De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1884 2 november pagina 6

2 november 1884 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

D'E* All S TE R D Ali'M R,' \VE K 5L AD V O O R If E DER LAS D. Na. 384 U T zelschap, hoe klein het ook moge zijn, toch nog menig stuk zeer goed kan bezetten. Ik ben verplicht er op te wijzen, dat, wanneer een acteur een Engelsch man moet voorstellen, die een paar woorden Eugelèch heeft te spreken, hij die enkele woorden dan ook goed zegt of anders zijn moeders taal gebruikt, want very good" in plaats wn very well", zooals Dinsdag avond gezegd werd, klinkt uit den mond van een Engelschman eeuvoudjg bespottelijk. M. H. . WANDELINGEN OP DE TENTOONSTELLING. VIII. Brussel, 24 Oct. 1881. Daar was eens een oukleêr die een uitdragerswinkeltje had, op do Weesperstraat bij de Heerengracht, en in 't bezit was geraakt van vier houten statuetten in vrouwelijke dracht van 't laatst der achttiende eeuw. Zij kosten hem nen tot twee gulden per stuk. Koe zou hij die nu het best verkoopen? Alle bijeen was wel 't voordeeligst. Doch", zoo sprak bij tot zijnen zoon Isaak, doopen, doopen is de hoofdzaak;" en hij ? oopte ze De Vier Jaargetijden". Eenige dagen later deed zich een kooper op, wien alleen De Lonto" beviel. Maar Mozes, de oukleêr, zei: bij kon n enkel jaargctij niet af staan. De kooper bood eindelijk 10 gulden en Blozes gaf De Lente" weg. Toen sprak hij "weder tot zijnen zoon: Isaak, doopen, dooiicn is de hoofdzaak;" en zij noemden de drie overbKjvende achttiende-eeuwsche beeldekens: Geloof, Hoop en Liefde". Weder kwam een kooper. De Liefde"1 beviel hem. En Mozes sprak: Och, wat zal ik met Het Geloof" en De Hoop" zonder Liefde" beginnen! Zij werden het eens over den prijs en Mozes zei: oopen, Isaak, doopen is de hoofdzaak", en hij doopte de twee overblijvende vrouwkens Nacht en Morgen". En weer kwam eon kooper; weder werd geredetwist: alleen De Morgen" werd ver kocht. Toen bleef Mozes met n beeldeken over, en doopte het Da Gerechtigheid", die spoedig verkocht was, en Mozes had zijn kapitaal door den doop verviervoudigd. Wij zien op onze tentoonstelling velen kunstwerken duidelijk aan, dat de kunstenaars, nadat zij hun model hadden nagebootst, den vrisnd dio hunnen atelier bezocht gevraagd hebben: Hoe zal ik 'ra hecteu ? Want doopen, doopen is da hoofdzaak." Eu de eene antwoordde: Job"; en tot eenen anderen beeldhouwer zei men: .,St. Jan''; en een derde beeld houwer doopte zijn werk: Ondergang van Rome", en eon vierde zijnen naakten, liggenden jongeling: Propatria"; en een vijfde modeleorde eene vrouw (12C2) die mot eenige vingers hare vlechten in de hoogte hield en doopte haar bij ongeluk La veritó," in plaats van ..La folio". Een Parijzenaar meendo dat een huilebalk Tlierouynius" (!) moest gcdcopt worden, en De Vercy doopte het meisje dat eenen ring af- of aandoet La fiancée. De kunstenaar van no. 305 schijnt gevraagd te hebber.: Hoeveel doek moet ik aanwendea om van eon lijdend kind eeneu Ismaiil" to maken V" Hoe lompig en smerig mag ik een halt' naakt model schilderen, vroeg een ander, om hem nog De verloren Zoon" te kunnen noemen V" Hoo kan ik beter mijn geaffecteerd, gelikt, gcnoromarleerd en gepoederd vrouwengelaat met imjjossillcn achtergrond aanbevelen, zei een ander weder, dan door het (zeer modem) Fédora te noemen?" En waarciu niot La di'.Td au Camélias', namelijk in 't Ie bedrijf, 4e tooneel? Je me porte uiioux, et je ne ta'emmie plus." Is het wol zeker dat Auguste Thouroucho een wezenlijke Rêverie heofi, willen schilderen? Nu, zij is er ook naar; al erkennen wij gaarne de fijn heid van uitvoering. En de pendant L& Dcuil dan? Verwekt die damo met hare leliën, hare ontbloote schouders ea coquet gezichtje niet ecr.c ' glimlach? Blen had baar een zwart masketje voor moeten doeu (nij \vaio .nog pikanter geweest), en er onder moeten sdirijv&n (uit LG Chctul <,'; bronzc). Kêcit.... Le deuil me va si biea!".... Andante.... O, tounnent du veuvago!" iuegro.... M10D3 preuoos paticnce, Li les amouïrf, Vont bicntüt par leur prcsonoe Charmer mes jouw." , Doopen, doopen, miju zoon, op de voorstelling komt hot niet aan! Dan is mij de dracht der Weesmcisjes van Kliukenborg iu Den Ilaag toch wat liever; of wel die der jonge meisjes vau Dordrecht, die elkander op Zondagmiddag den bijbel voorlezen! Hare ingetogenheid komt nader aan rouw dan het zwarte kleed van hourouche. Zedigheid en waarheid van teekenicg en kleur zijn de charmes van dit stukje vau Victor van HovOi doch de figuren zijn wat ts zeer uitgeknipt tegen den witten ach tergrond. Ook Jan Vogel, uit Deii Haag, ea Jacob Maria, wiens kerk (57 b') wat somher ia, hebben Dordrecht geïllustreerd. Een somberder indruk evenwel maken de voorstellingen uit het gas thuisleven, waarvan hier verschillende voorbeelden K jn. 't Allereerst "treft ons Leon Abry's Gilbert a V Huid Dim. De catalogus voegt er do woorden des dichters aan toe: Au banquot de la vis, infortunó convire, J'apparus un jour et je jneura. Je meurs, et sur la tonibo, ofi loutement j'umve, Nul nu viendi'a verser clea pleura." Op een groot doek aiet mea drie bedden van natuurlijke grootte, in 'fc verkort nevens elkander. Van 't midcïenste richt zich eene mannelijke figuur met inspanning op. De uitdrukking is die der hopeloosheid; do teekening is stout eu correct, do kleur grijs, eentonig, en als zoodurii? in overeenstemming met liet onderwerp. Doch, welk eeno gedachte. En hoe weinig belangstelling boey.eint dat gelaat u 'm! M>;ii nou ternauwer nood zeggen dat dn dr^e vrooiüki; soldaten (!) vau <!<:? ???iïio hi-wl xijn! Minder troost.elona is ii<\, ,'/,?;:??'.'.?';/.?; va» (!. i!:':>!:--:.:, u-r ivji iia.;:". O-.giwpyeriiy J;!Ut ! Vf>..S(-;.,(ij), di;f'!; dr. tooKi-iJiiy is ;'0; *,. iiivjll tdii'dt:'achtig ziju do tvvcu ouviu vrouw.ijas met cou hutulwyrk \>w':g, ic-nvijl du mannen rechts niets doen, of hoogstens met een dagblad, daarneven zitten en staan, 't Geheel heeft toch iets vcrdrietigs. Aangenamer is de voorstelling van Nicolaas van den Eeden, een U u d e m a n n e n huig, waar aan eeno lange taf'ol ecu groot aaiital grijsaards vóór het middagmaal hun gebed sproken. Er i;s groote verscheidenheid van uitdrukking eu pose, van aard en geest ia de verschillende koppen, die don toeschouwer half humoristisch stemmen, al is het geheel ook wat monotoon van kleur en wat haastig neergeborsteld. In elk geval is dit godshuis boven Loon Fredeïicq's Kerstmis in 't goüsltuis te verkiezen. Deze schilderij vertoont ons een koffiedrinkend gezelschap. Maar hoe weinig karakter is hier uitgedrukt! Hos porseleinachtig is de kleur! Zelfs het tnfellaken schijnt geeue stof te zijn. En toch is dit werk minder krijterig dan som mige vroegere werken van dezen kunstenaar. Zijne hier tentoongestelde Tweelingen zijn wel do ware uitdrukking der armoede, doch ook hier ontbreekt waarde van toon en zelfs van teekening. Maar wat zullen wij dan over de godshuizen van Ilubdrt Vos zeg gen? liet ziju weder eetzalen; do «ene van mamien, do a;u!cro vau vrouwen: groei o bcMldcnjra, gocue studiën, n:ct aondcr verdiepte vau compositie, doch wat al to zeer gesmeerd, hetgeen aich ondanks k;t dui stere hoekje waar 'JG5 hangt nog onderscheiden liot. De heer Melis, van Rotterdam, zal het zeker niet vreemd vinden dat wij bij deze gelegenheid ook zijnor gedenken, want ook hij heeft lid ydiiïen da troost des oudcrdoms afgebeeld. Zijn Troost ziju twee lovonsgroote figuren: ecu mau en eene vrouw, zeer Gink en vaardig geschilderd, schoon wat onbestemd van toon. Ziju Cduh <!c3 oitdcrdoms wordt uitgedrukt door kleinere liguveu van eena donkere 'int. die aan do oudheid herinnert, maai- zijn Zondags rust k\vani ons Wtt onaf ge werkt voor. De heer Impena zal 't niat oar.afuurlijk M'ii'.lcn dat wij hier aan ziju hut niet oudjes deuken, die hij Lc lldour des cliumps doopt. De man drinkt kofiio, de vrouw warmt zich, eon ander na<nt; een good gesiMiilderJ beeld, doch een weinig saai. Het publiek zal in elk geval (daaraan is niet te twijfelen) boven deze zirke en stervende maur.eu on vrouwen, de kotfio- eu bierhuizen, verkiezen, gestoffeerd door jonge, niet altijd zv/aarmooi3igc, maar va ik zeer lichte r.ersoontjo.3. 1,'ekenuen moet man 'fc in elk geval: Béraud'a Brasserie, aorlia ds Coptri en 'Uiio soh'ce zijn keurig in hunne soort. Do opvatting ia inïiwdo en kan bij velen van 's kunstenaars landgenooten in dit genre niet halen, doch do bijzonderheden zijn geestig güjjonseold on gespat, FeJir;ou van r.iiis aile.bia^seh realisme. J u) es Garnier's £aveurs t:tcKon in kobriot daarbij schitterend ai'; al is het, onderworp cok uit Ilubelaia' Gar^-u'fua geput, ll.jk aan e'udie on gfoejicering, lijn van teeki-ning, schoon wat f;c::!l'eet?.ord in do helderheid van kleur, ia deze Pcliildsrij oen mccst-jrst'.1.!:, waarbij LsfoïSi'-int-Aub :?:?;,'j Bïasseriii nu tivarlitv IcMfi (licht en dkhli) volt* niet hendhaves kan. ? i). A. G. (Wonlt v&ïvolyd.) DE VEI:C-ADL:H!:-;G VAN ET TOOXI^LVEHI II. De t o o n e o l s c fc o o 1. Do Voorzitter van hot Tooncelverbond z:-i-.la ter vergadering,*dat hst dool dei1 so'iool ia: den rand, hot beroen van dc-n toone.el?polei- t,o c! o c n stijgen in de a?:!üiï;g v,m het publiek. Ilot £c-!iij"at oi;s, dat dn Vorn-sütei* z:ch hior minder juist Itcefi-, uitgesproken. Als indirect doel, als merkbaar gevolg van het doel, KOO dit eeus borc-ikt wordt, mag hot or.cl.Hwerp zijiisr be'iV'.-i'ing in aaiimerkitig kouicn, m n ar liet directe grooto streven der too:a--o'?el:ool moet zijn: den aankoinendcu tooncelf-poler iiternir te ouiv/il.'kckii, hem de bc'eekonis van het door hem gekozen l.crrcp te doen bo3:-iibn, hom :ot bewuotzini van aijn kunst te schenken. \'. Jj wensc'ion gcensinfs te v.rbloem"ii, dat het ons eon aangelegenheid van ondcrgo,rc!iikt belang vj'>r!;oiut te z;ju, o i' de tooneelsvielcr zich vfrgemeeiizamc m s t -don re^ei van dricüon in staa'; wordo gestold een kunstgonoofc van gtenxiyU do r'oor.'zec in dieüs moederisal toe to spreken Zc'cor, do kennis der rekenkunde ei! d>T "Engelsche spra'iklccr kan h^m in hst dagelijksch ievon goedo diei>ïi,'..-n b:;ur:jzcn, maar vóór al het overige, m de cnrsta iilaats, v/<-rde ziju oog geopend voor ds poöxio, worde hem nwbi'.id eu Jiafdo voor zijn kucst, om aio kunst zelve, on daarom alleen, in 't barie gestort. Hij lo;-ra \v,it dat hrct tooneclspclor te zijn. Dag aau ag worde iu hem hoi bo.ctri;) zijner kunst, verruimd en verhoogd. Eüne schnoiie taak voorwaar is liier den loeraar wer/goïogd. flisr is uog alles te doen, hier krijgt do 'cciviur do handen vol wur'-:. De esriO iioli't d;;r lonnoclspclers, dio wij thaus kennen a's in Nederland hun beroep uitoefenende on dis don r.iiïl-dcleare'n leeftijd hobiioa bereikt, spelen om hun sniaris on oni het onraicldsl'jk sucrös vsn da bravo";; der monigfe, do andero b&Ii't speelt tooneol wijl ^Üge c a mcubs.'s inïiitkf-. noj'! kitnti.iort)er!iöndö, noch graanhand'-Iaar i'i, wijl zij uu eenmaal dit beroep gokoz'.m hooit en gein ander. V.rJj ontkennen het b.vstaon vaa uitzonderiüi'eu uiot, dio z:ja er, maar iio^.l woiiiigs. \Vi;li:u, ziehier liet gebrek, dat voiho'nm moe.i wufdeii, do wijde leegte, die to vislleüis, hier is :r, dat het Klivvün UÜ.-HT tooaeeisehooi. c'o:i.jk \v:j 23 o;;s voorttclicu, een aair-.an^ zou nemen. Het wassende geslacht van toonselkunstcnavcn moga vooral boven iut voorfj.ir.u'.'o ui'.bKnicen door eon edelere opvatting van hun bedrijf. 'Wij weten maar al to wel, dat het oen ouds trommel is, v.";;aroi) wij hior weder j;o;.'yn te roü'elon, het aamhesiii is vol deuken, waaroy ".-i; d«n hiaior neer wiüou lalon .'.-yascii, maar daar KJ;U van die wai-.rlieütii!, \vnlko nooit genoeg vorkond:s-J worden en die minder nog veld v.'iniiüu door in een meesterlijke ts-ai to worden uifgcuaxuiud, dati wei door oiiophöudoiijk op jiiöiiw to worden gi-zc-gcl ea hcrzeg'J, zoo als men do troui;!(:'", steekt v/edor cjt woiler in deniiclfdou saiihoadendcn deun ; niüiir ovrrbiiju, dio niot met moed ton strijde trekt, loohohool den tockoinr-tigen iicteur zóó vormec, dat bij, );'?:r!!iio :d _;e'«i:'e;u; en cono vijko liooveplhrifl vak-kennis n !,!'!-i''iir!!v, k:';'u/% irtj'i'd'Mi. i'ifüirntet1.-:', ocïi voor' >:, ??;? ,,;?. .-;; ('? i:f'-"' -n ld-'" v: '"?;?;'?>, lic'P, vr:;"ni''r !?'..;,i 'S) >':;!' V, r;.:i:;:..-!;üiï!>:.'.'7;.':??: cii iiüV^Or'é:; ,C!l i i! cL' i;:-.!i'.j-."i '>ol' ""ilï\.' i' l:'.1! i;.i;b'.,_l'j-C'-ili:.AiiO Wutotl 10 tot c) l' .WflïK O j<".3u \\il ter C11 il! "i1'»" vi.-i'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl