Historisch Archief 1877-1940
B9 de dyamie«nte«peil«tie in de Eerste Kamer*»» 3* Mnriiter *an
oorlog beloofd zjjn goeden wil te teonen.
Maar zonder toezeggingen of belofte.
Beze featsten ign inderdaad overbodig, mts de Minster «wr zondes
toezeggingen of beloften aan de gegronde bezwaren tegen een
dynamiet*riek van partienKefen te Amsterdam te gemoet komt.
Heer verlaBgt niemand.
Be heer Regent riemde vóór de wgzigteg in het Bnrgerlgk wetboek,
vóór het aannemen van gevangenisstraf van vier jaren tot grond voor
bet vragen van echtscheiding.
Hn was de eenige katholiek, die in strijd met het kanonmeke recht
rijn stem gaf aan een beginsel, dat door de Moederkerk wordt veroordeeld.
Wat zullen de Staten van Limburg daarvan zeggen, als de dag des
oordeels nadert?
Zooveel vermetelheid kan niet ongestraft WgvenJ
Volkomen nieuw was de leer van den heer De Bwiijn op 't stuk der
echtscheiding.
Een veroordeeling was geen vrijwillige verlating" en alleen een afwe
zigheid uit eigen beweging rechtvaardigde een aanvraag- tot echtscheiding.
Precies. Iemand die onwillekeurig" een diefstal begaat, niet bedenkende
dat de rechter hem deswege vier jaren achter slot en grendel plaatst,
JB volkomen onschuldig aan zijn afwezigheid. ,,,,.,
En als de Minister van Justitie nu op de eischen der zedelijkheid wijst,
om de echtscheiding, door de echtgenoot van een veroordeelde, te verde
digen dan antwoordt de heer De Bruijn zeer juist: Met de zedelijkheid
van het individu heeft ds staat niets te maken; daarvoor zorgt... onder
andere de kerk. ,,,..,
En als de kerk nu eens niet daarvoor zorgt, door bijv. zelfs bij levens
lange gevangenschap van een echtgenoot, geen echtscheiding toe te
staan . . .. ?
ONZE BLADEN.
Twee quaesties, de weigering van rechtspersoonlijkheid aan de
Soc.Pem Vereeniging en eene uit de Plancius-rede gesproten polemiek, brach
ten eeniqe levendigheid in de dagelijksche pers.
(llabènms) rewn cwfitentem! de beschuldigde erkent schuld, riep
de Standaard uit, getuigende dat Mr. Levy zijne bekende woorden niet
ii,t rekt doch veeleer volhoudt. Dr. Kuyper's blad weet niet of Dien het
vel KC'O op de voorgrond mag stellen dat Mr. Levy een Jood is, maar
toch ... net is opmerkelijk dat de beide bladen, die het vorig artikel,
liet 'dreigement, hadden aangevallen, hunne stukken hadden geput uit de
pen vaa een Jood. Mr. Levy in een ingezonden artikel in do
Amsterd'lr, mcr, Mr. Polak als redacteur van het Handelsblad: het waren toch
v.'»'-kelijk wel de Joden, die de antirevolutionnaire partij bedreigden.
7)r.s Dagblad beantwoordde dezen uitval met een critiseh overzicht van >
dr kuijt.ei-'s houding in dezen strijd, terwijl het Uanddsll,, vaststaande
ir '-?'?'ne ineening, verviel in eene zekere pieuse gemoedelijkheid ea in
oath'-iiiiigen over het ontstaan harer hoofdartikelen, die aan de Standaard
aanleiding gaven tot een nieuw en zeer ondeugend artikel, waarin het
aot'-revolntionnaire blad uit de woorden van het IlanMsbl. veel distil
leert wat zeker buiten de bedoelingen van het liberale blad ligt.
De weigering der rechtspersoonlijkheid aan de Soc.-Deuc.-Veveeniging
caf aan bet Vaderland, de Delflsche CL, de Aameijser, de Gelderlander,
de Standaard en de Zutpliensclie Courant artikelen in de pen.
De liberale partij bleef hierin de zaak der vrijheid getrouw, en de
Standaard, gedachtig aan het hodie tibi, cras mihi," veroordeelde het besluit
van 'den minister als een conservatieven maatregel. Onder de liberale
bladen heeft alleen de Zutph. Courant zich gesteld op het standpunt der
bourgeoisie satisfaite, die de sociaal-democratie vreest en allo middelen cm
haar te bestrijden goed oordeelt, ook al treffen ze zoo weinig doei als hit
besluit, waaraan bet tegenwoordig ministerie zijn naam heeft verbonden.
De klassenbelaating en de algemeene belasting-politiek werden ia vele
bladen behandeld. De N. Bott, Gt. gaf drie artikelen; de Vnmlammcr
Ct. de Gelderlander, het Handelsbl. in een artikel van den heer A. van
Eek, bespraken deze beursquaestie in verschillenden zin.
In het N. V. d. Dag voerden de heeren Van Gorkom, Haakman en
Everwijn eene belangrijke discussie over de vraag: Is Oost-Suruatra rijk
aan tin? Deze verzameling is zeer leerrijk voor de geologische kennis der
bedoelde landstreek en voor de tincultuur in onze O.-I. bezittingen.
Overigens besprak de Maasbode de Gobden-club, de Prov. Groningstlie
Courant de Prostitutie-quantie, de Arnh. Ct. de wijziging van hoofdstuk
III der grondwet en gaf Mr. M. S. Pols in het Weekblad van hel Eeyt
eene beschouwing over de invoering van het nieuwe Wetboek van Strafrecht.
In De Amsterdammer (Dagblad) zette prof Alb. Thym verder zijne
meening uiteen over Onderwijs-Neutraliteit; terwijl eeu technisch deel
der schoolquaestie, de instelling der arroadissements-schoolopzieners door
mr H. P. de Kanter in het Vaderland in af keurende zin werd besproken.
Een' curiosum in de literatuur van den dag gaf de Amstelbode, die het
den Ned. Journalistenkring hoogst kwalijk neemt, dat dit lichaam niet bij
de Itali'aansche regeering is tusschenbeido getreden teu bate van den
vervolgden journalist Des Houx, dubieuzer reputatie
WARME KADETJES.
Een Zaterdag-avond Praatje.
XLVI.
Waarom heb je de vorige week geen Kadetje geschreven? vroeg
Sagrt
MSn goede vriend", antwoordde ik, ik heb heaech geen t§4 gehad
want ik ben, nu wij langzamerhand naar d*a zomer Icwpen, druk
om Meerlast wat opteknappen; aan het einde van mijn moestuin bouw
ik een nieuwen kippenloop en je kunt niet begrijpen hoeveel passen en
meten het kost om het ding netjes in elkander te krijgea."
Pas en meet jij dan?" sprak Sagittarius met een zeer ongeleavig ge
laat, ik dacht heilig dat zoo iets tegenwoordig geheel overbodig was:"
Ik begrijp je niet," sprak ik verbaasd.
Maar je hebt toch gezien hoe bij het maken van eea plan, om een
beursgebouw op het Damrak te hebben de meet-qnaestie eenvoudig is
geïgnoreerd, en je kunt nu aanschouwen hoe men een nieuwe Korenbeurs
heeft gebouwd die veel te klein is."
Met je verlof," heb ik geantwoord, spreek na wat ik je bidden mag
eens niet te boud; ik laat al hetgeen, wat naar aanleiding van den bouw
eener handelsbeurs is voorgevallen, daar, maar ik kan je verzekeren dat
mij van goed onderrichte zijde ia medegedeeld dat de commissie voor den
graanhandel wel degelijk gehoord is, alvorens men er toe overging om
het houten gebouwtje te stichten dat thans zoo velen een doorn iu het
oog is"
Die Botschaft hëre-ich-wohVallein mir fehlt der Glauben", mompelde
mijn vriend.
Toch is het neusch waar," vervolgde ik, de heeren der commissie
hebben met duimstekken rondgeloopen en alles heel precies opgenomen.
Wat heb je aan een duimstok wanneer je er niet mede weet om te
springen?" meende de verstokte zondaar.
Sagittarius je verveelt mij!" riep ik, boos wordende, laat het aan een
kwajongen gelijk Jau over om altijd aanmerkingen te maken en met ver
dachtmakingen voor den dag te komen; de hulp-Korenbeurs is er nu
eenmaal, zij werd gebouwd met-goedkeuring der mannen die onzen graan
handel representeereu en in plaats van te mopperen nu het te laat is,
deed men verreweg beter om in de affaire te berusten, daar gedane zaken
toch geen keer nemen."
liet is je beursje wel," zeide Sagittarius spottend, toen ik het lokaal
wilde bezoeken kwam ik voor een ingang waar ik niet in kon en die
naar men mij vertelde, voor uitgang diende, en toen ik eindelijk, goed-en
wel, het gebouw binnentrad, had ik dadelijk in de ramen dat het van eea
beursgebouw evenveel weg had als Meerlust van de-hangende tuinen
van Semiramis; het ding is eenvoudig eeue glazenkast, een-broeibak voor
verkouden graanhandelaars, eeue uitstekende gelegenheid om rbeumatiek
en longtering op ta doen, een "
Schei toch eind'eltjk eens uit," riep ik driftig, en spreek of veratan
dige taatöf bevrijd mij van je gezelschap, want het is mg niet mogelijk
oin rustig naar je onhebbelijke eatires te zitten luisteren."
Goed," zeide bij, dan zal ik ter wille onzer oude vriendschap -over
wat anders praten; vergun mij enkel nog de opmerking: dat ik het een
zegen vind dat het opkomend geslacht een beetje aan meetkunst doet,
en ouze zonen en dochtereu dus geene dwaasheden zullen behoeven te
aanschouwen, die "
Sagiitajïns!:! kreet-ik.
Houdt je maar stil, ik begin al over wat auders. Het is best mogelgk
dat het daaraan ligt, dat ik een dagje ouder begin te worden, maar liet
wordt uiij m Amsterdam tegenwoordig te druk en ik deuk er hard over
om buiten te gaan wonen."
Te druk?" vroeg ik verbaasd, ik hoor dat-het in den handel bijv.
verschrikkelijk slap is."
l)at is beet mogelijk, ma^r iu andere dingen heerficht des te meer le
vendigheid ; naanwelijks hadden wjj de gas-aff&ire achter den rug of er
kwam eene dtirawaterleidicg-affaii'e, het Dam-plein verkeert in een toastend
van voortdurende opgraving, de commissie van 40 wordt besproken, d«
transvaalsche deputatie brengt do gemoederen in beweging1, de
Korenbenrs-queastie is het onderwerp der gesprekken, debouweeaer
dynamietfabriek veroorzaakt schrik en ontsteltenis, half-vasten maakt jong Am
sterdam dol en razend en doctor Abraham Kuyper "
Die is tegenwoordig wel voor zij a plezier uit," meende ik lachende.
Ik vind dat men hem ten onrechte plaagt en vervolgt. Zeg gij eens,
met de hand op het hart Aquarius, of je nooit wat gezegd of gesproken
hebt, waarvan jo later niet zeggen moest: blikslager, daar dian ik ccn
mouw aan te passen", of daar heb ik mij vrij stoffelachtig vergaloppeerd V"
Baar is misschien wel wat van aau," antwoordde ik aarzelend, maar
de nederige Aquarius is de groote Kuyper niet en ik uiesn dat de P
aacius-redenaar voorzichtiger had kunnen zijn."
Je ^raat naar dat je wijs bent," zeide Sagittarius op veraclitelijken
toon, ik dacht niet je zoo liberalistisch was! Enfin, Schwamm d'rüber;
want eigenlijk is het ook een soort van ontheiliging wanneer ik den
grooten naam van den eininenteu Kuyper in jouw profane ooren laat
galmen.
Het zoude mij niemendal verwonderen", waagde ik schuchter te
zeggen, om te hooren dat je tegenwoordig Heraut en Standaard leest!"
Natuurlijk lees ik die; de lectuur dier bladen is levens-manna voor mij;
vroeger was ik des avonds onrustig e a gejaagd en aan allerlei booze
invloeden ten prooi, terwijl ik tegenwoordig, wanneer ik maar een kwar
tiertje in mijne lievelings-bladen gelezen heb als eene roos slaap."
Dat is meer dan merkwaardig," antwoordde ik, hoort eens ik schaf
mij dio bladen ook aan, want ik heb ook wel eens moeite om in den dut
te komen."
'?O Aquarius!", riep mijn vriend, wel hebben de menschen gelijk, die
je een goddeloozen kerel noemen hoe komt het in je hersens op om op
zoo verregaande wijze aan je spotlust bot te vieren V Pas maar op dat je
het lot van den ouden ezel te 's-Gravenhage niet te beurt valt en dat je
op eer e ra-mmeling onthaald wordt dat je niet weet waar je blijft!"
Ik zoude het mij moeten getroosten", zeide ik.
,,W3 je mij van avond met alle geweld het land opjagen?" vroeg miin
vriend.
Zeker niet, maar waarom kom je met allwlm onverkwikkelijke
onderwerpen voor den dag? Vertel mij liever eens, waarom (ie Dam telkens