Historisch Archief 1877-1940
M§£E.ni>AMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
,.,-: ,^a,;,A,,^,-.^. ,.,-...,-.-.;, ,,,.. .._^?. . .. . _ .
"X
, ., ... j ._ . .0 N-Z B B L A IX E N.
Set detmt, wWrin de algetneei» denkbeelden over NelerlandSche politiek
val* dagen lang werden gewikt, en wcardoor de behandeling der
hoofdjrtakken van de-begrooting nog nader by het Paaschreces werd gebracht,
«af *ooxal dbor de motie-Borgeaius stof aan de Pers.
In to^aaatal 'bladen werd de positie welke in die motie de liberale
fliutjf' aannam, beoordeelt. Zo te nóomen zou de opsomming zijn onzer
jpert, toor" «oover zjj in de politiek van den dag zich mengt.
£01 an&tr onderwerp uit het begrootiagsdebat, de universiteiten vier
in getal, werden door AtArnh. Onbesproken. Het Vaderlandbehandelde
da voordracht tot wijziging der Staatsloterij, met den vloed van adressen,
doof ? belanghebbenden aan de Vertegenwoordiging gezonden. In een
viertai artikeien besprak de ttaaitodc de vraag van vrijen handel of
bescherming. De handel aan den Cóngo en onze geneeskundige wetgeving
waren de onderwerpen van artikelen in het Haagsche Dagblad. Voorts
besprak het Leïdsch Dagblad de Zondagsrust, JJe Tijd, in ingezonden
hoofdartikelen, de tabaksbelasting, en schreef'de heer Halverhout .in het
' van tien J)ag een hartig woordje over den toestand onzer Marine.
WARME KADETJES.
e n Z a t e r d ag- a v o n d P r a a t j e.
; LXVm.
«n.hptnegende dat het goot. ; ...
Ga je mee om een kykja .a*n de Pontijnscie moerassen te nemen ?"
zeide mgn buurman Scorpio, die onlangs op eene villa in de nabijheid
van Meerfust is komen wonen, en die* my maar half bevalt, omdat by al
tijd stekelige gezegden over onze hooge overheid' debiteert.
. Ben je mal?" antwoordde ik; is dit nu weder «m te reizen en dan
Jrór^i»ei h*èl iaaaf Italië?" -'-?
i,Je-;b«nt vïn lotje getikt", zeide Scorpio, de Pontynsche moerassen
die ik bedoel zgn in Amsterdam te vinden."
Ik ben' volstrekt niet nieuwsgierig uitgevallen al wil ik niet ontkennen
dat "ik gaarne het fijne van alle mogehjke zaken weet; de woord*n v..n
buurman intrigeerden m^ en ik eprak dus kalm, goed ik ga met
,,..
.Cerwjgl ik mjjn.pels aantrok, nu ik dat ding eenmaal heb, draag ik
het ia-vredesnaam maar bij iedere temperatuur bsgon Scorpio weder
hatelykheden te vertellen. ,
nlk wil het fijne van al 'e ontdekkingen nitt weten", antwoordde ik,
, ik wil. graag met je gaan wandelen, maar houd dan je aanmerkingen
asjeblieft voor je." ,
, Goed, dan zal ik er een brochure over schrijven", bromda Scorpio
en toon gingen wij op weg. .
Toen wij een poosje gewandeld hadden, kwamen wij aan bet Bamrak,
pftidon het gedempte Damrak, en ik-keek mijne oogen uit, want het
was in jteae zee herschapen en mijn hart begon luider te kloppen; ik
meende reeds dat men het ingeworpen zand had uitgebaggerd en in den
geest zeg ik mjjzelven reeds druk bezig met visschen.
*. .-jfttJiï«en schandaal," mopperde mijn .buurman, dat is nn de plek
,«aar de nieuwe beurs moet komen te staan; 't is jandorie een moeras."
Het schjjnt mij toe diep Water te zgn," merkte ik schuchter op.
Morgen brengen, het zijn plassen; het regenwater kan nergens heen
loopen en nu is hier een toestand in het leven geroepen die tengevolge
- kan hebben dat je malaria in Amsterdam zult zien verschijnen; die omheinde
pïk schijnt wel voor Vondelpark te zijn ingericht."
Voor Vondelpark ?" riep ik verbaasd.
Daar spreek ik niet over," schreeuwde Scorpio, ik zeg hondenpark;
kjjk maar eens, er loopen wel vijf en twintig honden in te stoeien en te
rawitten. Het is een mooie boel; als 't regent, zijn de yiervonters de baas
op het aanstaand beursterrein en als 't goed weder is, maken de straat*
joögens het onzeker en bombardeeren zij elkander inet steenen."
pEen onschuldig vermaak," opperde ik.
e. duivel is onschuldig," bulderde mijn buurman, '?het is een rottige
'boel in Ainsterdam, en met jou is niet te redeneeren."
Zwijgend liepen wij geruimen tijd door, totdat wij op de Schans voo
de engelsche gasfabriek stonden.
»Ik eoude haait zeggen, dat de straat hier een beetje morsig is,"'
/meende ik.
Goden ea. mejacbeiijAquarius, aoem'je dat een beetje'. Ik noem het
een zwönerï; daar is de beroemde 8t»l van Augias todetwerk bij; ik
zie (haast geen kans om van deze zijde der straat op het trottoir naast
?de hygiënische inrichting tekomen" . , . _. v
Welke hygiënische inrichting?" Jf' . '.".'., ' '.'. "V
i,, IJÏel, de ^ng.ejeche gasfabrieki'? , . , ,
. .?* dat eene hygiënische inrichting?" ^ .
. «Zeker,.men plaatst,dergehjke inrichtingen liefst in de onmiddellijke
omgeving van bewoonde buurten, om te beletten dat de taeogchen mot
in hun maag kragen."
v ,Ik vond het verstandiger om te zwijgen en stapte door.
'. .n$eJpP, hoorde .ik eensklaps achter mij gillen, daar heb je het al!
fceb ik het niet gezegd? Help, Aquarius, ik eink, ik zit vast in de mod
der,, ik zak ieder oogenblik dieper, help, helpt"
Het was «en verschrikkelijk oogenblik; Scorpio zakte werkelijk in den
modder weg die de straat bedekte en ik durfde hem niet naderen uit
vreeze dat ik lyn lot zoude deelen. Gelukkig verloor ik mijn tegenwoor*
idjgfeyul stat. geest niet en wenkte een man, die met outzeUipg naar het
.<eval stond te staren,.; _ ? :? .
De man kwam naderbij.
: f,Wil je een paar kwartjes verdienen?"
*Wat graag", antwoordde de man, bet ia een slappo tjjd enly heft
Ja de Watergraafsmeer moet je krom liggen". ;
dso spoedig naar de firma Sinek", Beide ik haastig, sonder op
opmerking te letten, dat ia hier pal in de buurt en vraag of men
kllffk met bet reddingstoestel wil komen; trjj moeten trachten ffly'n
9» *&* BBtdljgtjoiit» t»
. 1>« man holde weg; Scorpio zakte steeds dieper en was reeds tot aan,
déschouders in"démodderlaag verdwenen;'?Help", gilde hij, ik stik;
zeven loten'stad Madrid geef ik aan mgn reddeitf Aquarius laat my niet
ellendig omkomen". . .
Mijn hart brak bij die vreesebjke voorden; graag had ik die zeven
loten Madrid verdiend, maar ik bedacht bijtijds dat die wel uitloten maar
niét betalen en dus verroerde ik mij niet, want voor niemendal kan een
mensch zjjüleven niet wagen.
Gelukkig kwam er op dit oogenblik redding; eenige wakkerebewonora
van de Lijnbaansgracht hadden uit hunne boven-verdiepingen het gevaar
gezien en twAalf kloeke .mannen kwamen met een kaapstander, planken
en touwen aanejouwen; zeer voorzichtig naderde men mijn ongelnkkigea
buurman, wist een tros om zijn lichaam vast te binden, ging toen aan
het draaien en na bovenmenschelijke inspanningen mocht het gelukken
«m Scorpio uit de modder te voorschijn te halen; de arme kerel viel in zwijm.
Daar zou je een zweetje bij halen l" meende een der mannen, maar
van daag is het nog al gemakkelijk gegaan; eergisteren toen er *ook een
heer was weggezakt moest er eene locoQobUe b$ te pas komen."
Het komt mij voor dat het bier wel een beetje smerig is", zeide ik,
\Vat zal ik u daarvan zeggen", antwoordde de man, de schouders op
halende, men kan toch waarlijk niet vergen dat de stedelijke reinigings
dienst hier drie malen per dag met stoffer en blik komt werken; ei'wordt
bier dikwijls genoeg geveegd en verleden jaar is hier zeker meer dan
zes maal geveegd."
*Dan heeft inen ook geen reden tot klagen", zeide ik energigcb.
Niet waar?" sprak de man, maar a propos die oude heer is weder
heelemaal opgeknapt; mijne kameraads hebben hem netjes afgekrabt en
hij zal nu wel verder kunnen gaan".
Scorpio was nog wat bleek maar aangezien hij in zijn spreken weder
onbeschaamd was als n-ooger, ontwaarde ik dat de zaak zonder kleer
scheuren was afgeloopen; hij gaf zijnen redders eene belooning en toen
liepen wij haastig door, want in de verte kwam het toestel van Sinck
aanrollen en wij hadden geen plezier om de uitgeloofde twee kwartjes te
betalen nu er letterlijk niets voor gedaan was.
En nu zeggen ze nog dat wij cene reinigings-dienat hebben", mom
pelde Scorpio.
Je bent te vceleischend", antwoordde ik, ik geef toe dat er wel een
beetje modder lag, maar waarom keek je niet uit? My is toch niets
overkomen".
Mjjn buurman lachte honend: «Zeg een» in welk vak ben Je eigenlijk
professor?" zeide hy.
Ik was verbaasd want ik Tiad, eerlijk gesproken, over clit vraagstuk
zelf nog nooit nagedacht; ik wist mij echter te redden en zeideboutweg:
pin Kunst-kritiek l"
? Neem er dan in het vervolg ds kunst van schipperen en alles goed
vinden bij", Sprak bij sarkastisch.
Wederom .vond ik het verstandiger om maar niets te zeggen, want ik
begreep dat het onbegonnen werk was om met een man als mijn buur
man, die alles veroordeelt, aan bet kibbelen te gaan.
Middelerwijl waren wij aan de Jacob van Lennepstraat gekomen, sloegen
rechts af, gingen door een soort gang, en
, »,Maar dat is het meer van Genève!" riep ik in groote opgewondenheid,
toen ik eensklaps voor eene uitgestrekte water-vlakte stond dio een meer
.vormde, gelijk ik in Amsterdam nooit een tweede mocht ontdekken;
kabbelende golfjes rimpelden speelsch over de gladde oppervlakte, een
afgedankte mand dreef statig op de baren, eenige koolstruiken en aard
appelschillen, die langs de oevers verspreid lagen, vormden sierlijke stil
levens en de zonnestralen verguldden het geheel en riepen lictit-efieeten
te voorschijn die mij tot stille bewondering noopten.
Eenig, heerlijk, prachtig!" stamelde ik eindelijk; waarom is Jan hier
niet met zijn schetsboek?"
't Schreit ten hemel!" riap Scorpio,' die vervloekte plas schijnt
hier tot den jongsten dag te moeten blijven! Hoe "e bewoners van de
da Costastraat en omstreken er zoo lijdelijk onder blijven is mij een
raadsel! ajakkes, bet stinkt hier als de pest!"
Ik was diep verontwaardigd; is zelfs een dergelijk heerlijk natuur-tafe
reel niet in staat je het zwygen op te leggen?" sprak ik vertoornd; is
dit meer niet eenig schoon en buitengewoon pittoresk? Wat stinkt hier?
Jk ruik niemendal!" , . . .
Mijn buurman luisterde niet naar mij;'?" te moeten denken d'nït/éne
gezondheids-commissie hej publiek reinheid, reinheid en nog eens reinheid
^aanbeveelt-«n- -don-? ie..zien :ho& men hier jaren, achtereen; eea.stjnkend
moeras duldt en honderden aan ziekte en dood blootstelt! Het is
af.schuweljjk, het is schandelijk, het is enkel ma'r mogelijk in dit .China
»an het Noorden met zijne Oetgens-paden en zijne poelen in de buiten
wijken, JVIear wat weten die stoffels ook....
Welke stoffels?" vroeg ik.
.,I)at raakt je niet", mopperde Scorpio, laten vrij verder gaan."
Wy gingen verder en ik mocht veel schoons en liefelijks aanschouwen,
maar mijn 'kadetje zoude te uitvoerig worden wanneer ik er heden het
verhaal van wilde geven; daarom zal ik het tweede gedeelte van mijne
«Merkwaardige wandelisg de volgende week beschrijven.
" Aquarias.
, - K U N S T. «»
SET AMSTERDAMSCH TOONEEL.
Parkschcmwlivirg: Gonnods -fausl. Denise l^j hrt
- ? ? »Nederl. Tooneel" en ia liet Grand Thitirt.
Den 23sten Pebr. ging Gounods Fausl," in den Parkschouwburg; Voor
den hoofdpersoon trad Selracfc op, voor Mephistophéles Bordeneuve, voor
Marguerite Mevr. Laville?-Ferminet, voor Vakn'in M. de Vries: dit is
een waarborg voor voldoende uitvoering, voor oogenblikken van hoog
kunstgenot, als Göunod de partitie schrijft