De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1884 23 november pagina 2

23 november 1884 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. NQ.387 tellen. Over dit bewijs van vriendschappelijke gezindheid verklaarde de keizer zich te verheugen, evenals over de samenkomst te Sklertiivicz, waar de vriendschap met de Oostenrij k sche en Russische mo narchen voor zeer langen lijd, naar hij hoopte, werd bevestigd. Zoo werd de zitting van den nieuwen Rijksdag geopend. Wij kunnen thans, nu ook al de herstemmingen zijn afgeloopeu, ons eenig beeld maken van de verhouding der partijen. De conserva tieve partij is vooruitgegaan: van 72 is zij tot 108 zetels geko men, terwijl zij buitendien nog op den steun van Heidelbergsche nationaaï-liberalcn kan rekenen. Te zamen omvat dus de zoogenaamde politieke middelpartij 155 stemmen. Doch daar de vereischte meerderheid 199 stemmen bedraagt, kan er van regeeren voor haar geen sprake zijn. Het centrum zag zijn aantal leden van 95 tot 100 en het aantal zijner »hospitanten" van 5 tot 8 stijgen. Rekent men hierbij de meerderheid der 16 Polen en een deel der 15 Elzas-Lotharingers, dan bespeurt men, dat de clericalen met de conservatieven te zamcn den toon kunnen voeren. Slechts 72 conservatieven zijn daartoe noodig. Wil het centrum daarentegen de politieke reactie bestrijden, dan staat het aan de zijde van 66 Duitschvrijzinnigen, 7 Democraten en 24 Sociaal-democraten. De heer Windthorst heeft dus ook nu weder het heft in handen. Van de clericale leiders viel August Reichensperger, doch zijn broeder Peter werd gekozen, en er kwam nog ander nieuw bloed bij. De Duitschvrijzinnigen slonken van 107 tot 66: zij verloren verscheidene hunner leiders; doch in hun plaats traden Richter, Bamberger, Rickert, Stauffenbcrg, Hanel, Dirichlet, Virchow, Fritz Schneider en Bröfnel. De volkspartij beschikt over 7 leden. En de sociaal-democraten won» nen in sterkte en hebben thans over 24 stemmen te beschikken. De politieke partijen staan bij den aanvang van den strijd scher per dan ooit tegenover elkaar. Bij de drie, vroeger aanwezige, richtingen voegde zich nu nog het socialisme, dat met kracht en overtuiging om de erkenning van zijne beginselen komt vragen. * * * De conferentie, die thans te Oerlijn vergadert, is een merkwaardig bewijs voor den buiiengewonen invloed van Duitschland, dat, ofschoon de jongste der koloniale mogendheden, thans feitelijk optreedt als scheidsrechter in de voor vele landen zoo hoogst belangrijke West-Afrikaansehe quaesliën. Het is mogelijk dat de bedoeling om Engeland zijn eigen onmacht te doen gevoelen en de verwij dering tusschen dit land en Frankrijk vollediger te maken, voor den heer JBismarck de eerste aanleiding is geweest tot het bijeenroe pen eener vergadering, die ongetwijfeld het door Engeland enPortugal ontworpen, hoogst eenzijdige Congo-tractaat totscheurpapier zal ma ken. Maar men mag óók verwachten, dat de conferentie andere en meer positieve resultaten zal hebben; dat zij aan den ongeregelden toestand op de West-Afrikaansche kust, aan den wedstrijd van ongegronde aanspraken en annexatiën op het papier paal en perk zal stellen. I\7aar het schijnt, is de heer Bismarck gunstig gestemd voor de aanspraken der Association Internationale, die zich inder daad onbetwistbare rechten heeft verworven op een gebied, dat de volharding van Stanley en de onbekrompen steun Jvan den koning van Belgiëvoor de beschaving en den wereldhandel hebben geopend. Nederland, dat door zijne bloeiende factorijen aan den Congo groot belang bij de oplossing dezer quaestie heeft, is op de con ferentie vertegenwoordigd door Jhr. Van der Hoeven, gezant te Berlijn, wien de heer Bloeme als technisch raadsman ter zijde staat. Art. 83 der Grondwet schrijft voor dat de leden der Tweede Kamer door den Koning, of door den Voorzitter der Kamer, daartoe door den Koning gemachtigd, worden beëedigd. Art. 86 stelt de beëediging der leden van de Eerste Kamer door den Koning imperatief. Maai- de tegenwoordige leden der beide Kamers zijn niet naar dcza voorschriften beëedigd. ' De Grondwet spreekt van in handen van den Koning"; De beüedigiag heeft echter slechts plaats gehad ia tegenwoordigheid van d «n Koning". .Uut is geheel iats anders. Do Directeur van bet Kabinet des Koüings las het ecds-formulier aan do leden voor. Dat kan nog. Doch /H' t<>oï1;fftl« teven?, «oor Tart t<fYosp*« hiutrser aaneen de le-lea <Ju voor n uit, de oeden (of beloften) af te leggen. Do Koning was er bij maar de eedsaflegging geschiedde iu handen Tan den Directeur van 'a Konings Kabinet. Men moet het evenwel «iel zoo nauw ncuicu met ecu iklfle formaliteit, De troonrede bepaalde zich tot een licht verklaarbare niting van inge nomenheid met de belangstelling hg de jongste verkiezingen ea verwees overigens naar do openingc-rede van September. Van belasting- en kiesrcchthervorming en akremeene grondwetsherzie ning werd niet opnieuw gesproken. Waartoe ook?! Misschien raken ze op die w^jze in het vergeetboekje!... Daarom deed de President der Eerste Kamer der Ke«eerinpf ook geen dienst, door in zijn rede die onderwerpen als zóó urgent aan te stippen. Dat was een liberale stoutigheid. Hoe verstandig maakte de heer Mackay zich van zy'n presidentsrede af. Over de toekomst geen syllabe, geen toespeling zelts. Van zijn standpunt was het dan ook moeilijk op de toekomst Tobruifc te loopen. Als Alreeloo eens tegenliep!.... De Kamer is om". Maar toch niet zóó erg, of in de centrale afdeeling werden van do 5 loden 3 liberalen verkozen. Niet. zóó geheel, of voor het adres van antwoord op de Troonrede wmlen 3 liberalen en 2 uil ramontanen gekozen. De anti-revolutionairen zijn de heerschende partij in d« meerderheid. Doch in de adres-commissie zoekt men hen te vergeefs. Vreemde toestanden! Een paar kleinigheden in het eerste optreden van den heer Mackay leekenen don nieuwen toestand. Vooreerst stelde hij voor de Troonrede met een eerbiedig adres ann den Koning te beantwoorden. De adressen der Kamer onder 't liberale regime zijn ook zoo oneer biedig geweest. Ten andere riep hy 's Hcoren zegen" over de werkzaamheden in. Zoo zijn dns de eerbied voor de Kroon en het vertrouwen op den Heer terstond in de Kamer hersteld. Eerste vrucht van de omzetting der partyen. ONZE BLADEN. Aan den uitslag der verkiezingen werd nog raenige beschouwing gewijd. De Kamer is om, zelfs zg, die tot het laatste oogeublik de waarheid niet wilden zien, moesten nu toch het feifc erkennen. De beschouwingen over de gevolgen van het feit kunnen eerst het practisch gebied betreden, als de nieuwe meerderheid wat van zich laat hooren. Hst plan van De Standaard, door De Tijd beaamd, is nog steeds: in de eerste plaats herziening der kieswet en censusverlaging, en dan eerst grondwetsherziening. Over de verkiezing te Almelo zijn de kerkelijken het eens. De heer Berckel koos, tegen verwachting, Delft en De Standaard verweet de katholieken dat gebrek aan tact. He Tijd buigt zich en aanvaardt da straf voor het vergrijp: zij steunt in Almelo, waar een katholiek was verkozen, de candidatuur van een antirevolutionnair. Naar aanleiding dit brochures waarin dr. Schaepman zyne denkbeelden omtrent Grondwetsherziening bloot legt, Lebben do katholieke bladen beschouwingen geleverd, en over de Indische begrooting, die na de ver kiezing meer dan ooit de aandacht trekt, spraken Vaderland, Nieuws van den Dag en Standaard in uitvoerige artikelen, Ernstig waren in dezen week de beschouwingen van de Amsterdamsche pers over de fiinaccieele moeilijkheden der Ned. Ind. Handelsbank en de ramp die daardoor de Indische nijverheid en den Nederlandschr.u handel bedreigde. Niet minder ernstig gemeend was de voldoening welke» uit de bladen bleek, toen door een energieke daad Amsterdam in den nood voorzag en eene door velen gevreesde catasfrophe voorkwam. Aan hen die daarbij het roer hadden in handen genomen, werd door die pers eene warme hulde gebracht. BRIEVEN VAN JAN VAN 'T STICHT. De winter heeft nog pas even zijn koude haud over het aangezicht der aarde doen gaan; nog voor weinige dagen vertoonden de geranium eu Je iucLsJa in hot heldere zonlicht hunne frissche kleuren, om door het eerste uachtvorsfje naar cl en donkeren kelder verbannen te worden en reeds hoort men alom van zaken en toestanden, waarvan men andere jaren slechts vernam als \vekeu lang een ijskorst de wateren drnkte ca tal van werkzaamheden dientengevolge stil stonden. Armoede, ellenda, bedelarij, diefstal, inbraak! Akelige woorden voor iemand, dis met oeu wclgevuldon buik behaaglijk achter zijn warmen kachel zit en er door opgeschrikt wordt uit rijn waan, dat zijn brandkast toch een veel secuurder bergplaats is dan het huis van een kassier, nu oude'- deza hceren en hunne bedienden ia den laatsten tijd eea manie schijnt te heersenen om er van door te gaan." Armoede, inbraak! 't Is om een rentenier kippevel te doen krijgen als bij de woorden hoert of leest, al wordt zijn geloof ia de volksellende dau ook v:el wat geschokt door al hetgeen er gesproken en geschreven wordt over volksconcerten, volkskofJüchuizen, volksverraakelifkheden, volkswonin gen met o, zoo lievo volkstuintjes er voor, met nog lievere volkskindertjea en volksvrouwen tusschen de bloemen en een volks huis vader op dea achtergrond, die sinds lang een afschuw heei't van de kroeg en zicb nergens anders meer amuseert daa ia zijn tuintje en by .... volksvoor« cirrehtT. Ons volk hert geloof ik niet r.llcs wat zijn vrienden al zoo in zijn balang met, hem voorhebben, en dat is gelukkig want of het voor mannen, dio al weken lang zouder werk loopen en met hunne familie niet veel Vo'.-r r-in <V!)i-ek lij'lon. wel l>;j:'.0!ïr! ,:r aai;r;e:;aam ia geinviteerd te worden tot cli; cciiu oi' andere i'aostelijkheiu, tcnvyi hunne fecstkleedcren al lang

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl