Historisch Archief 1877-1940
HF*
DB AMSTERDAMMER
A°. 1884.
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Zaterdagavond.
tJitgeyers: DAGBLADVEBSPttXSPTG HOLTZ * Co,
Kantoor: Spuistraat 216.
Hoofd-Agenten:-te Batavia, G. KOI^FF * Co.
! "_-_--J-- .. " . -__?
?^?????^^^????DOHDMB
I N H O UDJ
? BINNENLAND. Onze bladen. Warme kadeljeg, een
Zaterdagravond praatje, XLVII, door Aquarius. Brieven van Jan van 't Bticlit.
Kon e t: Jtargot, de bloemenverkoopsfcer, door All). *Tk. UU België, door 51. A.
??LstterJtunde: Iet» over. Hofdijk'i: in 't liarts van Java, door Houiiinculus.
't Kan piet! tjoor J. H. Runeberg, beoordeeld door D. F. Berichten en
Hededeeliogea. Inhoud van Tijdschriften. Nieuwste Uitgaven. Militaire Zaken:
Het lager onderwijs in het leger, door Cambreaux. Overzicht van militaire arti
kelen in dagbladen. Schaakspel. Feuilleton: Carlotta. Uit het ItaViaanscli
naar O. Boito, V. NIEUWS VAN DE WEEK. Overzicht van de effectenmarkt.
AmerikaanDcuéSporen, XVI, door J. v. d. Burg. Uitlotingen. Faillissemen
ten. Burgerlijke Stand. Veiling van vaste goedwen. Te Huur. Adver
tentien, Schouwburgen.
Zondag 11 Mei.
Abonnement per S/m ? 1.?. fr. n p f 115
Afzonderlijke Nummers asn de Kiosken verkrijgbaar a O 10*
Advertentien van 1?6 regels ? 1.?, elke regel meer
« tusscien dea tekst per regel ....
Abonnement op de Mail-Edltle per jaar
Advertentien iu ;i r8gel . . . ' '
0.15.
l
18.?!
0.20.
B l I T
A A I».
Zal de Socialistenwet worden verlengd ? Wanneer men deze
regels leest zal de vraag waarschijnlijk geen vraag meer zijn.
Donderdag begon het debat over de quaestie in den Duitschen
Rijksdag en Vrijdag zou het ten einde worden gebracht. Maar
nadat den eersten dag de hoofden der verschillende fractiön hun
standpunt hadden aangegeven kwam de Regeering, bij monde ook
van Ven Biamarck, aan het woord, en geheel ten einde werd de
beraadslaging dien dag niet gebracht. Eerst heden kan nu de
uitslag worden verwacht.
Aan voorspellingen geen gebrek. Alles hangt af van de houding
<lopr het Centrum aan te nemen, daar de voor- en tegenstanders
het Centrum builen de rekening gesloten ongeveer tegen elk
ander opwegen. Windtborst heeft, thans te kennen gegeven da&
de leden zijner partij algeheele vrijheid van stemmen hebben en
zich door geen partij-verband behoeven te laten leiden. De uit
slag is daardoor werkelijk tot een soort van kansspel terug ge
bracht. Een enkele stem kan den doorslag geven.
In ieder geval is de toestand nu geheel verschillend van dien
in 1881. Toen was de uitkomst verzekerd en bleven vele leden
wegt slechts 285 leden stemden?terwijl de wet met l'J l tegen
93 stemmen werd aangenomen. Thans is iedereen in spanningen,
wanneer er bij de eindstemming leden afwezig mochten zijn, dan
kan dit gerust als een soort van parlij-manoeuvre worden be
schouwd. De Regeering schijnt namelijk verwerping der wet te ver
langen wijl zij dan een goede leuze heeft voor de verkiezingen op
verwerping volgt ontbinding van den Rijksdag en afwezigheid
van een deel der voorstanders zou op deze wijze zeer bepaald
de regeering te goede komen. Bijzonder hoog slaat deze staatkunde
niet, maar de Duitsche regeering heeft steeds getoond het met
de middelen niet zoo heel nauw te nemen waar het de bereiking
gold van een in haar oog goed doel.
De dynamiet-wet is bij den Rijksdag ingekomen. Da regeering
stelt strenge strafbepalingen voor tegen hen, die ontplofbare stolïen
bewaren, verkoopen eaz. zonder daartoe ais handelaar enz. geroe
pen of verplicht te zijn; tegen degenen die er zoodanig gebruik
van maken dat menschenlevens er door in gevaar kunnen worden
gebracht, en tegen hen die soortgelijke zaken verheerlijken ot er
in de bladen toe aansporen. Vooralsnog blijft de klemtoon echter
gelegd op de wet tegen de sociaal-democratie.
*
*
Het plan tot het houden eener conferentie, waarop de
financiöele toestand van Egypte zou worden besproken, sluit op grootc
moeielijkheden. In de eerste plaats wordt door de meeste mogend
heden opgemerkt, dat de nanciöele quaestie van de staatkundige
niet te scheiden is, zoodat de tot nu toe door Engeland gevolgde
gedragslijn in hare geheele uitgestrektheid het onderwerp van
discussie en critiek zou worden. In de tweede plaats eischt
Frankrijk, dat er vooraf tusschen zijne regeering en de Engelsche
overeenstemming besta omtrent de grondslagen eener toekomstige
regeling, en men kan zich overtuigd houden, dat de Fransche
wenschen voor de Engelscho ooren onaannemelijk zullen kiir.ken.
Eindelijk komt ook Turkije, als gewoonlijk, met zijne rechten en
aanspraken op den voorgrond, en verlangt de verzekering, dat
deze m geen enkel opzicht door de besluken der conferentie
zullen .worden gepraejudiceerd. Daar nu aan al die voorwaarden
moeiclijk kan worden gedacht, is het tot sland komen der confc
rentie nog zeer twijfelachtig.
*
* *
De mededeeling der tusschen de Engelsche regeering en hare
vertegenwoordigers in Egypte gewisselde brieven en telegrammen
heeft een zeer ongunstigen indruk gemaakt, en het zal de regee
ring zeer moeielijk vallen zich na deze voor haar verpletterende
openbaringen van onmacht en besluiteloosheid, te verdedigen
legen de scherpe critiek, op hare buitenlandsche staatkunde uit
geoefend. Daaraan ontleende dan ook de heer Ilicks-Beach de
aanleiding, orn een nieuw votum van wantrouwen voor te stellen
dat aanstaanden Maandag zal worden behandeld.
Eene nederlaag der regeering houden wij niet voor waarschijn
lijk, al heelt de annexatie van Sarakhs door Rusland, onmid
dellijk volgende op die van Merw, en in strijd met vroegere
verdragen, overtuigend bewezen, dat Egypte niet het eenige
zwakke punt in de buitenlandscho staatkunde is. DO
regeeringspartij is te goed gedisciplineerd om tot den vijand over te
loopen, al zou zij er in dit bijzondere geval lust toe gevoelen,
En de verdeeldheid tusschen de conservatieven onderling en da
leiders dier partij maakt hun op dit oogenblik ongeschikt,
om de teugels van het bestuur over te nemen, en daardoor be
vreesd voor een crnstigen aanval, dia een strijd op leven en dood
kunnen worden.
De verkiezingen voor de gemeenteraden in geheel Frankrijk.
die Zondag plaats gehad hebben, zijn over het algemeen zeer ten'
voordeele der Republiek, en zelfs der opportunistische meerderheid
afgeloopen. In. Parijs was dit niet het geval. Voor zoover de uit
slag definitief is, ia 33 vau de 80 districten moeten herstem-.
mingen plaats hebben, is de winst voor de autonomisten.
Ook de conservatieven hebben iets gewonnen, zoodat de oppor
tunisten aan beide kanten verloren hebben. De Justice, de In*
transigcant en hunne vrienden juichen; de RêpuUique, do Temps,
de Soir dringen nu te meer aan op een wijziging van het Kiesstelsel
in Parijs, waarvan zij een gunstigen uitslag hopen zouden. Zooala
men zich herinnert, werd veertien dagen geleden eene verdeeling
van Parijs in vier sectiön door den Senaat verworpen; thans
wordt door Soir en Temps een nieuw stelsel voorgesteld: verdee
ling van Parijs in een aantal gemeenten, rnet bijna volkomen
autonomie, maar ook een Algemeene Raad der Seine met uitge
breider bevoegdheid en grooler invloed van den staat op de
belangen der kleine gemeenten.
In het Ooslenrijksche huis van afgevaardigden heeft de overeen
komst door de regeering met de directie der Noorderbaan gesloten,
aanleiding gegeven tot een rumoerige zitting. Allerlei beschuldi
gingen zijn de leden van het kabinet naar het hoofd geworpen.
Het resultaat der beraadslaging is geweest: verzending der over
eenkomst naar een commissie, en het onderzoek in die Commis
sie heeft geen zeer gunstig resultaat voor de regeering opgeleverd.
De overeenkomst werd zeer stellig afgekeurd. Men wenscht dat
de liju óf door den Slaat wordt overgenomen óf krachtens con
cessie, door den Staat te verleenen, beheerd zal worden. Bestendi
ging van het monopolie tot 1960 dus voor een tijdperk van
80 jaren wilde men in geen geval. De regeering zal waar
schijnlijk besluiten de overeenkomst in te trekken. Maar het prestige
van graaf Taaffe en zijn collega's is door dezen loop vari zaken niet
verhoogd.
De Belgische Kamer heeft met GO tegen 58 stemmen gewei
gerd het voorstel-Goblet tot het instellen eener enquête naar de
goederen in de.doode hand in overweging te nemen.