenomen geworden.
* *
De grève te Anzin is als geëindigd te beschouwen. Het comit
heeft in een talrijke vergadering mededeeling gedaan van het be
sluit om het werk te hervatten, en er is niet tegen geprotesteerd.
Het grootste aantal der werklieden is weder in de mijnen afge
daald.
*
De vraag: Zal er een wijziging worden gebracht in het Prui
sische ministerie is voorloopig van de baan geschoven. Na ver
schillende officieuse en andere berichten heeft de NorddeuUche
verkendigd, dat de keizer zijn volledig herstel wilde afwachten
eer hij over deze, hem minder aangename quaestie, een beslissing
,nam, en hiermede is de zaak thans uit. Ook de berichten nopens
wijzigingen in den Pruisischen Staatsraad zijn daardoor op den
achtergrond gebracht tot tijd en wijle de Kanselier het oogenblik
gekomen acht, ze weder aan de orde te stellen.
De regeering beeft met weinig genoegen kennis genomen van
de heftige verklaringen, Zondag jl. op de katholieke bijeenkomst
te Keulen, afgelegd. De Centrumpartij wil niet wijken en is blijk
baar voor kleine beleefdheden ongevoelig. Het voorspelt niet veel
goeds voor de plannen der regeering in zake de Socialistenwet.
Maar vindt haar streven bestrijding, balsem is met volle
handen over de schrijnende plek gebracht door de woordvoerders op
de vergadering der Nationaal- liberalen, dienzelfden dag te Neustadt,
gehouden. Daar werd Bismarck met lof overladen ; daar werd
hem steun toegezegd onder de meest dankbare en ootmoedige
verklaringen van trouw en aanhankelijkheid.
Eerlang zal de regeering een keuze moeten doen. Het reces loopt
ten einde.
*
* *
De reis van den Kroonprins van Oostenrijk en zijn gemalin
naar Turkije is Zondag aangenomen en wordt geregeld, ingevolge
program, voortgezet. De ontvangst den jeugdigen vorst bereid is
hartelijk. De goede verstandhouding lusschen Oostenrijk en Turkije
zal er ongetwijfeld door worden versterkt en de invloed van Oosten
rijk op de Donau-staten niet minder.
In Hongarije is de voorbereiding der verkiezingen in vollen
gang. De partijen stellen zich meer en meer op zuiver grondwettig
standpunt, een voor de eenheid van den Staat te waardeeren om
standigheid.
B I
E
I, A
De Minister van Marine is ongesteld.
Sedert de begrootings-discuBflie in de Eerste Kamer gevoelt hjj zich
reeds onpasselijk.
En men zegt dat hjj er ernstig aan denkt zijn eervol ontslag te nemen;
nog vóór dat de Tweede Kamer zich kau bezighouden met de
behandoling van zijn voordracht tot verhooging zijner begrooting.
Misschien denkt menigeen dat de heer Geerling juist nu vu aftreden
om een geduchte nederlaag te kunnen ontgaan.
Dat is zoo niet. Als een Marcel mag de Minister gerust uitroepen Moi
peur? jamais l" Maar het is een verschijnsel dat niet te loochenen
dat Ministers gewoonlijk ziek worden als ze dreigen te
Zoo ;heel onverklaarbaar ia dat trouwen» ook oieb