Historisch Archief 1877-1940
JDE AMSTERDAMMER
A°. 1884.
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
UJtgweri: PAflBLASVEBEEIIiaiJiKJ BQVTZ * Oa.
Kwloor: Spuistraat 216.
Hoafd-AgenUn: te B»Uvi», Q. KOLFF * Co.
Zondag 8 Juni.
Abonnement per 3/m ? 1.?. ir. p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummer» aan do Kiosken verkrijgbaar a 0.10.
Advertentiën van 1?6 regels f 1.?, elke regel meer . 0.15.
tuiBChen den tekst per regel
1.rm rfa M..-7-PJH--. jaa,.
regel
Abonnement op de v-ditie per jaar 18.?.
'Advertentiën in
I N H O U Ds
Büf SNLANP. m BINNENLAND. _ Onze bladen. De nieuwe straatnamen
O Anjiter4am, door A. Th. Brieven van Jan van 't Sticht. Kunst: Do
proefpjjl", door Alb. Th. Uit België, door M. A. Letterkunde: Don Juan
Tenorio, II, door W. N. Coenen. Langs deu Nijl, door Marcellus Emants, beoor
deeld door Enrichetta. Berichten en Mededeelingen. Inhoud van Tijdschriften.
Nieuwe Uitgaven. Militaire Zaken: De huishoudelijke school bij de infan
terie en het verfoeilijk misbrnik van vreemde woorden bjj liet leger, door Van Tricht,
Ie Luit. Adjudant. Overzicht van militaire artikelen in dagbladen. Schaak
spel. Feuilleton: Vrees voor dB liefde, van Ludwig Laistner, II. Ons onder
wijl, dooi E. NIEUWS VAN DE WEEK. Faillissementen. Overzicht van de
efl'ectenmarkt. Amerikaansche Sporen, XIX, door J. v. d. Burg. Burgerlijke
«tand. Veiling van vaste goederen. Te huur. Advertentiën. Schouwburgen.
E E R A T M.
In het vorig Kr. staat blz. (5, 2e kolom regel 29 liberale bladen", men
lege: clericale bladen".
BUITENLAND.
Omtrent de op uitnoodiging van Engeland te houden conferentie
worden nog steeds de meest uiteenloopende geruchten verspreid.
Nu eens hoort men, dat de onderhandelingen tusschen Frankrijk
en Engeland zijn afgebroken, omdat de Engelsche regeering, met
hel oog op de openbare meening daar te lande, niet durft toe
geven aan de eischen door Frankrijk gesteld. Dan weder verneemt
men, dat alles couleur de rose is, en dat zelfs de datum voor het
samenkomen der conferentie is bepaald. Men kan met vrij groote
waarschijnlijkheid aannemen, dat de onderhandelingen worden
voortgezet, maar dat zij weinig vorderen.
Twee zaken hebben in de laatste week de aandacht in
Engegeland bezig gehouden: de dynamiet-aanslagen in Scotland-Yarcl
en St. James Square, en het artikel van »G" in de fortnightly
Review over de Engelsche buitenlandsche politiek.
De eerste waren klaarblijkelijk weder het werk van de
Amerikaansche Fenians, het onwaardig uitvloeisel van een stelsel van
intimidatie, dat niet vraagt, of onschuldigen de slachtoffers zullen
worden van de zoogenoemde wraaknemingen der lersche natie.
Gelukkig bepaalde zich de ramp grootendeels tot materieele schade.
Omtrent de daders is nog niets bekend geworden, ofschoon voor
hunne ontdekking en aanhouding een zeer hooge premie is
uitgeloofd.
Het artikel in de Fornigldly is een pleidooi voor de politiek
van non-interventie, en betoogt tevens, dat onder al de
Europeesche staten Frankrijk en Rusland de natuurlijke aangewezen
bondgenooten van Engeland zijn. Want Engeland is in de eerste
plaats eene koloniale mogendheid, en komt in andere deelen voort
durend rnet Frankrijk en Rusland in aanraking, terwijl het de
verwikkelingen in Europa in de meeste gevallen met een onver
schillig oog kan aanzien. De slotsom is dus, dat men tegenover
de beide genoemde landen inschikkelijk moet zijn, en niet elke
uitbreiding harer macht als een inbreuk op Engeland's rechten
moet opvatten en verdacht maken.
Het artikel werd door de Times aan den heer Gladstone toege
schreven, doch deze heeft zich gehaast om het vaderschap te
ontkennen van een zoo compromitteerend geschrift. Men kan dan
ook moeielijk onderstellen, dat een Engelsen Premier zou schrijven:
> Engeland heeft sedert vier jaren voor den heer Von Bismarck
de kastanjes uit het vuur gehaald," zooals de nog steeds
onbeketde »G" beweert.
*
* ?
De Duitsche handelswereld blijft zich eenstemmig verzetten te
gen de voorgestelde beursbelasting. Ook de organen der
natioDaal-liheralen de nieuwe vrienden der regeering zijn weinig
met de nieuwe belastingsplannen ingenomen. Het wordt waar
schijnlijk geacht dat de regeering bij dezen van alle kanten
opfpsloken storm liet ontwerp voorloopig in de veiljee haseja t
Bondsraad zal laten. Waar in dit geval echter de fondsen,
benoodigd voor de subsidie der nieuwe stoomvaartlijnen moeten
worden gevonden, blijft in liet onzekere. De volgende week zal
ons omtrent deze zaken allicht eenig licht brengen; Dinsdag toch
komt de Rijksdag weder samen.
*
Veel opschudding is in de hof- en andere kringen van Hessen
en het Duitsche rijk verwekt door het onverwachte morganatisch
huwelijk van den Groothertog van Hessen met de gescheiden
echtgenoote van den Russischen gezantschapssecretaris Von
Kolemine. Van alle kanten kwam de aanval. De geestelijkheid was
er tegen, wijl de nieuwe gemalin Roomsch-katholiek is; de adel
wilde ongaarne naast den Groothertog een vrouw zien niet van
vorstelijk bloed; de burgerij was in haar gevoel van fatsoen ge
tast en meende zelfs recht van beklag te ontleenen aan be
grippen van zedelijkheid, kortom 't was een algemeen verzet,
waarbij zich voor den geplaagden Groothertog nog de verwijten
van zijn vorstelijke verwanten in Engeland voegden. De minis
ter Von Starck, die als ambtenaar van den burgelijken stand mede
werking had kunnen weigeren, werd de zondebok en nam zijn
ontslag; de Groothertog boog het hoofd en knoopte onderhande
lingen aan over een scheiding; het einde zal wel zijn dat de
exmevrouw Von Kolemine, met een gravinnentitel begiftigd en een
groote schadevergoeding in geld, haar dagen verder buiten Hessen
doorbrengt.
v *
In Hongarije is de voorbereiding der verkiezingen in vollen gangj
Het belangrijkst oogenblik van den heftigen strijd is een rede door den
minister van financiën, Graaf Szapary, voor zijn kiezers gehouden,
in welke rede hij de verhouding van Kroatiëtot Hongarije ter
sprake bracht en uitdrukkelijk verklaarde dat van een toegeven aan
Kroatië's streven naar meerdere zelfstandigheid nooit sprake kan
zijn. De regeering zou zich streng houden aan de beginselen ia
den Ausgleich van 1868 nedergelegd en alle Zuid-Slavische woelingen
krachtig onderdrukken. Krachtig blijft de regeering dus streven
naar bevrediging van de verschillende rassen in haar gebied.
f
* «
Een geschil tusschen Serviëen Bulgarije trekt wederom de
blikken naar het Balkansch Schiereiland. Serviëklaagt over invallen
van een paar benden Servische uitgewekenen, welke zich te Bul
garije hebben gevestigd en gedurig strooptochten doen. Deze klacht
heeft Bulgarije beantwoord met harerzijds te klagen over een grens
post van Servië, een post echter, die daar is gevestigd in overleg
met vroegere tractaten, en zij heeft tevens den post verdreven.
Serviëheeft nu te kennen gegeven dat het niet langer met zich laat
spotten en, als het binnen drie dagen geen voldoening erlangt,
zijn gezant uit Bulgarije zal terugtrekken. Het is te hopen dat de
diplomatie er in zal slagen de kort aangebonden vorsten tot bedaren
te brengen. De toestanden op het Balkansch. schiereiland zijn nog
niet van dien aard, dat men zonder vrees voor verdere verwik
kelingen een botsing tusschen twee der jeugdige staten zou zien
aankomen. En Oostenrijk n Rusland hebben er belangen te behar
tigen en er zou allicht een botsing van meer beteekenjs op hei
kleine geschil kunnen volgen.
* *
De partijen in Belgiëmaken zich tegen 10 Juni voor den ver-J
Kiezingsstrijd gereed. Te Brussel moeten 16 afgevaardigden geko'
zen worden; de aftredenden zijn allen liberalen, verdeeld echte*
in progressislen en ministerieelen, zoogenoemde doctrinairen, van
ieder de helft. In de machtige kiesvereeniging de Association
liberale heerschte eene hevige spanning; de gematigden zoowel
als de progressisten wenschten hun contingent te vosmeerderen,
en men was algemeen bevreesd, dat ten gevolge der inwendig»
twisten eeaige candidaten der clericalen kans zouden hebben om
binnen te sluipen. Alles is echter voorloopig geschikt; bij de eerste'
.weiden de 8 mam>.terjeeje candidatea en 7 der