No. 411. DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 11 EET DOODVONNIS VAN JEZUS CHRISTUS. In do kapel van Cassrta bevindt zich eeae plaat van metaal, v.'aaroji bet iloo.J*orinis ?van Jezus Christus in de Hebroeuwsche taal ia gegraveerd. Op eencu U?.ut Vaa den test leest men de opmerking: Kene plaat met. Lelzelfoii» beri'jht is aan ieder van do twaalf gealach'en gezonden." Tjczo plaat wenl jjevoMtlen in de p t ad Azuila io het vroeger Koninkrijk Jwipo's in 12SO, door \vnrklicdoa die bozJ,Q waren eene put te graven. Langen tijd werd zij daarop in do sakristij van een Karthui/tvklcosler in de nabyhoid van jSapols bowaard , totdat y.i.j , ii: eom» houten bus geolotoc, aan de kapel van Cusorta t»u ;:eachenke v.-c-ivt aangeboden. Gedurende da tijden van den eersten Napoleon verkeerd» xjj in groot Bevaar ua-ar Frankrijk gezonden te worden en alleen doordien de paters ;;roote diensten aaii liet l'tausrhe le^mhadden bewezen, werd hun verzoek, do zolclzaivo on merkwaardige pluat ts Cu,tert;i ta laten blyven, bewilligd, Toch wcrJ do plaat uuor do l'ra.nacho Commissie voor tichoone Kunsten onderzocht, do Hobieouwsche tr.vt in liet Fransen vertolkt en do authenticiteit cv van voor zoover mogelijk erkei.d. Volgens deas vtrtaücs is het ?\ocais nu het volgende: onniü, uitgesproken dooi' l'oulius l'iialus, stadhouder in Kedur-Galiiaea, ten oel hebbende, dat Jczns van Na/areth fl'-n kruisdood zal lijden. Inliet Ksvcntieudo jaar van de regeeiicg des keizers ibunus en op den vii't' nu t'.viniigsteu dag »an «ie maand Maart, in do heiliga suid Jeruzalem, toea Haiiuaa en Kaiplias priesters en overpriestera Gods waicni Poniiua Pilatus, stadhouder van Neder-Galilca, zittcado op den reelitcrttoel, ..I. veroordoelt Jezus van Knzarctïi, aar» een kruis ttissuhea twee moordenaars te sterven, omdat fjrooto en ge«iehtif,'o sotuigr nissen uit het volk zeggen: 1. J^ZMS is een verleider; 2. Hij is een tiproennaUer: 3. Hij is efïi vijand van de wet; -I. Hij noemt zich valschelijk Gods Zoon; 5. ilij nocrnt zich vr.lscïiclijk Koning der Joden; 6. Hij is dea tempel Gods ingetreden, vcrgejjcld door epi:e meuigto, dio pülniou in de handen droeg; II. gelast den eers'.en hoofdman over honderd, Quirilus Cornolius, hem naar de gerechtsplaats te voeren; ,111. verbiedt aan alle arme en rijke personen den dood van Jezus te beletten. De getuigen, die het vocois tegen Jezus getoekcnd hebben, zijn: 1. Dauicl Eobaui, l''arizcëi; '2. Jolianncs Zaerbatel. 3. r.aphacl Itobani. 4. Cauct, tichriftycleenlt. Jezus zal uit de atad Jeruzalem geroard worden door de poort Srv.mcy." W. M, . C. F., van belden Laerae, Bn;;j.il and Java. Keporfc on cuiïes-cuHui'e in America, Asia snd Africa te> H. E. the Hiuislor oi tho Colunies ........ ? 12.60 Jloderae kaast in Nederland. Etson va:i r. J. Arenden, oksl v.m .7. T. van Somereu ...... ,......?????.. per ad, 3. Vc Por! t feu m f, n Mei 1883. C'. F. van Kern, Serenades van alle voiken. f'. M. kurascu, Gosdliojpe Itali".an?eae muziek. Wagncr-Concert.. J. J/. /?'.- r. <'. /?'., Duits-.'lio kunst. il/'t-. .'./. o'. L. i*>M Loyli.eni, FranscliG Poëzie V. J', lïtiici' !>"*, Mevrouw Kleino-Gartman, Jack. Londenscue ooneeicaiiseriën I. l.'iz-trlilo, Dramatische Kroniek. Mr. ff. Ccsiinin, Lo lïiüce iJilah. 1'euilletün, A. t>'. AV.-, teiio avcreehtscJie kunstbeschouwing. fpd.laior 9 Mei 1H?5. Berichten cu laedc'.IeeliüKeu. lïib'iogralio dcïe,\icio wetenschappen en eiacto TTctenseiiappen, door dr. J r. }'. ,-f. L!. Cv:, >;>!*?'!. L:t!erkni:iügo kvonielc, deov Wolfyanjf. De Ani^terjauiivhe br.iauwoer, door .int, L. de £'>;>. Bu'j wiasoling. Pluksel. M I L I T A l R E 'L A K \\ N. DE TACTIEK DER CHIXEEZEX. In no. 392 van liet Weekblad is door Bataaf een overzicht gegeven van Ghina's leger-inrichting"; wij wensclieu thans den lezers van dit blad bekend te maken met de krijgskunst der Ghineezcn, zoowel tot betera beoordeeliug van don oorlog in Tonï:ln, a!s tot leering van orts selveii. Ue strategie blijft dooi' allo eeuwen heen standvastig; de tactiek ver andert na elkea oorlog1' is wel eens uitgesproken. Dit mag waar zijn voor moderne staten, maar l>ij een volk, dat yA<;\i sedert omstreeks 0000 jaar in sociale en politieke begrippen krampachtig aan het oude vasthield, is het te betwijfelen. China heeft zich ia zijne verscuillonde botsiugeu met de Eurojieeiche mogendheden, geweren, Krupp-kanonnen en stocmsehepeu aangeschaft; men heeft daaruit afgeleid, dat het zijne stabiliteit in overoude begrippen QU alleggen. Tn den grond is daarvan niets, 't Was een toegeven aan den noodzakelijker drang van het oogenbhk, maai* zijne prineipes omtrent oorlogvoering berusten nog geheel op eens ba.sis, die bijna OCO jaar oud is. Het is wellicht niet algemeen bekend, dat China militaire sehrijvtTc ge had heeft, levende en werkende, omstreeks den tijd van do stichting van Home, en wier werken ginds minstens aooveel gezag hebben als bij 0113 die van Fredcrik II, Aartshertog Kwel en Clauscurt.:. Vau hen, die een diploma verlangen als mandarijn van oorlog': (in China aija cxatnzns voor alle mogelijke ranguu en titels aan de orde van dsn dag) wordt eene uitgebrftidu en grondige keunis diar schrijvers vereiacht. Zij moeten die kunnen uitleggen, commentarieercu, ja genoeg zaam als Keglement van buiten kennen, zoodat men veilig kan aanne men, dat de daarin neergelegde grondregels nog heden gelden. 1) De zoon vau het Hemelsche rijk is buitengewoon trotsch Ojj die hoeda nigheid; evenals de HeUecn alle andere naliün als Ij n f baren beschouwde zoo is ook voor den Chinees elk ander volk barbaarse!», en men behoeft tegenover hen geenc coraulimentcn te maken oi' scrupules te hebben. Dit verklaart veel vaa 't geen wij in hunne oude tactische voorschrif ten aantreffen; wij biedeu den lezers van het Weekblad cenige staaltjes daaruit aan. De beide oudste cu meest beroemde schrijvers zijn Sun-lse eu Oit-tzc wier werken in de vorige eeuw in het Tartaarsch vertaald werden, oni ze voor den overheerschendea stam toegankelijk te maken. Zij zijn voor de militaire beginselen even tooügevend als die van Kong-foc-t^c op gods dienstig en zedelijk gebied. Een der hoofdbeginselen, die zij voorstaan is ds volstrekte onafhanke lijkheid vau den veldheer, zoodra hij het bevel heeft overgenomen. Hoe veel waarde door tiun-tze daaraan wordt gehecht blijkt uit den raad, dien hij den bevelhebber geeft a Jid/'t ran zijn Zfjd wcy te werpen". De bevelen des Keizers werden n.l. verzegeld met een verbroken stem pel, welks ander deel in 't bezit van den veldheer was, om zoo, door wamenpassing, de echtheid van het bovel te kunnen contruleeren. Werp uw ze,ijd weg" betcnkeut dus ongeveer: jYtie/v fjcenc, (tcvden meer nnn." Al bet-tel t tic Kc;.:c>' u tien /inden sltt'i ie, leveren, r.oo g'.j er geen voordel in slet, doe liet niet," is csu ander voorschrift, dat ons herinnert aan den fransehen bevelhebber, die van uit Parijs bad kreeg, op een bepctfilden dag deu 3Ialafcc>f}' te bestormen. Een ander beginsel is: ..verbied aan al ie personen i'J.n Itel leger beri.'hten naar hunne vrienden of }amiïic/i ie zc,ide,n" Daardoor behield ile veldheer geheel alleen het beheer over <ie bericJitca, ca worden de «oo verderfelijke geriiohtun verhinderd tot den vijand o i' tot liet eigen bestuur door töuringen. Met een tierde principe dat openlijk uitgesprokeu ea ;-Js leideüda geduchte in alle voorüchriücu is ingcwevon i;ou do liesch^a/fdc moderne staat moeilijk kuuni-u i;i.jdegaai) ; het luidt: ..'c^icn den -i'^f'nd is ALLES tjcoorlaofd, u'at slrckkwt kan out kent -nadeel, tu:; labrehïicn^ iiriigilisten, ki'ijysstreken, vorraaü, omkoojtiag, tchünding van ovcreeaL-ouisiea, hiuderiagyn van welken anid ook, kortom uiits denkbaars is afkeurens waardig, indien daardoor voordeel kan behaald worden. ..Men mauld de Kanenen der vïjandcnljot, door a- fjc'H G u c r ie. slrijlcert" is een der uitdrukkingen vau Vn-t:.e\ 'ds nleclii.-s het dvd i&rciït -K^'d', is dh v-.iddel O0-1"'' vindt men bij Auji-tzy; beide bevelen bij voorfriuriag den va!dhe?r una zijn doel bij voorkeur te bereiken zouder gevecht. r.Hos minder gaczelttsn gij levert, dca fa nader Jamt 'jij uan de vylwaaklheid." De oorlog is op sicJiseli' een kwaad; gevechten zijn ooi: voor den overwinnaar twocHottiy, daarom, vceht alken u Is (jij niet andere Latii.''' Zeer vcrdïensielffi sijt f/f/, als ge fict sco fcunt inrieJtien dai Lij i/el begin van den aanval een deel van liet Ifytr des v/jands tot u ocetifiüpt. Tracht t\vist te zaaien onder mre vijanden; beloof geld, betaal het desnoods 2), zoo gij daardoor wautrou'.ven en verdeeldheid kunt teweeg brengen. Zorg dat schandelijke geruchten over de generaals uwer tegenpartij ter oore vau hun souverein komen misschien Iaat hij zich daardoor verleiden tot verkeerde maatregelen" enz. enz. Voorbeelden gcnong'. Dergelijka voorschriften vindt men bij menigte. Hunne raadgevingen omtrent de diplomatie ademen geheel denaeii'deii gaast. Mcu kaa eea rijk veroveren zonder er den voat in gezet ts hebben" zee»!; tiun-tsc, .,een generaal moet iju tij.l niet verspillen aan ''t hoofd van ;::Juc Icgsrs; '2} hij kan z j'n land beter dienon, aïa hij zich slechts niet laat afschrikken deer do scaeldcamcu: valschaartl, verrader oi' schurk; het succes beslist." \Vij weten niet of ge 't genoeg vindt, iczer; wij vinden het veel! iNeemt men nu bij uit alles in aanmerking, dat iets wat met de Europeesche ministcriün vau Uuitonlandsche Zaken overeenkomt, eerst sedert koit ia China bestaat en dus niat populair is, dat do onderhandelingen met den vijand gedcelrelijk door de gouverneurs der grensprovinciön plaats hebben, dat ook doze eene groot.o neiging hcbl>en .,de helft van Let zegdl weg te werpca'1 dan moet men zien hausS verbazen, dat het geval van Urie-Létot nog toe alleen bleef staan. Men leest nu, dat de Cliinee.:en gaandeweg aau de voorwaarde vau deu vrode voldoen; de Fraiisehen zijn echter uiterst voorzichtig» daar zij iu Bac-Léeen afsc]:vik\vekkend voorbeeld habbcn. Eene korte herinnering aan dit feit als blijk, dat da ooiiogsraacdarüneii Sun-ize met vrucht bestudeerden. Den Hn Mei 1881 was de wapenstilstand vau 'J'icn-Tsin gesloten, waarbij ouder meer bepaald was, dat de Chincszen het gebied van 'J'onJiin zouden ontruimen. Men schijnt vex-zuiind te hebben deu juisten datum voor dio ontruiming vast te stellen, maar den 25u Juni, dus (i weken na het verdrag meende- Generaal Milloi (fransch opperbevel hebber) hot oogenblik di':;':r, om Lanysun van de Ciiinzesen over te ueman. Hij zord daartoe ecne colonne van 700 man uit, die echter bij Bac-Lc, (lid K. \r. ten '/.. Yvr. van Laiigson) eene zeer sterke Chineesche macht aantrof. Uu bevelhebber v/eigerde terug te gaan en viel de fransche colonuf) met zoo groute ovcrmueht aan, dat Kij rnet zwaar verlies moest aftrekken. Hoewel niet ontkend mag worden, dat eeu deel der schuld van dezen aanval ook op den bevelhebber der fransche voorhoede rust, bewijst toch dr aanwezigheid van 10000 Chineezen op dit punt, dat het sluiten vau een verdrag niet Chiua nog geheel iets anders is, ilan hat uitvoeren van de bepalingen daarvan. Zooals meu weet, barstte de oorlog ten gevolge vau JRac-Lêopnieuw uit. Frankrijk eischte 2uO millioea francs als schadeloosstelling en stelde Augustus als ultimatum. China- liet dien termijn verloopeu en kwaru toen met andere voorstellen voor den dag, bleef den bevelhebber bij BcicLédésavoueeren, maar maakte ook geene aanstalten om het verdrag van Tien-Tsin uit to voeren. Uit het voorgaande blijkt cenigszins lios omzichtig FranJcrifl; heeft moeten te v/erk gaan iu zijne onderhandelingen, en hoe gevaarlijk het is niet China als met eene Europcesche mogendheid oorlog ts voeren. Bij een volk, uit zooveel verschillende elementen samengesteld, moet meu groot onderscheid maken tusscheu de troepen, die bij verschillende .gelegenheden tegenover de Frauschcn stonden. Het meest krijgshaftig zijn de Zwarte- en Gele-Vlaggeu, sedert jaren in voortdurenucn strijd met do geregelde troepen van China en Annam. Zij zijn in den rcgul slecht gewapend en maar gedeeltelijk van vuurwa penen voorzien. De geregelde Chiuccsche troepen aijn goed gewapend, hebben echter veelal eeu icstinctmatigen afkeer van vechten en worden aangevoerd door bevelhebbers, die vau offensief optreden geen begrip hebben. Waaneer zij vau hun groote overmacht niet zeker zijn, vallen zij uooit aan, tenzij zg het kunnen doen uit eene hinderlaag, en daartoe bood het oorlogsterrein tusschen Hanoi' en de Chineesche grens ruime gelegenheid aan. Met andere Oostersche volken hebben zij gemeen, dat aij bevreesd zijn voor omtrekking; de zwakste troep, die er in slaagt hunna flank t» bedreigen, noopt hen tot diin terugtochtIn de verdediging zijn zij vrij sterk en maken een goed gebruik van allerlei terreinvoorwerpen, die zij met oordeel weton te versterken door primitieve middelen. Ecu terrein, dat uiet versterkt kim v/ordea, varde'Iigen zij iiieU