No. 373 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Tot dergelijke juweelen is echter niet te rekenen: odcrich Hdler, een Blijspel van Schönthan van de bekende qualiteifc. Twee hoedanigheden kenmerken beurtelings de stukken uit die school: of de waarschijnlijkheid is opgeofferd aan de ur.vikke.ling en in de leven digheid der voorstelling steekt d' auto;ir met ziju eia'en wwk den draak; of de prikkel van het belangwekkende en de levendigheid der voorspelling zijn opgeofferd aan de gelijkmatigheid d<;r ontrolliug van ;ie gebeurtenis sen. Het tegenwoordige stuk, dat ia Berlijn, \Vecnou, Frankfort, Hamburg, Bremen, Dresden, Keulen, Muuchen, Leipzig, Aken, Koningsbcrgen, Danzig, St. Petersburg, Kopenhagen, New- York, Praag, Breslau, Blaagdeburg, Stuttgart, Darmstadt, Bazel, Potsdam, Moskou, Buda-Pest", zesr is toegejuicht, behoort tot de laatst aangeduide soort. Het hooiddenkbeeld is: een vrouw, wio in haar jeugd het hof gemaakt is door zekeren jougeu dichter Rodcrii1'''. Hdler, dia daarvan. de, zoet&te herinnernigen bebaard heeft, en die, 25 juar getrouwd met eeu kousenfabrikant, altijd nog door de verzen en romans van ItfidericSi sleed? bij de liarri te hebben, haren man zeer ergert. I~.odc.rich iutussohen heeft lang geen oogen meer voor deze Chiratne. Il ij is Dr. in ds rechten, politicus, en heeft 7 kinderen uit twee huwelijken. De man der vrouw amuseert zich. met hare teleurstelling. De Heer Roderich neemt bijna aan de handeling geen. deel. Er wordt van do stemming der drie hoofdpersonen volstrekt geoa partij getrokken. In de Ie, 2e en 5e acta komt hij niet voor: wat wel jammer v/as; want 's hecren van Dommelens grime was weer meesterlijk. Het publiek hooft zich kostelijk geamuseerd. Om cea staaltje te geven van de geestigheid des auteurs : Hoderich Heller heeft een gedicht gemaakt, dat op een soiróo bij den kousenfabrikant zal worden voorgelezen. Deze laatste vreest daarvan echter het ergste voor Eijii vrouw. En om gerust te zijn, laat hij deu jas wegnemen, waar het gedicht in den borstaak stak. Als nu die jas gemist wordt, kan men begrijpen wat er gelachen werd. Dat vond het publiek nou zoo allemachtig dol, dat hec vaa lachen niet tot bedaren kon komen! De uitvoering was verdienstelijk. Donderdag 14 Aug. was de heer Tourniaire, dia een eers'en-miuüaarsrol in het stuk speelde, zoo verkouden dat hij, vóór cl'j vertooning, zijne verontschuldiging bij het publiek liet inbrengen. De kousenf'abrikant was de hoer Moria, Zijne vrouw mevr. Sfcoetz. Onnoadig te zeggen, dat deza te veel een lioliandsche buivrürhuismoeder sch;en, om het lijden van Narlc^ wap.rstiiijüjk en tevens cor.iievr te makon. De jon^e vrouweiirolktjus waren in handen van sic dames uO^sing, Lor-éen 0211 lief debuw.itetjo, vier naam door drie kruisjes werd nangjduid, en wier moedei' iii du stallus met voldoauia;.; hefi't kunnen zien, hos de dochter reeds groote vrijmoedigheid op h.= t toonael luid. Da \veaschulijkheid, dat do perscuiaadjes i.\ het stuk zoo miümogelijk onorgaciseh aucgebraehtüeü'eclbromiüa aljn, ziua J-j diutiohe blijspel likt in. LIC stukken groeien -nitt; zij woru.cu Euvneugcstoüteii. Naast" de drie groole tooKeelgezels.'jhs.ppe.n, waarop wij hier het oog hadden, 2:1!, naar er bericht is, e;: n vierde du; najaar te Amsterd -mi gevesligd wordöii in hut l!lil-~n-T!ij<ii,'C, Amslc!;'.ra'j.t, otul-e;- diieetie van Charlier ca Bambcrg. O./k d o:-; a troop zou linai' eigenaardig ruit kunnen doen. Wat r.ieu volk&lduchteu" no;:;nt op te voeren scKjnt wel do haar aanjrswezcn tank. ;!:-.o ncüer!and.?cho ktterkaiub van hot eind der zestiende, viui de zeventiende en zelfs van d-'j deiïige at'iitiior.dïoouw heeft ze bij honderden geleverd. Do directie meet nu weer l.ij niynnen van kennis en sra -.al; ts r;xdo ,^aan om wat het al oi'niet un du lüuorderc of mindere iisa'o van moderrus-ceron aangaat, naar 'HUI oordeel is vragen. Men moet durven en hot publiek zal ongetwijfeld gewonnen worden. Waarom eoudj het volk niet lachen om het geen hun voorvaderen :-:oov; el pleiner deed? Zich liieimede af t« geven zal de directie althans op meerder v/aardcering van hen, wien orizs tigca letterkunde liet is, aanspraak duen hebben dan het; montoeren van Duitseue '2?ossc«, waarvan men gemompeld heeft, dat zij liet zoude ondernemen. En hiermee kunnen wij eindelijk de pen niet neerleggen zonder te zeggen hos onaangenaam het is dat, wanneer men zoo zijn hoop eens te kennen geeft en motiveert over het werk eener campagne, die voor de deur staat, men, met het cog op het geen vroeger reeds zoo dikwijls tegen lint najaar hierover geschreven is, zoo weiuig grond heeft een ver wezenlijking dier hoop te verwachten. 15 Aug. '84. K. J. W. TEN-TOON-STELLING VAN VOORWERPEN BETREKKING HEB BENDE OP HET LEVEN EN DEN TIJD VAN PRINS WILLEM I." De plaats, waar te Delft da ten-toon-stclling gehouden wordt, werkt zeer taeêom u in de stemming to brengen, waarmee go een blik hebt te slaan op de Documenten", hier in liggende glazen kasten bij elkaar gebracht. Het is do oud» huizinge (thands kazerne, eerlang waardig monument), waar do Prins van Oraajo het middagmaal gebruikte, een oogenblik vóór dat hij in het portaal door het pistoolschot van Balthasar Gérard getroffen werd. Een opschrift getuigt, waar do kogels in den muur zijn gedrongen, welke op den Prins gericht waren. Men verklaart zich niet., dat die ronde gaten door het op den Prins geloste schot, drie voet boven den grond, zijn veroorzaakt; maar de overlevering is zoo on wrikbaar, dat er niet aan te twijfelen valt. De ten-toon-steliing wordt ia een vrij groote van ter-zij verlichte zaal gehouden. Zeer geschikt voor zulk een doel, is het hier bij-een-gobrachte niet. Het zijn, meestal, geschreven en gedrukte dokumentea, des bestudcerens ongetwijfeld overwaardig, maar schier ongenietbaar voor een be zoeker, wiea da tijd en de glasruiten niet toelaten de stukken in handen te nemen. Bizonder fraaye of onbekende schilderijen, beelden, meubelen enz., geschikt om bezichtigd te worden, hebben onze aandacht niet ge trokken. Vele ommers komen hier natuurlijk weer voor. die wij op da Oranje-Nassau-tsn-toon-stelling ia de Gothischa zaal gezien hebben, 't Meeste, wat hier bij-een is, heeft echter alleen betrekking op Willem den Eersto (dien men tegenwoordig met de zonderlinge kopulatiüvan den grooten Zwijger" aanduidt) ca zijne oamiddelijks nakomelingen. De ten-toon-stelling biedt materiaal voor den geschiedschrijver, en, als zoodanig, is de Catalogus", ook al zou hij zijn pompeus Voorwoord" moeten missen, een kostelijk monument. Met groot genoegen brachten wij een bezoek aan de acht levensgroote tafercelen, in karton gebracht door den kunstschilder L. L. Kleyn, en bestemd om, iti olieverw (?) uitgevoerd, het kasteel van Dillenbursf to verderen. De keuze uit het leven van den Prins is gelukkig te noemen. De kunstenaar heeft zich daarbij losgemaakt van de bijna kauoniek vastgestelde tafereelen, die door de Hollandsche schilders in 't oneindige herhaald zijn. Ook zijne be handeling heeft hij vrij weten te houden van de Pienemanniaansche opvatting. Alnsciiien zelfs is het kostuum wel wat heel onafhankelijk van de stellige his torisch:' gogsvens behandeld, en ook de type van den Prins herkent men maar bezwaarlijk. Do tafereelen hebben, bij verwaarlozing der teekeniug van eubcle oudevdeelen, groote verdienste van konipozitie en uitdruk king. Het komt ons zeer gewenscht voor, dat hetzij Arii, hetzij de Pcworatnazaal, den Amsterdammers de bezichtiging dezer tafelji 'en gemakkelijk make. 't Zou ons aanleiding geven ar meer in bizonderLedau op te-rvsg to komen, 't Was ons zeer aangenaam Ie zien, dat een der twee i.eclerlandsche kunstenaars, die zich in de bizondsre besdierruing van Princes Marianne mochten verheugen (de andere was de bekwame lieer Jan Stöver, leerling van Koyer), zijn tijd niet ia ledigheid heeft doorgebracht;maar zich in het historische genre bekwaamd, en indien zijn kleurhcerschappij aan zijn teeker>fantazie en goede lijnenschocl beandwoordt, Diïlfiiburg met tafereelen zal verderen, die den Nederlarsdschen naam tot eer verstrekken, 15 Aug. Alb. Th. UIT BELGIË. Een druk-Janus. Verlat en anderen. Eigen Kunst. ZomervQorsteiling. Een vroolijke lezer, die zich do moeite heeft gegeven het artikel Uit België" in no. 372 (bl. 3 en 4} van het Weekblad tot het einde te lezen, zpJ. waarschijnlijk glimlachend met het hoogduitsche spreekwoord uitge roepen hebben: .,'Ooppelt geniiht hebt gut!", wat ongeveer overeenstemt met bet aloude Tweemaal gecleeft, beter gevest." Men kaa namelijk gecoeind artikel (met twee aangezichten) van voren r. aai1 achter en vnn achter naar voren lezen, raits men do drukfout, (aan 't einde) verbetere: 2-1, 26 en 28. Een vrecsclyk noodlot schijnt over den afdruk gezweefd te hebben'. Me!; stoï'rcho kalmte willen wij in die beschikking berusten. Ds goedwillige lezer moge hetzelfde doen. Er zijn gewichtiger zaken dan deze te bespreken. Wij beginnen met Karel Verlat. De Amsterdammers kennen deu grooten beestenschilder, d-n s'jhildtr van het Lijden Christi, den tegenwoordigen bestuurder der kn.'jtsehool of academie te Antwerpen. Mannen van h-;oge waarde hebben steeds warme vrienden en heete vijanden. Dezo laatsten zoaken den invloed van den kunstenaar te onder mijnen, en zij» herbenoeming tot opperbestuurder der academie onmogel;|;- te maken, nu deze school een grootere uitbreiding zal verkrijgen, en ecu soort van kunstuniversitcit zal worden. Anderen daarentegen hebben bewerkt dat Charles Verlat belast is gev/orden niet de beschildering der muren van do trap in het antwerpsche Kradhuis. Do kunstenaar heeft daartoe de volgende onderwerpen gekozen: ,I'e mi rede van Karel V te Antwerpen", waardoor hij een gevaarlijke mededinger van Makart wordt; Do spaansche Furie", en de Nederlaag van den hertog van Aleneon". Kog ora een derde reden wordt Verlat's naam tegenwoordig alom uitgcpproken; namelijk, zal hij tot die enkele belgische kunstenaars behooi'ou welke te Brussel niets zullen tentoonstellen. Ook Jan Portaels, Guffens, en anderen, die in Holland welbekend zijn, zullen er niet ver schijnen. Verleden jaar zijn door ref. de werken der vele leerlingen van Portaels uitvoerig besproken, ter gelegenheid eener bijzondere tentoonstelling daar van. Wat Guffens betreft, wij kennen hem als historieschilder bij voor beeld door de heerlijke muurschildering van de voormalige, afgebrande, antwcrpsche beurs, het stadhuis te Kortrijk enz. In de laatste jaren schil derde hij vooral portretten, zoowel van hoog adellijke personages ala van burgerlijke dames en andere eenvoudige personen. Hoe uitmuntend van bewerking b.v. de vrouw van den vussischen gezant Bloudon ook moge wezen, die ref. in zijnen atelier bewonderde, de burgerlijke ant werpsche typen zijn blijkbaar dia welke met den warmen, vlaamschen geest des schilders het best overeenstemmen. Het is waar, eene bevesti ging van de bewering door ons in het Weekblad herhaaldelijk geuit: de beste kunstenaar zal ternauwernood (en nimmer op den duur) slagen iu het kunstrijk albeelden van andere natuur, andere zeden, andere per sonen, andere beschaving, dan die waarin hij is geboren en opgevoed, en dezen zal hij dan door zijn penseel kunnen veredelen en verheffen. De woorden van den dichter K L. Ledeganck, waarmede hij de Vlamingen aanspoort eigen taal en kunst te beoefenen, slaan niet alleen oo do let^ teren, maar op het geheele kunstgebied. Wees Vlaamsch in uwe spraak en Ylaamsch in uwe zoden! Uw roem en uw geluk vindt ge op dien weg alleen, Mot al do heerlijkheid der dagen van voorheen." Die regels betreffen de beeldhouw- en bouwkunst, zoowel als de andere kunsten, 't Is reeds menigmaal gezegd, en elke dag biedt nieuwe gele genheid op te merken hoezeer er van dezen eenig goeden weg wordt af geweken. Men gaat thans alhier in het Eikenstraatjo een nieuw Koninklijk Atheneum bouwen, waarvoor /885,000 zijn uitgeschreven. De bouw meester De Koyser heeft da teekeningen gemaakt. Kort geleden is de zaak aangenomen voor ongeveer 24 pCt beneden den bepaalden prija. De plannen waren ecmge dagen op het stadhuis publiek tentoongesteld. Maar welk vergrijp aaa de e9tuetica wordt hier begaan!