Historisch Archief 1877-1940
371.
A8. 1884,"
DE AMSTERDAMMER
WEEEBLAD VOOR NEDERLAND,
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
uitgevers; DAGBLADVEBEENIQING HOMS & Co.
Kantoor: Singel 211.
Hoofd-Agenten: te Batavla, G. KOLFF A Co.
Zondag 3 Augustus.
Abonnement per 3fm f l.?.fr. f. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers atn de Kiosken verkrijgbaar a O 10.
Advertentiën van 1?6 regels f 1.?, elke regel meer . , 0.15.
tusschen den tekst per regel l."-.
Abonnement op de Alail-Editie per jaar 18
Advertentiën in « regel O.zd.
INHOUD:
BUITENLAND. BINNENLAND. Onze bladen. Brieven van Jan van 't
Sticht. Kunst: Het Amsterdamsen Tooneel, door K. J. W. Een nieuw ge
denk toeken, door Alb. Th. Uit België, door M. A. Letterkunde: Een
Nihilistinche roman, Baskalnlkow, roman von F. M. Dostojewsky, door O.
Immortellen en Rozen, gedichten van Ant. De Bop, beoordeeld door Scaramouche (V).
Moederweelde, door T. Placidus. Berichten en Mededeelingen. Inhoud van
Tijdschriften. Nieuwe uitgaven. Militaire Zaken: Een blik in de toekomst
onzer levend* strijdkrachten, door Cambreaux. Feuilleton: Het ongelukakind,
een verhaal uit Eroslaod door E. von Dincklage, I. Schaakspel. Een merk
waardig man, door J. V. Wierdsma. Duel, door Flora dell» Neve. NIEUWS
VAN DB WEEK. Faillissementen. Uitlotingen. Overzicht van de
Effectenmarkt, door S. Amerikaansche Sporen, XXIV, door J. v. d. Burg. Burgerlijke
stand. Veiling van vaste goederen. Te hnur. Advertentiën. Schouw
burgen, enz. "
B IT I T E UT I, A N ».
Het kabinet Ferry heeft weder een woelige en beteekenisvolle
week achter zich. liet heeft van Senaat en Kamer eenstemmigheid
omtrent de grondwetsherziening verkregen. Zaterdag hield Ferry
een rede in den Senaat, strekkende om de vijf paragrafen van het
herzieningsvoorstel, door de Kamer aangenomen, door den Senaat
te doen goedkeuren. De Senaat maakte bezwaar tegen de paragraaf,
waarbij zijn financieele bevoegdheid beperkt werd door herziening
van artikel 8 der Constitutie. Na eerst de uitspraak der Kamer
verdedigd te hebben, vroeg Ferry plotseling 48 uren uitstel om
de meeuing van den Senaat door de Kamer te doen billijken. Hij
riep Maandag de groote republikeinsche groepen, de twee Union's
bijeen en legde hun de vraag voor. Zij schenen geneigd om des
noods JUOL artikel 8 afstand te doen; maar hunne houding gaf
Ferry geen moed om de Kamer reeds bijeenteroepen. Zij ver
langden eerst een formeel besluit van den Senaat.
De Senaat scheen in de houding der Union's, thans den waarborg
te zien, dat het congres niet verder zou gaan dan de beperkte
herziening, waartoe het samengeroepen zou worden, en nam het
ontwerp zonder artikel 8 aan; hiermede dus als zijne meening
uitdrukkend, waarom het voornamelijk te c oen was, dat »er aan
leiding bestond om tot grondwetsherziening over te gaan." De
Senaat nam dit besluit met 165 tegen 111 stemmen.
i Ferry bracht het terstond in de Kamer, die nog vergaderd was.
Zij besloot den volgende dag bijeen te komen om het Senaats
besluit te bespreken. Woensdag verdedigde Ferry de beslissing
van den Senaat in de Kamer; de commissie werd benoemd en
verklaarde zich vóór de aanneming er van, en na eenig debat
nam de Kamer Donderdag met 294 tegen 191 stemmen het ge
wijzigd ontwerp,' dus zonder herziening van artikel 8, dus zonder
wegruiming van de jaarlijksche kans op finaucieele conflicten aan.
Maandag komt het congres te Versailles bijeen.
* «
De cholera, te Marseille en Toulon aan het afnemen, heelt Parijs
en Lyon nog niet ernstig aangetast; de verspreide gevallen wor
den nog »nostras'' genoemd. Kleinere steden, Nimes, Arles, Ah,
Avignon, hebben veel meer gevallen vertoond, maar toonen ook
reeds verbetering. Een geval, uit Liverpool gemeld, is niet door
anderen gevolgd; bij twintig gevallen te Petersburg en eenige in
de andere Russische steden zijn nog geen patiënten overleden.
In Italiëintusschen, te Pancalieri in Piemont, en in de oorlogs
haven Spezzia, hebben zich een groot getal gevallen, waaronder
reeds met doodelijken afloop, voorgedaan, meest bij werklieden,
die uit Toulon gekomen waren.
*
* » '
De schoolwet, die het nieuwe Belgische ministerie voorstelt, zal
het werk van Frère Orbaii terstond ongedaan maken. Het onder
wijs zal voortaan beslist confessioneel zijn; van de examens zal
dispensatie gegeven kunnen worden, natuurlijk ten voordeele der
geestelijken en zusters; de gemeenten zullen van het oprichten van
scholen ontslagen zijn, wanneer, in de gemeente reeds een vol
doende school bestaat, hetgeen in de meeste-gemeenten reeds
'het geyaljs met.de,geestelijke school,
Alleen wanneer twintig huisvaders ander onderwijs voor hunne
kinderen verlangen, zal de gemeente verplicht zijn afzonder
lijke klassen opterichten; het zal echter de twintig huisvaders
moeielijk vallen dit recht te doen gelden en de gemeente tot die
uitgave te dwingen. Toch wenschen de ultramontaansche
bladen deze bepaling nog te doen vervallen.
Er komt tegen de wet een verzet van de groote steden, zich
uitdrukkend in gemotiveerde protesten, welke Brussel en Luik
reeds ingediend hebben; in de Kamer echter is het ontwerp reeds
door de commissie goedgekeurd, en kan in beide deeleu van het
parlement op voldoende meerderheid rekenen.
* *
De Conferentie blijft zich uitputten in het bedenken van allerlei
middelen tot het regelen van den financieelen toestand in Egypte
maar zonder tot een resultaat te kunnen komen. Zoowel het
Engelsche als het Fransche voorstel is, gelijk wij de vorige week
meldden, ter zijde geschoven, daar de mogendheden Engelands voor
stel weigerden goed te keuren en Engeland zich niet met dat van
Frankrijk kon vereenigen. Men maakte zich reeds gereed tot ver
trekken en zocht naar een middel om de meest nood
zakelijke voorloopige maatregelen te treffen, toen een nieuw voor
stel ter tafel kwam, hetwelk naar men zegt Frankrijks en
Engelands belangen zou vereenigen. Engeland stemde nl. in een
vermindering der rente toe mits de opbrengst der grondbelasting
beneden een zeker bedrag bleef. Voor die vermindering van rente
een half procent zou aan de fondsenhouders een bon op
de toekomst worden gegeven. De afgevaardigden hadden echter
de noodige instructies niet en besloten eerst hun regeeringen te
polsen; voorloopig is dus niets beslist.
De strijd tégen het Hoogerhuis blijft voortduren.. Aan meetings
ontbreekt het niet.
Stanley.de beroemde Afrikaansche reiziger is te Londen aangekomen
en heeft daar geruststellende berichten gebracht overGordon. Ztjn
verzekeringen berusten echter grootendeels op vermoedens. Hij
meent dat Cordon, zoo noodig, voldoende gelegenheid zal vinden
de vlucht te nemen om buiten bereik van de opstandelingen te
geraken. Bijzonder troostrijk is zulk een uitkomst trouwens voor
de Enaelsche natie en de regeering niet.
*
* *
Duitschland maakt zich voor de verkiezingen gereed. De ver
schillende partijen beginnen hunne getrouwen op te roepen en ba
kenen de te volgen richting af.
Het eenig punt van aanbelang in de laatste dagen voorgekomen
is het oplreden tegen de te Berlijn vertoevende en gevestigde
Russen. Zij hebben aanschrijving ontvangen binnen een zekeren
termijn Berlijn te verlaten. Men brengt dien maatregel in verband
met de geruchten nopens een aanslag op het leven van den Czar
bij zijn voorgenomen bezoek te Warschau. Waarschijnlijk is zij
een gevolg van het verbond tusschen Rusland en Duitschland ge
troffen tot het tegengaan van anarchistische woelingen. Een echt
Russische manoeuvre, zeggen de Duitschers en dat beteekent iets
in hun mond.
* *
i»
Turkije heeft getracht de postbureaux, welke de mogendheden
in Konstantinopel hebben, te sluiten. Turkije zou zelf de bezorging
op zich nemen. Daar de mogendheden echter in 't minst geen
vertrouwen stellen in dezen dienst, hebben zij zich op krachtige
wijze tegen de plannen van Turkije verzet. Dit verzet heeft de
Porte tot nadenken gebracht zoodat van de zaak wel niets zal
komen. Ware Turkije met het invoeren der hervormingen in deze
tak van den staatsdienst begonnen en geëindigd met het verzoek
tot opheffing der bureaus, de zaak zou zeker geschikt zijn. De
voorgeslagen wijze van handelen wijkt echter te veel af van de
eenig goede methode dan dal cïurkije kon Jiopen ze goed
gekeurd, te zien.