Historisch Archief 1877-1940
AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ko. 387
trees voor zijne erkende bekwaamheden in den oorlog, dnclit zij onheil
Van Rothari; vooral sedert de keizerlijke helm» dien de caesar bij de be
storming eenor stad had verloren, in hacden derAlamannen is pekomen,
bekruipt haar eene bijgeloovige vrees, dat die helm eenmaal Rothari's
hoofd zal kronen en hy Romeinen en Alamannen zal vereenigon. Haar
tooverkunsten, waardoor zij de toekomst voorspelt, beletten haar riet,
Op da hand der Ariaanscho christenen te zijn. Deze secto van hcfüjje
ijveraars staat lijnrecht over tegen de orthodoxe christenen, de Nicacürs,
wier bisschop door haar voor dan antichrist wordt gescholden. Deze ver
deeldheid, die Romeinen tegen Romeinen heftiger dan tegen de barbaren
in het harnas jaagt, werkt verlammend op de legers, terwijl de jonge
keizerlijke prins Gratianus de opvatting aan het hof karakterizeert door
te zeggen, dat de familie van den Augustus met alle godsdiensten op
eenen goeden voet moet staan.
In hét leger heerscht tevens verdeeldheid onder de bevelhebbers, im
mers het is de leus van Valentinianus, altijd het gezag tusschen tegen
standers te verdeelen, opdat geen zyn macht te buiten ga, bespied als hij
zich weet door den vijand en mededinger. Als hem op dit feit wordt ge
wezen, zegt Rothari dan ook eens met bitteren spot, dat hierdoor de zaken
der Rotueinen in de landstreek aan Rijn en Neckar zulke verwonderlijk
schoone vorderingen" maken.
Wie nog steBds hoop blijft voeden voor Rome, is Jetta, de kloeke
Romeinsche, die behalve met bloemen ook wist om te gaan met amuletten
en runen, hiëroglyphen en tooverfiguren en in wier kamer naast de
werken van Plato stapels perkamenten werden gevonden, met grillige
kabbalistische teekens beschreven. Kan die toovenares, die zich met
voorspellingen onledig houdt, die in het maanlicht niet mag slapen, wijl
Selene haar dan van hare legerstede lokt, opdat zij zich van haar diepste
zieleleven bewust worde, kan zulk eene vrouw ons boeien en als heldin
van een kunstwerk berrcdigen? Dat kan zij, omdat de schilder van dit
beeld de echt menschelijke trekken niet heeft vergeten; duidelijk komen
ze uit en maken, dat wy ons met innige sympathie tot Jetla keeren.
't Verwondert ons niet, dat de schoone, begaafde Komeinsche en
de edele Germaansche held, als door de goden voor elkaar bestemd,
gaarne die bestemming volgen; hun wederzijdsche toenadering is met de
fijnste kleuren geschilderd en daardoor krijgen wij de schoonste tooneeltjes
te zien. Hoe menschclijk en natuurgetrouw is Rothaiï's weifeling, of in de
bewondering, die de schoone en kundige vrouw hem afdwingt, niet een
gevaar schuilt voor zijne Helde, of hij wel genoeg haar evenknie is naar
den geest. Maar is hij dan ook niet met den diepsten eerbied vervuld
voor Rotnevnsche kunst en beschaving, boeit hem haar eoredienst niet en
dan, wat wel het zwaarste weegt, heelt hij haar niet innig lief? Er volgt
een ty'd van het hoogste geluk voor hen beiden; nieuwe mysteriën, waar
van het hart der edele Romeinsche slechts een flauw vermoeden had,
ontsluiten zich voor haar en met alle gebruikelijke plechtigheden van het
aanzienlijke Romeinsche huwelijk wordt het schoone bruidspaar vereenigd.
Aanlokkelijke taak, hier den inhoud van den roraan verder mede te
deelen. Maar neen: laat deze schets der hoofdpersonen volstaan, mocht zij
voldoende zijn, om tot kennismaking uit te noodigen. De fijne en toch
niet ingewikkelde intrige, de innerlijke noodzakelijkheid van al wat
geschiedt en de geleidelijke ontwikkeling, die in den roraan zijn te be
wonderen bij de lezing, zouden onmogelijk hier door een gedrongen
opeenstapeling der leiten zijn weer te geven.
F. J. v. .
BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN.
Tot de werken, die dezer dagen in ons land zijn verschenen, of zullen ver
schijnen, behoort in de eerste plaats te worden genoemd: Dr.Burgerdi/k's
vertaling van Shakespeare, waarvan hot tweede deel, (dat de overige voor
afgaat) by de Firma E. J. Brill te Leiden het licht heeft gezien. Voort,?
behooren tot deze: een bundel novellen van J. H. Uooi/ct: Mijnheer Daniel
en andere verhalen" genaamd, Mooi Mieko van A. G-. C. van Duyl,dat,
aan Mr. Kappeyne van de Capello is opgedragen en opgeluisterd wordt
door een ets, die Therèse Schwartze zelve naar een harer schilderijen heeft
vervaardigd, twee deelen studiën op godsdienstig en aedeknndig gebied"
door Ph. B. Hugenholte en Zilver en Lood" door Plet Vluchtig.
Men mag een nieuw werk van Marcellus Emants te gemoat zien. Hij
«chrijft een treurspel, dat Adolf van Gelder zal heeten.
Aan Nederland zgn drie werkjes gewijd, die dezer dagen in het buiten
land zijn uitgegeven. Augustus Hare geeft Sketches in Holland and
Scandinavia" uit, G. B. BougJiton heeft zijn artikelen in Harper's Maga
zine ondar den titel Rambles in Holland" bijeenverzameld eu van Eniilo
?Montegufs Les Pays-Bas, impressions de vovage et d'art" is de tweede
editie verschenen. De eerste zag in 1868 het licht.
Dezer dagen verschijnt bfl Smith, Elder & Co. een nieuw gedicht van
Eobert Browning Ferishtah's Fancies" genaamd. Ook Swinburne heeft
weer een nieuwen dichtbundel uitgegeven A midsummer Holiday and
other Poems" genaamd. Daarin komen verzen aan Victor Hugo, Afazzini
Louis Blanc en anderen voor.
Op den eersten December zal Victor Htigo'a Art d'être grandpère"
met 140 teekeningon en gravures van de beste i'ransche artisten bij
George Hurtzel te Parya verschijnen.
Edwin Arnold schrijver van The Light of Asi&" zal in het boa m van
het volgende jaar een dichtbundel uitgeven die The secret of Death"
tot titel zal voeren. Het gedicht, dat dezen naam draagt, is een bewer
king van het Sanskrietsche gedicht Eatha Upam'shad".
JJennj James heeft een bundel verba^n geschreven, die hg Tales of
the tluee CitW noemt.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
Spcdnlor, 15 Nov.
Ce-.ichten en mededeelingen; Vol ap fik door Bli'. Gr. IJ. Bcf8',
C. van Nievelt's nieuwe fantasieën door A. Iiing\ Letterkundige kroniek
door Wolfgang: Plukssl; Briefwisseling.
Jï<gzn IL'iard No. 43.
Bortha'a verloving door Ado7p7iinn (vcrvola:); De laatste (by do
plaat); Een laatst verzoek door IJ. M. MaaldrinJc (vervolg); Bij
hot beoLlje van Stracké(Schev. Vischvrouw); Wereldtalen en Kunst
matige taien door Jojtan WinJclcr; De gevangenen van Tenom (met
portretten); Hollands waterkeeringen door A. A. Beekman', Ver
scheidenheid. liet bijblad behelst een levensschets van Sir Mozes
Montefioro met portret.
De Leeswijzer No. 13.
De opkomst van het topneel ia het Noorden van ons land, door K.
H Velthuis; L'ett.ina's liefde voor oefho (slot), door H. vnn Loo;
Mu.-vealia, door Coul'ssier; Fnmcesca (la Rimini (vervolg) door Gr.
F. Janke; Bcriclitca eu Sprokkelingen.
JJB Dageraad. Nov.
Ecnigo objüctiövo beschouwingen door Jeans lluygens; Het
zwemnui-ija der deugden, door 11. F. A. P.; De martelaren der vrjje ge
dachte door Prof. Ii. Hitchncr; Geschiedenis van Jeschua van Nazareth
door Dr. H'irtogh Hdi;s vun Zouteveen;?Multatuli's verderfelijke invloed
door J. lloblel; R. W. Emerson en de Erook-hoeve door Dr. E.
ScMüger, Cosmopolitisme door J. Uolibel.
Portefeuille.
Prachthandjes. Oorspronkelijke romans. Vertaalde romans. De
Kiudercourant van JoJinn Gr<tm en A. S- Seule Nzn. De Grammati
sche figuren in het Nederlandscli door Dr. Jan ie Winkel.?Vereeniging
van Nederlandsche Letteikundigen. Tooneelcauserie. Kunst.
Muziek. Correspondentie.
Revue des deux fllondcs, 15 Nov.
Olivier Mangant par Vicl'tr Cherluïi°2\?Souvenirs diplomatiqnes: La
France et l'Itaüe I, par G. liofhnn. Les industries d'art d'aprüs uu e
recente enquCte par Ciiarles Lavollée; La derniore crise politique en
Norvègo par Pierre J) ar est c; Les populations rurales de la France U,
par lïenri JlatidfiUart; L'anthropophagie et les sacriScas hnmains,
par Ie marqitis de NadnilJnc', L'éleetoa presideutielle a;ix Etats-Unis
par A. Jtfoircau; Itevue dramatioua par Louis Ganderax;
Ciironique etc.
Nieuwe uitgaven tn Nederland.
Mr. Willim Bilderdijk, Dichtwerken. Met uitzondering van
eenige stichtelijke en gelegenheidsstukken, naar tijdsorde
gerangschikt. 4 dln. 2e druk
Clara Cron, Twee dochters. Uit lint Hoogdnitsch door Jacoha
A. (T. O. van Daijl. Mooi Mieke. Met e.-'na oorspronkelijke ets
van Moj. T' i'rüsa Schwartze, naar Larf! schilderij . . .
J. II. llooijf.r, Mijnheer Daniel en andere verhalen ? >
F.. Mailiit, In het huis van den Handelsraad. . . .
II. J. Schimmel. Een Ilar.gsche juffer. 2o druk. Met twee
platen naar Ch. Rnchusscn ........
Charles Desliis, Do vergiiïonis. Bohcemsche Novcl'.o. Uit het
FrauRch, door J. N. \V. A. do Ivooio ,
J. J. A. Gouverneur, \cr over Zee. Merkwaardige tochten
en ontmoetingen ter zee en te land. Met platen . . ,
J. ter Gouw, Geschiedenis vaa Amsterdam. Deel IV: Keizer
Kr.rel's lijd. 1515?1555. Aa sfnk .....,,
Mr. Wüliam J. ten Koet, Mojonkvrouwe de Limeuil . .
Klikspaan, Student en-typen on leven. <)o druk . . ,
P. Lonwcrse, Janmaat in de Oost of vestiging van het
Nedyrl>mdsch gcza'* op Celobna
Dr. IL C. Muller, De wedstrijd der lamste:). Dramatische proef
(J. dol Nccrrn, Voor eeuwig verbonden. Uit het Hoogduitsch
door Hoi;..': Dumoulin. 2 deekn .......
Louise Stratenus, Geluk . .... i £ j
f 3.75
1.90
n 1.25
1.90
1.50
2.90
1.90
0.50
n 4.25
0 0.90
MILITAIRE ZAKEN.
TORPEDOBOOTEN.
Hoe langer hos meer wordt voor de verdediging onzer zeehavens de aan
dacht gevestigd op het groote gewicht van torpedo's; van zeer bevoegde
zijde wordt zelfs op uitbreiding van deu torpedodienst hij de marine aan
gedrongen, opdat voor do verdediging van de Tesselsche zeegaten, de
Zuiderzee, het Noordzeekanaal, den Rotterdamschen waterweg en de Zui
delijke vaarwaters een flink aantal torpedobooten beschikbaar komen kan.
Inderdaad heeft bij den tegenwoor-.ligün stand van zaken eeue kleine
natie in de torpedo's een machtig wapen verkregen om, binnen de gren
zen haar door da geldmiddelen gesteld, krachtdadig en met hoop op
goeden uitslag het grondgebied van de zeezijde te verdedigen.
De \Vhitehead-torpedo geeft gelegenheid om het doorstoomen of
forceeren van nauwe vaarwaters, door het aanleggen van torpedo-batferijen,
zoo goed als onmogelijk to maken, terwijl dezelfde torpedo op schepea
en torpedobooten inderderdaad een schrikwekkend wapen is geworden.
Ook in ons land heeft n:en de invoering der \Vhitehead torpedo ter
hand genomen; eene commissie, bestaande uit een luitenant ter zee, een
inaeniaur der marine en een oificier-mach;-.st, is met eenig minder
per