Historisch Archief 1877-1940
-*
s
DE AMSTERDAMMER, WfcBfc&LAD TOOR
NÓ.W7
van Canton, nog meer waarborgen voor Chiha's goede trouw te
eischen; men spreekt reeds van het bezetten vaa het eiland Formosa.
?? .??,-?,-? ??
* *
De cholera is te Toulon en te Marseilk Hoe ze Europa bereikt
heeft, versch aangebracht door het transportschip de'Sarthe, 28
jnar' opgesloten in de oude kleedingstukken, die het ruim van den
Montelello vulden, of op andere wijze, is nog niet uitge
maakt, maar zeker is het Aziatisch karakter der ziekte
boven allen twijfel verheven. Parijs en Lyon zijn, in strijd
met de verspreide geruchten, nog niet aangetast, maar dit zal
niet lang uitblijven. Alle voorzorgmaatregelen, quarantaine,
ontsmetting, hygiënische voorschriften worden genomen, en meo hoopt,
indien de ondragelijke warmte niet als een onweerstaanbaar helper
der ziekte werkt, haar nog eenigszins te beperken. ? :
* ? . "?
» ? ??
In Noorwegen is de crisis opgelost. Toen de onderhandelin
gen, door professor Broch aangeknoopt, niet vlot ten, en de kans on.
een conciliant ministerie meer en meer vervloog, heeft de Koning
een flink besluit genomen. Hij heeft den heer Sverdrup, president
van het Storting en hoofd der oppositie bij zich ontboden en hem
de vorming van een kabinet opgedragen. ?
Sverdrup nam ze aan en kon zeer spoedig den Koning een lijst
\an ministers aanbieden. Koning, Oscar vereenigde zich zonder
Lcdenking met het voorslel. ? , . ',
JJet kabinet is aldus samengesteld: Johan Sverdrup voorzitter,
Richter, Daal, Sorenssen, Arctander, Hangland, Jacob Sverdrup,
Jacob Stang en Blix ministers. De tiende moet nog benoemd wor
den. De leden behooren allen tot de mannen, die sedert jaren pal
stonden voor de rechten van het volk.
Onmiddellijk na de oplossing der crisis heeft, het Storting'zich
doen gelden. Het voorstel waarover de strijd liep deelneming
der ministers aan de beraadslagingen in het Storting is op
nieuw aan de orde gesteld en met 84 tegen 25 stemmen aangeno
men, zoodat de Koning zich verplicht ziet openlijk schuld, te be
kennen. Deze houding der oppositie is wel eenigszinsin strijd met
de gematigdheid tot dusverre door haar aan den dag gelegd. Nu de
Koning heeft getoond onvoorwaardelijk de wil des volks te willen
volgen, had hem allicht deze vernedering bespaard kunnen wordep. De
luisterrijke hulde hem in de slraten van Ghristiania gebracht is
een kleine vergoeding, dat is waar, maar hij zal er zich onge
twijfeld niet geheel door voldaan gevoelen. Laat ons hopen dat
de nieuwe premier, de heer Sverdrup, wiens kalmte en ge
matigdheid zijn wijsheid en politiek overleg schijnen te evenaren,
middelen weet ora de zoo noodige zelfbeheersching bij de over
winnende partij te bewaren.
B I
E ]V I, A
Green geld voor nieuwe kappen op de rijksmarinewerf te Amsterdam;
geen geld voor de uitbreiding van het. station Roozendaal, zei de
. Kamer; geen geld voor een cellulaire gevangenis te Amaterdam, wilde de
heer Gleichman er nog bijvoegen.
Natuurlijk. Zij die aan de Regeering de middelen onthouden om de
uitgaven te bestrijden, konden wel niet anders Aandelen. :
Toch niet; juist zij, die de middelen weigerden, stemden voor het
Dieerendeel vóór de uitgaven. . ,
't Is alsof zij nóg eens duidelijk wilden aantoonen dat we, met hun po
litiek, naar het Staatsbankroet moeten.
Dat is ten minste openhartig.
Met onverstoorbare kalmte zet de heer Grobbée zijn taak voort, ook
na de verwerping zijner klassenbelasting; ook na de afwijzing van zijn
voordracht om het geschil met de Rekenkamer over zijn toepassing der
zegelwet uit den weg te ruimen, ook na z\jn echec met de. opheffing der
vrijstellingen van de grondbelasting. * ,
De regeering blijft op de dekking van het tekort bedacht", verzekerde hy.
Het is verklaarbaar. , j
De Ministers van Marine, van Binnenlandache Zaken, van Oorlog, van
Waterstaat, hadden deze week hun aandeel in de nederlagen door de
gedeeltelijke verwerping van de verhooging der marine-begrogtjng, van
de militaire begrafeniswet, van de stationsuitbreiding te Roosendaal,
Waarom zou de heer Grobbée dan allén zoo overgevoelig zijn? ?
Men moet ook in tegenspoed den moed niet laten zinkeu, .
Den heer Kops zat Let tekort toch ook dwars in de maag. Hij vroeg
bij de leeningswet, hoe 't toch met den verkoop der Indisghe spoorwegen
stond, waarover pas onlangs werd gedebatteerd.
Alsof de Regeering maar een, twee, drie, den boedel van de hand, zou
hebben gedaan, om na de verwerping der klassenbelasting, geld te maken.
De tegenstemmers beginnen uu reeds te gevoelen, dat ei' dan toeft.geld
moet komen hoe ook. ... ,.».-.. v
Als 't maar niet is langs den rationeelen weg.
'Dat moet het redmiddel blijven voor de latere krachtige regeering".
Bijna de helft van de leden der Eerste Kamer hebheü, met een moed
en rondheid, die werkelijk zonder precedent zjjn, de-Tweede_Kam«r
wegens de verwerping van de klassenbelastiftg do les gelezen. :_
Nu ook aan deze zijde der Kamer: point de redre^emènt'des grieft,
point de snbsides. . I ' <1'rv..'i/
Maar in* goeden zin.' Geen herstel van evenwicht tusschen middelen
en uitgaven geen goedkeuring der begroetingen. '
Men is zelfs zoo ver gegaan, van den heer Heejjwkerifcde ontbmdmf der
Tweede Kamer aan te raden, als ze den ..goeden weg niet pp.?w.^.
En dat deed nog wel een oudlid dier Kanjer. . . : ,
Waar zoo de liefde viel ..... ; ..'.
Daar moet de Tweede -Kamer 't toch wel erg hebben verbruid.
Zeker was het optreden van de Eerste Kamer bier een heuglijk ver»
schynsel. De kleine landeigenaren aan de overzijde mogen er een veor»
beeld aan nemen. _ ?
Men zegt dat het tusschen den heer Bluuéen .d.en b«erV»n Kfrkwijk
Woensdagmiddag, na afloop der zitting,, tot een vnj h«y,ige .woordenwis
seling is gekomen, omdat de eerste de extra-parlementaire aanmerkingen
van den laatste nu ze hem persoonlijk raakten moede is geworden.
Scherpe woorden moeten daarbij zün gewisseld en alleen door te ver
klaren, dat hg zich had vergist, moet de heer Van Kerkwijk z$jn straf
zijn ontloopen. ?-,,'.> , ??? , ????? *'?,'-:..-?, :.-,?.
Gelukkig .waren de tribunest ontruimd \bij het standje, niet bjj de
retraite. ??,.;., ,;. ...?,?'?.-.- .??...- ?',-, c ?.-. ? .'.:? ??.??; ''-.-:. .,;<";~''
Men zou anders waarlijk .aauleid, hebben gegoy*? tot de «teeds.ak vol
maakt onjuist uitgekreten bew.ering^ dat ^;K^er$«W[,nfl,^«i dan zich
zelf wel eens in disorediet brengt l "..".-.' ...? . ; '??'. ? '??,?'.,..-.?' >;.
Ook de Eerste Kamer moet haar Comité-generaal over Atjeh en de
Nisero"-zaak hebben. ?' ".? . t. .
De Regeering heeft wel is waar big geheime nota alle inlichtingen ge
geven, die men zou kunnen verlangen, maar dat was den heer Van
Akerlaken niet genoeg. ' ' , . ".
's Lands belang vorderde ook in,de Eerste Kamer een geheim debat.
En dan.... de waardigheid der Kamer was er ook mee gemoeid. Het
gaat niet aan, dat er staatsgeheimen zgn tusschen de Regeeriag en de
Tweede niet ook de Eerste Kamer. . . ,
Dat was des Pudels Kern".
Een comité-generaal ter bevrediging van 't eergevoel en 't
waaidigheidsbesef der hoogst-aange»lagenèn.
Ijdelheid der ijdelheden ook in 's landa raadszaal.
De oppositie tegen de verhooging van den aecgns op 't gedistilleerd
was mede een staaltje van het allertreurigst geknoei der liberale tegen
standers van de klassenbelasting. " ?
De heer Buma wilde geen verhooging toestaan zonder nieuwe inkomsten
belasting, de heer V au Houten niet dan met andere belastingen in ver
houding tot ieders draagvermogen, de heer Van Heeckeren(achtte bet
onnoodig om verwarring ia onze financies te voorkomen l ? . * ;
Kan't erger? . ? ... , ,-,?.::.:?
Den eenen dag stemt men af wat men den volgenden dag nood^tf oor
deelt om iets anders te kunnen aannemen.
Tegen deze perfide leer, van zich door een oirkel-redeneering te
Techtvaardigen als men de staatshuishouding in de war. stuurt, he*ft. de heer
Mees kort, duideigk, krachtig geprotesteerd- f r V, .
En de Kamer liet de voorstanders van dit verwarming*sy»t«W eea
zeer klein hoopje gelukkig met de kous op 't hoofd ataan. '.".'.
Zij kunnen in de vacantie om absolutie bidden.
Algemeene grondwetsherziening nog dit jaar. . ^, " /
Geen partiëele, geen wijziging van art. 198 allén. Dat ii vt ideaal der
Regeering. , , ..
Maar dat is onmogelijk.
Al komt de algemeene herziening gereed om behandeld Ie worden, te
heeft geen kans nu tot stand te komen. . ?
En dan blflft art. 19?. , " , : :"
Dat mag, dal; kan niet. t . ... ,., ;'..[','.,,'.,'.'',
. OJïZJB BUDEN. , ' :,. V..;,:;
De liberale pers beeft eenstemmig de verwerping der kl«Mejïbela«Ung
scherp veroordeeld. Het möider zuiver «tellen 'der quaestie dbor het
ministerie spiegelde zich ook af in het oordeel, van sommigen, die de
combinatie van de klaisenbelasting met het behoud van hét patent ver
oordeelden en daarin voor d$ liberale kamerleden, die tegen het ontwerp
'stemden, eene verzachtendeomstandigheid-vonden..Langzamerhandkeerde
men louter terug tot déhoofdzaak, tot het feit dat de vertegenwoordi
ging, waarin eene libera/lf meerderheid heet te bestaan,'is ukeengegaan,
zonder in de geldelijke behoeften van den Staat te hebben voorzien.'
De Kamerleden reageerden tégen de pers, evenals van-de hoogte ven
hunnen zetel sommigen laa^ neerzagen op de motie waarin \BMr^«fp^,
de Amsterdamsche kiesvereeniging, de tegenstemmers de les las.
Deze quaestie is gamengew¥ met de vacature .voor de Tweede Kamer
in Haarlem, waar déheer Kappeyne candidaat is gesteld door eene der
kiesvereenigingen. Actueeler kan deze candidatuur niet zijn. Déomstan
digheden zijn zoo ernstig dat zelfs het Handdabltid de candidatuur van
den oud-premier ontraadt. ; ,
Eene andere verkiezing, die te Zevenbergen, waar, mr.-van der Werk in
herstemming komt, gaf stof voor een artikel aan de N. E. Courant.
Overigens bevatten de dagbladen 'enkele artikelen over het
handelstractaat met Frankrijk, welks aanneming aan eene langdurige quaestie
een einde heeft gemaakt . ? ? ., ?'?'_??
lo liet Handskblad behandelde Mr. J. C. vaa Eyk de qaaetöe der