Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
SSo. 411
Hunne artillerie is slecht; zelfs hunne Krupp-kanonnen hadden weinig
?uitwerking, daar de Chiueezen weinig of niet corrigesrsii; dikwijls schoten
«ij slechts met losse kardoezen, eu meesttijds in den blinde. Vele hunner
granaten sprongen niet.
Hun infanterie-vuur is belangrijk beter en tot op GOO 51. zelfs goed;
hoewel hunne geweren en muuitiën van de racest uiteeuloopende modellen
zijn, weten zij toch, achter een wal of' andere versterking geplaatst, hut
terrein goed met hun Infanterio-vuur to beheerschen.
Zij zijn zeer geoefend iu de kunst om den aanvaller op te houden door
telkens nieuwe punten te bezetten ; de aanvaller moet zeer voorzichtig
xijn niet te haastig op te dringen, daar de Chineezen, zoo zij de over
macht hebben, er zich op toeleggen, bom in den val te lokken.
Al hunne versterkto steden hebben citadellen cu hunne versterkingen
meestal eene soort van reduit; voel nut trekken zij daarvan niet, daar
2ij meestal in, den naclit die reduits ontruimen, als do hoofdenceiutc ge
vallen is.
Zooals reeds werd opgemerkt, beschouwt do Chinees don Annmict als
barbaar on bestaat tusschen beide rassen een haat. die dikwijls aanleiding
gal', dat zij elkander op gewichtige oogenblikken in den steak lieten, ja
zeli's onderling vochten. De bevelhebbers zijn van elkaar onafhankelijk en
het centraal gezag, zoomin dat van den Keizer als dat van den opperbe
velhebber, is machtig genoeg om geregelde samenwerking te verkrijgen.
Blijkt uit deze weinige aanteekeningen, dat do Franschen in Ton kin,
tegenover de vijandelijke troepen, geen al te zware taak hadden, dit kan
niet gezegd werden van het klimaat en het terrein. Deze beiden maakt on
de Toiikineesehe expeditie tot ccne hoogst moeilijke- onderneming nn
rechtvaardigen ten volle dea lof, dien do bevelhebbers den t loepen bij
herhaling hebben toegezwaaid.
Een enkele blik op de kaart overtuigt, ons. dat liet water een
hoofdfactor is bij de oorlogvoering in de eigenlijke Delta, liet i; een alluviale
streek bij uitnemendheid, dooi- welke <jrs rivieren mot ontelbare armen o a
spranken in zee vallen. Daartussc'ien liggen uitgestrekte rijstvelden, een
groot deel van het jaar gcmundceru; de zeer spaarzame wegen in dit
typische waterland ziju smalle, glibberige dijken, slacht, onderhouder!, cu
van tijd tot tijd voor den iilotsclingcn aancii-ui'g vau w;i.t?r !?/:'.vij!:e;:'io.
Gedurende den tijd, dat de rijstvelden br^i-oeid zijn, is iict ien,;in :?:<>,>
bedekt, dat msn gcsn 100 M. van sieh al' kan zi-.-ii en i au de;e om
standigheid maakten de Ciiincezen bij huun
veelvuldig gebruik. Meermalen krtuUlon sdi<
kolonne verliezen zonder dat het gelukte ook slechts a vijand te i:i-.-ii
te krijgen. Vervolgen was ia dit terrein nier, mogelijk.
Hot regent in Tonkiri 8 maanden \i,ii bet ju^r en zo'fa ;;!s het lüct
regent heerscht er, gedurende de mor:';ou-:u-üii, eer.u uiten/t vu':!:.:iru
;,':.mosleer. l*e winter duurt van November tot, April; ;..;ej;ircnde dioa ti' i
is do temperatuur in het laagland van 1!2 to' '2-'i ' (J; iu ilcii zjiuci stijf,'t
deze tot 35" a. -13" C. In de bcrgstreek tui -N. der eigen!ijko delta VI-JL.-.'U
hot 'a nachts.
Tot de ergste vijanden van den soldaat behooren legioenen mushiatcn,
wier steek den man noodzaakt ook gedurende den nacht schoenen of
laarzen aan te houden. Wio do onvoorzichtigheid begaat >;ich des r.achis
Baar Europcescho wij-jo te outldcsden, heelt dcu volgenden d.i.L'. ion
;-;evolga van den steek dier insecten gezwollen vootcn en kau niet
HUU-
I)o inboorlingen onderscheiden het terrein in ..'hei /'?/,.;<; 'vjr ;;;';< -;'"
tm het -dand wnar men niet est", waardoor 2 ij de vimhtUiro luavd ;!d.:j
en uo weinig oplevercndo bcrgstreek veryfaan. /'-.'Oilr-', do tr').:p z'ch iu
laatstgenoemd terrein beweegt, moeten elle loveiiuHKuhleu wor'scu
;>'i.:igevocrd en dat wel niet koelies oi' op o::e'^,. ]!,i;t.u:eeu zijn :^;o w.'iui.
bekend, dat in liuuoi eene stad van lOU.CUO iiiv/uner,.-,, slechts n
rijtui;;' was.
L11! weinige wegen veroorloven do Inleuiev::; lioog^tcns den niiu.scU tnct
verdubbelde rottcu; du cavalerie beweegt //: ei met tv/eueu of i.rjt ce:'.t'!i
en de artillerie kau slechts voortn!.!;un:cii. v. .luueer de be eiiin:: voort
i:rend medewerkt om te beletten du,'; de r;i,dercn iu den driissigen badtm
zinken. Slechts zelden i egt oen troep 4 K. 31. per uur at'; r.ilülcriu ge
woonlijk niet meur dan 2.
Zeer dikwijls mout do troep eeuo riïicrspiT.iik oi' l;eek dcoru-ailên,
waartoe men schoenen en kousen uitdoet, ric-.vj! a u d ars bij do trrootu
warmte het scbooinel tcrjtoiiJ onbruikbaar ivordt; do soldaten viiidci: dau
een nieuwen vij^tn:! iu den vorm vin de bloc'lzi'i.vrs, die b<i nu-Ki^to iu
de ondiepe wa>,vvn iuizen. Zeer dikwijls ook kwam hei voor dat <b
trcep awcmmonde do rivieren ruceat ovcrtrekk-u om düarna weer
ondr-hoogs temperatuur to marahccreu. T>s beste wegus van vervoer ;-;ju
do waterloopan en rivieren; liet, is echter volstrohïniet ;-e'cer, dat ui-.-u
op do bestaande waterloopea rekciiSn kau. Xooais in alle strel'.c:!, \v,:;ir
het bergland dielit aan do kii.st bi;U «ijn di; rivieren aan ploia:éiitge;i
was en snelle daling ondei-hovn.,'. Lei; \a;,'crloop. <i;c iiötïen ,:iet e;-!i
vaartuig is gepasseerd, ligt wellieht nicr^eis droog. 3ieu iveet dun ook,
dat gedurende du iiiiilniriug van 'J. :!^i;-(^:tn;i, tüivrcvol^e vim deu lag''ii
l'ivierstand Je communicatie 'eliyel \v,",i ;U'i cbrokeiï.
Ucdureiido den drogen lijd is het bijna oninoi;eii;k oorlog te vosren
of iets to onderufinen. Vijl' iiut.iude.'i van bet jaur ia <le troep tot wer
keloosheid genoodzaakt cu dezo iactor mag .liet uit. het oó-r wordei'.
verloren bij de ov;.Tvro"h;:r, dat (L; inaüo^ivres (ó
algemeen niet hot l:ei:.ue:-k van her, ..é.hiu i'r^n^us'1
(Jedureucte dat tijjjx.-rk vervceit i.ieli de tj-oeii <
klimaat en eon gcvaa'-lijko vij:u;;i i-; düiuit; uil ri
(arak) d;e Eecr gorüairkciijk to verkrijgen i.: en (ie
zieliten, hüoéiUakoüji: koh'el; en ilv/.s-,u!c;-i" vuuri.ose
Vüeg daarbij, ii;:t '. ..-accli.il iUseerde rü^J'.'uc;!/ i ??;l>c
en nacht do Fra!::-;-!!;; tj-oej.f;!! <iiiiri;):'>:i: : ee:: nie'
daarom niet, ininélLT ai'n;at'e;:a ^!eiee; v.'-:i turril
vooral in de 'jci-r?;rt .;h, ;u,n uo ercie vau ('.--r; ii;;g. S\"i--> . r eene !,»'<.!u<;d >
begaan heei't en vrtest niet iie j'^'üi; iu uauviviing te iic-rjcu wordt l
roover en moordenaar.
Gelukkig voor do Fransciien trekken de geregelde Chineesche troepeu
zich uu tengevolge der aangenomen voorwaarden terug. Toch
zal het wellicht nog geruime» tijd duren, eer zij zich in het rustig bezit
hunner nieuwe kolonie kunnen verheugen. Het is ecne beaitting die hen
waarschijnlijk op den duur nog vrel onrust en zorg baren en zeker nog
vele 'iiiUioeuen aan geld cu veel kostbare menschenlevuus kosten zal.
C.
1) Gedeelten (Iczor werken zijn in de vorige oouw in het franadi vertaald door
dcu Doleerden Jexuict f'. Amit:t, die jnour dun 10 jaren aan hot hof van CkiiiiÜLOuv
bracht. Hot werk is zeer zeldzaam. Hot hier vermelde werd hoeflzalcelijk
getrolikcu uit ecu wcrlije van Uuiuuel O.'iilviU'Jii, irauacii uiiiltair atl.ivUe bij st hof
van l'cl.-ii>i/.
u) ^Yij cursiveoren,
OVERZICHT VAN MILITAIRE AllTIKELEN' rj DAG15LADEN.
De Inspectie van het Militair onderwijs. (Dtcj/jlad de Amsterdammer,
?20 Maart.)
Militaire overdenkingen door Vuurpijl (Duyblucl de Amsterdammer,
'IC, Maart.)
Mog eens de reserve-artsen door Dr. M. W. C. Gori. (Uandelsllad
27 Maart.)
Reserve-artsen door X. (llnnddslilad, 3 April.)
Dienstneming bij bet .Indisch leger, door eeii Indisch officier (Dagblad
de Aniaterdininnr.}; 3 April.)
Door famsnhanof ki-acbtig. J b r. J. II. P. v on Sehmidt au f
Alt e, n s t ji u t, gopcusiouncürd kapitein ter zee (N. r. d. 'Dan, -l April.)
J let ucgr.iicnt Grenadiers en Jagers door P. ('D'j'jUad de Amsterdammer,
-l April.) '
Dibliotheek voor officieren. (Ui-t Vuüwlarrf, l (i Ajivü.)
liet dr;:gen van wap^nf bv.iteu fh\-nit. (lLet Vudci'L'.nd ?}.'."> April.)
ililitüiru Uvervknkingcn oor V uur p j i (JJür-Uiid de Amïlerdam-.ucr,
21 April.)
I.V.iv.vri.lm'r.-g duor Mars. ('llm-ïcl-sblud 22 April.)
N.!!'.'.- aaiilei-iiiig van d*.; iMrine-bogrootiag door Isauülus.
(ILinJ.dsII' J. :>'. A pril.i
i!:: J.!(jj;'J-jr.r.-j;is voord'- ii!(';ir.i:cnu te KiMipni). (.%r. "). d. D:'fi: 27 April.)
J;ii;i;-i;'e t?. :i'r.:id, -n «io'.r.- UataaJ'. (H"jl^id <':? Ai:is!-i\hum?c.i-:}
lien i!?. >ehï:.;-I;einh,ti;:g door Ciünlre-iux, (D'.i^jls.d de Aii:t>lcïd:tiit/!t:ï..
',lj AP!J.)
I 5. f, K 'W'
rie.liTEi.LiXG VAN KEN KIJilNLN liLXAS^LIl.
t, il llCl L'^>''.! il'S:'h, Huil .* U'ilONc'I
l') !>rj;.ven, t;: \rn'::r u:inbl M'.'cstcr uinul u.u !;o-,v;iL!i>',-luis\d Iiiic!,
tiüi. iüj o'.'jr de (!'jc'-.vou:vi'jii zou vi^^on, en d:;:.i.;",T;.'.n \\'l:l i:';
uiciiii.:ri:!;ii :>l.
ilvii uügoiibii'; icnl ik u r over ^Cilarlil, OiKc;tc!ijk f. o !;;a' f, o
koniun, ui n (c hunaei) .--.pjbciion. d was builen zo-j ickkur \vuj'!)j,
do !i::h', '.vi.is ;:oo ii^Mor, zoo L!au\v.
<K>k hoi.'i'do ik ;iari dcu /.'jout van het büsdi do niecrien Huilen,
en i M do \v^i v.-in n'n[tGrs, u'.'iilcr den iwutziuigüioleij, c:icrcecrdcn
ue i'rüiöiG'jhe suldulon.
i).(L ;i!lcs lokle my vrij wat meer da» do droge rebels der do
lwoonk'u, ducli ik iniïdo krachL dov vci'lciuiny \veci'cUind Jo
b-ioC:?. 011 liop i.UI (l li;\(\l' ii'jhyül.
Toen ik J:ul stadhuis vooruijrcliooi, zo^ ik nient;!-!^;]) slii.^Uia!)
voor !;.;l ':ooie aaiijilukbcrd. Doch scdurl t'.vco jjar \VLU'cn on?
hwi'Oj) aiSo e!-j.i.-.hi.u tsjdin;.^vn verhield gcvVuruen, zuuais du vei'oro:]
vold.ï.ljj.ioii, du iiui£xoi:!üi::;üi ca de orders von dea coüKaüdunt,
die xe o-is op dozu \vij.a-. !er kenüis liracJil. ik rcüdu di;.-> m.-jüi1
donr :;h:!. de ^daehlc - »\Val zeil er nu Avoci'aün de h^nd u-cxeu."
Vci'v..'iji i'; iX'ldei' de !i2:>ï:k!, ove;viak, i'ien VViielita, do iind, die
i u i::, /ij:i ie:;i;iyn;';en het j'üiiphikbiiio!. .sionüto leüCfi, mij na :
;'ii.ja,t je Pü'ar nivt >;oo, jonec;'!, je zuil tCi.'h ailijd nog vroe;.:
jfOiiü'-o: op ?i;hoo' koüien", lic Jncht eiircülijk, dat Lij mij voor dun
Lick i.'ielii, on l:o!ue lüaar door, loidal ik gciieei buiien adem hel
pk'iiilje voor school Lercik(e.
'.ieivuüidijk iieer.sciif.üei- vóór Lel beuin \'un de ie^ ecu
hei(ïe!:s:-h !(;ve:i, da', i.ieii le-t op ^i'au1 kou hoeren, oen ;:e:irui=eh,
veroorzaakt door het open on dichtgaan der !e:;e;?aai::, en liet
duur nile jon;.:;e;js le;;eii.jk overhiid opze^^en der le.ssoo, waarbij
vij dan oüz;; uoi'eii loü.siopïri oifi beier lo kuniaMi ieeren, en
daa!iüs;~(.hen de KVY;UV. liniai'.i van den uiooilci', (iie iol ;liito nvjanclc.
v^liil,: een i)eei;ev.
ik ;'c'aj;iuO op ai cal ! n.vaai om 0!iec;de:; lüiia J;!,.VL- ie kunnen
Lei'i'.i^-1!?. ;a;:r dieülii'.-r:^;vl ?',-;<; ;iiifi.ï;'lil ak' op 'n Zu;id-iy.
Uaor r.i upenstüujule vc:i;ici' za;; ik de aadero j>.!p£êns ai op