H». 379. DE AMSTERDAMMER A°. 1884. Verschijnt eiken Zaterdagavond. Uitgevers: DAGBLADVEBEENIGING Hoi/rz & Co. Kantoor: Singel 211. Hoofd-Agenten: te Batavi», G. KOLPF ft Co. Zondag 28 September. Abonnement per 3/m. ', ? i. . fr. p. p ? Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar ii Advertentiën van 1?6 regels f 1.?, elko regel meer tusschen den teliet per regel . . Abonnement op de Mail-Editie per jaar * Ad rortentiön in re-ci 1.15. O.JO. 0.15. 1 18.?'. 0.20. INHOUD: BUITENLAND. BINNENLAND. Persoverzicht. Wanne kadetjes, Een Zaterdag-avond praatje LVI, door Aquarius. Brngverciering, door A. Th. "uit het Haagje V, door Pasquino. Brieven van Jan van 't Sticht. Kunst: Het Amsterdamsen Toonoel, door K. J. "W. Het Tooneel .te Kotterdam, door M. H. De Fransche Opéra, door D. Wandelingen op de Tentoonstelling IV, door B. A. G. Pavilioen-Sohilderjjen de Vos" IV, (slot), door Alb. Th. Letter kunde: Letterkundig smaakbederf, door H. J. S. Tooneelvertooningen omstreeks 1550, door Dr. K. Bonnet naar Josóphin Soulary, door F. d. N. Berichten en Mededeelingen. Inhoud van Tijdschriften. Nieuwe Uitgaven. Militaire Zaken: Vier weken onder de wapens, door een Verlofganger. Feuilleton: fajoor Martt en zijn Vriend, naar het Amerikaansch van J. Habberton, (slot}. Schaakspel. Brievenbus. NIEUWS VAN DE WEEK. Faillissementen. Uitlotingen. Overzicht van de Effectenmarkt, door S. Burgerlijke Stand. -» Veilingen. Te huur. Advertentiön. Schouwburgen, enz. BUITENLAND. De uilsche Keizer heeft zich, onmiddellijk Ka de bijeenkomst te Skiernewicz, naar de Rhijnprovincie en Westfalen begeven, om daar de legermanoeuvres bij te wonen. De reis door die streken was voor den grijzen monarch een ware triomftocht. Met uitzondering van eene lichte en spoedig voorbijgaande onge steldheid, heeft hij de vermoeienissen aan de reis en de inspectie verbonden op eene voor zijn hoogen leeftijd waarlijk verwonder lijke wijze doorstaan. Von Bismarck was door ongesteldheid verhinderd, den keizer op diens tocht te vergezellen. [let eigenmachtig besluit der gyp'tischo lees: Engelsdie regee ring, om de stortingen ten behoeve van de amortisalie der ge nificeerde schuld te staken, is door de groote mogendheden zeer euvel opgenomen. De maatregel zal, vooral wanneer hij een tijdelijk karakter draagt, zooals Nubar-Pacha heeft voorgespiegeld, de belangen der houders van Egyptische fondsen weinig of niet benadeelen. Hij blijft echter eene willekeurige schending van eene internationale overeenkomst. Als zoodanig heeft hij dan ook een ernstig en krachtig protest uitgelokt van de zijde van Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk en Rusland. Da toon der Fransche pers tegenover Engeland is naar aanleidingvan dit nieuwe voorval scherper dan ooit geworden. Ook ia Duitschland en Oostenrijk wordt de maatregel scherp afgekeurd. In de laatste week zijn er gunstige berichten van generaal Cordon uit Khartoein gekomen. Hij Z5u de benden van den Mahdi herhaalde malen hebben verslagen en genoodzaakt hebben, het beleg der sedert maanden omsingelde plaats op te breken. Ook zou hij de gemeenschap met Sennaar ten zuiden en met Berber ten noorden hebben hersteld, en zelfs in staat zijn, om aan de Engelsche expeditie een leger te gemoet te zenden. Na de wanhopige berichten die vóór zeer korten tijd door Cordon werden afgezonden, beslaat er wel eenige reden om aan de echtheid dezer laatste mededeelingen te twijfelen. Tusschen Frankrijk en China is de toestand nog onveranderd gebleven. Intusschen is het l.uig verwachte rapport van admiraal Lespès aangekomen, waaruit blijkt, dat de forten van Ke-Lung na eenigen tegenstand genomen zijn. De forten te vernielen ging echter niet, hen te behouden evenmin; de vluchtende Cbineezen te vervolgen was niet raadzaam, zoodat men zich vergenoegd heeft, de kanonnen onbruikbaar te maken, de Fransche vlag op de forten te planten en weer te vertrekken. Zaterdag 27 September zou weder een ministerraad plaats heb ben; vóór dien tijd heeft Ferry de gezanten van Berlijn en Lon den, baron de Courcel en Waddington, kunnen spreken, en men verwacht een belangrijk besluit, bijeenroeping der Kamers, aan neming der Chineesche oorlogsverklaring of veranderingen in het ministerie. De geruchten van bemiddeling houden nog steeds aan, en eenige bladen vermoeden, dat Ferry eerst met een vredesvoorstel in de hand de Kamers wil ontmoeten. * De Belgische Monüeur bevatte Maandag den tekst der nieuwe schoolwet. Men had voor ernstige ongeregeldheden gevreesd, en zoowel de garde duique als de troepen waren in gereedheid ge houden. Alles is echter betrekkelijk kalm afgeloopen, waartoe zeker eene proclamatie van den burgemeester Buis niet ? weinig heeft bijgedragen. Voorloopig zijn alle manifeslaticn ver?? boden; alleen jéen feest, den burgemeester.aangeboden, zal door gaan, daar het een «volkomen huiselijk karakter" draagt, ofschoon er honderden aan deelnemen. Een aantal clericale leden van kamer en senaat hebben een verzoekschrift tot den Koaing onderteekend, om het ontslag van den burgemeester te vragen; indien het ministerie hem had mogen ontslaan, zou dit reeds lang gebeurd zijn. De nieuwe Belgische schoolwet laat het aan de gemeente over de neutrale scholen af te schaffen en andere, ook geestelijke scho len, als gemeentescholen te beschouwen. Alleen op verzoek van twintig huisvaders, die kinderen op den leeftijd van schoolgaan hebben, moet een neutrale klasse aan de school worden toegevoegd. liet is echter den onderwijzer ver boden, iets te leeren wat in strijd kan zijn met het godsdienstig onderwijs, aan dezelfde school gegeven. Behalve de gewone diploma's zal ook een jury-examen, voor eene staatscommissie af te leggen, bevoegdheid tot onderwijzen geven; deze commissie door het clericale ministerie benoemd, is waarschijnlijk bepaaldelijk tot het toelaten van congreganisten bestemd. De minisier verklaarde voorts in de memorie van toelichting dut zijn bedoeling is, de gemeente toe te staan, de overdreven kosten voor onderwijs zooveel mogelijk te verminderen en scholen voor volwassenen en bewaarscholen af te schaffen. De begrooting doet het kabinet door de liberale bladen Ie ministère deignorance pulh'que noemen; de staat zelf is ook terstond begonnen het aantal lycea en athenaea te beperken. * * « De cholera te Napels neemt sterk af; ook in del provinciën. Te Rome zijn een paar geïmporteerde gevallen voorgekomen. Op merkelijk is een brief van den Paus, waartoe de nadere epidejnie heeft aanleiding gegeven. De brief is reeds den l Oden, toeu het gevaar grooter was, geschreven, maar eerst pp den 2Qsteu Sep tember, de;j verjaardag van Rome's bevrijding en de bres dor Porta Pia, openbaar gemaakt. Leo XIII verklaart daarin, dat hij voornemens is een groot hospitaal te doen bouwen, en een milHoen lire tot het bouwen en onderhouden er van beschikbaar stelt, en tevens dat hij het hospitaal niet ver van het Vatikaan zal doen plaatsen, opdat hij gemakkelijker de zieken kan komen bezoeken en troosten. Do Italiaansche bladen hebben dezen brief van alle kanten besproken; zij constateeren er vooreerst uit, dat de Pieterspenning den Paus in slaat stolt vorstelijke aalmoezen te geven; maar ten tweede hopen zij dat dit besluit van Leo XIII om het Vatikaan te verlaten nu voorgoed een einde zal maken aan de legende van de gevangenschap van den Paus. De Monde spreekt ook reeds de bedoeling om het Vatikaan te verlaten, tegen, en zegt dat het hospitaal zou ingericht worden in de Canonica, woning der kanunnikken van St. Petrus, hetwelk door een hangende brug met het Valikaan verbonden is. * * * In Spnnje is zeer besproken de reis van Emilio Castelar, den weisprekenden republikeinschen afgevaardigde, door de noordelijke provinciön. Te Bilbao had men voor hem de eerepoorten weer kunnen oprichten, die men voor koning Alfonso in gereedheid gebracht had en die door dezen versmaad waren; alle manifestaiicn ter eere van Castelar zijn echter door de autoriteiten ver boden. De muziekkorpsen konden geen verlof ontvangen om hem serenades te brengen; zelfs werden met ontslag' en mis schien gerechtelijke vervolging bedreigd alle ambtenaren, die van hunne sympathie voor Castelar zouden doen blijken. Deze maat regelen, "van hoogerhand bevolen, worden door de ^paanscho pers zeer afgekeurd, te meer omdat zij niets verhinderd hebben. Castelar is te Bilbao en in een aantal andere steden van Biscaye met geestdrift ontvangen; hij heeft er redevoeringen gehouden, , aan banketten voorgezeten en eene ijverige propaganda gemaakt. ' ONZE BLADEN. De millioenen-rede, in liet laatst der vorige week gehouden, werd ia bijna allo bladen paraphraseerend besproken. De plannen van den Ministe mochten niet veel bijval vinden in de liberale pers. Het Handelsblad wijdde artikelen aan het onderwerp, onder de [titels, Eene financieele rede en Ministerieel gccyfer, waarin de strijd tegen [den Minister Grobbée werd voortgezet. De overige bladen ontleenden meest allen het opschrift hunner beschouwingen aau den karakteristieken naam der jaarlijkgolia speech.