Historisch Archief 1877-1940
r
«P. 406,
DB AMSTERDAMMER
WEEKBLAD VOOR
A°. 188-5,
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
uitgevers: DAGBLAD VEKEENIGING HolTZ &
Kantoor: Singel 211.
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLPP & Co.
Zondag 5 April.
Abonnement per 3/ro. . . . . . , .?!._. fr. p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers asn de Kioaken verkrijgbaar a 0.10.
Advertcntien van 1-G regels f 1.?, elke regel meoï. 0.15.
e tueseaen den tekst per regel ?«,..?1.?.
INHOUD:
BUITENLAND. BlSfNBSLANO. Warme Kadetjes, een Zaterdag-avond Praatje,
door Aquarius. Uit het Haagje, XXVII, door Pagquino. K u n a t: Het Amster
damsen Tooneel, door Alb. Th. Medca op liet Nedeiiandsch Tooneol, door l1. ?
Musical!», III, door Sib. uit Parijs, XVI, door A. B. Letterkunde : Dia
Krenzfanrer, beoordeeld door W. I'. C. K. Berichten en Medodeelingou,
Inhoud van Tijdschriften. Nieuwe Uitgaven. Militair o Zaken: Hot
dragen van Wapens buiten dienst, door A. Feuilleton: Do geschiedenis vaa
een Genie, Novelle door Ossip Bchubin, VII. Schaakspel. ,,Do Unie"
Keia- en verblijfkosten. NIEUWS VAN DE WEEK Faillisomcnt'en. Ovor.
zicht van de Eö'ectenuicirkt, door S. Amerikaansche Sporen, door J. v. d. Burg.
Veilingen. Te huur. Advertentiün.
Voor Frankrijk bracht de afgeloopen week gebeurtenissen van
het grootste gewicht. Zaterdag werd in de Kamer eeuc inter
pellatie van weinig belang wegens ziekte van den interpellant uit
gesteld, en do heer Ferry verklaarde zich bereid om onmiddellijk
eene andere interpellatie, die van Granet over de koloniale politiek,
in discussie te brengen en te beantwoorden. De zitting was rijk
aan incidenten, maar de president van het Kabinet las eene ge
ruststellende dépêche van Bricre de l'Isle voor, en van de ver
schillende motiön van orde werd de ordre du jour pur el simplc,
waarmede de reegering zich vereenigde, met 273 legen 2J27 stem
men aangenomen.
Het was de laatste adhaesie geweest, die het ministerie mocht
verwerven. Zondagmorgen kwam te Parijs het volgend telegram
aan, gedagteekend lauoï, den 28sten 's avonds :
s Generaal de Négrier is ernstig gewond, en gedwongen,
LangSon te ontruimen. De Chineezen, in grooten getale uit de
hergpassen opdagend,, vielen met groote onstuimigheid de Franschc stel
lingen voor Kei aan.
ivolonel Herbingen was, tegenover deze numerieke meerderheid,
nadat al zijn amunitie was uitgeput, genoodzaakt, zich naar Dang
dong en Tnu-noi terug te trekken.
Ik concentreer thans al mijn strijdkrachten de dépêche is van
generaal Brièrc de l'Lsle, op de posten van Chin en Kei. De vijand
wordt in den omtrek van deu Song-hoi voortdurend talrijker. Ik
hoop intusschen de geheelc Delta te kunnen verdedigen. Zend
onmiddelijk nieuwe versterkingen."
Het was een paniek in Parijs. De ministers hielden kabinets
raad op kabinetsraad; men begreep, na de kleine meerderheid
van Zaterdag, dat het kabinet-Ferry gevallen was. Er werd be
sloten den volgenden dag 200 miliioeu te vragen voor verster
kingen, en nog Zondagavond werden do nöodige bevelen gege
ven orn terstond 8000 inan in te schepen. Een volgende
dót)êcbe van generaal Bricre de l'Isle stelde de nederlaag in slechts
weinig gunstiger daglicht, en later in du weck bleelc het dat
de Franschen hun heil in eene overhaaste vlucht hadden moeten
zoeken.
Alleen de eerste dépêche echter werd in de Kamerzitting van
Maandag gewacht en zij was voldoende om de meerderheid te
doen kiezen. De losgebroken oppositie overlaadde het ministerie
met verwijten en beleedigingen, en wilde zelfs niet toelaten dat,
zooals Ferry voorstelde, eerst over de kredieten, daarna over
het votum van wantrouwen zou gestemd worden.
Clémenceau, Piibot, Raoul Duval stelde ieder op hunne beurfc
fle verdorvenheid van het ministerie in hel licht. De Kamer
verwierp met 308 tegen 1G1 stemmen het prioiïteitsvoorstel en
Ferry deelde mede, dat het kabinet zijn ontslag nam.
Een voorstel Delafosse, tot inbeschuldigingstelling der regee
ring, werd niet aangenomen.
In den senaat deelde de president Leroyer het bericht mede;
Léon Say hield eene rede om te zeggen dat hij, alvorens de
kredieten te stemmen, nadere inlichtingen wenschte; daarna kwam
uit de Kamer bericht, dat het ministerie gevallen was, en do
se.naatszittiüg werd opgeheven.
Men meende dat het nieuwe Kabinet reeds gereed was. De
oud-minister de Freycinet was de aangewezen opvolger en zou
het Kabinet samenstellen, dat thans dezen zomer de verkiezingen
leiden zal Grcvy ontbood voor den vorm den president de
Kamer, risson, maar terstond daarna den heer de Freycinet.
Tot op dit oogenblik echter is het kabinet nog niet gevormd,
De moeilijkheid ligt daarin, dat de meerderheid, ofschoon zij
Maandag haren leider in den steek liet, nog steeds dezelfde is,
en een evenredig, overwegend aantal harer leden met portefeuil
les bedacht wil zien. Ook de fractiën der linkerzijde echter, die
voornamelijk het Kabinet deden vallen, eischen een groot deel,
en over de verhouding tusschen richtingen, groepen en personen
is men het do eerste dagen nog niet eens kunnen worden.
Kamer en Senaat namen intusschen het voorstel aan,
voorloopig 25 millioen voor Marine en 25 millioen voor Oorlog beschik
baar te stellen, zich voorbehoudend, eerst te zien, aan welk Ka
binet zij de overige '150 millioen, welke gevraagd werden, zouden
toevertrouwen.
P.S. Volgana ecu nader ontvangen, 'uericlit, s <3e neer de Freycinet niet geslaagil
in hot vormen ecuer conibicate, cu zal waarschijnlijk een cakiitct d'a/faires optreden!
In Duitschland heeft in de afgeioopen week de politiek nagenoeg
geheel het veld geruimd voor cenc gebeurtenis, voor een
feestviering, van welke reeds maanden te voren gesproken is. Den
1 en Ap'.';l heoft de Rijkskanseüer zijn 70en verjaardag gevierd;
; onder deelneming van gansch Duitschland en vaa vele Duitschei'd
iu den vreemde.
Dinsdagavond reeds had een groote fakkeltocht plaats naar do
Wilhelmstrasze in Berlijn, en Woensdag stroomde het daarheen
deputaties en geschenken. Keizer Wilhelm kwam in roerende taal
den trouwen dienaar van zijn rijk gelukwenschen en hem bidden
nog lang zijne goede diensten te willen verieenen, zijn zegen
rijk werk te willen voortzetten. »Wat ik heb gedaan;," ant
woordde Bisriiarck, »dat heb ik kunnen doen door het ver
trouwen, dat Uwe Majesteit in mij heeft gesteld."
Nu den Keizer kwamen leden van den Bondsraad, uit wier
naam de Beiersche minister Lutz het woord voerde. Zeer de
aandacht trok het, dat het praesidiaat van den Rijksdag alleen
door de conservatieve leden was vertegenwoordigd, en dal do
Oberbürgcrmeister van Berlijn niet persoonlij k zijne gelukwenschen
kwam brengen. Namens de commissie voor het eeregeschenk
voerde de hertog Von lïatibor het woord. In antwoord hierop
verklaarde de Rijkskanselier dat 't hem hoogst aangenaam was,
juist uit de handen van het Duitsche volk zijn vaderlijk landgoed
terug te krijgen (de hypotheek, die er op rustte, is ook door
eenige vermogende gevers weggenomen), en dat, wat het ander
gedeelte van het geschenk aangaat, hij die som eerder voor een
fonds voor onderwijzers wilde bestemmen, dan voor een werk*
liedenfonds.
liet aantal geschenken, die Bismarck ontving, was ontelbaar,
En de geestdrift, die den ganschea dag in en bij zijne woning
heevschte, was zeer hartelijk. Het feest zal dezen zomer, wanneer
de Rijkskanselier zijn 50-jarig jubileum als rijksambtenaar her
denkt, nog eens overgevierd worden.
Het Engelseh-Russische conflict neemt meer bescheidene afme»
tingen aan, Koningin Victoria heeft Engeland verlaten om zich
te Aix-les-Boins te begeven; men kan hieruit afleiden, dat het
Engelsche Kabinet het dreigend oorlogsgevaar, voor het oogenblik
althans voor afgewend houdt. Terwijl aan den eenen kant de
toerustingen nog ijverig worden voortgezet, en men daarmede
waarschijnlijk voort zal gaan totdat het antwoord van de Russi
sche Regeering op Lord Granville's schrijven, de waarschijnlijk
heid eeuer schikking tot zekerheid heelt gemaakt, slaat de