Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, "WEEKBLAD T00R NEBERLANB.
No. 870
worden. De derde stad, die geteisterd wordt, is het kleine Arles,
waar de ziekte plotseling met groote hevigheid is uitgebroken.
De quarantaine wordt, vooral door Italiëen Spanje, met groote
gestrengheid toegepast, zoo zelfs, dat de afsluiting en opeenhooping
van quarantaine houdenden op de Italiaansche grenzen aanzienlijk
gevaar schept voor den hygiënischen toestand.
* »
Het nieuwe Belgische ministerie maakt van zijne lang gewachte
positie gebruik, en haast zich om de reactionaire hervormingen
in te voeren, die Belgiëin den toestand van voor dertig jaren
moéten terugbrengen. Bij circulaire zijn de ambtenaren aan de
ministerien uitgenoodigd, aan hun chefs medetedeelen of zij aan
het Te Deum dachten deel te nemen; bij circulaire is allen
ambtenaren aangezegd, dat zij s vrij" waren om hunne kinderen
van de staatsscholen te nemen; de betrekkingen met het Vaticaan
zijn weder aangeknoopt; aan Prof. Laurent is kennis gegeven, dat
hij zijne studiën omtrent de goederen in de doode hand niet
behoefde voort te zetten, daar toch alle hervormingen daaromtrent
vooreerst vervielen; tal van onderwijzers en onderwijzeressen zijn
' afgezet en scholen zijn gesloten; eene nieuwe reactionaire onderwijs
wet is in voorbereiding, de gemeentesubsidiön aan de kerk
fabrieken zijn ook verplicht gesteld, ingeval de kerkfabrieken ze
niet noodig hadden, men kan er dan nu een reservefonds voor
slechte tijden uit vormen; de meerderheid heeft in Senaat en
Kamer aan de minderheid zelfs geen enkelen zetel voor president
of vice-president gegund, enz. enz.
Een maatregel, die niet bepaald reactionair, maar zeer handig
is, herstelt de rechten der Vlaamsche taal in de Vlaamsche landen.
I)e ambtenaren aldaar worden door eene circulaire van den
minister er aan herinnerd, dat de berichten .en mededeehngen
aan het publiek óf in het Vlaamsch óf in beide talen moeten
.geschreven,- en dat brieven aan »bijzonderen'' in het Vlaamsch
inoefen gesteld worden, tenzij de geadresseerden zelveninhelFransch
geschreven hebben of hun verlangen te kennen geven, dat met
hen in 'tFransch gecorrespondeerd worde.
*
* *
Hot incident-Pidal, de verklaring van den Spaansche» minister
in de Cortes, dat het voorstel van de ; wereldlijke macht des
Pausen zijn innigste wensch was, heet gesloten te zijn dooreene
vcililuiing van den minister Canovas, hoofd van het Kabinet, dat
de woorden van Pidal verkeerd verslaan waren, maar heeft in de
pers van de beide landen veel kwaad bloed gezet. Een zoo
nuttelooze en ongemotiveerde aanval op Ilalië's duur verkregen eenheid
verwondert en verbittert ten hoogste de Italiaansche pers, terwijl
in Spanje, waar thans ministerieel en ultramontaansch n zijn,
de of!ide;ise pers de gelegenheid aangrijpt om te verklaren, dat
zij goed Katholiek is, en de woorden van Pidal, onjuist verstaan
ol niet, de meening van alle recht geloovige Spanjaarden uitdrukken.
*
* *
De gemoederen in het Russische Rijk en in het naburige
Oostenrijk en Pruissn zijn nog eens weder verontrust door het
plan van een aanslag op het leven van den Czaar, bij zijn voorge
nomen bezoek te Warschau. Allerlei ontzettende bijzonderheden
en tragische verhalen doen de ronde, maar met zekerheid ver
neemt men niets. In den eersten schrik is gemeld, dat het bezoek
van Keizer Alexandcr zou worden uitgesteld. Later echter is
eenvoudig bericht, dat er in' d.e plannen geen verandering was ge
komen.
Eindelijk heeft do heer Grobbée dan toch eens een overwinning behaald:
i, de leening is ruim Va pCt. bovem pari geplaatst.
Als er niets anders te doen ware voor den Minister van Financiën dan
geld leenen, ware thans uitgemaakt, dat de heer Grobbée een zeer bruik
baar man is in het kabinet.
Hoog spel!
Kappeyne-zelf ia naar de Zaan getogen om zich aan te bevelou bij
< de kiezers.
\ Het ia een ongewoon verschijnsel in ons land, maar op zichzelf niet
f te keuren.
Alleen baart het verwondering dat Kappeyne nu eerst uit den hoek
-; komt, dat hij de eerste waarschuwing van de stembus heeft afgewacht.
; Door dit oogenblik te kiezen zet hij alles op 't spel; het is zyn laatste
kaart, zijn salto mortale. Valt hij thans, dan is het om niet meer op te staan.
k Uit dat oogpunt juichen we ziju stroohalm-taktiek toe.
De Tweede Kamer komt Dinsdag nog een oogenblikje vóór do vercciiigde
zitting bijeen.
Zal men van die gelegenheid gebruikmaken om de Regeering tot spreken
te dwingen omtrent de met zoo groote stilzwygendheid behandelde
Niserokwestie?
Of zal men zich bepalen tot 't behandelen van het regentes-ontwerpje,
pur et simple?
Misschien het is zoo warm.
Juist daarom. Een Nisero-interpellatie kan als een nationaal koud bad
dienst doen.
ONZE BLADEN. .
De Standaard zet met onverdroten ijver in dezen komkommertijd hare
beschouwingen voort over de Christelijke pers. Wij zyn nu reeds tot het
7e of 8e artikel gekomen, en nog schijnt deze handleiding voor den
Christelijken redacteur niet voltooid.
Intusschen zijn het niet deze artikelen, die de aandacht van het publiek
in hooge mate trokken.
Er zijn drie onderwerpen voor de pers, van nog hooger gewicht. Eer
stens de cholera. Gelukkig doen de berichten voor het oogenblik geene
verdere uitbreiding der. epedemie noordwaarts vreezen; maar de pers,
gedachtig dat het gevaar ieder oogenblik voor de deur kan staan, wees
op het door de Regeering nog weinig ernstig behandelde onderwerp der
voorzorgen en wees er met zoodanige kracht op, dat de Regeeringen van
stad en land zich voor gewaarschuwd kunnen houden. Vooral de N. Eott. Ct.
en ons Dagblad stonden in de voorste rij. Eene door ons gegeven beschrijving
der cholera-barak te IJmuiden, het zichtbare beeld der
regeeringsmaatregelen, werd door bijna alle bladen van beteekenis met ingenomen
heid overgenomen. Korte berichten, in vele bladen verspreid, houden de
aandacht wakker, zoodat de Ned. Pers geacht kan worden hierin aan hare
roeping getrouw te zijn geweest.
Andere en rijke stof wordt geboden door de JTïsero-quaestie, welka
eene cieuwe phase is ingetreden, nu de Nederlandsche Regeering heeft
toegestemd de medewerking der Engelsche Regeering aan te nemen en,
indien de Radja de gevangenen vrijlaat, zijne havens voorwaardelijk open
te stellen. Het Handelsblad ziet in deze schikking een bhjk van hooge
staatsmauswijsheid; het Vaderland daarentegen keurt haar onvoorwaar
delijk af. De conservatieve bladen, Haagsche Dagblad en Hott. Courant^
bepleitten in deze zaak de houding der Regeering.
-En eindelijk de herstemming te Haarlem. Sedert het Handelsblad Kap
peyne losliet, 13 er geen enkel belangrijk orgaan der Ncd. Pers, dat zijne
verdediging volhoudt. Slechts de Kamper Courant en Uilenspiegel zijn
de laatsten der garde. Verwant door redactie en door de geur der uien
die zoowel van de IJselstad als van het Rotterdammer grappenblad uit
gaat, den deze verdedigingen de vraag op de lippen komen: of hier ook
een grap was bedoeld?
In hunne nieuwskolommen namen de drie groote bladen eene redevoe
ring op, door Kappeyne Donderdag te Zaandam gehouden. De kiezera
van Haarlem vinden dus in hunne couranten de stof om niet eenzydig
te oordeelen.
WARME KADETJES.
Een Zaterdag-avond P raat j e.
LUL
Notulen der Vergadering van de eerste Nederlandsche Maatschappij tot
het oprichten en exploiteeren van fabrieken van stofbrillen en aanver
wante artikelen, gehouden op de huizinge Meerlust, op Woensdag 23 Juli
1884, des avonds te 8Va ure.
Aanwezig zijn zeventien aandeelhouders, te zaaien 3712 geldige stemmen
uitbrengende.
Voorzitter: de heer Aquarius.
De Voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezige heeren
welkom, waarna hij den Secretaris (de heer Aquavius Junior) verzoekt
om de notulen der vorige vergadering te willen voorlezen.
Aan dit verzoek wordt voldaan en de notulen worden, na enkele op
merkingen van de Heeren Mcycr en Muller die zich over spel- en
stijlfouten meenen te mogen beklagen, onveranderd goedgekeurd en door den
president gearresteerd.
In eene sierlijke redevoering deelt de voorzitter thans mede dat de
maatschappij in bloeienden toestand verkeert, dat het niet noodig is ge
weest om het kapitaal aan te tasten ten einde de verschuldigde renten te
kunnen betalen, dat commissarissen en directeuren geene aanleiding heb
ben gevonden om zich te verwijderen en dat...
De heer Snapgraag verzoekt het woord en weuscht te coastateeren,
dat wanneer de maatschappij in zóó goeden toestand verkeert, het ook
geheel onnoodig is geweest om den toegang tot de vergadering te weige
ren aan een journalist, dien hy zooeven tegen kwam.
Deze opmerking heeft een levendig debat tusschen den voorzitter en
den heer S. ten gevolge.
De president. Ik wensch den geachten spreker te doen opmerken dat
wij steeds het stelsel huldigden: de laver notre' linge sale en familie"
en geen vertegenwoordiger der pera ooit toegang tot onze vergaderingen
had".
De heer Snapgraag. Maar dan wordt het hoog tijd om daarin veran
dering te brengen; de verslaggever, dien ik zooeven sprak, zeide zeer
terecht: er is zonder twijfel iets m die maatschappij wat kanker is, want
anders zoude hare handelingen zeer zeker het daglicht wel kunnen
verdragen."
De lieer Susscr: He begrijp volstrekt niet waarom die akelige pers zich
met alles bemoeit en overal de primeur van wil hebben." >
Da heer Snapgraag: Nimmer heb ik kunnen vermoeden dat mijn
geachte vriend Susser opiniën is toegedaan, die een burgemeester van
Delft ccre zouden aandoen; i k blijf bij mijn beweren dat men de pera :
toegang nioet verlecneu, terwijl ik vermeen dat iaën in. ieder geval eeg