Historisch Archief 1877-1940
N6. 286
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
13
ols gij ze niet gevoelt." Tosnnamhij haasiig afscheid en lang slond
Augusta op dezelfde plek en wist niet vanwaar die onrust over
haar gekomen was en eon gevoel als vlood met Terwolde, n!!e
bescherming van haar heen.
(Wordt vervolgd.)
BRIEVENBUS.
Mijnheer de Redacteur,
Do lectuur van een verslag in het ochtendblad van het dagblad Se
Amsterdammer van 8 dezer heeft mij trotsch gemaakt.
In de afdeeling Amsterdam van de Maatschappij tot bevordering der
ouwJcunst heeft de heer Leliman toch getuigd: dat professor Aquarius
«en artikel hai geschreven waarvan hij (Leliman natuurlijk) de eer had
de held te zjjn."
Uit pure dankbaarheid over dit feit benoemde de groote meester mij
tot profe3sor! Dat is geen kleinigheid en dat vooral niet, wanneer men
weet welk groot bouwheer de heer L. 10.
Het is waar, hij heeft het Paleis op den Dam niet gebouwd, noch de
piramiden van Egypte, noch de domkerk te Keulen, maar... hij zoude
ge kunnen gebouwd hebben, gelijk hij ook de vervaardiger had kunnen
wezen van het bestaande beursgebouw, van den vermaarden bult die een
maal aan n perceel op de Keizersgracht bij het Holenpad bevestigd
was, of van de schilderachtige schilderhuisjes nabij het huis zonder deuren.
Neen, al die zaken danken niet aan hem het aanzijn, maar dat is nie
mendal, want hij bracht zooveel tot stand dat door het nageslacht zal
bewonderd worden, dat het ook bepaald overbodig was.
Hij bouwde arbeiders-woningen voor Salomo, . . . kent ge ze mijnheer
de redacteur? Niet! welnu ik ook niet, maar ze moeten overheerlijk
schoon zün» na&r zelfs 's mans benyders verzekeren; voorts bouwde hij
Arti" dat trotsche product van scheppende kracht; 't gebouw der zieken
verpleging met zün majestueuse afmetingen en sierlijke lijnen en het pirami
dale winkelgebouw van de heeren Tognacca en Cossa in de'Kalverstraat
op den hoek van de Rozenboomsteeg.
Verder, het is begrijpelijk bouwde hij, naar ik vermeen, niets en
wendde hjj zijn talent, neen zijn genie aan tot het inwendig restaurcaren
van huizon en hofjes.
Wie vier monumenten stichtte, gelijk ze hierboven vermeld zijn, heeft
dan ook genoeg voor de eeuwigheid gewerkt! Herhaaldelijk werden do
scheppingen des heeren Leliman door grooto bouwkundigen uit den
treemde bewonderd en eenmaal zond zelfs de stad Peking, naar men
mij verteld3, eene commissie naar de Amstelstad om do vernuftige zaken
die onze stadgenoot wrochtte, nauwkeurig te bestudeeren.
En een dergelijk man maakte mij professor! O weelde, o zinsverruk
king! Maar er is meer.
Behalve door zijne scheppingen op het gebied der bouwkunst is de heer
Leliman door vele andere zaken vermaard; men kent do kernachtige en
geniale wijze waarop hij aan de artistieke reputatie van zijn vroegeren
leermeester Metselaar wist te breken; men weot hoe hij eenmaal
Stolz will ich den Spanier!" aanbood om uit eigen portemonnaie eene
restauratie te bekostigen die een onzer stadgenooten niet ia zijne woning
wilde doen plaats vinden; ieder dia met hem omgaat heeft de overtuiging
dat hij de opiuiën van anderen steeds op prijs stelt en waardeert en
nimmer tracht om zijn haan Koning te doen kraaien; in de harten
en hoofden van velen eindelijk staan nog steeds de guldon en ridderlijke
woorden gegrift die hij met bezieling uitsprak, toen het vijf en twintig
jarig bestaan van de Maatschappij ter bevordering der Boiiwkunst o. a.
met een gastmaal gevierd werd. Die van vernuft en geest tintelende
woorden, waarmede hij hoofdzakelijk zijnen collega Gosschalk eerde,
zullen nimmer vergeten worden; wellicht is de heer Leliman wel te be
wegen om ze door clea druk bekend te maken.
Ik geloof genoeg te hebben gezegd om aan te toonen dat ik wel in
den Zevenden Hemel moet zyn, nu zulk een man, zulk een verheven
meester, mij tot hooge waardigheid verhief.
Met ongeduld zie ik het tijdstip tegemoet dat hij zijne aangekondigde
redevoering: prof. Aquarius en decritiekof de critiek van prof. Aquarius"
zal houden; ik hoop bij die gelegenheid aan de voeten des meesters te
eitten en naar de oostersche beeldspraak te luisteren die uit zijn mond
zal vloeien en als honing in mijne ooren zal druppelen, maar ik neem
mij plechtig voor om onder geene voorwaarde ooit weder over den genialen
bouwmeester te ppreken; de zwakke krachten die mij ten dienste staan
zijn zoo luttel dat ik hem onmogelijk op die wijze kan huldigen waarop
hij het recht heeft aanspraak te maken.
Voor den vervolge laat ik hot aan mannen die, beter dan ik, de veder
weten te hanteeren over om de verdiensten en de grootsche eigenschappen
van onzen eminenten stadgenoot te huldigen.
Hoogachtend UEd. Dw. Dienaar
Aquarius,
Lelimanni gratia Professor.
NIEUWS VAN 1>E WEEK.
Z. H. de Koning is in de Residentie teruggekeerd.
Met zekerheid wordt vernomen, dat het wetsontwerp tot reorganisatie
der Staatsloterij den Raad van State heeft verlaten en thans ter verdere
behandeling bij het Kabinet des Koninj;s berust.
Bij Kon. Besluit ia benoemd tot voorzitter van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal, gedurende de buitengewone vergadering der Staten-Ge
neraal, die zal aanvangen op 17 November 1884, jhr. me. F- J. J. van
Eijsinga, benoemd lid dier Kamen
Bij de herstemmingen vior de Tweede Kivner zijn gekozen, 'e Almeloo:
mr. J. R. Corver Hooft en mr. A. H. M. van Berkel; te Alkmaar: mr. J.
L. de Bruin Kops; te Arnhem: W. Rooseboom; teBrielle: mr. G.
J.Goel.oop; te Deift: J. C. Fabius en mr. A. H. M. van Berkel; te 's-IIage:
mr. W. Wintgens; te Haarlem: W. de Meyier; te Middelburg: mr.L. W.
C. Keuchenius; te Utrecht: J. E. N. baron Schimmelpenninck van der
Oye; te Zevenbergen: mr. A. P. E. C. van der Büreh, en te Zutfen: mr.
S. M. S. de Kanitz.
Volgens de bestaande verordeningen, hebben inleggers bij de Kijltspost»
spaarbank het recht, om op de formulieren van aanvragen om terugbe*
taling of quitantiën een ander te machtigen zoowel tot het onderteekenen
dier aanvragen als tot de inning der teruggevorderde gelden. Ook het
verstrekken eener doorloopende volmacht, tot dat einde, is geoorloofd.
Het opmaken van laatstbedoeld stuk eischt intusschen eenige moeite
en kan tot kosten aanleiding geven.
Daarom heeft de directeur dier instelling, ton einde het publiek te ge
rieven, formulieren voor eene doorloopende volmacht doen drukken,
waarvan hij bereid is aan belanghebbenden een of meer exemplaren te
verstrekken.
Aangezien alle akten en stukken, noodig voor den inleg van gelden
in en de terugbetaling daarvan door de Rijkspostspaarbank, volgens het
Koninklijk Besluit van 19 Januari 1882, No. 17, vrij zijn van zegel en van
het recht van registratie, terwijl de directeur laatstbedoelde formulieren
kosteloos uitreikt, zoo kan door den maatregel, die hierbij ter algemeene
kennis wordt gebracht, het publiek in hooge mate worden gebaat.
Door de Nederlandsche Regelings-commissie voor de Antwcrpsclie fe
toonstelling is de betrekking van Inspecteur der Kcderlandsche afdeeling
opgedragen aan den heer J. A. N. Schagen van Lesuwen. Dezs zal
voor zoover de korte tijd het toelaat onze nijverheids-districten be
zoeken, om de industriealeütot deelneming aan de tentoonstelling op te
wekken,
Bij de alhier gehouden gemeenteraadsherstemming zijn 3031 golJfga
stemmen uitgebracht. Gekozen is de heer mr. Henrick S. van Lenmp
met 1709 stemmen. De heer mr. D. Josephus Jitta bekwam 1342 stemmeu.
De jury voor de Beursprijsvraag, bestaande uit de hh. J. Ankersmit Jr.,
weth. van P. W., president, F. von Schmidt, K. K. Obcrhaurath en prof.
aan de Academie van Beeld. Kunsten te Weenen, vice-president, en den
heer J. C. Dirksen, comm.-ingenieur bij Publ. Werken, secretaris, hcc-ft
hair onderzoek aangevangen.
Er zijn 193 antwoorden op de prijsvraag ingekomen.
De vereeniging het Burgerziekenhuis" alhier is door da goedheid van
enkele gevers, in het bezit gekomen van een zeer voldoend teneia aan
de Linnaeusstraat, voor den bouw van een nieuw Burgerziekenhuis, dat
de vereeniging eenmaal hoopt te verkrijgen.
Naar men verneemt heeft de heer M. P. Pels onts'ag genomen als lid
vau den gemeenteraad van Amsterdam.
Het Amsterdamseh Studeutenkorps heeft besloten, aan prof. Oudemana,
den 21sten dezer maand, ter gelegenheid der viering van zijn 25 jarig
professoraat, eene serenade aan te bieden.
Bij de te 's-Gravenhage gehouden Gemeenteraacls-herstemming zijn 2815
geldige steramen uitgebracht. Gekozen is Baron Van Pallandt met 1485
stemmen. Baron Van Verschuer bekwam 1330.
Op het voorstel van Ged. Staten van Friesland, orn hun co'lege te
machtigen tot het vernieuwen der overeenkomst met het gemeentebestuur
van Frr.neker, betreffende het voortduren van de inrichting van beheer
van het geneeskundig gesticht voor behoeftige krankzinnigen in die ge
meente op do bestaande voorwaarden, hebben de Provinciale Staten dier
provincie Gedeputeerden gemachtigd, het bestaand contract voor een jaar
te verlengen.
Door 26 sleepers te Rotterdam is een adres gericht aan den Gemeen
teraad, met het verzoek de vroeger door ons vermelde concessie der
Maatschappij tot Exploitatie van taatsspoorwegcn en der Eotterdamsche
Tramweg-Maatschappij, tot het vervoer van steenkolen en andere goederen,
van de Poort in de Rosestraat op Feijenoord, naar de gasfabriek aan den
Oostzeedijk, van de hand te wijzen. Als gronden voor dit verzoek gaven
zij aan de belemmering die het drukke handelsverkeer en de schade 4e
hun beroep zal ondervinden; zij wijzen op het hoogs tarief dat de Maat
schappij zal mogen toepassen, 10 cent per 1000 Kg., terwijl de sleepers
gaarne hetzelfde verrichten voor 5 a 6 cent. Veler bestaan zou, naar
adressanten zeggen, door het verleenen van deze concessie worden bedreigd.
Door het Genootschap van Nijverheid te Groningen is besloten, om bij
het hoofdbestuur aan te dringen tot het zenden van verzoekschriften aan
de Regeering, ter bestrijding van de in bewerking zijnde tabaksbelasting.
Door den gemeenteraad van Groningen is nopens den Martinitoren be
sloten het door eene deskundige commissie in te stellen onderzoek uit
te strekken over den geheelen uit- en inwenditjen toestand van den toren
en de beslissing omtrent de klokken in afwachting vanJhet resultaat van
dat onderzoek aan te houden.
Door den Koning is goedgekeurd, dat in de Bank van Leening te Bre
da tot l Januari 1887, van de pandgevers een interest van 10 ten
hondderd 'sjaars zal worden gevorderd.
Blijkens het verslag omtrent den toestand dor spaarbank te Leeuwar
den, telde deze instelling l Juli 1.1. 6227 deelnemers, tegen 6067 op l
Juli '83.
Gedurende dat jaar werd aan rente f 31,439,15 uitgekeerd.