DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 873 En hpb ik dan wel noodig ze allen op te noemen, de groote volksbe langen, die de Maatschappij zich aantrok in de laatste halve eeuw 'i Zal ik stilstaan bij de spaar- en hulpbankeü, door haar in het leven ge roepen, bij de leesbibliotheken door haar gesteund, bij de werken door haar zelve uitgegeven of aangekocht en verspreid, bij de teeken-, gym nastiek- en ambachtsscholen door haar gesticht, bij volksdrachten en volksvermaken, de Floralia-beweging, het voorbereidend onderwijs, den handenar beid, het pensioenfonds voor werklieden, de kweekscholen voor onderwijzeres sen, de industriescholen voor de vrouwelijke jeugd, het uitzenden van werk lieden naar de Parijsche wereldtentoonstelling, het kunst-industrieel onder wijs, de crèches of bewaarplaatsen voor kleine kinderen, het pensioenfonds voor onderwijzers, het Nederlandsche schoolmuseum, de opvoeding van weezen, do modelteekenschool voor kunstambachten: altemaal belangen die de Maatschappij krachtig en werkdadig bevorderde en tot behartiwaarvan zij zelve het initiatief nam? Moet ik er op wijzen, hoe zij hare invloedrijke stem bij Regeering en Staten-Generaal verhief, ten einde op de regeling aan te dringen van andere zaken, wier behartiging meer op den weg der staatsbemoeiing lag: het verkrijgen van goed drinkwater, de postspaarbanken, de wettelijke regeling van den arbeid der fabriekskinderen en die van de coöperatieve vereenigingen, het meisjesonderwijs, de bezoldiging van het onderwijzend personeel, het drankmisbruik, het volksgezang, het zeevaartkundig onderwijs en zooveel meer? Hoe zij door volksgeschriften gezonde begrippen trachtte te verspreiden en waarschuwde tegen dwaling en bijgeloof, een prijsvraag uitschreef over de armverzorging en de eerste was om een krachtige band te slaan aan de verheffing van het zoo diep gezonken nationaal tooneel en de stichting eener tooneelschool mogelijk maakte? Heb ik te herinneren hoe zij onlangs nog tot de overtuiging, dat het op haren weg lag het voorportaal der volksschool, dat cement der volkseenheid, waarvoor zij blijft waken, te helpen herbouwen", aan het Nederlandsche volk als feestgave, de opleidingsschool voor bewaarechoolhouderessen schonk? Ik somde slechts een en ander op en deed een greep uit veel. Doch 'die dorre opgave is, dunkt ons, meer dan voldoende om de veelzijdige werkzaamheid van het Nut, gedurende de laatste vijftig jaren in het licht te stellen en te bewijzen dat zij, met het oog op de behoeften, naar het getij da bakens verzettende, haar roemrijk verleden getrouw, voortschrijdt op de baan, door haar stichters haar geopend, ten zegen van ons dierbaar vaderland, ons volk ten heil. En daarom, o honderdjarige! dankt u op uw eeuwfeest al wie de vrije persoonlijkheid eerende, zijn volk waarachtig lief heeft en vergezellen zijn beste wenschen u op uwen verderen weg. Die weg is moeilijk, vooral in de tegenwoordige tijdomstandigheden, die in zoo menig opzicht stemmen tot moedeloosheid, twijfel en somberheid. 'i'och is do werkkring voor u, krachtens uwe roeping weggelegd, in v, oerwil van veler miskenning en verguizing, schoon en heerlijk. Onmogelijk immers kunt gij, met uw verleden achter u, gaan rusten ou de behaalde lauwere». Voorwaarts! Excelsior! zij en blijve uw leus! Yeiloer «en later geslacht, wat uw oprichters bedoelden: den arbeid voor de lagere volksklassen" te veel uit het oog om zich te bepalen bij de- zoogenaamde kleine burgerij, de middelklasse, tot dien arbeid zonder ora te zien, teruggekeerd. Daaraan uw beste krachten gewijd, op breeden grondslag gewijd. Ruim, ja onbegrensd is het veld, dat zich hier voor u ontsluit. Sta pal voor de, door de clericalen aan beide zijden zoo fel bestreden en zoo ernstig bedreigde volksscliool, ook ter wille van onze nationale eenLeid en liet behoud van ons zelfstandig volksbestaan. Geef hasr nooit prijs, maar help haar zich voortdurend hervormen om aau hare bestem ming te beantwoorden en het aankomend geslacht voor eene hoogere levensopvatting te vormen. Llijf wetenschap en kennis verspreiden door geschrift en hat levende woord. Maar hoed u daarbij voor de eenzijdige richting, die soms te veel plaats inruimt voor do op den huidigen dag ten troon zittende natuur wetenschappen. Bevredig de fantasie, kweek het dichterlijk gevoel aan, bevorder den kunstzin en zie toe dat de volksletterkunde niet lijdt aan te groote pittigheid of te veel wetenschappelijkheid, en dat naast volksboeken op natuurkundig gebied, die heldere denkbeelden wekken, de geschiedenis niet verwaarloosd en als aangename en nuttige verpoozing, voorzien wordt in de behoefte door goede volksrcmans en een degelijk volksgezang. Vergeet voorts niet, dat ter bereiking van uw verheven doel: de gees telijke verheffing der volksklasse, soms de weg der'verbetering van haar stoffelijken toestand behoort te worden ingeslagen, en dat zij gezonder wonen, frisschcr leven en opgroeien moet, eer aan do ontwikkeling van hoofd en hart uitsluitend kan worden gedacht. Blijf dien weg, door u reeds ingeslagen, betreden, zonder vrees en kloekmoedig doch ook met wijze bedachtzaamheid. Behoud uw open hart en open oog voor al de sociale behoeften en sociale ellenden. En gebruik makend van het licht, door wetenschap en er varing ontstoken, doe wat uw hand vindt to doen om de kwalen in onze maatschappij te heelen. En waar gij een taak volbracht hebt, of uw arbeid op eenig gebied aan anderen kunt overdragen, niet gedraald aan andere behoeften te gemoet te komen! En rijst de vraag: wanneer zal uw werk dan zijn afgeloopen, uw roeping vervuld? het antwoord moet dan luiden: als alle maatschappelijke ellenden 2ijn gelenigd. Wanneer zal dit het geval ziju? Eeuwen zullen nog wel moeten verloopen. Maar zij dia golooven, haasten niet. .Rusteloos en m»t vertrouwen arbei den zij voort. 7oo ook gij, onvolprezen Maatschappij tot Nut van het Algemeen'! Amst., 14 Aag. '84, M. A. P. BUITENLAND. Het Fransche Congres is geëindigd. Na eene reeks van inciden ten, na tooneelen van onbeschrijfelijk rumoer en onbegrijpelijke opgewondenheid is het regeeringsontwerp onveranderd aangenomen. De wijzigingen luiden aldus: Art. 1. Paragraaf 2 van art. 5 der constitutioneele wet van 25 Februari 1875 betreffende de organisatie der openbare machten, is gewijzigd als volgt: »In dit geval zullen de kiescolleges binnen twee maanden voor nieuwe verkiezingen worden saamgeroepen, en de Kamer binnen tien dagen na de sluiting der verkiezingen.'' Art. 2. Paragraaf 3 van artikel 8 derzelfde wet van 25 Febr. wordt aangevuld: «Betreffende den republikeinschen regeeringsvorm kan geen voorstel tot wijziging worden gedaan. »De leden van familiên, welke over Frankrijk geregeerd heb ben, zijn niet verkiesbaar voor het presidentschap der republiek.1' Art. 3. De artikels l tot 7 van de constitutioneele wet van 24 Februari 1875 betreffende de organisatie van den Senaat zullen niet langer het karakter dragen jan constitutioneele beschikkingen. Art. 4. Paragraaf 3 van art. l der constitutioneele wet van 16 Juli 1875 betreffende de openbare machten wordt geschrapt. De wijziging in art. 2 vervat getuigt van kleinmoedigheid en gebrek aan zelfvertrouwen bij de republikeinen; de andere veranderingen zijn van weinig ingrijpenden aard. Positieve resul taten kunnen slechts hierin worden gezocht, dat voorloopig het vraagteeken der grondwetsherziening, tot nu toe door de uiterste linkerzijde op handige wijze tegen de regeering geëxploiteerd, van de baan geschoven, en dat de heer Ferry op nieuw bewezen heeft over eene talrijke en zeer volgzame meerderheid te kunnen beschikken. * ? * Het Engelschc Parlement is Donderdag op reces uiteengegaan. De troonrede, bij deze gelegenheid namens de Koningin voorge lezen, was nog onbeduidender, dan dergelijke slaatsstukken ge woonlijk zijn, omdat er weinig of geen gunstige zaken te vermel den waren, terwijl de minder gunstige óf verbloemd, óf verzwegen moesten worden. Na het mislukken der conferentie heeft de Engelsche regeering aan de Italiaansche en aan de Porie op zeer in het oog loopende wijze haren dank betuigd voor den steun, bij die gelegenheid ondervonden. Zeli's beginnen de Engelsche bladen reeds te betoogen, hoe voordeelig het voor Italiözou zijn zich van de triplcaüianlie los te maken en zich bij Engeland aan te sluiten. Zij speculeeren daarbij op de gevoeligheid, die zich in Italiëopen baart over de samenkomst der keizers van Duitschland en Oosten rijk te Ischl, welke door eene tweede samenkomst van Kalnóky en Bismarck te Varzin gevolgd zal worden. Italië's deelneming scheen niet gewenscht te zijn, en het derde lid der triple-alliantie voelt zich daardoor niet weinig gekrenkt. Tusschen den Times en den Standard aan de eene zijde, en de Kölnische Zeitung en de Norddeut&clie Allgemeine aan den anderen kant is een zeer onverkwikkelijke pennestrijd begonnen, die tiouwens niets anders is dan de uiting eener spanning tusschen beide rijken, die in de laatste weken veel verergerd is. Bij de persoonlijke antipathie, die Gladstone en Bismarck voor elkander schijnen te gevoelen, komt thans nog de tvvistappel der koloniale politiek, welke door den Rijkskanselier, met het oog op de aan staande verkiezingen voor den Rijksdag, zeer naar den voorgrond is gedrongen, co de verstoordheid over de weinige medewerking, welke Engeland op de conferentie van Duitschland ondervond. De Engelsche regeering doet thans in Egypte werkelijk pogingen om de gemeenschap met generaal Cordon te herstellen. Voorloopig geschiedt dit op kleine schaal, door eene kleine expeditie, aan welks hoofd Majoor Kitchener slaat. Mislukt deze exneditie, dan zal waarschijnlijk eene grootere onder bevel van g*eraal Stephenson worden uitgezonden. « * » Zondag had de voorgenomen manifestatie der liberalen tegen de plannen der regeering, in zake het schoolwet-ontwerp van den minister Jacobs, plaats. De regeering had bedenking geopperd met het oog op mogelijke onaangenaamheden daar ook de clericalen een contra-manifestatie hadden ontworpen. Maar de burgemeester van Brussel, de heer Buis, steld» zich verantwoordelijk voor de handhaving der orde. De manifestaties hadden overeenkomstig de schikkingen daaromtrent door.den. heer Buis ontworpen, plaats. Ieder moest zijn