Historisch Archief 1877-1940
?*?
-H)
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No, 404
BERICHTEN EN MEDEDEELINGËN.
Het nieuwe trerk van EAuuril ron artniann, Philosophische Fragen der
Gegenwart" (fi Mart) betat 12 essays over verschillende onderwerpen. Tot deze henooren:
Scnopenhauer en zijn school, Het Pessimisme, De verhouding tusschen Philosophie
en Chtittendom, De grondbegrippen van het Recht, De beteekenia van Kant voor
het heden enz.
Bij Juliua Springer te Berlijn verschijnt binneokoït Ragsiache Leute, Eine Som«
merfahrt von Fr. Dernbitrg". Deze Dernburg is een bekend en kundig journalist,
die het moderne Russische leren door en door kent en wiens werk dan ook een
zeer belangrijke bijdrage tot de kennis van het hedendaagseh Rusland moet wezen,
Dit is ook Anna Karenina" de laatste roman van Eusland's grooten novalist, graaf
Leon Tolstoi. Dit merkwaardige boeit, dat reeds eenige jaren oud is, is nu onlangs
in liet Dnitsok vertaald «n ook te Berlijn verschenen. Tolatoi schijnt aan Tonrgénief 3
bede, om toch aan zijn knust getrouw te blijven, niet te knnnen voldoen, maar den
roman voor goed te hebben vaarwel gezegd, om zich aaa godsdienstige en sociale
studiën te wijden. Nog niet lang geleden heeft Mi een Piussisch leesboek ten
behoeve'van het volksonderwijs geschreven, waarvan thans reeds een twaalfde editia
v»n 15000 exemplaren het licht heelt gezien.
Volgens Jules Clarétio ziet men te Parijs met groote belangstelling de Conflden»
Oea van gravin Cctsttglianc te gemoet, die aldaar dezer dagen worden uitgegeven.
Voorverledon weelt zijn te Londen een aantal brieven van bekende schrijvers
verkocht, die tamelijk veel geld hebben opgebracht. Vjjf en dertig minnebrieven
van Keats aan Miss Brawno worden met 513 pond, zes brieven van Ch. Lauib met
57 pond beta'ald. Voor eon album, dat een serie brieven behelst door Lord Byron,
tnssehen de jaren 1808 en 1821, aan Francis Hodgson geschreven, werd 106 pond
en voor eenige brieven van Mrs. LsigU,tusschen 1814?1821 geschreven, 70 pond uit«
gegeven.
INHOUD VAN TUDSCHEIFTEN.
'Eigen Haai-3, No. 11.
De dochters van den componist, door Jos. Giese (vervolg); Gevbrand Adriaansz.
Breederoo, door Dr. Jan ten Brink (met portret); Dansen (bij de plaat) Her
inneringen uit Davos, II; Verscheidenheid.
Portefeuille, 22 Maart.
Een nieuw spreekwoord; Somtijds echter, zij de meerdere; Dickens te huis;
? Acadia en Longfellow's Evangeline; Dramatische Kroniek: Uit- en Invallen:
Bezieling; Ingezonden; Correspondentie; Boekaankondigingen; Berichten,
Spectator 21 Maart.
Berichten en mededeelingen. De Nedcriandsche hervormde kevk in Imliëdoor
dr. W. P. C. Knntlfl. De Ster, <loor mr. W. l'. Sanüjn Kluit. Allerlei.praatjo,
door Ilolcla. Briefwisseling.
De Daga-aaff, 15 Maart.
De opsnbaving van Johafluês, door Orlon; Bij den C3an varjaavJag van ons
eorelid Eduatd Douwes Dekker, door C. rnu <lc>- Xeijde; De lengen een tweede
natuur, door K. TT. rail (Ier Meij; Ter nagedachtenis van een onvevgetelijken
dOode; Christendom en vofttuitgang, door W. Iï. Vcnfiehl; over aviteursgcloof
in de wetenschap, door Prof^ Dr. L, BücJt-Mi'f Beriehtan en meüeueelirgen.
De Lantaarn, Ko. C. ~~
(Plaat.) \Vintgen?, of de beslissende stem; Een Eectovale oratio; Etn
ondorwüzers-kliek; Het Mqortje op de planken; Hoe ik uit rederykan'' ging;
Tffee Sonnetten.
Sclioi-er'3 FamilieitUatf, No. 11.
Spottdro-ssel, von G. Vilt/ (ïorts.); ModerneEhên,von PaulSl.'oni; Hiiiiereten
fiillissea des Zirkns, von Sigaar Domino; Appetit aufJIenscljenileiscij (iüHiiIustr.1;
Die Sf.elenfitngerin, von Sad/er Masoch (Forta); Gefieuerte Artzte und \Viichter,
von Ztfax Lortsiny, Eundscha\i der Erfmdrmgen; u, s. w.
MILITAIRE ZAKEN.
Nieuwe Uitgaven In Franl-i-ijk.
Paul Yasili, La socittó de Vienne. ; . . t . . . ? . .
Pierre de Witt, Lonis de Geer, un patrieien au XVIIe fiitcle
Jf. de Maupas, Mémoires sur Ie second empire Tomc II. ?
Stello, Soenr TlK>cle préface par Julos Clarétia .... 4
Rf»néMaizeroy, Pelites femmes illustrée par Loniso Abbemn.
V. Fatrice, An póle tn Ballon. ........ i .»
J. de Glouvet, L'étude Chandonx' . ? « .
Emile Deschanel, Pascal, La BochefoucauM, Bossuet . , ,
A'. Lambert de Sainte Croix, De Paris i au rranciseo . .
E. Delpit, Le siipplice d'ane mère .,.....«. i
Francis Enne, Brutalités. ....,....,.<?<
M. A. Debidotir, La vraie Thóodera, ......<.«
Henri Leverdier, La joie de mourir ......??.<
/
c.- Hfuive uitgaven in Engeland.
R. Grey, In sunny Switserland ,...,..',,.,,'?',<>
A. S, Hill, From liome to Jiome . . ? . ... ..<?>..>
W. Besant, Unclo Jack ..... , ...... *.,-.,, t
Duro of day by author of Tliy name is trutli . ..... ( . . ,
3. Dondnej-, When \vo t\vo parted ...... t. »,,?,,,
Hibernicns, Essays on economie;!! subject» ..<>....>. f
J. Hill, The corsara . ......... .,...,....
H. P. Troyan, The history of a aentimental yonng man .......
MM. B. Ecnnard, Straight as a Die .....«» ???*??<
J. Lohse, Mistaken views on the edncation of girl» . ..... «?
E. Lyall, Donovan a modern Englislnnan ,,,???<>?????
Mrs. Morton, A village story ................ i
Ij. H., The oKl corner house .,..,?,....???.*?
Mr3. Oliphant, Madam ......... ........ ??
J. A. Pieten, The conflict of oligarchy and demomey .-...,..
W. T. Warren, Paradise fonnd, the craddle of the luinian race at tlie
Rorth Pole .... .................. . .
: NVyllard'9 Weird by avrthor of Lady Andley's sewct . . : ......
C.
,%30
:;.50
7.50
3.50
3.60
fl.SO
3.BO
3.50
3.50
5
21
6
31.G
10.0
5
O
3.0
6
2.G
21
3.C
12,6
sa .G
Kiemee. nitgtifen in
SclYSveiger Lercberfeldt, Afrika ruit J! f. O iHnstriocen. Lief. l, 2 n. 3 .
l)r. Chlelioiad, Der Kampt' u ia deu Besita ..........
G. Eister, Am Birotiakfenor ..... ? > .........
J. Fiacher, Die tnllo Hanne ........ .. ......
A. von Herlein, Die Sagen de* Spessaris ...........
H. TOU Meerlieini, Monoil ramen netter l-'iTia, &fc i! .......
C. O. Meinardus. April scherze ....... ........
Paul Prillwitz, Hie tt'elf .................
Ka.il Sckr»ttaBh*J, V»SJU« Alecnandri und die Ilümünischc I,ir*r.it!ir.
M. o.co
l 20
nsten behaalde door
verkoop van bepaalde effecten, dank zij de aankomst van[een
it ISalgie, welke het bericht der nederlaag van Napoleon bij
l -_
l
DE I>ÜIYEN-POST VOOR OORLOGSGEBRÜIK.
De verdorvenheid van het mensclidom schijnt nu ook zelfs de zachte
en onschuldige duive medeplichtig te willen maken aan de bloedige wor
stelingen der toekomst, door haar als oorlogsbode aan te wenden.
In de verschillende legers houdt men zich bezig met het organiseeren
van een gevleugelden post-dienst tusschen de verschillende strategische
punten van het Grondgebied.
Bij de bekende, hier te lande bestaande liefhebberij voor duiven is het
mogelijk ook de niet militaire lezers van, dit Blad welgevallig, hieromtrent
iets naders te vernemen.;
De duiven gèyen blijk van eene groote gehechtheid aan baar til. Desa
hoedanigheid, dit instinct wordt gewoonlijk toegeschreven aan hare innige
genegenheid en voorliefde voor hare mede-duiven op deu til en hare
gewone omgeving. Onder den indruk harer herinnering hieraan tracht de
dttif, naar een verwijderd oord weggevoerd, en daar weder in vrijheid
gestold, onmiddellijk naar haar nest terug te keeren.
Talrijk zijn de voorbeelden van duiven, welke op zeer groote afsfanden
waren overgebracht en van daar weer op hun til terugkwamen. Zoovras
dit b. v. het geval met de duiven der Duitsche Vereeniging la Colombia,
welke den 2-"aten Juni 1878 op het onafhankelijkheidsplem te Roms
werden losgelaten in tegenwoordigheid van den koning van Italiëen van
fieu generaul De Sounaz, en die den 2den Jnli d. a. v. op hun til te
Aken terugkeerden, na een afstand van 1400 KM. te hebben afgelegd.
Een andere proef tusschen Madrid en Luik werd met gelijken goeden
uitslag bekroond.
Deze feiten bewijzen klaarblijkelijk buitengewone geschiktheid oui zich
in het luchtruim te orientceren, en daarin den weg to vinden. Te ver
geefs heeft tot nog toe de Wetenschap getracht van dese eigenschappen
eene voldoende verklaring te geven ; men is niet verder gekomen dan tot
veronderstellingen.'
Beurtelings hebben de natuurkundigen de oorzaak hieraan gesocht;
hetzij in een buitengewoon scherp gezichtsvermogen, hetzij in een zeer
sterk geheugen; maar di* gaat niet op, wanneer men nagaat dat duiven,
welke in gesloten korven per spoortrein over grenzen, zelfs over Alpen
en Pyreneeën werden weggevoerd, en dus in hunne herinnering geen
terreinvoorwerpen als herkenniugspuntsn konden opnemen, zonder aarzelen
naar hun vadeiliud terugkeerden. Er moet hier dus een bijzonder KÏn«
tuig aanwezig zijn, dat aan de scherpzinnigste menHchelijke waarneming
ontsnapt-.
Deze' bijzondere eigenschap c!f,r duiven schijut reeds zeer lang bekend
en benut te zijn tot het overbrengen van berichten, hetzij door de
R«gecringcn, hetzij door particulieren. Zoo vindt men o. a. vermeld dat het
bsnkiershuis Ivothschild te Londen in 1814 enorme winste
den in- ou verko
postduif uit
>V.iterloo drio dagen vroeger dau de gewone post aanbracht.
lïueds vóór eeuwen schonken ook ' Leger-aanvoerders hieraan hunne
aandacht, en dit, is ook zeer natuurlijk, als men bedenkt van welk groot
bej.in.jf het is ;:icii vooruit ie verzekeren vau ean genieenschapsmidde!,
(lat vrij r;eker tegen de aanslagen des vijands gevrijwaard is, en dat
onmid'leilijk i u toepassing kan worden gebracht, wanneer de gewone
cominnnicnt'ie is verbroken, hetzij tijdelijk, hetzij voor geruimeu tijd, zooah
b. v. bij een belegerde vesting.
De Egyptenaren, de Perzen en de Romeinen bedienden Eich herhaal
delijk op hunne tochten van duiven om berichten over te brengen,
Tijdens liet beleer van Kt. Jean-d'Acre door Filips-August en Richard
Leeuwenhart (1180 1191), bleef de Gouverneur dezer vesting door
middel vaa duiven in verbinding met Saladin, den Sultan van Egypte,
en tegen het jaar 150(1 maakten de Turksche pacha's er geregeld gebruik
van om met de Verhevene Porte iu genieenschap te blijven.
De Keizerlijke legers, welke in de Donau- vlakte tegen de ongeloovigen
streden, namon dit communicatie-middel van beu over, dat, weldra in
Kuropa, algemeen werd. De uitvinding van spoorwegen en telegrafen
deed hst, later in onbruik geraken, totdat de gebeurtenissen van 1870
het weder iu eere herstelde; men weet welke gewichtige diensten de
postduiven aan Parijs bewezeu.
Na het teekenen van den vrede togen de Duitschers dadelijk aan het,
werk om in hunne militaire organisatie de noodige verbeteringen aan te
brengen, en het daarstellcn van een militaire duivenposf' werd daarin
opgenomen.
In het najaar van 1871 droog de Minister vaa Oorlog aan den Heer
Leuzen op, om langs do Westelijke grenzen een net van militaire post
duiven-stations te organiseeren en de middelen nategaan om die duiven
op de beste wijze aan te schaffen en af te richten.
In 1874 waren er vier stations gevestigd, n.l. te Berlijn, Keulen, Straats
burg en Metz ; sedert is difc getal nog uitgebreid, zoodat men er thans ook
vindt in Wurtsburg, Maintz, Wilholmshaven, Kiel, Dantzig en Tonniug, de
vier laatste meer bijzonder bestemd voor den dienst der oorlogsmarine. Het
plan bestaat nog een groot centraalstation op to richten te Sehwetsingen,
nabij Mannheim. De gemiddelde sterkte der duiven op elk station is
200 stuks, behalve to Straatsburg, waar er zich GOO bevinden.
Het beheer dezer stations is opgedragen aan den Commandant der
vesting, waar zij zich bevinden, terwijl een Opzichter van de Genie, met
een personeel van 3 a, 4 man, met de leiding en het toezicht is belast.
De gezamenlijke stations behooren tot het Departement van den Inspec
teur der militaire telegraphen, en wordeufdoor dezen jaarlijks geïnspecteerd.
Op het budget 1883-84 was voor de afdeeling; Militaire
PostduivenStations" f 22.000 uitgetrokken.
liet Duitsche Gouvernement bepaalt er zich echter niet alleen toe om
op den ijver van sijne ambtenaren tte vertrouwen, om den post-dinnst
door middel van duiven in tijden van oorlog voorfebereiden, hel; stelt
alles in het werk om zich ook de medehulp van particulieren hiervoor te
verzekeren, door bij de bevolking den lust aan te kweoken tot het opfokken
en africhten dier duiven. Op verscheidene plaatsen zijn dan ook met dit,
doel Vereenigingen opgericht, de voornaamste daarvan zijn: de Colombia
to Aken; de Pijl en de Bórolina te Berlijn. Allo jaren hebben er tus
schen de verschillende Vereenigingen wedstrijden plaats, waarbij de duiven
afwisselen tusschen Hanover en Berlijn, Friednau en Berlijn, Xehlendorf,
Weider en Berhjn worden opgelaten. Dagbladen en tijdschriften geven
uitvoerige verslagen van deze plechtigheden, vraarbij meestal prinsen van
don bloede, de generaals en verdere autoriteiten, tegenwoordig zijn, om
het groote bclanrr, dat men daaraan bocht, voor het publiek goed te doen
uitkomen, en de Keizer looft gewoonlijk ala eerste prijs eeu. gouden
metlaüte uit.
in Rusland werden, zooals de Invalide RIISS& mededeelt, bij de 2e gards
e:ivj>.lerie divisie, onder bevel van dca generaal Strutkow, proeven geno
men om na te gaan iu hoeverre post-dniven diensten Kouden jtoudew
kunnen bewijzen liij den vorkenniiigsuienst der cavalerie. Bij verschillende
£<:legsn!ieden werden door de patroulle. commandanten duiven medegeno
men on door dezen berichten overgebracht naar de achterwaarts
openri-stivjüai'deelingen.
i K; dn i von leggen gemiddeld <'ün kilometer in de rniauut af, Kooduf
?ïij ia ccjj Laii' uur een bericht tot op een afstand van SO 1LM. kanoen