De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1884 2 november pagina 2

2 november 1884 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

^ <?< daarzig men deze laatste partij samenwerken met de mannen der linkerzijde. Alleen de sociuul democralischc partij behaalde tot nu loc zeer zichtbare voordeden onder de kiezers, met name te Derlijn. U;i;ir werden niet minder-dan 08'JIO stemmen op hare candidatcn uit gebracht, en dit is van bcleekcnis, als men bedenkt dat die pari ij in 1871 slechts 2058, en tien jaren later ruim 8ÜOOQ stemmen uitbracht, e sociaaldemocraleii zijn nu reeds negen zetels machtig geworden. In Berlijn moesten Q.B, -herstemmingen plaats hebben tusschen prof. Virchow en den bekenden holprediker Slöckcr en lusschen Eugcn Uichter en Grcmer. Du keizer van Oostenrijk heeft in deze week de dclcgatiën uit de beide declen der monarchie ontvangen, en daarbij eene rede uitgesproken, die voornamelijk belangrijk is om de wijze waarop zij handelde over de verhouding tot de buitenlandsche mogend heden. Men herinnert zich hoe de troonrede, waarmede de Ilongaarsche Rijksdag werd geopend, zweeg over de bijeenkomst te Skierncvicz, en hoe dientengevolge de weg was opengezet voor beschouwingen die juist niet een vriendschappelijken geest tegenover Rusland ademden. Thans is dit verzuim goed gemaakt; want niet alleen heeft nu de Keizer gewaagd van de vriendschap pelijke verhouding met de naburige Staten, terwijl vroeger alleen van Duitschland sprake was geweest, maar ook wees hij er op, dat de hartelijke bctrkkingen met Rusland vernieuwd en de overeenstemming tusschen de drie monarchen, een waarborg voor het behoud van den vrede, verzekerd waren. Deze openlijke verklaring zul veel goed hebben gemaakt en den pas hebben afgesneden aan allerlei verreikende beschouwingen. De dclcgotiön moeten zich thans bezighouden met de begroo ting. Deze onderscheidt zich dit jaar door een groot bedrag der uitgaven, met name van die voor het leger en de marine. Niet zeer bemoedigend voor de belastingschuldige burgerij, die toch reeds drukkende laslen moet dragen. Het vraagstuk betreffende den opvolger van den overleden hartog van Drunswijk is nog steeds in hetzelfde slaclmm. De zoon van den Koniog van Ilannover, de hertog van Cumbrrland, dia steeds zich onmogelijk maakte voor souverein vorst van een Ouitsclicn bondsstaat, heeft wel eeno proclamatie uitgevaardigd,.waarbij hij verklaarde trouw te zullen zijn aan de Uuitsche grondwet en daarop steunende de regeeriug over het hertogdom te aanvaarden; maar de Duitsche rcgecring is blijkbaar van eene andere meening. Tot nu toe ziet het er niet naar uit, dat zij den hertog van Cumbcrland op den Brunswijkschen zetel zal dulden. Volgens de Frankfurter Zdtung althans heeft keizer Wilhelm besloten den regents-hapsraad zijn congéte geven, en het hertogdom zelfstandig te houden, onder prins Wilhelm van Pruisen als regent. Er bestaat terecht twijfel, of juist deze prins als regent zal optreden. Immers dit zoude in strijd zijn met de bepaling,, dat een vermoedelijke troon opvolger op den Duitschen troon van het regentschap in een ander land is uitgesloten. De stemming in Drunswijk jegens den overleden hertog is een weinig bitter geworden na de openbaarmaking van het testament, waarin stad en land geheel vergeten zijn. Van Pruisische zijde zal het zeker niet onbestreden blijven. Tak van Poortvliet is te Amsterdam gevallen. Wichers sleepte hy in zijn val mee. Rombach werd door Den Briel uitgeworpen. Van Heeckeren ontving zijn brieven van terugroep!?^, Bergsma werd door Dokkum losgelaten. De Meyier zweeft nog tusschen hemel en aarde. De Uruijn Kops evenzeer. Zoo oordeelde 't land de Kappeyne-club. "Wel is waar sloopte Groningen Van Houten er nog door; zegevierde L'ieftinck f e Leeuwarden; liet Sneek Butna nog niat vallen en heeft Van ?der Kaay het politieke levsn er te Alkmaar nog afgebracht; maar de fractie van Kappeyne is machteloos geslagen en iu haar hoofd, hart en ziel getroffen. > 'Wanneer do TC:I;;c>-,ui.;an alleen dit resultaat hadden opgeleverd; zouden we reeds reden t-j over helibsn gehad om te juichen. De val van Tak is ongetwijfeld Uot grootste evenement van de verki?-. zingscampiigne geweest. Men had alles op baren en snaren gezet om bem te reddep. Keusachüge aanplakbiljetten..monsleradverteutiën,'?wat niet? Te vergeci's. Amsterdam oordeelde rechtvaardig. De straf was vordieacV Een gevoelige les was noodig. Voor den heer Tak zal een tijdperk van rust heilzaam werken. En iudicn later van een oprechte bekecring blijkt; als de nog jeug dige en talentvolle afgedwaalde werkelyk terugkeert tot de goede begin selen van weleer en 't landsbelang weder leert behartigen boven persoonsvergoding eu Ecehthalerci, wie weet of bij dan niet nog eenmaal als een tweeden verloren zoon in genade zal worden opgenomen dóór hen, die hem nu, uit trouw aan beginselen en liefde voor de iiberala zaak, hebben uitgeworpen. Van Houten werd herkozen. Maar hij mag geen victorie roepen. De persoonlijke achting, die m«m hem in 't Noorden steeds heeft toegedragen, moge verflauwd zijn, ze bleek nog niet zoozeer uitgedoofd om hem te doen vallea. Maar wat bleek er van zijn invloed op het land? Wat hebben zijn staatkundige blieven uitgewerkt? Zijn afgoden zijn van hun voetstuk geworpen, zij u taktiek tegenover Gleichman mislukte deerlijk. Hij alleen werd gered. Ook de heer Van Houten mag de lessen, uit de verkiezingen te pullen, ter harte nemen en op Tak c. s. 't oog vestigend, zich iseif uu en dau iu herinnering brengen: Hocli «::7«» er as tibi. Den Hang hield zich dapper. Graaf Eutger Jan Schiimaelpeuuinck, de incarnatie van alles wat ds Hofstad kenmerkt, de vriendelijke, welwillende, veelvermogeude en in vloed rijke grootmeester van het Huis des Konings, werd gekozen, ja, maar met de ongekend minime meerderheid van 22 stemmen. Eu Mr. W. Wiutgens moet met den liberalen Sluiter in herstemmicg komen; de laat ste had zelfs meer stemmen dan hij. O ondankbaarheid, uw naam is Haagsch Kiezersvolk! De heer Wintgens heeft 't trouwens vóór lang voorspeld. Het stelselsel van denigrernent" begint te zegevieren. Thans heeft 't zelfs zijn zetel reeds bereikt, in de onneembare vesting. En dat, niettegenstaande hij, sedert 1877, vier dikke boekdeelen vol on gelukken geeft geëxcerpeerd uit de wereld-bibliotheken; niettegenstaande hij, zonder ophouden, uit het waarschuwend verleden, van Adam tot op onzen tijd, al de feiten heeft bijeen verzameld, die voor heden en toe komst de onheilspellende gevolgen aantoonen van't verlaten van de eenige weldadige richting, die terugvoert naar de dagen van Van Hall en consorten. Kiezers, wilt gij niet hoorenï! Zevenbergen is voor goed verloren voor de liberalen. e stiijl zal verder moeten worden uitgestreden tusschen do broeders: anti-revolutionairen en ultramontanen. Heydenvijck en Vaa der Borch betwisten elkander de eer der zegepraal. Hoe jammer dat men dien nen zetel niet kan verdeelen! Nu zal 't toch duidelijk blijken, dat de vrienden zoo heel cordiaal niet tegenover elkander staan !.., Te Delft zal het beter gaan. Herstemming tusschen tweo liberalen, n ultrouioütaan ea n antirevolutionair. Ieder de helft en de verzoening ia klaar. Do ut des en de liberalen vallen. 't Is waar door Van Berckel's volgehouden candidatnur deden ds . ultramontanen Van Velaea, den tweeden anli-revolutionair wel het on derspit delven, maar dat is nu eenmaal gebeurd. Als de vrienden van Fabius nu slechts trouw den ultramoutaanEcheu tegenstander van 28 October helpen, en de Van Berckels de liau-J willen reiken aan Fabius, diin is alles in orde. Hoe schoon is het als broeders te zamen te leven! Niemand kan de uitslag der verkiezingen met meer genoegen rerv'tflen dan Mr. HeemskerkIlij ziet het gehaspel rustig aan en telt: En hij telt: 40, 41, 42, 43, 44 En nog eeijs: 40, 41, 42...., Het blijft balanceerenEr is nog precies zooveel verdeeldheid in de Kamer als voorheen, ten minste ongeveer dezelfde partij-groepeeriog. Misschien wat meer aan sluiting links, wat meer discipline rechts, doch summa sunjmarum zal er ?weinig verandering zijn. Bravo!! De politiek der onbeslistheid kan blijven regeeren. l)e onmacht der partijen blijft de macht van het Kabinet. Dat is het eindresultaat voor de Eegeering. Zij kan tevreden zijn, ONZE BLADEN. De dag Ifc'r.iu- in toen ons vori l'on nonniier verscheen was rijk auu verkiezingsig-avond en Zcii'bg moiyoii is liet k ia

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl