De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1885 15 maart pagina 9

15 maart 1885 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

Nö. 403 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. agrandies par on mircee snurire, l'enfant feisnit une grmiace cha.grine se gentaih Ie coeur tres gros, se mc'tixit pwfoiöa pleurer." Van dergelyke fijngevoeklc tafreeltjcs vloeit I.'iïnfanco over, en ik zou gaarne nog meer aanhalingen villen doen, indien de ^kats-umite Let mij piet verbood. De vader van R.;nó is een der Lesrsosl.iagdn typen van het boek. Gesproten uit een rijke bonrcnfamilie is iiij een trede hooier geklommen op de maatschappelijke ladder dan zij) e ouders. Zijn VIV'M-I- ha-1 om hem te laten studevren, ecnijre zijner geldzakken losgeknon: t, en de zw,i\ vestigde zich als advocaat te Armancuurt (Fia.uche-CouUé) en trouwde eene wees met fortuin. Een huwelijk uit h'atde was het niet, en do moeder van Rer.éeen aardig inaar sentimenteel vivuwijo, dat met de Musset dweept, gevoelt hoog stens achting voor haar defvigeu, onheduidenden echtgenoot. Als Kuuéongeveer zes jaar is, komt er verandering in de politie van zijn varia'. De advocaat weet zijn moeder een vas'.houdeücia boerin te bepralen haar land te verkoopen, en hij richt met i;et geld een b.aikkiershuis op. Een oud officier, Belin genaamd, wordt zijn eerste bediende. Deze een jongmensch met een aangenaam uiterlijk is weldra de vriend des huizes, en maakt zich verdienstelijk door lleaédes avonds les in het lezen en schrijven te geven. Mevrouw Gendrcvin is daarbij alleen tegenwoordig, en als het kind vermoeid, over zijne schriften in slaap v a 11, voert zij vertrouwelijke ge sprekken met Belin, die haar beter begrijpt dan haar man. Eens, dat Renèplotseling wakker wordt, ziet hij de hand van zijn moeder vertrouwelijk in die van Belin rasten en van dit oogenblik af draagt Renéden gewezen officier een instinctmatigen haat toe. Deze haat is wederkeerig, en later als Kenédoor zijn vader op het lyceum te Parijs is yedaan, kwelt Belin, die zich daar heeft gevestigd, eu de convppoiiüent" van den jongen ia, hem op allerhande wijzen. Als de schrijver den eersten schooltijd van Rena heeft behandeld ver volgt, hij in het derde gedeelte van het werk La Mue"', de beschrijving van René's ziekte. Lfij doet ons zien, welk een plautonleven de herstel lende leidt, hoe hij zich om niets bekommert dan om zijn eten, en hoe liefdevol hij wordt verzorgd door soour Felicité. Als de zieken mogen opzitten, houdt zij hen op de volgende wijze bezig: ,, lics leur racontait quelqucs uus des récits merveilleux de laLegcndo doréa. lle disait 1'exi-rSeace miraculeuse des saints avec uu ton de nuïvetéet un style presque poeticjne. Plnsieurs fois enécoutaut sooar Felkité; Ronése crut re.eau a l'époquo déjït lointaine oüsa more l'endorujait avee dos contes de Kei. L* soeur ctait aussi belle que madV,r/ie Genurevrn, Kuiw sa corriftie blanehe empesée dont les ailles avaient des balancements de grand oiseau, lii re'i^ieuso Jaissïiit aperrnvoir deux yc-ux do jaia qu'ei'e voi'.ait huinblcineiit de pnupières burdéVs de. cils hnsns ot veiotvó.'.». Sa paleur mate de eloicrée cirarair, un pc-.i Ie dessin de soa u; z coi:rl n et delicat et eu revanche accusait inicux ses lèvres legèreuicnt fortes or tres roses. LYlève Gendrevin ej.irouva.it poui- cette garde rnaLiuüseiviue et doucu UIIB afiVction discrcie et resaeeiuouse." Hoe mooi is het pnrl,< et, vau d-j geestelijke zuster gebulderd; my doet het a;'n cene schudt-1 ij van Ilolbcin denken. Rcnó vindt op de Kiekor.z.'ïal een zijner rarskkorr;, Vandièro, die ook roodvoidt heefr, gcïiaJ. Dnzo krijgt vcrucheidcny inal-n bea ek van xijn moeder une de ces ox'iuhea 'pet:tes bourgeoisie parMiTines y.i savcntutre legai t^s et disthigu^e!- fivee une robe 11 vir:_>i cnq scas Ie métvc" Mevrouw Yaiidlüro wordt do beschiüT.i-.ter van Ili-jié. Zij ??«;?! jut aan zijn moeder, on als d« jongeii;; genoegzaam hcrsield :;ij:j om uiitcr;n:u:, wt'-i zij te bewerken, dat beiden veerikn dagen bij haav mogen doo;bre>)g.'n. In dezen tijd leert Rei:ó Parijs kennen. Als hij met de aomervacaütio naar Armancourt femigkecrt, vindt Rcnó een onaangenaam tehuis. De zaken van zijn vader zijn zeer achteruit gegaan, waarvan huiselijke tuisten het gevolg zijn. Een breode lichtstraal valt echter op het pau van René; hij ontmoet Xijn nichtje Marthe, met wia hij vroeger als k;n.i wei heeft, g^; eeld. Eenige weken brengen K;J buuen, op de boe;'Wij van Ileué's gvootmoedrv door, en nis de Jongen v.eder naar JA'.rijs terugkeert, hcsit hij de belofta van ziju nichtje, dat '/.ij met niemand anders d;;u hem zal trouwen. Deze iiefde^e.-chiedcuis troft door don roerenden eenvoud, waarmede de schrijver haar verhaalt. Er komt ook de beschrijving van een wan deltocht dor beide kinderen in voor, welke zeldzaam mooi is. Te Parij:? teruggekeerd, werkte do jongen gedurende eenjaar heel hard, slaagt voor het baccalauréat, en spoedt zich mei een verheugd hart naar huis. Hij ve: neemt nu echter, wat aiju moeder steeds voor htm verborgen heelt gehouden, namelijk dat Marthe met zijn vijand Bülin ceU'o^vd is. Evenals Zola in zijne laatste werken, laat llabert Caze L'éleve Gen Jieviu met ecu gezegde eindigen Li leïanne, d« oude dienstbode der familie dis bij Lat ondorhoud van Jlevrouw ^ndrevin ea haar zoon tegenwoor dig is, zegt als de jongen in tranen uitbarst: ..Pauvre pun-on tu l'evas comme tout \3 monde, tu vivrns avec ua coenr 'oujours eusj,iisrlan'-ó". In deze reeds vrij lauge inhoudsopgave, heb ik r.og versciieidene c;u« ren onvermeld gelaten, die krachtig geteekeud ziju eu de waarde van het boek verhoogon. Welk een sympathieke porsoonlijkhsid is de ahliéSorne, "au'-',-, biochtvadcr, en wellc eene aardige verscheidenheid van typen is er iu de menigte onderwijzers, welke door het boek wandelt! De sehoolmakkers van lloné, dikwijls slechts met een enkele juiste lijn getsekend, zal men ook niet spoedig vergeten. Ofschoon de taal vau Caza eenvoudig is, en hij geen schitterende war den gebruikt, staat hij als schilder zeer hoog. Er komt o. a. iii het begin van het werk eene schilderij vau Parijs bij avond voor, wcike verbazend juist is. De eenige aanmerking, die ik heb, is, dat de compositie van het boek mij niet zeer gelukkig voorkomt. Wa-irom niet liet eerst L'Ei/nnee" b ?!!.'(.;. 'le'd; de ^roote hju van het werk zou dan fraaier zijn pcweest. Alvorens deïbeuordeeling te eindigen, moet ik zeisen dat iets ndj veriiaasd heeft, namelijk Jat iïobert Caze rnet d:t werk geen prooi succes heeft. Waaraan is dit tu wijten? Als kunstwerk staat , LY'leve Gf-ndievin" toch niot onder .,Ui;o Vie" van Guy de Maupassant, w elke roman zooveel ops'arg hecff. {teiea:ikt! Wi-illc'rt moet de verklaring daarin worden gezocht, dat Robert Caze geen collnya of echtbreuk uitvoerig behandelt, en dat de hoofdpersonen V;IT> zijn werk :<ich niet in do were'd der cocottes en alphonses be«'"gen. li' t is wol waar, dat de .-'.'hrijver n oogenbhk heel ver gaat doch deze cnkeli' regels aiju verre van zinnelijk. L;dif:n mijn vi;nindersti'lling juiit is, dan blijkt met dit werk. hoe veel onge'.oo.'igcu aich om da Viian vau het uaturalisoie hebben ge chaaid. A. Güv'plandt. lfj Eobruari 1S35. BERICHTEN EN MKUKDEHLINGEN. De sl.oiafitWTivg is vrrs.^ioncTi van hot Wooriïevib'to!; der V,*rri;l.';:i;;i (Vi'i'i-itTik vo':,;>(i!c;ii. In de voorred» yrluigt uy linor Servaas cio Cruiii van h. 't V ?!: 'jfik, dr.i il',o laai zal blijven loven, alj al do thans levende tegeakeiïers rceüs \ooiy"Hl Kiju af.;einarchobr<l." Voal lauwer toch zcfcer niot. Van Jan JMland (Dr. A. J. Titvinga) T?icns wovkcn (iuzondcrlicia zijn Koiiingadroom") twoa wckon gclouon in das Mi'gazin" met ingcaoinf'niicld wcrduii bespro ken, ni.\5 liiuu. vulye' s Do Lcrsiuj/or", wf.lclra. con m' UW-D ro:uan v; r\V2Chtcr:. Daarin \v:n\it do strijd tueschcn do go-Isdi'-nstigo partijen in NeJerlanl geschetst. Het boek zal De Woort en zijn kriag'1 hceten. EJHC groots ondcrs.'jieMitig viel onlangs don sohvijver K'ii'l 'tcr.ilr»' Cueilertx ta bcni1.'. De sen.Mt der stal ITaiuUurg lint lieia door den scïiirt iier Hanz-stnden te Berlijn, den heer dr. Kri'.gcr, ome oeregifi; van duizend ma; k overhandigen, voor de groote b"'eekcnU van des schrijvers werk: Gesel, ic!:te d i-a N-èJ- iïeiitsciicii ffcJ/ati* sjiitls voor Hambr.rg'd geachiedcnis der beschaving en letterkunde. Ceorge Sranf.es gaat binnenUort 'iettei kundige vcrhandcUngea te TVartclïau houdun, Ds nieuwe roman van Ff. iSV:'Ï.V<<;f:>i.,,Ui:uqïier,eri" genaamd, verschijnt in d* yen» Frcle r/-e?se. In het jlaarir.unimi'r van de ..Ttandiicliau'' Iran men een aantal tot dusverre onnitgcg, .vi 11 'oriü'.'cn '.an Ilcinricli lleine Icsen. Z\\ ziin door dezen iu de jaren 1827 1S5-1 aan xijn troüffou vricii'l Johann Hei'ma n Ueitunold geschreven en tbaiia door di,;ii3 wtdi:\vu r.',!i dr. H. Hü'er ter hand gestold. Dozo geeft /.e, Mar en daar verkort on van zijn eigen ar.nioolicn.nscu voorciec, in het licht. ^03 nii-iiV.o roman van J-J/n lii-ri-imj, Conrt Eoyal" gonaam.-l, wordt in Tho Comhill Jl;. a::iii'j" uitg gev.-n en be:,'iut iu het Apriliiuinmer van dat blad. De twse uitersten van het. sociale leven v, orden er in voorgesteld. Vo'goiis Tlie Alhennciim" Ue> ft onla-rgs een zeer boVaiijv ;.;k werl; uit Psrzüi zij vreg iu,ar liti I'.risi'U Slviïoum :;üvon.leu. Ztkcre mr. t>i<'.iu y CiKiivliill van Teheran he-!'t iu liai-.'leji -a. i e«u pa'tic.ii:ev te shi-az een g'.-:=:-"" r :';? ,'i:'d<.ld aan we ks bestaan iiieüi-tcds nviü'üMo. Hut i4 va-i ilïii bekenden go^C'b'ud..- ?>'..<.: ij -cl ), rnd illah fflusiaui Kn'iiao uit een bcrijm.io kroniek van de Muli m.iuvd.ia.^cl.c- .vercli in 75.0; een. Do sein ijver liaJ zolL in do voorrede v. v; zij;i Uazi.ia;/' gezegd dat hij do sa itnat l!:nc; v.in oi?'ve-k bezig wa^, r,::-ar lot d;ia>6rvu h d men van de ,-iz--.,\' V.ir; vaa O.Lt p'.ar. r.k t* veniomtu. Ho.' c,cvo. de:i werk, ZafarNamali" a,:ni', b e >.i koi03'aai hvvavio, rij!; m';t veivv.Idj ov' .rluUrea en ecu fi'oiitisuiea -':crd en r.i; i-ji:iiaz r;cd:i'..;erd; hoc is van liet .i nar l :C3 naar onze tijdrekening. ei i -'.J t-^-O \a-:'e:i ri:u mui do Avai.icreu gewijd, nl. aan lloiir.uiet en zijn ,j. ????-?? i'.i ' : '-? . val ?.:?/! :-.'; '.:?. ii'aat vau ag.'ad; do volgeude 20,000 boliaaJden de a.-^v.in v:ra I.:i..: do hu!,^::j S '), 00 zijn aan do Jloujolea gowij l. Dit laatste ei'ite ii h, t beïan;;ri;k-. e. Da; hrt een zeer omvangrijk werk is, blijkt hieruit do kan' en beschreven zijn niet de geheeie ,,Shai:unialr' van Firdausi. Hit 8 heer Cimrcüiil eerst na veel moeite gelukt hut werk voor het Britsen Museum te koopen, INHOUD VAN TIJi'SCHEÏFTEN. J7r.,oi U(t /?/?'?, Xo. 10. De O .-.liturs vau den eompü'iist, door E:i'-i tn /;|;.i stiehrmg ie 11 f.-, -ieiü, door uit Via, os: Yerseijvi'iriihtid. i^lnne Gie:^: Tiolór Toyier Tan dé? L'raati'UJ',-. Uïiet aiy.) II, rlnneviog'in 7,-. ,.??;;,-,-)?, No. 21. E: :ic Vitgovcr-r-Spc-cïi'afio", door W. Gvsl'-i: Ilcinvicli T-I-^inc's Iilamoiren (v i .'.-ol::;. Vr.-jtr.de wnoruou, door Jijlnuixn liuri;,i Gl,:^,:,i. Ten '/.::u Icgsdroom, il.- r .?;. !', (-«/i (???)? .i;.y. Rabent sua fata ____ lib-ÏH! door J. W'in/.U'r JV/ns. Ook een re ?.?ia'; c r. door ./. }?'. t'iückei-. Aanslaande nit;,'avrii. Vergadering van K,.' lerlandscuc '.et.erkundigen. Traetaat uiet Duitachiand. Mr Joan ilolil. Ter viering var. UreJoro. Ons Vaderland, Een Eilderdijk-moiuiuient. Qu'iras" en do ..vn-eiudc wooidon''. Do Lantaarn. Eon lloliandsch hnmorist. Jol"inri<i Van Wo-tJe, Ziiu ideaal. Miss Mutwk, Miss Truimy. ./. A. r,-i:s, Lajia. ~ I'. /)fV;.:. Voovs'.ul tut kioii-eolidiorvorming. IViilK-li.ta, Zonueitraaltjo. J. U'inkler J'i-iits, bou.;ette.i. Inhoud van Tijdsehriiten. Nieuwe uitgaven, Brievenbus. ]'.''i':(i~:>:<!l!e, l-!. Maart. T'er-c rif,vL'veiv<-..,'LK:-i-;iHÜe. E ene na]ate,.seiiap van een evenCle. r en Ietl2rkundig or.,;'.in voor Oo-teii'ök, Dramatische Kroniek. In en u.i den Schouwburg. Lo^iiaankond'gingen. Lerichten. £,;"e.i<,to>- 11 Waan. liovieiilc'i en inadedoel-ngen. Wat is vrijzinnigiieid op staatkundig gebied door dr. II. ./. ?.'»,':. EOTI zorjornaelitsprookje, opgedragen aan niej, Hélona Swartll, door !J,,!iirt. Vlugïairon. Uit he I atrie queene" dooi' Louif Couperus, I'lukse!. Verbeteringen. Briefwisseling. r.ï.-ite (7:5 ,!? ,I.V ;»,l},nf.<, l MaVS. !-ïula;:;;e de Croix daiat-Lue, :d<;iix part) par A'lert Dflfiii; Les ooraniencemena cl'r.r.e c'uiiiir.ête, ; ar ''^n/ii'i' L'im^-^ft; ? La preaiiere volution ^ulitlqiie des cias-e^ et, ia 'V.rni. 1.1-0-1! du parlement t-n Angletcrre, par E. Loul/t:;/; La lü;iunu^ mar tiu^e ii, p. ir 'n:'>r'<! ('hiiyii>'-*\ Lea derniei^- travaux dos Hollnad sfe-, p>.'.v A'. Au^t*', Gn:ll:'.nmo uc HuriibolJt et <Ji'ar!oito L'iodo, par !!. Vu'hi-yt; Kevuo HtteraiEe ia coul'ession d'u.u ré£ractaire, par Jr\ runetièi-e^ Ghronique» eto.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl