DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 409 11 gaat er geen dag dien de lieve God geeft, voorbij of er wordt in mijn huis een kamer zoogenaamd uitgehaald," dat wil zeggen 't binnenstbuiten gekeerd en uitgepoetst en uitgeveegd dat het een aard heeft, en dan moet, de duivel haal me! neem 't me niet kwalijk elk voor jaar het heele huis een maand lang op stelten gezet en in 't najaar 't zelfde nog eens dunnetjes over gedaan worden, sacré!... 't Is om razend te worden J Nu loop ik al sinds acht dagen eiken morgen, nadat ik de courant heb gelezen, met mijn ziel onder den arm, mezelf en de schoonmaak naar alle d... wenschende, en 't kan minstens nog wel veertien dagen duren voordat het gedaan is, voor den d!... Zeg ben jij misschien ook je deur uit gebonjourd, hè? Wat doe je anders hier op dit uur ? Waar zijn nu je gewichtige bezigheden," waarover ja anders zooveel praats hebt, hè? Maar, je ziet me er toch merkwaar dig kalm uit voor iemand die zijn deur is uitgepoetst!" Luister eens, kolonel," zei ik, inwendig kregel cm die hatelijkheid op mijn gewichtige" bezigheden uit den mond van iemand die zoo roemrijk de eer der Haagsche leegloopers ophoudt als mijn vriend de kullu.inel, er zijn van die onaangename dingen in 't huiselijk leven waarin men zich wel dient te schikken. De Hollandscue dames in 't algemeen, en de mve en de mijne in 't bijzonder, zijn op zindelijkheid en netheid gesteld. Haar roem op dat punt is over den gansenen aardbodem verspreid en zouden we haar nu dat atralenkransje van glorie niet eens gunnen? Bovendien, kolonel, de schoonmaak is een nuttig iets, zeer nuttig-, kolonel, geloof me." Och loop l" zei de kolonel; ik heb je voor den d!... wel eens anders booren praten." Mogelijk, kolonel, maar 't is nooit te laat om van een dwaling te te rug te komen. Verplaats u eens op het standpunt."... Ik meende te zeggen der vrouw ;" maar de kolonel maakte zich nog boozer, nu hij dacht dat ik hem voor 't lapje wilde houden on hij riep eensklaps driftig: Loop naar den d."... met je standpunt! Ik gunjo de pret, hoor! Bonjour l" En de kolonel stapte voort zonder me de hand to hebben gereikt, zoo kwaad was hij. Ik ben er zeker van dat zijn vrouw niet het minst van zijn kwaadheid hoeft gemerkt en dat hij zelfs den schijn tegeuo-.cr haar aanneemt, dat er in een geregeld huishouden al moeilijk ieis nultigers en verkwikkelijkers te bedenken is als een duchtige schoonmaak in 't voorjaar en een flinke repetitie in 't najaar. Wo kennen nu eenmaal dc verschillende standpunten des kolonels. Ziezoo, ik had beloofd niet over die ...afgezaagde schoonmaak" te schrij ven en ge ziet dat ik mijn beloften trouw ben nagekomen. Pasqnino. K U N S T. AMSTERDAMSCHE TO ONEE LVERTO ONINGEN. Neder!. Toonecl: Xartiss. Graal TIn'TI tic: Dr '.;?>;* don*' Berlijn ?/;; M) uur. D. V. G.: l-tit L'Op '?<-;, Jean Marie, Vi-ouircnlrrtnen, Ncit'CÏSS wordt, in Duitschland, ook door de geleerden, voor het mee sterstuk van Brachvogel gehouden. lint historische gedeelte is inderdaad niet zonder zorg bewerkt. Of men in de Mt'moïrcs der XVIIIe Eeuw een neveu van den beroemden komponi-t Kanieau vindt, dio de ecirste man van Movrouw de Pompadour zou kunnen geweest zijn, is mij onbekend; maar de verdichting, dat Ifarciss lïanican, na dat zijn vrouw- van hom was wechgeloo£)on, haar altijd gezocht hooft, en dat li:j, die meestal l.ij den weg was, haar in de Markiezin niet zou herkend hebben, voor dat hij genoodigd ivas om een tooncelrol te vervuilen, die haar L?se!i;u::i::i moest, gelijk de moeder van Hamlet,?? die verdichting is onzin. Op den historischen man van Jeanne Antoiaette Tüisson, den Heer Leonavtl d'Etoiles, wordt in het stuk óók gerekend, en deze zou 200 veel gelij kenis met Narciss gehad hebhen! De schrijver heeft Shakcspeare gelezen, en daarom denkt bij, dat men ongestraft veel filozofie, ja didaktiek, in een toonoclsfuk knn brouwen; maar hij verzuimt de korrigecrenda ingrediënten, van diepe menschenkemiis, levendig gevoel, schitterend vernuft, kernigcn stijl er aan toe te voegen, en zoo wordt zijn historiespel hier en daar lankwijlig. Ik heb liet engelen geduld der bovenste rangen bcwombriJ, bij de wijsgceriifj g-e.^rekkeii waar het eerste bedrijf vol van is, on bij den ellenlange:! monolcorjin een der latere tafcreelen, die bezwaarlijk door het ta!ent van I!ou\vnie:ater gered werd. De uitvoering wan vrij goed. De Hoer I'i'aohvogel en hnt publiek hnbben de grootste verplichtingen aan den. Heer Louis Bouwmeester. Voor tienen was de geschreven rol weinig meer dan cun geplamuurd doek, waarop hij zijne meesterlijke schilderingen te voorschijn bracht. Mevrouw de V i-les heeft de eigenaardigheden van Madams de Pompadour niet goed bewre-'icr:. Zij was te ruw, zij heeft waarschijnlijk getracht daarmee do herkonr.t van deze schitterende vrouw in herinnering to brengen. Blaar Jeariüa had van hare moeder een zeer verzorgde opvoeding genoten; zij had ;;u;i; de fijnste beschavingsformen eigon woton t o maken; zij verkeerde gaurne met dichters en kunstenaars en stak er niet bij af. Er bestaan zesr franje graveerproeven van hare hand. Het is prijselijk, dat de Heer Brachvogel zich niet door de pracht van den hof kring Louis XV heeft laten verblinden; het is te verschoonen, dat hij de minnares des Konings, die de eJale Maria Leszczynska zoo veel verdriet gedaan hecit, op den grond laat gooyen eu hierin een beeld schijnt te geven van de verachting, die hij voor haar over-heeft ofschoon het publiek in die exekutie maar matig meeging (een bewijs, dat de figuurschildering den dichter niet gelukt was) raaar Madame de Pompadour was geen engelsche Koningin der XVIe, geen russiscbe Czarin der XVIIIo Eeuw: ;:ij bleef altijd een Dame du pius grand mande. Deze viel niet in hair te herkennen. Jlqjnfvroruv van Biene heaft de rol van Mllc Qu'n'iHlt naar cifch vervuld. .De lieer van Schoonhoven had niet vee! gcK-ü-uühaid sis C/:Oisc;il uit te blinken. Mevr. van Sluyters (de Koningin) cii de audcrc Uecreu en Dames hebben zich met gepastheid van hun taak gekweten. De kunstenaars wisten niet goed, of zij Brachvogel moesten laten spreken, of hem korrigeeren op de XVIIIe-eeuwsche origiueelen. De titelspelling van het stuk pleitte voor het eerste. Men accentueerde dan ook op de eerste lettergreep, zelfs in Diiïcrot. De l werd gehoord in den naam Quinault, die daardoor niet meer op Boileaus tlrfaut rijmde. Waarom Giinmi een degen droeg en Holbach niet (al was hij tliuis hij recipieerde toch) is onduidelijk. De kostumen waren over :t geheel zeer verdedigbaar. De Dames hadden den panier maar achter-wege ge laten enfin! Waarom de salons van de Itlarldetin do Pompadour verlicht waren, maar de vestibule in een volkomen duister gehuld was, is licht te begrijpen. De tooneelmeester Jet bijna nooit op bet akelig cffekt, dat het donker inzicht van deuren en ramen maakt,. De kamers waren over 't geheel verdedigbaar en, op de meubelen Louis XVI in n der tafereelen na, goed gestoffeerd. Tout Rcnro est bon, hors Is genre ennuyeux," en, hoo lichtzinnig dit fransche orakelvaers klinken moge, 't is v,- a a r. Nu is maar de vraag: wat, met recht, toe het vervelende ijenrc betrokken wordt. Hermaim Salingró is ecu Duitsche Possendichter", en sommi,q;o DuilscJic X>osscn, ik moet bekennen, zij vervelen mij al in geen mindere mate dan Lc voyays dans la lunc en cnkolo andere uitzonderingen op den regel, dat de fransche tooncclwerken niet vervelen; maar de Ucis dvor Hert ij n in 80 nrcn is werkelijk amuzant. Men moet de energie van het tooncolgeselschap en zijn Direktcur bowondcmi, dio tegen geen moeite en ko.'-icn opzien, om liet publiek onschuldig to vcrmr.ken. 't Is geen kltinigheid op een toontel ccn h col crtfc cltantctni met lijk program, ceii Jicri/nardc, ean panopttcuui un een bal mus/nu' te brengen, Voecr daarbij, dat de Tooneel- en lïlijspcitroep hier tot zingen genoopt wordt, en «at zij liet er niet slecht afbrengt. Ik weet niet, or mijne lezers Jantje Yiruly gekend hebben: zoon uit een aan zienlijk geslacht, aanvankelijk 2e luitenant der Infanterie, ciermden 0111:11* lic>-,iin}ïij een lief linbijsrijtooncsl ; later gehuwd met een bomuinelijke en wer kelijk acMensv.-aardigöCnlomhine met wie hij het interessant ste en avhstiek-to echtpaar heeft uitgemaakt, dat ik gekend heb. Hij mat niet, meer dan rniia 5 voet, maar was nitmuiitcnd op den dopten r. u op den r>ro::. Ik hel) het. £e;ioep;en gehad snhsrnicu 0:1 bfitonnccren van hem te Iccren. Dit Jantje Viruiy was, de laatst o '',0 jaar van zijn vrolijk en edelmoedig bestaan, finb-ontvanger op verschillende m'ensplaatsen. en had daar, ouder gw.-oontc, de. kennis gemaakt van :il d;: kunst.onaarstroepen, die tegen Ivt f;e;7.c;-ji der kevuii.isen, ons landhimiankomca. En uit Jantje nu. en hier \vi; 'K: ik op komen sprak mot soo'n goos) irifl en in zoo'n bevallig argot va:i par.r^.rij.ler.-s clowns, koorddansers, bcrkulen, allerlei soort, van ak rob ar en, .;a cultirabankcn, dut langzamerhand de grenslijn tusschcn <ïezf; pymnasUi'i en toonc'/lspelers wec'iviel; en d;-. t waïroer aardig om te hoorcn. ]\!;:a;d p; av!.ie3'en v;vn den lieer Van Lier namen dat begrip van gelijkheid no.^ niet zoo spoüdip; over, en :t \\i\s duidelijk to zien, toen Mei. Kielil r.ls c/;i(n?on;:c/tcn-zi'j^ci-cs, de Heer Bigotals iiericuul fangcerde, en ook dn Hneurgeüs voor liefhebberij iunsn r«/(' r7if;,/?.;.vJ :;! objoki.icf behaivlelden, en volsiivkt, oi.trailcii, dat zy tl' niet wilden doorgaan voor de avtisiieko personen, die zij afbeeldden, ik kan niet nalaten te betuigen, dat de genoemde kunstenaars en I\; w. All//' 'i;t, de lieer Dekker, ca do lieer Joseph van .-isr Kich zeer f;oed van htr.nirj faal; hebben gekv/etcn. Do andsre rullftii werden insgelijks goed ver . ?-.; \ K::K\Ïzijn te oi;bcd«!Jend om er in :t bizondcr Kieluing van te m.;..cn. lic vermeld alie^u nop; den lcor Unygrok, die, in volkoffi'.-u roc iooslicld, ccn Pauopticum-Turk gemaakt beat't. De Vovccniging D. V. O. heef', op Woensdag. 22 dezer, weder c 0:1 a zc;r geslaagde iiitvosrin.?" ge^evoa. Hel Ffor;raiuma bejtond uit : Een kop tlii-e/' ..Jcan-^Iaric" en .,V'rouv:er.tranen," na n 'loop l!ai". f-choon i!c er ver van daan f)e:i Tcrusichorce buiten h M rre;al der Muzoii to siniiej], zal ik mij voor heden vergeaosgen met een v.oord te zerrsen van de ..Toousel-uii voering". Do keuze der drio, uit het Fr,i:isch vertardde stukkcD, v.aa overgeuikIcig; ooic de rangschikking. Men mag het belrearcn, dat er in 't ilolIandM'li nie.t -.«nocp; OOVSJUTIUl;eli)k(.' stukken worden, o:n v.au een Katiuiiaal Tconeol ie kunnen spreken,-?hi'f voorkomt hij on1; ook clc J'.rase bewHci1:;'^, dar. rnnu rr-n Nationaal 'i'ooneel hoc ft, hetwelk zich voor dc.Tsth-M.-p. v:-vandv,'0o:-cen leun. Di'.iseud maal liever bijna gsone oorspronkelijke stukken, dan d.it llao^duifseho mi.-jverstand: v/ ij bezitten twu toonbare Liïltnf:''. <'-=?,. Uollandcr.3, ontbreekt, naar "t schijnt, da i'amatiic'ne gave i\:;:t w 't ui! voering, maar vrat konccpiiöbetreft; maar wij p;edi'a;-;en ons udüook niet, a's-of wij die gave hadden. Bovendien wij bezitten enkele! tooneelschrijvors; en dia zich hebben kunnen staande houden, blinken st-jrk boven de Duitschers uit; maar, in de tweede ylaats, %vij aïsimileoren ons, niet de eigeunardiglieid van een eenüv.al-vülk, do beste stukken der buren, en zoo zijn wij met recht ts-vrsden. IJet, oppervlakkige, maar fjccitigo en airnuan'a Tassc de tJir werd viofc geünlnveerd. Ciuiioitf'ct was v/aarlijk goed, ofschoon een weinig verho'hinds.'.'ht. Op don rok van dca E-t/oii VtUedc/iil zonJc-ïi aar.ir.erkiiHrt'ti zijn te maken. Voor Hwinancc spoelde do gracieuze eu geoefende Mevr. B. Wij konKu straks op hare verdiensten te ra;r. Ik kan iiiet genoeg prijzen, dat do IIs,?r v. K. nief; uct domme voor oordeel gebroken heeft, dat ccn deftig burger verbiedt vaerzen of proza op tn KïL'gou in koituuni. Het uit.muntend poüem van Andrr Thcuri-- 1 v.-erd, in (Ie vertaling van J. L. V/orthemi, vor«jcu:te!ij!i uitgavoerd. 2Vc:'>vsv: spr.'ik, vooral ia 't begin, v;at. ougaartikulecrd, en in 't geheel moet r.Icj. A. ich biüondcr oy het duidelijk vormen der klanken toelegden, v.'il ;-:) v::ï-!t(t((ii worden. Do Jcan-BIariv was waarlijk mooi. lij vond den weg