De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1885 18 januari pagina 6

18 januari 1885 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. N<v 395 Tftn niet minder dan z.s hunner voor onder de dertien meest geslaagde opvoerïngc:. Stukken van Sardou als Bet nieuwo kuis, N. A. Dnmcsen ren, Die goede lltitenlui, van Ohnet als De industrieel, enz., stukken de uitmuntende Familie Evrarü, enz. zijn, als d*, meesterwerken van het tegenwoordige Parijsche repertoire, met recht steeds door velen hier ter stede bezocht en genoten. In 't algemeen zijn de moderne Duitsche blijspelen veel beter gegaan TJÖvan Lier dan op het Leidsehe Plein. Ook hier verschaften ze v/el gunsfciff resultaten, maar reeksen v^rtooningen als Door tantes Opr/C' voed (80), Haar Korporaal CX3), enz. gelijk in d? Amsf-elstraat, worden bij do Veraaniging niet goaien. Laat zij dit dan ook als een wenk beschou wen. Laat zg, als eerste gezelschap, niet alleen hot slecht , maar ook het tamelijk goedd versmaden, om asch alben ciet het voortreffelijkste af ta gevuj. De oudere inheemsJi* stukken dor Tierde rubriek zijn altijd, in weer wil hunner gebrekkigheid en van hun verbleekten glans, nog wel door tijdgeuoolen t waardeeren; en tweemaal zoo'n stuk in 't, jaar is niet te veel. Maar he-tgeeu vooral op onze ingenomenheid staat kan maken is de onkomst en bloei" der vijfde rubriek: do jongere Hollanusche producten. Ziehier een fraai arbeidsveld voor de 'Vereen i g ing, ziehier waardoor zij het messt hot vaderland aan zich verplicht: door bevoegde kunstrechters, dcols in haren dienst aangesteld of daarbuiten, hot komt er niet op aan, ceu keuze te laten doen uit de handschriften ;an oorspronkelijke" au teurs, waarmede hare schiijftafols worden overstroomd, en die zoo goau mogelijk voor het voetlicht te brengen, o .Aldus helpt do Vereeniging een nieuwe Nederlandsche toonesllctterkuiist stichten on het ni^t geringe succes van stukken als Zijn meisje komt uit en Het Sonnet bewijst hoezeer het publiek haar pogirg"n op prijs stelt. ( Wordt vmolgd.) TABLEAUS ViVAKÏS V *.N A. J. DER KINDEREN. Werd do Gij.J>rcclit van : -mslcl door Vondel geschreven ier via'irg van ,,Godt vrolijcka ge'oooii". de Jp,cr A. J. dor Kinderen, oud-kweckeüng clcr ttijks-'.ca^mio heeft naar aanleiding \an do onlangs in Christenrijch" gevierde feesten, e:na reeks kunstwerken ontworpen, waarvan de Amsterdammers1' en vele «bnytenlui" n:et belangstelling ea genoegen henni:, hebben genomen. In het locaul D' GidK'wk, namelijk, heel't men < en ondiep tooneel c-j)? gericht; hiervoor is een? omlijsting en zijn zekert schutdocken geschilden! door den hsa- Ant. rautwein, en eenige groepen, r/aartoe de elomeuten onlleend zijn aan de II. Schrift, zija hier uit ievcndo rn&nsehsn -loor den heer Der Kinderen tjntoougestold. Die gro-nen warin elf in getal. De ^eerste stelde voor; do Oudvaders ia hun verlangen aaar do komst doa ^Vcrlssers: Da viel in het midden, zijne profetische harp bespelende, Jesaja rechts,^ zijao profctiën uitsprekend, Abraham links, met zijn zoon Isaac, het Offer, des Nieuwen Verbonds voorverbeekLnd. Daartusschen, an^era historische en allegorische gestalten uit het Oude Verbond. De tsveede voorstelling was: Da Boodschap des Engels au,n Maria, geheel geïnspireerd op de miniaturen der MiddeLeuwen en de werken der Dusseld rpers Chauaneërs". Mu-ia, mot lichtbruine, lange haren, kniejt links, met een wit kleed en blauwen mantel; Gabriül, in witte, gedrapeerde kleeding, met gouden gordsl, den bodenstaf in den hand, ver schijnt rechts, en kondigt aan (trouwer aan du oude gewoonte ware geweest Maria rechts van den toeschouwer te plaatsen). De allegorische lelie verheft zich tasschen hen. In het derde verschijnt dezelfde Eng J, met esn paar kinderen als cherubijnen aan dj herders, wier fraai gecomponeerde groep verschillende leeftijden in verschill ndo stemmingen vertegenwoordigt. De vierde groep is het Stalleken van Bethlehem". Dezelfde lieve, zedige, recht hollandsche Maria bevindt zich met Joseph bij de kribbe, waarin Irt Kindje ligt, en ccn zevental blonde en bruine kindertjes omgeven al bid dend dit tafereel. Men kan zich niets ar.adoeuüjkcrs voorstellen. Ook de omgeving, hot schutdoek, wis hier recht go;J gelukt. Het vijfde tafereel geeft d? prachtig gecomponeerde groep der herders bij'do H. Familie. Het Z'jsdo tafereel vertoont on; een Ocstersch hindichap en de vcrsehijniiv; van de Ster aan o traditioi:ec!o 3 Koningen. Schikking -n coatumeerinoj dezer oosterlingen ds indruk der buiteng-',-fone verschijning op velerlei menschen vraren vol schoonheid. In het zevende tafereel worden (extra-Schriftuur) do Koniagen.in we:'scha optocht, voorgesteld elkaar te ontmoeten eu overeen te ko;jen omtrekt hun tocht. Het achtste tafereel toont ons, ia het midden, Koning Herodes op zjjn troon, uitmuntend gecomponeerd; nut een traditioneelo uitdrukking v..u booze sluwheid g;eft hij den koningen, d i o rechts staan, zijn antwoord, omdat hij \au zijn geleerden links gehoord heeft w;<,t de schriften zeffgcu. is een heerlijke optocht der koningen met hun gevolg naar Ue'hieliem. 10 is de Aanbidding der Koningen ; waarlijk weer een suhiluerij. 11 is een slottooneel, waar Maria (altijd iühave ei.uvoudi.cje kieeding). ditmaal het Kind vóór zich hebbend, beide en fa\.-e, omringd is van J;» vertegenwoordigers der ouus on nieuwe volken, il t Kindje- houut de handjes open als op de bekende schilderij van Dager. Koe n:en het dit wichtje heeft kuanen leeren is onbegrijpelijk, Deze tafereelen worden ingeleid en vet bonden door eeniga muzieks tuk ken, waaraan men den naam van Oratoriums geeft, maar die, als strofische liadoran, choren (eakalan ia Gregoriaanscheu toon), en zeer gewone reci tatieven, weinig aanspraak op dien n.iam kunnen maken. 'Met genoegen hoort men er ean eakel duits ch kersh«d onder. Fraaier zou geweest zijn, indien deze muziek, in pi.iats van modern voiksinassig, iets had gehad van het karakter der iieder-nieïodiën uit de middeleeuwen. .Het grofltsche, dat hier en daar in de taUeaux was, ontbrak in da Auziek geheel, al sloten aich de meeste nommers, hoc weinig oorspron kelijk ook, goed aan bij bet proïei'bialo ,Merry, CUristmass," il, EEN NIEUW KUNSTWERK VAN DEH HEER BART VAN HOVE. Van den talentvollen beeldhouwer, wien wy onlangs een charakteristiekeu en kolossaleu buuste van Rochussen te danken hadden, zagen we dezer dagen den groep, door hem voor den geveltop van ons nieuw Gymnaziumgebouw geboetseerd. Boven het lijstwerk is eene breedte van 5 meter gevonden, waarop eeno pyramidale kompozitie verrijzen zal, weinig minder dan 5 meter hoog, uitgevoerd in bergsteen: De gevleugelde ROEM heft de fakkel der verlichting in de hoogte en treedt van haar throonzetel uit, die geflan keerd wordt, a dcxtre door de STUDIE, d Scnestre door do WETfissomr: twee statig-bevallige vrouwenbeelden, waarvan het eerste het hoofd lichtelijk buigt en de oogen neerslaat op den bol, waar ze haar passer op zet; terwijl de au?.!ere reet voldoening naar buiten ziet, van het boek ai', waarin ze haar stellingen zal verzameld hebbon. Naast de STUDIE staat een bijenkorf, als zinnebeeld van de .,Vlgt"; naast de WEïc.-TiiCi.u' een aardglobe, die aantoont wat zij overheert. Standen, gebaar, drapecring zijn edel enkorrokt. Waardearmg verdient cok het rekeniughouden met den afstand des toeschouwers voor de propoiiiüu en het, in over-een-stemiaing daarmee, Jaten hellen der treden van dea throon. I);;i groap zal m iraaschen bergsteen worden uitgevoerd. \Vij maken den lieer van Hove ons komplimcnt over dit nieuwe werk, dat eene waardige weerga» levert voor zijn elegante welvcrzelde NUiè, bestemd cvfr Ti-yiers nieuwen bouw. \Yij brengen hulde aan het Gonieentebestuur, 't welk steeds blijk geeft te begrijpen, dat de mensch niet alleen van brood jceiS, tsaar ook ecJiooubeid^Bai'UJijiefl ehpeft l': Jas. A. Th, UIT TAKIJS. V. De af^eloöpefl week bracht een weinig ijs ^ echt, hecscb ijs, en clak is een waar genot voor den Parijs»,lien straatslijper, het genot van het bijzondere, het ongewone, want koude winters zijn te Parijs een zeld zaamheid. De Parijzenaar leeg'ooper mag dan ook gaarne met aekore fierheid verklaren, dat het vriest. Hij zou mot, pl-izier e.n pendant leveren met dien knpper uit de proincio, dij eens verklaarde: v»ij hebben hit bij ons soms zóó koud, dat de Thcrn-.ometr.r v,-ei 12' ouder nul staat. Dat 's al vrij wél voor zoo'n kiehi stadje, vmcU ge nietV" Do straat^'ijper is op dit punt echt kleinsteedseh. Als het maar even gevroren heeft, dan beproeft hii met d<. punt van zijn wandelstok de sterkte van het ijs ;a tiet bassin der Tailerii-s, en keert zich daarop tct zijn srouw cast een zegevierend: hé. hé! alsof hij zelf dat ijs had gemaakt. Dan gaat hij des Zondags vasi caar het Boia da Boulogne, even ernstig a'j geld het csn pelgrimstocht, om te zien, of men daar reeds schaatsen rijdt. Desnoods vervult reeds eea simpele glijbaan z:jc hart met vreugde en hij koiat even voldaan to huis ais eens l'itus, wanneer deze zijn dag niet verloren iwhtte. Onze vriend smaakte du? dezo week zoets en on schuldige aandoeningen, welke hij sedert dea Jaatsten strengen winter niet gekend had! Zij waren, helati?, kort van duur. laar hoe kort dat genot ook was, het heel't hem toch opgevroolijkt en kracht gegeven, om desnoods geduldig eea volgend jaar af te wachten. De schaatsenrij'ers die Tantalusscn op het gebied van den ther mometer zijn niet minder aangedaan geweest. Lu hun soort zijn hst martelaars, ais n;en nagaat, dat zij minstens drie maanden in het jaar doorbrengen met tegen hope aan te wanhopen. Wat hebben zij het hoofd steeds vol van grootsche plannen, die utopisten! Fakkeloptochten sledevaartcn bij electrisch licht, apotheose van den winter, alles wat voorkomt in iiet slottooneel van een tooverballct... Bonsi die akelige dooi komt m eens hun schoone plannen en drooaien u-r.itoren... llad ik geen gelijk hen martelaars te noemen? Daurentegja kunnen zij ook korte uree van genot beleven, welke gewono stervelingen, niet kennen. De schaatsenrijder, die daar snel als da vind, a! zwierend e." z^iiaucd in sierlijke goiveade beweging voortsnelt tcu aanschouwe van een in verrukking ccbracht publiek, dat hem toe juicht en bewondert, se zolder tegenspraak het gelukkigst wczea der K'lijppincr. Somtijds zelfs voert d< scüaats tet bcrüemdhcid. Onder het Keizerrijk sprak rui;n een week lang van c:<:mand anders dan van een suhtenswaardig v.-mkeibLdicndc. d:a aan dea keizedijken priua curam populo les had gccr^ven iu cl c- edele kuust om ''op ijücra te loopcn". Zijn caaai gin;? van mond tot nioad tot mond. nu was teen bijii-» even beroemd «is hij nu totaal vergeten is. Si'J transit gloria mundi' - ..liekxtis! aiie roem es vjrmaardLeid leidt te Parijs het leven van n dag. Dair i? b. v. die arme zaai van Frascati. Men zou een boekdeei kuur ner. vullen met het afwisselend verhaal van haar bloei en verval. Daar troonde eenmaal Slasard de Eerste, da komng der quadiille. Wat vravea dat kostulijko avonden, dio van la elft Si c 'sscc, dia avant-deux rcel accompagneui'.'.nt van kanonschoten en die- j:al >p géncral, waarbij M'.isard i ai JiJseud eu blazend op de echoadeis zijner onderdanen werd meegesleurd. Op zekeren dag was hut met zijn roep gedaan. Ke^b e<nmaal had Frascati, ais een speelhuis, het afgelegd, nu onderging htt bal hetzelfde lot. Een magasin de nouveautés kwam er voor in de plaats. Aux villen du Ft-cthCüEtoud op het weidsetie uithangbord te iez :n. Men kende toen nocr r.iet die reusachtige caravansérais, welke zoo Jan ^zauierhaud op een stad beginnen te gelijken. Het magnzijn de Villes de l rancc euhea \ toen al heel groot. Alles is betrekkelijk maar men vond hot m die dagea merkwaardig genoeg om het en familie te gaas bekijken. Hut magazijn werd opgeruimd en weder werd aan den dans, aan da vroolijkheid en den lach de plaats gegund onder [d rcctio van Arban. Maar list Franscue volk verliest steeds meer zijn daa.slust ea Arban.yer.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl