Historisch Archief 1877-1940
380.
DE AMSTERDAMMER
A°. 1884.
W EEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
Uitgevers: DAGBLADVEBEENIQINd HOLTZ & Oo.
Kantoor: Singel 2ll.
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLFP & Co.
Zondag 5 October.
Abonnement per S/m ?!?frppfllS
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar ' o'lO
Advertentiën van 1-6 regels ? l._, elke regel meer . ! o'l5
tussohen den tekat per regel .... i _
Abonnement op de Mail-Editie per jaar ' " is'?"
Advertentiön in ,. .. __ rore] " 0'20'
INHOUD:
BUITENLAND. BINNENLAND. Persoverzicht. Warme kadetjes, Een
Zaterdag-avond praatje LVII, door Aquariua. Amsterdamsche plagen in Septem
ber van het jaar O. H. 188i, door H. G. Boodhnyzen. Uit het Haagje VI, door
Fasquino. Kunst: Het Atnsterdamsoh Tooneel, door K. J. W. -en Alb. Th.
De Fransche Opéra, door D. Letterkunde: Pierre Corneille, door Alb. Th.
Hilda Bam, drie idyllen, beoordeeld door Bcaramouche IX. Orer de kluchten van
Isaac Vos, door A. 8. de Rochemont, Berichten en Mededeelingen. Inhoud van
Tijdschriften, Nieuwe uitgaven. Militaire Zaken: Een en ander over do
laatste Cavalarie-minoeuvres, door B. van den Elstenberg. Onze Zeemacht in den
Oost-Indischen Arohipel. Schaakspel. Penilleton: Memento Morl, novelle
naar het Duitsch van Ossip Schubin, I. NIEUWS VAN DE WEEK. Overzicht
van de Effectenmarkt, door S. Amerikaansche sporen, door J. v. Burg. Bur
gerlijke Stand. Veilingen. Te huur. Advertentiën. Schouwburgen, enz.
S T E tf I, A 3T .
De oorlogstoestand tusschen Frankrijk en China is nog onver
anderd. Admiraal Courbet is naar alle waarschijnlijkheid thans
bezig Ke-Lung nogmaals te bombardeeren, met het doel om er de
Chineezen voorgoed uit te verjagen. Daarna zal hij Tam-Sin,
waarheen de Chineezen uit Ke-Lung terugtrokken, en waar zij
ammunitie en reserve hebben, blokkeeren of nemen, en alzoo de
kolenmijnen, welke nu reeds aan de Chineesche regeering twee
raillioen francs 'sjaars netto opleveren, voorloopig te pand nemen.
Intusschen worden van alle kanten geruchten van vredesonder
handelingen gemeld. Te Berlijn zou de Fransche gezant, Baron de
Courcel met Li-Fong-Pao onderhandelen, onder verzoenenden
invloed van Duitschland; te Tien-Tsin zou de Amerikaansche
gezant instructiën ontvangen hebben om, daar met den
heer Patenótre, de Fransche gezant te Pekin, de be
trekkingen zijn afgebroken, nu mei Li-Ilung-Chang over
vredesvoorstellen te spreken, en daarbij Amerika's bemiddeling aan te
bieden. Frankrijk zou volgens dit laatste bericht niets van zijne
eischen laten vallen en nog steeds op bevestiging van den vrede
van Tien-Tsin en een ruime schadevergoeding van 80 millioen
rekenen. Een ander gerucht, als zou Rusland bemiddelend
opIreden, is herhaaldelijk officieus tegengesproken.
Terwijl de Kamers nog niet bijeen zijn, houden de hoofden der
partijen overal redevoeringen. De minister Raynal sprak in het
Zuiden in zeer optimistischen geest, en kende zich wegens zijn spoor
wegovereenkomsten nu reeds zelf een voorbarigen lauwer toe. De
heer Spulier, president van de enquête-commissie, hield op ver
schillende plaatsen redevoeringen om de republiek en de democratie
aantebevelen. De hertog de Broglie onderwierp te Vaudreuil de
koloniale politiek der vegeering aan een scherpe critiek. De heer
Paul Déroulède eindelijk sprak, op een feest ter herinnering aan
de inlijving van den Elzas bij Frankrijk, onder Lodewijk XIV,
over de revanche, en zeide: »Frankrijk's politiek moet alleen de
wraak zijn!''
Te Lyon kwamen nog geen ongeregeldheden, maar iocn zeer
verontrustende bewegingen voor. Tengevolge van de cholera, de
quarantaine, de crisis, de ziekte onder de zijdewormen, de stijging
der prijzen van de Chineesche zijde, tengevolge der
oorlogsberichten, enz. zijn te Lyon duizenden werklieden zonder werk. Zij
hebben zich herhaaldelijk naar het stedelijk bestuur begeven om
oprichting van gemeente-werkplaatsen, bepaling van
normaalloon, en andere gunsten te vragen. De gemeenteraad heeft
zich vergenoegd, hun eene ondersteuning van 50,000 francs
te geven, waarschijnlijk met de bedoeling dat de werklieden
wanneer dit de volgende week opgebruikt is, zullen terug
komen. Intusschen is aan de regeering getelegrapheerd, en
generaal Cajiipenpa heeft terstond, aan de begroolings-comraisgie
een voorloopig krediet van 2 millioen gevraagd, om afgraving van
een deel der vestingwerken van Lyon, welke reeds in de begroo
ting was opgenomen, terstond te doen plaats hebben.
Omtrent veranderingen in het Franscbe m'nisterie worden nog
steeds geruchten vernomen. De minister Fallières, van onderwijs,
zou vervangen worden door den heer Spuller; de minister van.
handel, Hérisson, door den heer Rouvier, thans president der
begroolingscommissie; de minister Waldeck-Rousseau zou ook aftre
den, maar zijn opvolger wordt nog niet genoemd.
Het feest ter eere van den burgemeester Buis op de Beurs te
Brussel gegeven, is, naar de liberalen aangekondigd hebben, de
laatste manifestatie geweest, waardoor zij aan hunne gevoelens
omtrent de schoolwet wenschten lucht te geven. Aan Buis zijn
een burgemeesterssjerp en eene buste aangeboden; hartelijke en
gevoelvolle woorden zijn bij die gelegenheid gesproken.
De clericale regeering begint intusschen hare schoolwet met
kracht in te voeren. Te St. Nicolaas en op andere plaatsen hief
zij de gymnasia op, en de clericale of zuinige gemeenteraden
volgden terstond door de neutrale lagere scholen af te schaffen
en kerkelijke scholen te »adopteeren."
Te Brussel intusschen nam de gemeenteraad de normaalscholen
voor onderwijzers en onderwijzeressen, welke de regeering ophief,
terstond voor zijne rekening, ofschoon de kosten niet minder
dan 150,000 francs 'sjaars bedragen.
Tot Pauselijk nuntius te Brussel is Mgr. Rottelüuit
Constantinopel benoemd. Voor zijn eerste audiëntie zal hem eene militaire
eerewacht te paard begeleiden.
Koningin Victoria heeft eene poging gedaan, om het geschil
tusschen het Huis der Lords en het Lagerhuis bij te leggen.
De heer Gladstone is tijdens zijne'verkiezingscampagne in Schotland,
bij welke hij zich, naar het gevoelen der radicalen, veel te
zachtzinnig over de Lords uitliet, bij de koningin op Balmoral
ontboden, en weinige dagen later genoot de conservatieve hertog
van Eichmond dezelfde eer. Voorloopig heeft de koningin nog
niet veel voldoening van hare bemoeiingen, want het hoofd der
conservatieven, Lord Salisbury, bleef zich, in zijne Jaatste redevoe
ring te Glasgow, op het oude standpunt plaatsen. Volgens hem
zouden de Lords de kieswet niet aannemen, indien een ontwerp
tot herziening van de indeeling der kiesdistricten niet gelijktijdig
in behandeling kon komen. Lord Salisbury drukte verder een
niet zeer beleefden twijfel uit aan de eerlijkheid van den heer
Gladstone; hij achtte het, niettegenstaande de stellige belofte van
den Premier, zeer wel mogelijk, dat deze zou overgaan tot eene
Kamerontbinding met de nieuwe kiezers, maar zonder de
nieuwe indeeling.
De Engelsche bladen blijven zich vleien met de hoop, dat hét
protest der mogendheden tegen de schending der liquidatiewet
alleen pro forma heeft plaats gehad. Dit is intusschen alleen juist,"
voor zoover het Italiëbetreft, dat zich ook thans weer de meeste
moeite geeft, om met Engeland op goeden voet te blijven. Daar
entegen hebben de vertegenwoordigers van Duitschland en Oosten
rijk, op last hunner regeeringen, reeds den weg van rechten in
geslagen en tegen het Egyptische departement van financiën den
eisch ingesteld tot terugbetaling der aan de administratie van de
openbare schuld onttrokken gelden.
J