Historisch Archief 1877-1940
mes»
No, 400
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Alleen de schatters gedroegen zich weer eclit Burgerlijk. Die hadden
toch ook zoo'n pret in den knaap, dat zij op het gewichtigste moment
van de geheel e plechtigheid, toen zij nl. den inspecteereuden generaal
voorbgtnareheerden, geheel vergaten dezen, held van den dag naar do
oogen te kijken'. Daardoor mislukte du parade totaliter en toen nu ook
nog een schutter zoo onbeleefd was zich met een zakpistool" zoo te
bedwelmen dat hij dronken uit da gelederen moest worden verwijderd,
toen was de radeloosheid ten top gestegen en slechts de plechtigheid van
het naar huia brengen van ons roemrijk vaandel", onder de schaduw
waarvan wij zoo meuigen gloeienden toast op do vriendschap en het
vaderland geslagen hebben en zoo menig glas wijn tusschen onze kaken is
doorgevlooid slechts die plechtigheid bracht onze vaderlandslievende
gemoederen weer tot bedaren. Nu moet ik zeggen, dat de meid van den
kernel", die bij die gelegenheid de deur opendoet, wel een meisje is om
eene schutter in vaderlandsliefde te doen ontbranden en dat als zij in de
Maliebaan op een paard gezeten had, geen enkele schutter naar het
kleine suursjantjie" zou gekeken hebben. Voorts was er de muziek, de
schutterij-muziek van Cocneu. Die vroolijkt een mensch ook nog eens
weer op en doet hem al de begane flaters vergeten. Ja, de muziek !
Dat is de kunst! Buiten de muziek bestaat er geen kunst! Vraag het
maar aan dan eersten den basten muziekbeoefenaar of uitoefenaar! Hebt
ge wel eens opgemerkt met welk een minachting zoo'n niuziekkunstenaar
u behandelt als ge geen gehoor" hebt? Wel, mensch! hij lacht u uit!
Wel niet met een schaterlach, maar met zoo'n zoetsappig glimlachje, alsof
hij zeggen wilde: hoe kom ik in Godsnaam in jou gezelschap?" Nu be
grijpt ge dat een niet-muzikaal mensch in een muzikale stad als do
onze nogal eens zoo'n zoetsappig glimlachje to zien krijgt.
Want eigenlijk gezogd is hier iedereen muzikaal. Van de pianoplaag wil
ik maar niet spreken; maar de viool dat wordt ook al een huisïnstrument
en ik kan hier zelis een straat waar twee liefhebbers op de cornet hun
buren het leven onmogelijk maken. Iedereen doet hier aan muziek en
iedereen zoekt wat nieuws.
Het nieuwste wat we in de laatste dagen gekregen hebben, is een
draaiorgel met een jachtwiel. Dat is een zeer vernuftige uitvinding op
het gebied der muziek. Terwijl vroeger do eigenaar van zoo'n orgel door
het kijken naar het vermoeiende draaien, dat aijn knecht deed, van
vermoeidheid haast in slaap viel, blijft hij nu helder wakker, nu hij do
menschlievende daad heeft verricht van een jachtwiel aan te schallen.
Terwijl Hol of Coenca zich met beido armen in het zweet slaan, o:n
een levend orkest aan den gang te krijgen, leunt du oude, bekende,
solide firma Lonterslager op haar gemak tegen haar draaiorgel en laat
?n opera's en ouvertures voordraaien en wordt leunende ... rijk! Ja, do
muziek ia de kunst!
UIT HET HAAGJE.
XXII.
Men beleeffc somtijds wonderlijke dingen op do wereld ir.ecr
Lijzonder in do Haagf'cho. Zoo ben ik tot düzo verrassende ontdekking
gekomen: elk Hagenaar ia bereid too te stemmon dat alle neemars
geurmakers zijn, als ge hem maai- wilt uiiz-jn'.Wen. Eveneens wil hij
?wel toegaven, dat oudhollaudscha degelijkheid in Dan Haag ver te zoeken
ia fn dat hier onevenredig veel aan uiterlijk veitoun anders gtiiaanul
h lui wordt geofferd en opgeofferd; maar go kimt ook dadelijk aan
hem merken, dat hij zich zelf voor de uitzondering op den rejel houdt.
Ka, dit doat me plezier, want het heeft dit gelukkig gevolg, dat weinicr
Hagenaars zich boos maken om 't geen zo nu ca dan iii . clo A.
islevdammer" over het Ilaaprja lezen. ledere laagaclio leacr begr^pt, dat
do Ideine schimpscheuten v/clko Lij hier en daar in deze schetsen aan
treft, volkomen op zijn buurman, maar natuurlijk niet op hem })!?«;<;;>.
Dit is zeer geruststellend voor Pasquino, die nu k;ilinr>.jcs ke:i voortgijciu
met schrijven, zonder vrees van gestecnjgd to \vor.ltn, hoewel :t h s; m toch
ook twiifelmcedig het hoofd doet schudden terwijl Mj sic-h zelf afvruap-'",:
wat zullen zijn pijltjes uitwerken als iedereen zegt: die zijn uiut aan
mijn adres'.-1
Ik wed dat ieder Hagenaar mij ook wel zal willen tof&ictavnen, dut h;j
niet hij zelf, maar zija buurman ve.il van ua-ape;-ij houdt. Hou
anders zou hij er ooit toe gekomen zijn in Den Haag carnaval-recsten te
organiseeren voor Hangsche menschen? Hij weet Leel goeJ, ah h;j zijn
hersens wil gebruiken, aangenomen dat hij zich in haar bezit mag
verheugen, dat het Carnaval hier wiet thuis behoort; dat het niet met
onze zeden strookt en dat ons volkskarakter niet deugt voor zulke aar
digheden. Maar, ziofc ge, den Haag is nu eeniaaal een.... wereld
stad, zoo verbeeldt cich in allen ernst do echte Ilègenèr, eii zijn
eigenliefde en ijdelheid gedoogen niet dat men elders dwaasheden vertoont
ie hij niet zou mogen nadoen. Aan (leza psychologische waarheid
danken we In'er sinds eenigs jaren de befaamde Fêtes-de-nuit in 't Gebouw
van Kunsten en Wetenschappen.
't Is merkwaardig hoe eenstemming elk Hagenaar met eiju buurman h
in de verklaring dat onze gemaskerden en gekostumeerdea geen flauw
begrip en niet het minste slag hebhen om do rol te vertooncn welke zo
ziühzeiveu gekozen hebben, 't Is komiek, te zien hoe deftig en stijf Pierrot
of Harlekijn aanvankelijk door de zaal wandelt en eerst, als hij wat haver'
gebruikt en de muziek hem uit zijn schuchterheid geschud heeft, moecis
genoeg krijgt om eenige flauwe fratsen to vertoonen welke alleen dienen
ova nog duidelijker te doen uitkomen dat hij eigenlijk niet weet wie en
wat hij voorstelt.
Hier en daar zien we een net kostuum, waaraan blijkbaar veol zorg ia
besteed, maar oader dat fraai pakje zult ge zelden of nooit iemand vinden
die iets weet of heeft van den geest van zijn in 't kostuum gekopieerd
personage.
Er wordt op het Fète-de-Kuit gedanst en 't ga;-t daarbij zeer betamelijk
toe, dit moet gezegd worden. Over 'fcgeheol is alles betamelijk. Een
enkelen keer is er wel eens iets, dat even buiten het schreefje gaat, ?
maar, mijnheer, dan is de schuchtere Haagsche wereld erg geschandaliseerd.
Ga kunt uicfc geloovcn hoe preutsch wij Hagenaars z,ijn. en ziedaar
ook al v/eer eon reuen waarom ouze Fêtes-dc-nuit als zoodanig misbaksels
aijn. Als we zoo prude zijn hebben we ook geen Fêtes-ue-nuitnoodig;
dit is blijkbaar, 't Is waar, we houden er wel van de kat eens ta
knijpen ia 't donker, maar juist daarom vinden we 't niet oorbaar dit
te 'doen bij 't licht van honderden gasvlammen. O foei!
Vsu iïitrigceron op onze hals-uaasijués ontdekt ge- schier gscn spoor en
't blijkt duide-iijk, tiat de maskers dis elkaar niet kennen ??de meesten
kermen elkaar wol, en uit is ook iets eigenaardig op cnzs maskerbals
een \veiulg schuw voor elkander zijn. Een enkele grappenmaker de
witte raaf onder de geraaskerden loopt er wel eens onder door. In
deii regel is 't een domino, dia goed zijn voorzorgen heeft genomen om
niet herkend t.a worden, u n als hij, of zij eeu weinig scherp intrigeert,
wees er dnn zeker van dat men dit gevaarlijk masker liefst eerbiedig uit
den weg gaat. Wat ook aardig' is en ik woonde 't ceiiigc keoroa bij
dat is, hoe somtijds een grfheimzinui^ masker, na zich ten poos KV.J';-^ nl
en statig als een automaat door da «aal te hebban btvvo.Lfcii, 't dan v.ar.gi;
een ongemaskerde, aoogeuaamd, te inlrigeeren, maar spoedig eindigt wti:
zelf geïntrigeerd te werden eu smadelijk den aftocht te blazen. Op 011.3
laatste Fête-de-nuit genoot ik 't vermaak van zulk eene vertooniug.
Ziehier:
Barnes-masker tot eeu ongemaskerd heer: Hansoir!" eor:
.,l]ousoir, beau ma^ue." Masker: amuseert ge u 1103 al?" lieer: .//eer
goed en gij? Masker: Perfect. Hoe maakt het mevrouw?"
uitmuntend." Masker: Weet zij wel, dat ge hier zijt'.:" Ileer: \Vr-et
ii\v man wei dat [i/j hier zijtV" 't \Yas zichtbaar dat het cnnsfer L.i
deze vraag reecls iets van haar vrijmoedigheid verloor. Ze Winigae toca
een nieuwen aanval: ..Een m .in die zulk eeu mooie, beminnelijke vrouv/
lie.-ft ;ils gij, nioi'.'st Laar niet alleen thuis laten, om zelf uier te kooien
courtise aren en papillonn eer en.'' Heer:?Daarisiels vanaaii:
maar een knappe vrouv/, zooals gij, die esn niet mooien en niet
beminncl'jkea man heeft, moest ook niet buiten zijn weten hier te- komen EJ
zich door anderen het lof te laten maken/''
Ma ;ker ai' en voor foc.l vaa 't tooneel.
Wie is dat masker? vroeg ik verwonderd aan döii gèU'isesi'J'rii11 lieer,
die haar lachend uakcoic.
Ik weet, 'top mijn woord niet", antwoordde hij.
Ea hoe wset go d'in dat zij .... ?:'
Wel, ik he;) er m.mr op gaeil geluk naar gsradoü, ca 2üuab ge hebt
gemerkt, nos.il niist."
Keu feit i.3 'tiiilUbSL-lie'j, dat dit jaar ons Fète-de-nuit nog meer dan
ooit liet eigenaardig Lnrakter van een vastenavondieest miste, 't Was
zelfs bijzonder... duf. Ik Heb me ook laten vcrfcfülen, maar voor de
vaarliei l ervan wil ik niet instaan, dat men Leeft getracht door middel
v;in vrijkaavtcu liei'hebbers en liefhebsters binnen te krijgen om eon weinig
auïao ia 't Ijeiirauuusiecst te brengen. Ja, een bcgrai'enisfeest,?daar
de«i nat c::s in zeker opzicht aan denken. Zou men hier het carnaval
tcselijk met do loi-iuis g\iu bu^raveri? la 'tmisschioa aan den slechten
t)j d'' te daukeu, ti:;.t hel fec^t ditmaal zoo saai was, en dat da V,"ifcte
Soeiüleit haar Fèto-hi-nuit geheel er aan gegeven hoeft? Of beginnen de
Hagenaars eindelijk te begrijpen, dat de uai'iiaval-vlicger hier niet opgaat?
't/'uu iuO r-'e>, ve;-vvoü;]e;:eii, als zo tot liet hEscikwa'tiödit cleze ua;l'?erji,
evenals meiiig amiere, bij ons karakter en ia 01120 maatschappij past au
ce.'-! tang op een varken.
Zcoëvc-n sprak ik over do Ilaaasclio . , . pruderie. Ja die 'a bijzoiuler
givjv. Ik had c;, ;e/Ci-ilieid ma hiervan to overluigcu bij ue voorstelling
van ..jla. c.iniavr.de," aio c-o 'te Ainstertuiin ook hebt hunnen beoordelen
en beoorde-U IK-U;;. Het stuk werd do eerste m ".al ongevoerd voor c-en
volle E,i:;l. I'Iea \o\vl liet, sc.-uiia en dut was t oo':; maar er v.'enl
toch Gin.ikolijk gelaehcu c,u levendig toegejuic.^. De Li;ir.3"3chö..pruderie"
zoo daeut i-c hcai'1; zi'üi flttmaal la'en oiiluapóaeii Jour tct los eu
<;T:Ï.Ü!? BH cl (Ier Fi-a::,ehc to^.jeeiisi::;;.; maar uat is ook slechts voor C Jüc.
l i il ?, m a u d. u
n .'r al e. moes'; Ma ca.-nara-ac
ten
t'.vaodcn reale op het ilaac;;:eh «.OuueJ verachijncu! Hoe heb ik 'i: nu
met je o llaac^eii 'L,:;'jliük? duolit ik. Eveaul1; de cers'o ciaal giu.c.' ik er
ook vco:' do f.wee;l-.i mr.d i;e.;ii, waut ik niag wel oen sohuiaighoiJjc c.li
7.y, niet Lvuiaai is ea ma kan do..a L:.c'ien.
Ik was zi'.c't :le ei.-;ii"i! die dien jwoucl iae'i^e, dit kan ik u
ver"el;f'rel!; scaivr alles lajlite en ;i]h:laiidi55e;;rdümet-, E:i weer was do z:wl
voj, i>oeh (er c^re v;iu sorü.ni^e clii'iie.3 moet ik hier constateren, d;;t
KG bij de !iie::=t f.e'iuine p^a^e.3 de oogön vroom naar bov'en sloegen
als om den Ilciiiei tot getui,'ïe to roepen dat ze geërgerd waren over
zooveel sehuiii'üei..!; van jiuderen moet ik vofrüoldun, «uit as zoo
onnoozol mogelij!: een coziel.'.t traciitton te zetten, alsof zs clo sehuinheü!,
waarom auueren laektü.i, iü-t begrepen. Ja, waS c.üieu die uames duii
il^ti-,.? Zo wisten iiüiaei.? vooral waaroy e aoudan worclon onthaald.
I;i de kofaeka^er \varea heorea, die het stuk ook ;il te kras vonden UK
bij 't verlaten va-i 't gebouw hoorde ik vfui al la kanleu : ..Keen, flat -J
waarlijk te kras! I-at is to er;;!'' Uu dat Keiden die lar-nscii'-'Q, terv.'ijl
hun oogen nog glinsterden van tien lach, wolkö20 eea oogeablik la vorea
had doen overlooiKn. O, Tartuli'i, koai liier aa iK.eai eeu ie?p iii
jjreutsche soliijaSieilishöid, oïsebijtüieiiigo prcutscliheia!
p ;t oogonbliij dar ik dit Echrijf, zija \vo hie-i1 aan den sooravoi:ct va;;
cc-n echt Nederlandse!: feest, waarvan hier natuuni.ih meer vreik wordt
gemaakt dan bijvoorbeeld bij u te Amsterdam. Tot dit leest behoort
voo-al mooi weer. De barometer gaat vooruit ik voor mij vertrouw
dat ding tegenwoordig bitter weinig dus hopen en vertrouwen ue
Hagenaars, dat morgen, den 19den, de Orairjezon ue regenwolken, waarin
we hier ginds do laatste dagen letterlijk gehuld waren, zegevierend zal
verjagen. Ik hoop 't ook, vooral voor 't garnizoen en onze krijgshaftige.
Schutterij, die morgen, als naar gewoonte, op het Malieveld proeven hunner
strijdvaardigheid hebben af te leggen in hun paradepak; want het
behoort nu eenmaal tot bet feestelijk regaal onzer Ilaagsche militairen,
dat, ala 't regeut, ze LUB besta gak eu ook aicb zeli'