Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER
WEEKBLAD VOOR
A°. 1884?
Verschynt eiken Zaterdagavond.
uitgevers: DAGBLADVEBEENXGINQ HOLTZ A Co.
Kantoor: Singel 211.
Hoofd-Agenten: te Data via, Q. KOLFP d do.
Zondag 24 Augustus.
Abonnement per S/m ? 1.?. fr. p. p. f 1.15.
Afzoaderlgke Nummers a»n de Kiosken verkrijgbaar i 0.10.
Adverteutiën van l?6 regels f 1.?, elke regel meer . 0.15.
tusachen den teliat por regel 1. .
Abonnement op de Mail-tlditie per jaar . . . . . . 18.?.
Advertentiën in regel 0.20.
I «T H » D:
BUITENLAND. INNENLAND. Onze bladen. De toeslede, door
Aqnarius. Brieven van Jan van 't Stiohti En UB t: Pavilioen-sehUderüen de Vos",
door All). Th. Uit België, door M. A. Letterkunde: Iets over den
Engelsehen Roman en eeuiga Engelsche romanschrijfsters, II, door Agnes van Egmond,
SIXe taal- en letterkundig congres. Vergeten, door T. Pl»cidus. Berichten
en Jlededeelingen. Inhoud van Tijdschriften. Nieuwe uitgaven. ^Militaire
Zaken: Gelijkvormige verpleging in vredes- en in oorlogstijd, door B.
Bibliographie. Feuilleton: Het ongelukakind, een verhaal uit Emslsnd door E. von
Dineklage, IV. Soïwaïepel. NIEUWS VAN DE WEEK. Brievenbus: Eet
Amsterdamsen Tooneel, door Beinier de Vos. Faillissementen. Uitlotingen.
0?erzicht van da Effectenmarkt, door 8. Amerikaansohe Sporen, XXVI, door
J. v. d. Burg. Veiling van vaste goederen. Burgerlijke stand. Te huur.
Advertentiën. Schouwburgen, enz.
BUITENLAND.
Prins van Bismarck acht het op dit oogenblik in het belang
van Duitschland en van zijn staatkunde dat het rijk zich kolo
nies vervverve. Wel is de eerste poging door hem gedaan een
Rijks post-stoomboot in de vaart te brengen, mislukt, maar hij
heeft zich niet van zijn plannen laten afbrengen.
De aankoop der firma Lüderitz te firemen van een groote uitge
strektheid gronds aan de westkust van Zuid-Afrika bij Angra Pequena
is onmiddellijk door den Kanselier ten bate van zijn plannen aange
wend. Hij h eeft die firma de bescherming des Rijks toegezegd
en een Duitsch oorlogsvaartuig was bij de in bezitneming van den
grond tegenwoordig. '
Engeland bleek echter met dezen maatregel weinig ingenomen.
Tegen het feit was niets meer te doen maar men kon waken
tegen verdere sstoutigheden" van den Duitschen RijMcanselien.
De Kaapkolonie deed hem weten dat de geheele kust ten Zuiden
van de Walvischbaai voortaan onder haar bescherming stond
rnet uitzondering van het gedeelte bij de firma Lüderitz
in bezit. Op deze wijze werd de bloei der Duitsche neder
zetting ten deele afhankelijk van Engeland's medewerking.
Bismarck nam deze verklaring euvel op en een verkoeling
tusschen Duitschland en Engeland was er het gevolg van. De toon
der Engelsche pers wierp olie in het vuur; de olficieuse Duilsche
pers bleef het antwoord niet schuldig en liet niet na te doen
uilkomen dat de daad der Kaapkolonie werkelijk van Engeland
uitging.
Wat de laatste dagen is geschied dient niet tot verbetering
van den toestand. Het Duitsche oorlogschip Möwe met den
ConsulGeneraal dr. Nachtigall aan boord, heeft in naam van het Duit
sche Rijk bezit genomen van de Cameron-kust in de Golf van
Biafra tegenover het aan Spanje toebehoorende eiland Fernando
Po en heeft tevens op een punt der Goudkust de Duitsche vlag
geplaatst. Bij dit laaisle zou zich een incident hebben voor
gedaan, dat, blijkt het juist te zijn medegedeeld, voldoende is
om Engeland en Duitschland voor goed tegen elkander in
't harnas te jagen. Dr. Nachtigall zou nml. de Britsche vlag,
reeds op de bedoelde kuststreek geheschen, hebben doen
strijken en door de Duitsche vervangen. Wat in deze zaak
waarheid is, moet nader blijken. Het feit zelf wordt door de Duit
sche bladen weersproken maar het wordt njet ontkend dat de
Britten reeds onderhandelingen hadden aangeknoopt toen dr. Nach
tigall met de Möwe ter plaatse verscheen. Volgens de
Duitschers zouden die onderhandelingen alleen zijn aangeknoopt
tengevolge van ongeoorloofden drang van Britsche zijde, vol
gens de Engelschen had de zaak zijn beslag en heeft dr.
Nachtigall een geheel onberaden ijver aan den dag gelegd. Dat
Engeland naijverig is op de bedoelde kuststreek?die slechts
een lengte heeft van 13 mijlen?is te begrijpen als men bedenkt
dat de handel naar de binnenlanden overal door Engelsche handen
gaat behalve op dit ne punt. Hoe dat zij en in 't midden latende
of de Duitsche vlag op de Goudkust zal blijven wapperen, het is
een feit dat op dit oogenblik reeds op twee glaatsen Duitsche
koloniën zijn gevestigd en het streven van den Kanselier tot een
begin van uitvoering is gekomen.
» *
*
Het geschil tusschen China en Frankrijk is eindelijk tot een
uitbarsting gekomen. China heeft, hetzij om tijd te winnen, hetzij
met de hoop op de tusschenkomst van andere mogendheden, de
onderhandelingen slepende gehouden. . Zelfs het beschieten van
Ke-Lung door den Franschen admiraal Lespès beschouwde het
niet als een vredebreuk. Frankrijk is zijnerzijds op vergoeding
voor het verraad van Lang-Son blijven aandringen, zonder de
tusschenkomst van anderen uit te lokken. Het einde is ge
weest: oorlog.
De volgende dépêche van Havas, Donderdagavond verzonden,
geeft een overzicht van den loop der zaken.
»Niettegenstaande herhaaldelijk aan het Ghineesche gouverne
ment uitstel is verleend en de meest mogelijke matiging Is be
tracht door de Fransche onderhandelaars, heeft het Kabinet te
Peking, ten slotte elke voldoening voor het verraad te Lang-Son
geweigerd en zijn vertegenwoordiger te Shanghaïteruggeroepen.
»De Fransche regeering zag zich dientengevolge verplicht aan
het Chineesche gouvernement een laatste nota te richten, waarin
het aansprakelijk wordt gesteld voor het gebeurde. De gezant
Patenötre ontving bevel aan het Tsung-Li-Yamen mededeeling ie
doen van de stemming in het Parlement en het cijfer der schade
vergoeding te noemen, hetwelk is vastgesteld op 80 mülioen fr.
betaalbaar in tien jaar.
»Wanneer binnen den termijn van 2 maal 24 uur geen
toe^tcniriiuTüvi antwoord pp dezen eisch was gekomen moest de
admiraal Courbet onmiddellijk de noodige schikkingen nemen om
te zorgen dat Frankrijk de vergoeding kreeg welke het mocht
eischen. Het uitstel is hedenmiddag te een uur verstreken. De
Fransche gezant moest op dat uur Peking verlaten om zich bij
Patenötre te voegen, die te Shanghaïblijft.
»De Chineesche gezant vroeg heden audiëntie bij Ferry. Hij had
van het Tsung-Li-Yamen last ontvangen naar zijn post te Berlijn
terug te keeren. Li-Fong-Pao nam afscheid van Ferry, die hem
onmiddellijk zijn paspoort deed uitreiken."
Nadere dépêches meldden dat de vijandelijkheden hedenmorgen
zouden beginnen.
Drie dagen lang hebben vorst Bismarck en graaf Kalnoky te
Varzin de belangen van Europa besproken. Al is van hetgeen
tusschen de beide Staatslieden is verhandeld nog niets uitgelekt,
aan meer of min vernuftige gissingen heeft het niet ontbroken.
Met zeldzame eenstemmigheid verkondigde de pers van
hetEuropeesche vasteland de stelling, dat het mislukken der conferentie eene
nieuwe groepeering der groote mogendheden in het leven had geroe
pen, dat de bijzonderheden dezer nieuwe overeenkomst te Varzin wa
ren vastgesteld en dat zij binnen enkele weken door een samenkomst
der drie kiezers zou worden bezegeld. Geheel uit de lucht gegrepen is
dat alles niet. Aan de toetreding van Rusland tot de
Duitsch-Oostenrijksche alliantie valt niet meer te twijfelen. Ook op de conferentie trokken
deze drie mogendheden ne lijn, en ondersteunden de Fransche
voorstellen tegenover die van de Engelsche regeering. Italiëplaatste
zich aan de zijde van Engeland en ontving daarvoor van Lord
Granville eene zeer in het oog loopende dankbetuiging. De Engel
sche pers gaf te kennen, dat Italiëin Engeland een veel nuttiger
bondgenoot zou vinden dan in de beide groote mogendheden van
Centraal Europa en wees er op, dat Italië, de derde in den bond,
naar het heette, door Duitschland en Oostenrijk op tamelijk min
achtende wijze werd behandeld; immers noch bij de samenkomst
van Ischl, noch bij de besprekingen te Varzin was Italiëverte*
genwoordigd geweest!
Aanvankelijk was men in Italiëgevleid door de welwillendheid
van Engeland en alles behalve doof voor de lokstera van den Brit.
Een handige maatregel van Bismarck werkte echter kalmeeread