v W. No. 404 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Te zeegen, dat da hoofdparüjen in handen waren van Mevrouw Bn,derman en. van de Heeren Doró en Van Beem staat gelijk met de mededeeling, dat er alle recht aan werd gedaan; terwijl de mise en scène van 'da Heeren Prot, bij deze monteering van een nog niet door hen vertoond werk, hun ouden roem in-stand-hield. 20 Mt. 85. A. Th. MUSICALIA. II Bach ca Iliinclel. Caecilia-couoort, Anton Eübinstoin. Bacli en Handel! Daze machtige namou worden in den aanvang van dit jaar allerwegen, waai- Frau Musiea in ccro is, gehoord; en deze twee beheerachers van het hoogsto muzikaal geViicd, die elkaar uooib gezien hebben, treden thans arni in arm op iu alle <ier toonkunst gewijde tem pels. Necu, zij hebben elkander niet van aangezicht tot aangezicht aan schouwd, hoewel tijdgenooten (Bach werd 21 Maart, Handel i!3 Februari van het door hen beroemde jaar 1G35 geboren), hoewel geestverwanten, hoewel broederen-apostels. Vv'cl poogde Bach in Juni 172'J, toen IliinJel een bezoek bracht aan zijne blind geworden moeder, den grooton kunst broeder te spreken, maar het toeval wilde 't niet, en de wensch vanBach: hij is de eenige dien ik nog zoo gaarno wilde zien vóór ik sterf' bleef onvervuld. De grijze cantor had daaraan nog deze woorden toegevoegd: ea hij is de eenige, dia ik zou willen zijn, als ik niet Bach ware." Hiindel en Bach! Konde men ze met een enkel woord karakterisecren, de op vele punten elkaar nabijkomende meesters, men zou zeggen: heldengrootheid en patriarchale hoogheid. Bach, als zijn leven, een voudig, bescheiden, opofferend en trouw, tevvedon en vol heilig geloof. Handel, als zijn leven, -met genot, eer en roem beladen, maar in den strijd held en overwinnaar blijvend. Beiden doordrongen van een diep religieus gevoel; doch dat bij don een zich geheel vereenzelvigt niet eigen gemoedsaandoening, zooclat zijne onvergankelijke scheppingen als 't ware de belichaming van zijn geloofsleven zijn geworden; en dat bij Hiindel zich ook verbindt met historische feiten, zoodat da geloofshclden de dragers werden van diens go Jsdienstiga gedachten. Bach schreef kerk muziek, liiiadel oratoria. Doch van belden bezitten we ook viool- en klaviermaziek. Dit hebben zij weder ondervonden, die ia de afgeloopen week het OJe concert vaa de maatschappij Caccllia in den Stadsschouwburg hebben bijgewoond. Ter herdenking aan bat feit, dat 200 jaren geleden Joh. Sebastian Bacli en Gaorg Friedrich Iliindel, in Eisenaeh en ILille, liet levens licht zagen, waren de eerste nummers van het program aan deze- mecsle.'s gewijd: van Bacli' werd de Suito in D-dur, van Handel het concert voor strijk-instrumenten wet twee obligaat-violen en \iolouel teugehooro gebracht. Beide stukken zijn door het, uit do beste krachten samenge steld, orkest onder Joh. Verhuist mot do grootste zorg weergegeven. Hoe trad de harmonische en rythmische rijkdom van Bach's Suite te voor schijn; hoe de afzonderlijke doelen boeiden het Lento, waarinde violist Joj. Cramor zoo schoon uitkwam, do Gavottes en du Gigue alle genrestukjes, waarin do kleuren van volkstoon en kniüt zijn ineengevloeid! Wellicht staat liet concert van Handt:! uiet zoo Isoog, \vat kunstwaarde betreft, maar zeker is :t, dat het meer caar buiten treedt, meer scherpe lijnen ca karakteristieke trekken vertoont. Beide boeiden in hoogo mate door do naïeve innigheid en dr-n gracelijkcu vorm, Handel ook door het heerlijk samenspel der diie afzonderlijke strijkinstrumenten. Daarenboven bracht hot program het Adagio en Audante uit Baethoven's Uie Geschöpfe des Prometheus," eu een symphonisch gedicht" van St. Saëns, .,Phaotoiv' gehcoteii en voor het ecrtt hier uitcevoerd. 't Is wat vreemd, dezs composities ia n adem te noemen: wat de cersto aan rijkdom eu diepte bezit, heeft het symfonisch gedicht, aan effect. Koert Beethoven, do moderne l'ransehman treft; treft door maatgang, akkoordonvcrbinding, en vooral door het juh,t aanwenden van alle instrumenten, om te komen tot het beoogde cilect: eene illustra'ie van het tweedes bock van Ovidiua' Mctamorphoïe. Bij den lichten, gedragen inzet der violen zien we Pliacton vooruitstrevcn, navlat hij van Phocbus heelt af gebedeld den zoiiuewageu naar den hemel te mog;u goleiden; doch de vader had nog een wijzen raad gegeven: Magna potis, Kiaütou, et rraao ECC viribua isiia Munera conveimnt, nee tam pueri'jibus anni?. Sora tua movtolis: nou c;,t iiivrtalo quod optas. De overmoedige jongeling wordt gestraft: zijne onervaren handen ver mogen het vierspan uiet in toom te houden, en als de lichtende wagen, uit liet spoor geworpen, do aarde nadert en in gevaar brengt, treft Jupitcr den onvoorzichtige m^t ayu bliksem. De verschillende- episodes uit deze bekende dichterlijke voortte'iling heeft St. Saijns in zeer gepro nonceerde schakccringon uitgedrukt. Ook vergastte het t'«CC/7/a-coucert het. publiek op do meest belangrijke cu meest bekende van Schubert's symphonieën, do U-dur-symphonie. Toeu Schumaun deze, tien jaren ua het verscheiden van den componist, onder diens nalatenschap ontdekte, schreef hij een van vreugde stralenden brief in het door hem gestichte Zsitschrift für Musik, om der wereld van deze gebeurtenis kond te doen; en hij prees de muzikale techniek dezer com positie en het romantisch koloriet, daarover uitgespreid, in hoogs mate, tevens van de uitgebreidheid van het werk sprekend als van eene himnilische Liingp". Waar Schumann zoo cnthusiast van ../Ion roman in vier dikke deelen" gewaagt, mag een ander, aio wellicht in een enkel gedeelte meer langdradigheid dan rijkdom opmerkte, er liet zwijgen toe doen. Doch laat die opmerker goed de zangerige inleiding, waar de hoorn allengs door alle instrumenten gevolgd wordt, zieh herinneren: laat hij nog eens terugdenken aan het, jubelende hoofdmotief i verzacht door wecmoccu;:e klanken, doch weder aan het aangrijpend c-.rnlutii!',, waar men dun >: ht'rksnt kortom r.nu al do scuoone, de n 4ftilaat eu hij zal bekeerd zijn! Onder het gehoor- vac den-grijzen-Verhuist mot zijne uitgelezen schare; het (ttttgro, ecne wijle; ' triomf zich verhi'lï'eiid; i tor der innige liederen trekken van dit edel vras ook de beroemde man, die in deze weken Amsterdam op de lippen zweeft: Anton Rubinstein. Keeds heeft hij in twee concerten in Ocleon zich aller bewondering verzekerd, en in de volgende week zal men nog gelegenheid hebben, dezen virtuoos bij uitnemendheid te hooren. Men verzuime het niet! Het is waar, onze tijd bezit klavier-virtuozen genoeg, die al het mogelijke en onmogelijke op hun instrument u te hooren en te aanschouwen geven : in dat opzicht is Anton Rubinstein verre van een eenige verschijning. Doch aan den geest zal men den waren virtuoos kennen, .en dien zoekt men bij den diep doordringenden, met de compositie ganscii meelevenden Rubinstein niet vergeefs: integendeel, do gedachten van don componist dringen zich op, en meestal niet den persoonlijken stempel, dien du virtuoos er op drukt. Uit zijn spel leert men Rubinstein kennen: hij vliedt gaarne dea middenweg en verkiastde scherpste tegenstellingen. Nu kalme 200 dan hooggaande storm nu hot heerlijk adagio uit Betthovtn's Mondschiïn-nor.ate straks do hartstochtelijke zestienden in hek presto agituto, zoodat het instrument zucht onder den machtigen greep! Van do bewonde ring en verbazing wekkende techniek van Rubinstein is reeds veel gezegd. Ik zal '"t niet herhalen, doch liever besluiten met <]e verklaring, dat van alles wat Rubinstein gaf ->- en dit was veel niets zoozeer Icon treffen dan do vertolking van twee sonates van Beethoven en van eene Nocturne en eene Polonaise van Chopin; wellicht ook van de innige poëzie van Henselt. De andere nummers van het program, Kubinstein's eigen com posities, -Thalberg en Liszt, wekten over 't geheel eer groote oogen dan warmte iu het gemoed. Het verschillend karakter dezer soorten zon misschien het best zijn uit te drukken met de woorden van een fijn beoordeelaar: l'iese habcu Musik, jeu e siud Musik". Sib. UIT BELGIË. Melslersinyci: Nieuwe uit do schililerswerolJ. Lito'ff. De opvoering van Die ZTcislcrsingcr van Nürrilcrg (Les inatlrcscJtanleurs da Nurcnibcrg) in da Slonnaie is waarlijk wat men pleegt un evenement" te noemen. De hoeren Stoumon en Calabrési hebben er eer van. vóór hun aftreden ;ils beatuurderi deze uitvoering nog tot stand te hebben gebracht. Het Brusselsch publiek moet hen daarvoor oprecht dankbaar zijn. Doch niet minder is men den begaafden orkestmeester Jossph Dupont erkentelijkheid schuldig. Zonder hem zou du zaak onmogelijk zijn goweett. Er waren hier allerlei zwarigheden te overwinnen, welke in HoUandsche en Duitsche steden. niet voorkomen; in do eerste plaats de ai keer van het publiek. ..Afkeer? ..... Eu van de eerste voorstelling af, waarbij een deel der koninklijke familie, vele leden der regeering en andere hoogstaande personea tegenwoordig waren, was de zaal dicht bezet en ce ontfangst van het werk uitmuntend !" Daarop valt veel af te dingen. De eerste rangen gevuld met nieuwsgie rigen, gelijk men er steeds bij de premières vindt; audaren, dio in te nauwe betrekking staan tot de directie om haar niet vóór haar afscheid nog eeno hulde te bewijzen, weer anderen, dn te veel van Wagnère" hadden hooren speekcn, om zich niet eene plaats te bestellen teu einde 's andereu daags in den salon van Monsieur A of Madame B uiet met den mond vol tauden te staan. 'Wie was het die het publiek, of een gedeelte van het publiek zoo ver wist te brengen, dat althans do eerste rangen van den schouwburg goed bezet waren? ..... Niemand anders dau Joseph Dupont. Niet alleen zijne voortreffelijke directie lokte dat uit, maar de conccrts populuircs (eveneens door hem gedirigeerd) gaven daartoe aanleiding. Sedert vele jaren doet Dupont, to pas of te onpas; allerlei brokstukken uit Wagners werken op zijno concerten hooren. Gelijk Bilsen, het koste wat het wil, do werken van groote toonkunstenaars, voortreffelijk deed uitvoeren, tegen 't gerammel van glazen en het gernisch der stemmen van bierdrinkonde toehoorders in, eu aldus propagaude maakte door middel van ware volksconcerten op diezelfde wijze tracht Dupout nu reeds sedert meerdere jaren den Rossini-, Gounod-, Massenet- en Bizct-lievenden Brusselaar te gewennen aan het buitengewone genre des scheppers van den lïing des Nibcluny. Hij bracht het zoover, dat ten minst-j de voorstellingen van do Trilogie nu een groot gedeelte des publieks van Wagner eu de JSIcisfcysingcr niet afschrikto. Dat i? reeds veel gewonnen. OmlertusEcb.cn werd slechts een klein deel vau het werk met die geest drift ontvangen welke liet verdiende natuurlijk het beroemde quintet. liet scheelde weinig of men zekle elkander na den afloop (gelijk men aan den uitgang van het conservatorium deed, na het concert nitsluitelijk aan Bach en Handel gewijd): C'est assommant !" Wen waagde niet er fluisterend aan toe te voegen «?Ces Allemandsl" Doch wat houden wij ons met het publiek bezig ! Uitsluitelijk om. do verdienste van Dupont te doen uitkomen, die onza hulde alleszins heeft verdiend. Laat ons nu tot de zaak zelve overgaan. Die Hcislcrsïngcr von Nürriberg zijn iu Nederland wel bekend, 't Is daarom overbodig uitvoerig den inhoud te verhalen. Iedereen weet dan ook dat het de zegezang is der natuurlijke, geniale kunst, triomfoerende over de schoolsche voorschriften van het pedantisme. Zonder te ontkennen dat ter opleiding van balftalenteu en ter inwijding van leeken die nog stomp van ziu zijn gelijk Hans Snchs of mnn die uiifl die Regelen , is liet toch goed dat men liior en ilaar onderzoek» ..... der XiUu' noch ist auf rechter Spui. Das eagt cucli nuv Ver nichts weiea von der Tabulatur,'*-