Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
400
de tegenstanders en den Rijkskanselier. Van de eerstgenoemden
dient vooral de econonoom en landbouwer Thomsen genoemd te
worden, die betoogde dat Duitschland slechts een geringen invloed
heeft op den wereldhandel; dat de prijs in Duitschland eenvoudig
bepaald moet worden naar den prijs op de wereldmarkt; geen
land kan zich om zijn verbruik, van de handelsgemeenschap los
maken, en op de wereldmarkt wordt de prijs bepaald door den
meestbiedenden kooper, veelal door het veel verbruikende Enge
land. Duitschland heeft boven den prijs dan nog de inkomende
rechten te betalen.
Behalve deze bevoegde beoordeelaar traden uit de rijen der li
beralen Dirichlet en Rickert op, ook Eugen Richter, doch deze
eerst aan het einde van den strijd, dis ten laatste in een twee
gevecht tusschen de vrijzinnige partij en Bisraarck ontaardde. Van
beide zijden waren da bekende argumenten voor en tegen het
nieuwe toltarief aangevoerd en herhaald, toen Liïsmarck nog een
cachet op zijn houding in deze quaestie drukte door uit te varen
tegen »cïe niet-produceerende schriftgeleerden" van den Rijksdag,
die van de belangen van den landbouwendcn stand niets weten;
dezen stand in de hoogte steken en zelfs zoo ver gaan van een
»landbouwersparlement" te wenschen. Meer speciaal richtte daarop
Bismarck beschuldigende woorden tegen de vrijzinnigen, die hij
volkstribunen", »demagogen", »volksopruiers1' noemde, wijl ze
zich zouden verheugen, indien door hunne»agitatie" een oproerlje
onder het volk ontstond. Deze aanklacht ging van geen enkelen
bewijsgrond vergezeld: sik geloof wat ik geloof", zoo luidde het
argument, »en bewijst gij mij het tegendeel!"
Richter diende Bismarck hierop nog met een scherp antwoord.
Zoo eindigde do strijd, die voor de verbitterde stemming ruimte
te over openliet en die doet vermoeden, dat herhaling van dergelijke
discussies weldra weder, bij de behandeling van hut subsidie dor
stoomvaartlijnen en de derde lezing der begroeting
(directeursplaats voor Buitenlandsche Zaken), zal te wachten zijn.
In Belgiëzijn weder mijnwerkers-onlusten ontstaan. In twee
groote steenkoolmijnen bij Jemappes hebben drieduizend man het
werk gestaakt. Van gewapende aanvallen der mijuwerkciv, of van
tusscheukomst der troepen, is nog niets gemeld.
*
* j*
Italiëzal weldra de vierde inzending troepen Kaar do lïoode Zee
doen inschepen, benevens tenten en imtraillcnses. CH do ingeno
menheid, welke een deel van hot Italiuaiische publiek voor deze
onderneming" aan den dag legde, is eeni^e verkoeling gevolgd,
sedert men vernomen heelt, dat Engeland Itaü's hulp in Soedan
weigert en zich dus ook reeds vooruit van het geven eener
helooning afmaakt. Op eene vorige interpellatie weigarde de minister
Mancini meer te antwoorden, dan dat Italiëbelangeloos en onaan
gezocht de beschaving in Afrika ging verdedigen; men verwacht
nu eene tweede interpellatie en voorspelt reeds hot opnemen van
Nicotera, een lid der oppositie, in het Kabinet.
Of de Kamer om" is!
Het bleek Maandag weer bij de eerste ontmoeting na de rust.
Er waren 37 liberalen en 3!) anti-liberalen tegenwoordig ?- de hecrcu Van
Blom, llutgers, Gildcmeester, K. de Jong en Van dor Linden o.a, schitter
den door hun afwezigheid,
Met welk gevolg?
Dat de centrale sectie werd Earmi^ssteli uit dri3 anti-liberalen entwee
liberalen.
'De Kamer is zoozear om" dat met behulp van den lieer Wiutgens en
vier anti-revoluüonairen de heer Vos de \Yael president van do vijfde
afdseling werd.
Men zon tegenover zulk een vcKchijusel bijna zoggen dat de Kamer ook
op" is.
Het keurig beeld van den heer Lolmian, van den cquilibrist of
koord.ndanser, die zich als 't ware door do gelijke aantrekkingskracht aan do
heide zijden van bet koord, aan weerskanten voelt gesteund, moet den
lieer Heemskerk niet aangenaam in de oogen hebben geblonken.
Maar 't is zoo, de spreker voegde er bij, dat hij het niet bij wijze
?van vergelijking met dit Kabinet bezigde.
Zeer natuurlijk. Da lieer Lohman wendde toch een poging asn um den
hoer Heemskerk naar aijne zijde te doen overhellen.
En zag hij in hem een equilibrist, hij zou moeton begrijpen, dat ds
premier dun :t evenwicht zou verliezen en vallen.
Daarvoor is de heer Lohman blijkbaar evea bevreesd als a hèw
Heemskerk zelf.
Over de vraag waarom de Regeering in de nieuwe omstandigheden nïeb
was heengegaan, kon de heer Heemskerk niet debatteeren.
Vroeger pleegde 't toch gewoonte te zijn dat de gedragslijn der Begeering
vrij besproken mocht worden. Waarom nu niet meer?
Y/il het Kabinet er niet van hooren ? Gevoelt de premier zelf dat zijn
aanblijven een inbreuk is op de constitutioneele leer?
Zoo niet, dan moest bij er, dunkt ons, prijs op stellen aijne zetelvastheicl
met een beroep op het landsbelang te verdedigen.
Dat is toch wel het minste wat men eisenen mag.
' Zwakker verdediging dan dis van den Minister van Justitie, tï> op
zichte der weigering van de rechtspersoonlijkheid aan het
sociaaldemocratische Bond laat zich sc-Mer niet denken.
Om slechts een voorbeeld to noemen.
Het feit, dat do socialisten onder bet portret van Christus in hun
vergaderlokaal schreven: Jezus van Nazareth, het hoofd der
sociaaldemocraten", voerde hij als bewijs aan van het gevaar hunner stellingen.
Ons dunkt dat de voreering van dan Christus, ook van die zijde,
vooieen geloovig Minister een waarborg zijn moest voor do deugdzaamheid
en ordelievcnclheid der sociaal-democraten,
Ue Minister wilde to veel bewijzen.
Ea !t harjei'dsj aan logica in zijn betoogtrant. Iets wat hem njcei" gebeurt.
ONZE BLADEN.
liet einde van het Kamer-reces brengt ons weer midden in do politiek,
die gedurende esnige weken zich tot de ruimte dor hoofdartikelen moest
bepcleu.
De Slnridc.ard. welker vaardige pen zich sleclits|zelden rust veroor
looft: zette in drio artikelen wederom uiteen waarom zij in de eerste
plaats verlaging van den census wenscht en gaf daarna een artikel over
de school overgelaten aan de particuliere industrie mat een correctief van
fflatsbedecling voor den on- en minvermogende.
IQ hare kolomman werd een heftige strijd gevoerd tusschan prof. Hoe
demaker pn ds- Wfisthoif over het debat door den laatste gevoerd met
den eoein al-democraat Domela Nieuwenhuis. Kaar aanleiding van dien
strijd vertoonde zich do Banier in het krijt en weerklonk de Roepstem.
liet Handelsblad behandelde uitvoerig do houding dar liberalen tegen
over de schoolrpaestie en sprak over da suiker-cultuur, die ook door het
Ificnn'S werd behandeld.
Het vertnlrngsrocht werd voor do zooveelste maal bekeken door het
llcta-yschs Datf/lud eu de Kiunpct' Courant; eene evenveel door da
courantea en belanghebbenden besproken quaestie, die der hervorming van
de staatsloterij, gal' stol' aan Vayblad en IV. Kult. CL
Vier onderwerpen -werden door Arnh. Ct. behandeld: de <]uaestie van
uitlevering, art. l'Ji, belasting op de weelde en tabakebclastiug.
Daarenboven kan men de meeniug vernemen van liet Vadcrlanüover
de ten bato der Trans vaahchc studenten voorgestelde wijziging dar eischcn
van toelating, het Haugscho Dagblad van tien toestand dur consulaire;
ambtenaren, e;i werd eca de 'It'crli'.i'iansïiodc door den heor van Mietiwveld
de nog voer algemeen Ktsraracht bestaande vrees bestreden.
In ons ficinljy-d eind-jlijk betoogde do Groninger hooglecraar mr. J.
Ponie'a Nici-.wenhuis de stelling dat scbriitbelijders ea £ch;iftbc£tJ.ii'iers
aich ouiler ecuo politieke banier LUCUÜU echureu.
BRIEVEN VAN JAS VAT* 'T STICHT.
Do 'arüoncelc craiijczon verkondigde het ons heden: de Koning is
jarig! JJovendien hadden we vóór ecnige dagen, toen het stil weer was,
ccn man in het haantje van den Domtoren zien klauteren en cea
vlaggestuk aan gezegd haantje sicn bevestigen en die waaghalzerij geschiedt
ook altijd slachts als wo 50 jaar onafhankelijk zijn, ds Koning jarig is,
ui' anders voor i;et Vaderland gewichtige evenementen plaats grijpen.
Van Jaag dus \vas ds Koning jarig en wij zag^n ui vroegtijdig des mor
gens bO'j'i'öeu lugo soldaten mooi aaugeicleüd dour de stad loopen en
wij krijgen waarlijk berouw «lat hier geen algemeene dienstplicht heei'icht.
\'fij groetten dun muil altf eea heilig; dio door oenigo klaterzilveren
me^ail!e.3 op de borst en een gladgyscaoren nek oi.s htrinuerdo dat hij 12
jaren in Initii; gediend hr.d en op A! ji-h, en wio weet waar meer, inboorlingen'
mcdu had lielpen doodmaken (oi' overwinnen zooals bsBchaal'de natiën
dat iioomcu) en dia mot al dia bieradeii op de bor.it nog niet tevreden,
zijn driejariorftn jongen gestoken had iu het ^akjo van een sergeant dor
ertilleric. Dat knaapje stapte zoo permantig op en neer en gehoorzaamde
zoo trouv/ aan. het commando zijns vaders, dat hij, aoo doorgaando, het
op zijn minst tot kapitein der schutterij brengt.
Welkom was die jongen op het paradeveld niet, althans nist bij de
paradeereBücu. Ik heb toch officieren gezien en da earste jokken
Koet nog uit mijne pen vloeien maar ik heb er gezicm die bij do
verBchijniug van dien jougcn geheel moedolooa bun degen iiefcm zakken.
.,Aach! hoo lekker! Kek es eve wat een lief ventjia. Kek is wat een
«uursjarit! hy korap nog niet onder en boven aea broek uit! Suursjant
\vi ja 'n kockio !"
Dat wai-en de uitroepen dio uiou plotseling hoorde en niemand heek
raecr naar de mcneurs" of naar de iufef.eristen''', zelfs niet naar de
ksrnonnsn". Ieders oog wa°i gericht naar dat ,,lckkero .joggie" dat.
..kleine sursj.iTitjie" dat tot groote zelfvoldoening van den oorsprong zijns
levens voor dazen uiistaplo ea door al wat een soldateuhai't ia den
bcczoni uioeg inct miaachtiuc v.'siil ba