Historisch Archief 1877-1940
BE AMSTERDAMMER, WEEKIILAD VOOR NEDERLAND.
No. 392
B I W HE W X A H D.
S*]
De heer Heemskerk liet zich ten aanzien van de motie Keuchenius
Lohmann bg de Indische begrooting duchtig gelden.
Hfl dreigde rondweg met een Kabinets-crisis.
Nu dat was een betoon van moed ..., zonder gevaar.
Bij de vurige toosten van den heer Des Amorie van der Hoeven op den
gouverneur-generaal en den Minister van Koloniën, was van de zijde der
katholieken niets te vreezen.
En de liberalen waren buiten gevecht, nu de heer Van Gennep de
motie als een senientia decïaratoria had verworpen.
Alleen de anti-revolntionairen vuurden.
Maar zij allén raken niet.
Dat wist de premier, hu kon dus met zwaar geschut optreden.
Het scheen wel alsof de heer Lohman niet volkomen gerust was over
de beteekenis der motie, die zijn vrome vriend Keuchenius hem als een
onschuldig non liquet had laten onderteekenen.
Hij zelf verklaarde 't bedenkelijk.
Maar waarom dan zich niet teruggetrokken?
<Dat ware een désaven aan den heer Keuchenius, een schending van de
eenheid der club geweest.
Dan nog liever een onoprechtheid begaan en met eere" een echec voor
de gansche partij aanvaard!
Rust roest
De Kanrr moest rusten, zeiden de heeren Schaepman en Lohman
Daarom verlangden zij Kredietwetten voor vier in plaats van drie maanden.
M -n herinnert zich dat het wachtwoord, vóór eenigen tijd gegeven,
luidde: dit jaar zoo weinig mogelijk afdoen; langzaam werken....
Dit kon men intusschen niet erkennen. En toen van de zijde der
liberalen op de urgentie der belasting-voorstellen werd gewezen en op
de vele andere zaken die afdoening eisenen, was 't eenig antwoord:
Wüeischen rust.
Opdat de belastingwetten roesten dat zei men niet.
On: da Eegeering tot spoedige definitieve voorziening in de behoeften
der schatkist te dwingen, werd do gevaarlijke uitgifte van schatkist-bil
jetten ; de middelenwet verwijderd.
DaarJ «» bewees de Kamer dan toch dat, waven de Kredietwetten al
niet voer drie maanden vastgesteld, men in ieder geval de financieele
qxiaöStiG wil doen oplossen ?
De Kamer ja, maar hoe?
De heeren die de viermaandelijksche kredietwetten verlangden waren,
op twee na> allen tegen dezen dwang op de Regeering.
Wil men duidelijker bewijs hebben, dat- 't doel niet de eisen was: rust?
JDe partij die beslist.I,:
Bij de laatste belangrijke stemmingen bleek duidelijk dat do conserva
tieve parLj beslist.
Het amendement-Schaepman-Lohman (vier-maands-kredietwetten) werd
met 39 tegen 37 stemmen aangenomen. De heeren Schimmelpenninck en
Corver Hooft gaven den doorslag.
Het amendement-Van Delden werd met 38 tegen 34 stemmen aange
nomen en daardoor den post der schatkistbiljetten uit de middelen verwij
derd. En op nieuw beslisten de heeren Sohimmelpenninck en Oorver
Hooft door met de liberalen mee te stemmen.
Zoo bewees de Conservatieve partij" de groote waarde van haar rol.
Maar ook haar verdeeldheid in de eigen gelederen."
De heer Wintgens scheidde zich telkens van de meerderheid" zijner
partij af.
Ook de Conservatieve drie willen nog een gauche en een d;oite hebben!
ONZE BLADEN.
Uitvoerig betoogde De Standaard in twee artikelen dat de locale
positie van den minderen man" voorziening eischt en dat hot reeds
jaren geleden door dr. Kuyper ia de Tweede Kamer verdedigde denk
beeld, dat eener wetgeving op den arbeid verwezenlijkt moet worden.
De Liberale Unie werd met ingenomenheid besproken door Het
Vadorland en West-Friesland. Het laatstgenoemde blad meende, dat ook
dt kiesvereenigingen buiten de drie groote steden hadden moeten opge
roepen zijn, en de Kamper Courant heeft niet veel verwachting van de
zaak, op grond van het verschil in meening, nu reeds gebleken.
Het Handelsblad waarschuwde in twee artikelen tegen overdreven
pessimiemHaangaanda den toestand der suikermarkt en de daaruit gevolgde
verwikkelingen.
Overigens wees de Maasbode op den vooroitgang van het socialisme
en trad de Tijd in de voetstappen van ons Dagblad aangaande eene be
paling in een contract der gemeente Amsterdam met de Vrije gemeente.
Ook de Tijd vond geene redelijke verklaring voor de herkomst der clausule.
Tal van bladen philosopheeren en mijmeren naar aanleiding van het Kerst»
feest. Niet volkomen is bij sommigen de heilzame iudrnk van het feest
dea vredes.
WARME KADETJES.
Een Zaterdag-avond Praatje,
Lxn.
Jan is weer vertrokken; ik heb hem van morgen naar het centraal»
station gebracht en in mijne woning is de kalmte van voorheen terug
gekeerd. Ik wil daarmee volstrekt niet zeggen dat ik over den jongen
te klagen heb gehad, och héneen; integendeel ik ben recht tevreden
over hem geweest, want zjjne verregaande pedanterie van vroeger is ver«
dweuen en hij heeft mij ook niet met zijne neus-wijzigheid lastig gevallen;
uit mijn laatste Kadetje heeft men zelfa kunnen ontwaren dat de jongen
naar mij begint te aarden.
Om Jan dan ook te beloonen, de jongen moest toch ook een pretje
hebben heb ik hem op een schouwburg-partijtje onthaald. Men gaf
op het Leidsehe-plein de Brave Hendrik" en die titel lokte mij geweldig
aan. Wellicht," dacht ik, leert mijn zoon uit dat stuk iets goeds en
wanneer dat al m'et het geval is, zal hij er toch zeer zeker ook niets
kwaads uit halen, want een blijspel dat door de vereeniging het Neder.
landsch. Tooneel" op de planken wordt gebracht kan niet anders dan
uitstekend goed zijn."
Bij de opvoering heb ik, tot mijn spijt wel eens het hoofd moeten
schudden, want goed beschouwd was het stuk niet bister geschikt voor
Jan, maar enfin, ik zat in het schuitje en voer dus maar mee.
Wij zaten zeer op ons gemak in de stalles; wellicht vinden mijne lezers
dat wel wat overdreven, en ik moet erkennen dat een burgerman als ik
het wel met een minder plaatsje kan stellen, (vroeger zat ik altijd in
den bak of op het gnldentje) maar Jan zeide terecht: nu ge eenmaal
professor geworden bent pa, gaat dat niet meer!"
Kortom wij zaten zeer tevreden op onze plaatsen toen het me eens
klaps tot mijn schrik, bleek dat er twee verslaggevers achter ons zaten
die allerlei aanmerkingen ten beste gaven.
Heb je ooit zoo'n lor meer gezien ?" vroeg een dier heeren toen het
scherm voor de eerste maal viel.
't Is ergerlijk" aMtwoordde de ander.
Ik begrijp nist hoe de vertooners er zich aan onderwerpen om in
zoo'n lor mede te werken."
Je kunt zien dat het geen gewild beestje ia: zelfs het decoratief van
het eerste bedrijf was misselijk, het rammelde letterlijk door de harde
groene, roode en gele kleuren."
't Is een schandaal, een verd..'..."
Ik draaide mij om. Mijnheer," zeide ik, als ge vloekon wilt, doe dat
dan te huis; ik zoude niet gaarne zien dat mijn veelbelovende zoon on
gepaste uitdrukkingen te hooren kreeg."
Houdt je gemak oude heer," zeide de critikus en toen begon hij met
zijn kameraad te fluisteren.
Ssst," riep Jan eensklaps toen het scherm voor de tweede maal opging.
De heeren zwegen.
Het tweede bedrijf was machtig aardig; Jan en ik we genoten en
schudden van het lachen.
Hoe krijgt iemand hot in zijn hersens om zoo'n prul te vertalen'?"
riep een der critici.
Ik sta er ook versteld over."
Meneer," zoide Jan, rood van kwaadheid, Een brave Hendrik is door
eeno dame bewerkt. Ge moest u schamen om luide onhebbelijke praatjes
te debiteeren en onbillijke critiek uit te oefenen."
De beido snoeshanen schaterden.
Een grappenmaker, die jongen!" zeida de een.
Precies zijn papa," zeide de ander. Ja, ja, de appel valt niet ver van
den boom."
Mijn zoon wilde reulioeeren; zwijg toch, Jan," fluisterde ik, je kent
toch niet tegen dio kerels op;" gelukkig hiold hij toen zijn mond en
zoide enkel: ze vergallen een groot deel van mijn pleizier, pa!"
Nu hebben wij enkel groen en geel op het tooneel gezien," zeide een
der critici, toen het eerste bedrijf was afgeloopen, het ding wordt hoa
langer hoe onuitstaanbaarder."
Schultze en De Boer zijn verschrikkelijk flauw en Van Dommelen
noem ik bepaald onuitstaanbaar."
Dat bewijst dat ze knappe acteurs zijn vriend, hoe zouden talentvolle
measchen van zulk een onzin iets dragelijke willen maken?"
Ik wilde niet langer naar het Satanisch diskoers luisteren; heb je wel
opgelet Jan dat er heel wat dienders in den Schouwburg zijn 'f zeida ik.
Jawel pa, maar gaat U nu heusch weer over de politie praten V"
Zeker jongen, wanneer ik iots goeds over het corps kan zeggen."
O zoo, dus u vindt het dan ook uitstekend dat me» de agenten ia
de gelegenheid stelt om wat goeds te zien en te hooren:"'
Zeker Jan, want dan beschaven die mannen hun geest."
,.Na kan men meteen «ens zien pa, hoe overdreten de Maeht i» dat
m»n nimmer politie-agenten te zien krijgt; er zijn wel acht of tien in
de zaal."
En nu is het van avond stamp leeg, hoeveel zullen er dan wel niet
zijn als de Schouwburg bezet is!"
Precies, pa!"
Cet scherm rees weder omhoog. Ik zal er den lezer n'et mede ver
moeien om ham uitvoerig te vertellen hoe de beide verslaggevers ziebr
uitsloofden om al wat zij zagen leelijk te vinden; slechts enkele opmer
kingen zal ik nog teruggeven, mij haastende om de opmerking temaken
dat ik het schande vindt dat menschen die voor niemendal in den schouwburg'
komen zooveel noten op hun zang hebben.
Als ik straks den souffleur mocht tegen komen zal ik, gelijk Saphir
zeggen: ik heb veol van u gehoord!"
Dat is een goede ui," riep Critikus nummer twee , 't ia orerigens'heel
juist, want de vent voert voortdurend hst hoogste woord. Hoor je wat
men daar een muskus Jaat ze»"en ?"
^ Neen."