Historisch Archief 1877-1940
K* 3*1.
A°. 1884.
DB AJabTBRDAMMER
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
Uitgevers: BAGBLADVERÈENIGING HOÏ.TZ ft do.
Kantoor: Spuistraat 216.
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLFF & Co.
ondag 25 Mei.
Abonnement per 3/m. . ? 1.?. fr. p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar s, 0.10,
Advertentiëu van 1?6 regels ? 1.?, elke regel mesr 0.15.
tusschen den tekst per regel , , l»?.
Abonnement op de Mail-Editie per jaar . ? . s !«.?.
Advertentiën in regel - . Q.28.
NHQUDi
BUITENLAND. BINNENLAND. Onze bladen. ust: De Indn
ran Pont-Avosnes, door Alb. Ttt. Kunat-ten-toon-stellingen, II, door AIO. Th.
Ben woord over de driejaarlijksclle Tentoonstelling van Schilderden te 's Gravenhage,
door Fred. J. Verheijst. Uit België, door M. A. Letterkunde: Iets over
Boete en zijn kitsten bundel, door Homunculus. Berichten en Mededeelingen.
Inbond van Tijdschrifton. Nieuwe Uitgaven. De Gestichten vau liefdadig
heid in België, van Kurel den Grooto tot aan de XYIe eeuw, door M. Militaire
Zakon: De Mobilisatie dar Schutterij, door Aïe«. Eevolver Pistolen, door J.
E. O. Naar aacleiding van een vorig opstel, door H. Oolgaardt Schaakspel.
Feuilleton: Vrees voor de Liefde, van Ludwis Laistner, 1. NIEUWS VAN
DE WEEK. Faillissementen. - Benoemingen. itlotingen. Overzicht van
de Effectenmarkt. Bürgelijke Stand. VeiÜLg van vaste Goederen. Te Huur.
Advertsntiën, Schouwburgen.
BUITEWL.AIVIK
Ia de hitte van het debat over de Socialistenwet heeft Bismarck
bij het aanprijzen van zijn sociaal-politieke hervormingen gezegd:
? Geef den arbeider recht op arbeid, geef hem werk zoolang hij
gezond is, verstrekt hem verzorging wanneer hij ziek is en onder
houdt hem op zijn ouden dag, dan zullen de sociaal-democratische
beethoofden te vergeefs trachten hun leer ingang te doen vinden."
liet woord sRecht op arbeid1' heelt de geheele week het debat
de bladen beheerscht. De sociaal-democraten hebben reeds een
voorstel bij de Rijksdag ingediend om dit » recht'1 verder te om
schrijven ; de vrijzinnige bladen beweren dat Bismarck zich verpraat
heeft en armenzorg heeft verward met maatschappelijken arbeid,
de nationaal-liberalen en de conservatieven trachten de woorden
van den kanselier te vergoelijken en te verklaren en ook de
officiease Norddeutsche Ally. Zeit. tracht door nadere verzachtende
opmerkingen de portee der uitdrukking wat te verkleinen.
Dat Bismarck zich van een te krasse uitdrukking heeft bediend
toen hij de druk besproken woorden uitte, is waarschijnlijk. Wel is
hij met de beste bedoelingen jegens de arbeiders bezield en gunt
hun, als wijlen Hendrik IV, allen een hoentje in de pot, maar
hij die steeds zoo sterk op eigen recht heeft geslaan en bij an
deren eerst naar plichten vraagt, zou al zeer ver uit den aard
vallen wanneer hij hier een recht bij den werkman onderstelde.
Dat hij recht op ondersteuning heeft bedoeld, mag men wel
aaunemen. Het laat zich aanzien dat zijn goede bedoelingen op het
gebied der verzekering van arbeider» legen ongelukken, ditmaal
door den Rijksdag zullen worden gewaardeerd. De Commissie is
zeer gunstig gestemd voor de wet.
Hebben bovenstaande woorden zoo algemeen de belangstelling
getrokken in Duitschland, zeer veel aandacht is door Europa gewijd
aan de verklaring van den .Kanselier in zake de Congo-quaestie.
Het traclaat tusschen Engeland en Portugal is door de betrokkenen
op handelsgebied en diensvolgens door verschillende regeeringen
afgekeurd. Duitschland had tot dusver gezwegen. Maar eenige
dagen geleden heeft de Kanselier in een circulaire aan Duitschland's
gezanten zeer duidelijk te kennen gegeven dat de Builsche Keizer
zich niet zou kunnen nederleggen bij de bepalingen van het
tractaat en een nadere internationale regeling noodzakelijk moest
werden gemaakt. Hiermede is het voorloopig tractaat van de
baan geschoven en kan men zich op een nader overleg voorbereiden.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de minister zijn
SJdppiny BUI ingediend en dit ontwerp in eene even uitvoerige
als zaakrijke rede verdedigd. De minister stelt zich ten doel,
een einde te maken aan een schandelijk en diepgeworteld mis
bruik, dat reeds aan duizenden het leven heeft gekost. Het is
een feit, dat het voor vele reeders ? dank zij de gemakkelijk
heid waarmede zij hunne schepen ver boven de waarde kunnen
verzekeren voordeeliger is wanneer hunne vaartuigen vergaan,
dan wanneer zij behouden van de reis terug keeren. Hoe ouder
het schip, hoe zwakker de bemanning, hoe geringer de werke
lijke waarde der lading is, des te meer kans beslaat er voor den
reeder om niet slechts-, een schadeloosstelling te ontvangen, maar
koste van assurantie-maatschappij en van het leven der
ongelukkige opvarenden zelfs grove winsten e behalen.
De tegenwoordige wetgeving, door de agitatie van den heer
Plimsoll m het leven geroepen, was niet bij machte gebleken om dit
aad te bestrijden.
Reeds heeft de heer lamberlmn, gedwongen jor de felle
oppositie, welke de machtige reederspartij tegen zijn oorspronkelijk
ontwerp in het leven had geroepen, vele bepalingen erzacht en
velerlei concessiën gedaan. Toch zal ook de zoo gewijzigde wet
in het Lagerhuis weinig kans van slagen hebben. De invloed
Meden die hun geweten, zooals het Engelsche spreekwoord
gt, in hun broekzak dragen, zal waarschijnlijk sterker blijken
te zijn dan die van den moedigen minister.
De Egyptische quaestie is in de laatste week niet dichter hij
hare oplossing gekomen, en liet Congres schijnt tot de vrome
wenschen te blijven hehooren. Uit Soedan zelf koinen weinig
berichten, en die weinige zijn ongunstig en spreken van eene
ontzaglijke uitbreiding der oproerigc beweging. Sommige Engel
sche bladen verzekeren, da! do regeering eindelijk «esloten heeft,
tegen October eene expeditie naar Kh.irloeïn te zenden ; oïikied
is echter van zulk een voornemen niets bekend.
*
* *
De Fransche Kamers zijn deze week heropend; in b;:ir!e la£ da
president van dea ministerraad, Jules Ferry, dezelkk; vorkl^iing
voor, het traclaat van Tien-ïsin bevattend. De ontiuiining van
Tonkin door de Chineesche troepen zal in twee termijnen plaats
hebben; voor 6 Juni zullen Cao-Bang, Lang-Son en do »rens<,
,:slingen langs de Chineesche provinciën Kwang-si en Kwan«-ton, vóór
26 Juni de grensvestingen Lao-Kai en de andere plaalseu lauas
de Chineesche provincie Yun-Nan ontruimd moeten zijn. Naar de
laatste berichten zijn de Chineesche troepen reeds bezig teru<*
te trekken.
De nieuwe Chiueesche gezant te Parijs, Shu, zoowel als zijn
plaatsvervanger, Ma, is een beschermeling en vriend van
Li-HongChang, den machtigen onderkoning van Pelchili, Ferry spruit
uit: cliili ca opperbevelhebber van het Chineesche leger. Reeds
wordt de organisatie van het veroverde land officieus gemeld.
Hoofdplaats zal worden Iluc, de oude hoofdstad van Annam, waar
de gouverneur-generaal van Indo-China wonen zal; provinciale
gouverneurs zullen benoemd worden in Cochin-Cliina en in Ton
kin, minister-residenten in Laos en Cambodja, waar Frankrijk een
protectoraat uitoefent. Als gouverneur-generaal wordt genoemd da
vroegere gouverneur van Cochin-cliina, De Myre de Villers, of
schoon eenige slappen en brieven, van dezen amblenaar in de laatste
tijden afkomstig, aan zijn tact zouden doen twijfelen.
De herziening der constitutie, door de Fransche regeering aan
de Kamer voortestellen, zal in vijf artikelen vervat zijn, waarvan
de hoofdinhoud is: Overbrenging van de wet op de senaatsverkie
zingen uit de constitutie naar de gewone wetgeving; afschaffing der
onafzetbare senatoren, met eerbiediging van de verkregen rechten
der thans benoemde; overbrenging van het laatste woord in
financieele zaken van den Senaat naar de Kamer; opneming in 4a
constitutie van de bepaling dat herziening niet over den
regeeringsvorm zal kunnen loopen en afschaffing der openbare gebeden.
De Senaat kan hier niet veel tegen hebben; de tegenstand za
echter allicht van de meerderheid in de Kamer uitgaan, die do
wijzigingen lang niet ingrijpend genoeg zal vinden. De Regeering
zal nu het ontwerp eerst aan de Kamer voorstellen.
I 1T N E ar J. A
De Tweede Kamer is een illusie minder rij': ccv/ordcii.
Tot liici'iuüdacht moii dat de heer Heemskerk vcr^lieht was van tijJ