Historisch Archief 1877-1940
BE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 393
i';
r<»
^
»Die made Mm de vrouw van eea mijner vrienden, Mrs.
Willis."
>Eene Amerikaansche, is 't niet?" vroeg Brandes verder.
»Ja neen, ik weet het niet juist,'' stotterde Frank verlegen.
»Mis"chien eene Duitsche?1' fluisterde Brandes dicht bij het oor
nn Frank, terwijl hij zijne vurige oogen doorborend op hem
richtte.
«Maar, man! wat gaat het u aan?" riep Frank achteruittredend.
» Wat het mij aangaat mij ?" lachte de tooneelspeler. U vraagt,
wat dat mij aangaat!1' Daarna werd zijne stem gedempt en hij
greep Frank's hand.
»Ik bid u, spreek," zeide bij, »U doet een goed werk."
»Ik geloof," zeide Frank, overrompeld door het diingend ver
zoek.
De tooneelspeler vatte met bevende hand het tweede glas bran
dewijn, op, en na en eene goede teug.
»Ja, ja, juist wat vroeg ik toch Helena, niet waar, heet
ze niet Helena?"
»Ja, maar genoeg. Vertel mij eerst."
Brandes luisterde niet naar hem. »Ik dacht het terstond Helena
Reiehhardt. Roep de booze geesten slechts aan, roep ze maar, en
ge raakt ze niet meer kwijt. Zij vervolgen u over land en zee,
zonder rust of duur, o, het is vreeselijk!"
Wiit gij mij niets duidelijk maken T' begon Frank nog eens.
»Duidelijk maken?ophelderen?" ging Brandes voort. »lloe
gek! geef ik zeU niet opheldering genoeg. Zie mij maar eens aan.
Eens was ik ook een deftig jongmensch, zooals gij, toen ik nog
Hogen heette, mnnr toen toen Zeg n»ij i-og slechs, waar
woont zij Mrs. Willis dat is toch haar tegenwoordige naam i''
»Geen woord meer, vóór ik weet, met welk doel gij deze vragen
tot mij richt," zeide Frank, die vreesde, dat Brandes niets goeds
in 't schild voerde.
«Goed goed," gaf de tooneelspeler ten antwoord, s het is ook
reeds genoeg. Gij hoort nog wel van mij." Ijij wierp een halven
dollar op tafel, en snelde plotseling de deur uit.
»Daar, nu zit ik eens recht op mijn gemak," zeide Frank
terntjcr<res!.->!:en. »Zonderlinge, vreemde avond. Helena Willis en dat
lasiige siijii?vreemde geschiadenis. et gaat toch soms gek toe
. op deze wereld."
Na deze philosophische beschouwingen stak hij de handen
weer in de broekzakken en ging terwijl hij een vrooUjk deun'je
floot, oe straat op naar eene dnik bezochte restauratie, waar hij
zeker wel bekenden zou aantreffen.'
(Wordt vervolgd.)
TIJDELIJKE WERKVERSCHAFFING.
III.
Overeenkomstig mijn toezegging zetten we n o ff ev?n het onderzoek
voort in een der vele Au)sWd;imschöy.int>en, waar de woningen der
arbeiders in erbarmeliiken toestand verkeeren; liet denkbeeld otu eea
deel der ingekomen gelden, met liet oo? op de aangegeven overwegingen
nan en in die woningen te Inten verwm-keu, werd ook onlangs t»;r sprake
gebrarlit in de te Rotterdam voor de wei-keluozeu tut stand gekomen
commissie.
IWj bedoeld onderzoek vinden wij verrotte, vergane vloeren, gebroken
ruiten, hier en daar vervangen door een s) uk papier of eeu plankje,
rookenda schoorsteenen, volslagen verveloosheiu. Timmerman, mctsrhiiir,
schilder en glazenmaker zouden dn ar dus zeer welkom zijn, en hun
herstellingswerk kunnen uitbreiden tut de wrakke trappen, die naar da
bov«u\yoi)ingen leiden, en waaraan de buitendeuren geheel of gedeeltelijk
ontbreken, vaak tot schade van dn bewoners, die op don zolder meer
malen een stuk waschgoed missen, eu ongevraagde loge. rgasten van hun
trap moeten vervujderen.
Het gerucht, dit do Amsterdamsen» Commissie zou beproeven doze
«aak, in overleg met de eigenaars, ter harte 'te nemen, is, voor zoover
niij bekend, nog geen feit geworden; intusschen zal niemand ontkennen
dut het zeer gewunsclit zou zijn, vooral DOK wat gebroken
g.iornlanken, ontbivkeudöof on-jvcrUekt* vuiluisbuklceu ijcUx-i'c ii;-st het 003
op de openbare gezondheid.
T)e Commissie oogst ongetwijfeld Af, algemeane goedkeuring in voor
de wijze, waarop zo haar taak opvat eu' uitvoert. De lieer JHmuiu
MCUtccnhuis was onbillijk genoeg om zijn volkje te zeggen, dat het be
ginsel der Commissie en der tmido gevers vrees" is. Minder
zwartgalligen denken liever aan niedeliji!'i^ aan tveldadijj-hriMszin, aan
m<;:Menlietde, <iio niet noodig had, te bi-ueukeu, dut ook welbegrepen eiijenbehing
tot mildheid dringt. \Vus het nuttig «n noodig, dat de heer D. N. -/Mo
eprnk? Ik geloot het met, maar wei geloof ik.^dat hij ditmaal werkelijk
aanleiding gaf om van zelfzuchtige bedoelingen verdacht te woruen.
Is het hom uitsluitend te doen, de belaugsn van den werkman to be
vorderen, dan verheusze hij zich, waun«or an<inreu het niet, als hij en
zijn nienVtandcrs, bij wnurdtn l.-iten, maai- door dn-la/i hun belangstel
ling iti den werkman stand aan den (lag leggen. Geschiedt dut inderdaad
alleen uit vrees," welnu, dan kan dat. ook i.ij vroegeie huluverieuning,
lang vóór de heor D. N. va» zicli deed hoorn!, hè' geval zijn geweest.
Er best&fit dus geen grond orn zie.h'.elf dn voldoening toe te keira-Mi van
de te»D!iwoor<iiij9 werkversehaiiinif td hebben niigHoKf.
Ilod het zij, do Commissie vei-ri.adij i;* jief;u enk,;! opzicht vreas." D,it
zij overeenkomstig rüijn vi oegd' uitoeurukte ineening ^a>u-i<e ge
volg geelt, aan degelijke, v.enken, blijkt ? ijv. uit de iutiioodigii:<r a"U cio
heiii-en Sci'Kitil'i t:n Van Li.irielen, vertegenwoordigers uit de besteren
van het Nedcrlandsch Werklieden-verlmnd en het Werkliedenverbo.id
Patrimonium; dezo heeren en de heer Meldt, voorzitter van eerstgenoemd
verhond, staan thans, als medeleden, de Commissie met hun raad ter
zijde. Maar van vrees" is ge«n sprake. Wenken van minder
doelmatigen aard worden ter aijde gesteld, en onverbiddeliik zijn de maatregelen
om in de eerste plaats iosardige huisvaders aati het, werk te stellen.
Indien de heer Nieuwenliuis eenvoudig den wensen of als hij de uit
voerbaarheid wist aan te tooneu d«u eisch had uitgedrukt van maat
schappelijke hervormingen, waardoor eeu toestand als de tegenwoordige
in het vervolg onmogelijk zou zijn, dan zou hij voorzeker de tolk zijn
geweest van alle we'denkenden in alle standen. Maar te trachten, den
hulpbehoevenden werkman met bitterheid in het hart de reddende hand
van zijn meerbedeelden te doen aannemen, zie, dat is niet edelmoedig.
Hopen wij iritusschen dat de toevloeiing van giften gelijken tred boude
met de toenemende behoefte, en dat de werklieden o»k in andere opzich
ten gelijke stof tot erkentelijkheid zullen hebben ala eea hunner, uit wiens
mond ik ten slofte het volgende mededeel.
De man was reeds twee maanden zonder werk. De huisbaas, de bak
ker en andere winkeliers werden aanvankelijk betaald m«< d« opbrengst
der beleening zijner voornaamste voorwerpen 111 de S t ad s b ank;
daarna verkocht hij al de bezittingen, waarop de Jouiicerd geazi geld
geeft." Huisbaas eu winkeliers boi;<uen hem. Diep in de schulden, be
hoorde hij tot de eersten, die alle overwegingen ter zijde stelden voor
deze eene: mijn hand moet doen wat zij te doen eindt om den grooteu
nood waarin ik met de mijnen v«rk er te iemcren." Aan 't einde der week
bracht hij ses gulden thuis; hij kon liet nllernoodisfute door moeder da
vrouw laten irkoopen, want de huisheer en de winkeliers hadden ver
klaard, dat het achterstallige eerst later afgedaan behoefde te worden.
Commentaar is overbodig.
2* DPC. ' _ Ernst.
SIEUW8 YAW IDE WEEK.
De Koning en de Koningin ontvingen op de Nieuwjaarsreceptie ton
hove, de grootoffieieren en de leden der hofhouding, ook die van het
huis van Prinses Hendrik, cle At: rasters, don vice-pt'esi<te.ut van den Raad
van State en de bside hofpreuikors. Z, 5!., in iiet teuue van opperbe
velhebber der vloot gekleed, drukte op hartelijke wijze velen de hand.
Do geiieraal-majcor, waarnemend gouverneur der residentie, die namens
de ol'iicicivn van het, garnizoen bij Z M. di;u Konk-gi-n IvEito. den Minis
ter van Oorlog audiëntie had gevraagd t«r gelegenheid van den
Mieuwja-trsdasr, ontving de mededeeling dat zoowel Z. i\l. als do Minister
verh.aidoid waren de oilicieien te outvtingea.
In de Eerste Kamer heeft de hoer Fransen van do Putte deHegeering
geïutflrpellf-crd over de inhechtenisneming van den Kedörlandscliuuageut,
den heer Hamel te Loatigo
L)Öheer Van de Putte vmpg: is liet waar dat enn Nederlandsen, onder
daan door FiauKclw autonteifen is nasimnüeld, gebonden en tu i:eclittjii:s
fenomcn, en aoo ja, wat heeft de regeeriug gedram ua ontvangst der
iac.iit, een maand geleden?
Do MinHer van Hiiitfcnlandselie Zaken zeide, dat die klacht niet be
helsde, v/ ut bet eerste tLei der vraag inhoudt. Hij kon daarop dus met
nntwoorden. DH «ank is in oadcrat/eb. D« regecring heeft nuar aanlei
ding van de klacht, o u miei dei Lijk oir,;,-n gezaut te I'urijs gelast, bij ue re
geering vau Fréiukrijk oi;dfci'2i.iH.ij te doe».
Eer.^t wanneer hierop antwoord is gekomen, zal de Minister inlichtingen
kunnen geven.
On den 27sten Deceml'fir 1P<°1- is te Bfussel door de gevolmachtigden
van Z, M. cieti Kouing der N-ïiï- r!;sn(i«n en vu n de Assouiation
iuternatiotialo du Con.üo" e-ne oiere. nlti.mst preteekend, waarbij aan Neder
land '.irovdcütoegekend alle vconinulen, welke op harütegenwoordige en
toekijïiistigu groudgebied'.'n duor de issociation" aan andeie Btatüii zijn
e.n zuilen woiden v.iie.e.i.d, en do vlag dor Association" en van de vrije
Staten ouder haar beheer geplaatst, zijnde die van blauw doek met
een gouden ster in het isiddi-n door Kederiaud erkeud wordt als da
vlag cener bevriöi-d-i ilognej ijj g.
ontwerpen tot grnndwetaherziening bij
; WijlUra zul 'e lüuids advies aan deu
Pariis h?,eft onder voorzitterschap
!>'e,iiad van eenigo Nederlanders, niet
Hst onderzoel* betreffende de
den lliiad van S ate is afgel-jop'ja
Koning worden aangeboden.
Aan de Nedevlanrlsche lesatio te
van dtü) tiiczüiit, (-en bijoenkoai-t plaats
li:'.t doel eeu liefdadighei ipfoisds ie Ktu-htiiu. .Men heci'b de statuten
vaRtgesteld en een bestuur gekozen. De Ned'TUüd.-che gezant te Parijs het-i't
het eere-voü!'2)Ueiscï>ap aanvaard, terwijl de Lear Uuisiuan het
voorzitterBchaj) heelt aatigenumcn.
Door een aantal inwoners van Pernis is een adres aan den Minis'-er
van Justitie gezonden, waarin zij hunne bezwaren te kennen gevou tegen
art. l der Wet van 9 Juli 181.'), dat eerst na eeu termijn vau drie jaren
vissehers, die vei moed worden verdronken te zijn, gedagvaard kunnen
werden, terwijl er voor de drie oproepingen weder een jaar verloren gaat,
zoodat de vrouwen eerst na 4 jaren zicii ais weduwe kunnen beschouwen.
Adressanten verzoeken, dat Auxe termijn zooveol mogelijk verkort worde,
en dr.t bij de wet wordfl bepaiild, dat als overleden most worden ingeschre
ven iedoi- zeürireiide, van vvien zijno medeopvarenden onder eede verklaren
dat hij op zeo omgekomen i?, en zulks orn de volgende redenen : lo. t«v
bevordering der zedelijkheid ; 2o. opdat de voogdij Kunne worden geregeld;
c!o. opdat "do noodigo orde op de nalatensnliap kunne gesteld vvor.ien ;
4o. oridat niet aan kinderen van omgekomenen liet liuwefijk voor langen
tijd fijnBon-eJijk gemaakt \vorde; o/opdat de wc r «int langer dwinrro dat
iemand a?s 'levend in bcfc bevolkingsregister inycsehreven blijve, terwijl
soms tien getuigen gstirgen onder eade kunueu vurkhvren, dut zij hein
op zee hebben zien omkomen.
Op ruim 76-jnrigen _ leeftijd is alhier overleden de heer J. M. Calisch,
de bekende lexicograaf.
Op Nieuwjaarsdïig vierde de Amsterdamsche Omnilus* Maatschappij
baar l iJ Va-jarig bestaan.
De A. O. M. vervoerde met de tram gedurende bot afceloopen kwar
taal 2.>G71H9 passagiers, te^e» 2.7i:',ölb in hetzelfde tijdvak van Ibb3,
en gedurende het geheeie jaar 10.t)05,(iU7, tegen 12.107,333 in het vorig jaar.
Do werkkring der Nederlandscho Bell Te!ephoon-Maaf schappij werd
in h*-t afgelopen jr.ar wederom uitgebreid, liet, g"t,.d luii er
geabonjieecden hu-r ter stede steeg van lU"i7 op l Janiuiri Ibtil tot op i 140 op
l Januari 18b5 eu vermeerderde dus müt ongeveer 9%,
AangHslofeii waren op l Janur.ri ISöi 1017 en op l Januari 1885
l'Üil perce'dnn, enne vermeerdering met 11%.
liet geval telephoni*che brtiichton bedroeg m het af geloopeu laar 1.245,793
eu 11 a m met ongeveer 7% tegea het vorige jaar toe.
Aan het station Westerdok, teu kantore der maatschappij
Warmoes