No. 411 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. .kaakjes (niet-amsterdammers spreken van evenveeltjes) en dronk een kopje koffie. Kom daar nu eens om! Als men tegenwoordig des avonds bij vrienden of bekenden gaat doorbrengen, aanschouwt men louter pracht en heer lijkheid. Ossenhaas a la Jardinière, zalm, kreeften-salade, blanc-manger en hoe al de dingen verder mogen heeten, ik ben er nog lang niet van op de hoogte zijn in overvloed en heusch en niet, gelijk in den Haag wel eens het geval is, in carton aanwezig; allerlei soorten van fijne wijnen en likeuren streelen het gehemelte, de fijnste sigaren van Hajenius of Reynvaan worden aangeboden en wit gehandschoende knechts of' mei den loopen, met onnoozele gezichten achter de stoelen der gasten rond, alsof zij die louter voor hun plezier bedienen, terwijl zij toch niet zoo onnoozel zijn of zij staan, bij het vertrek der genoodigden aan de huis deur, houden do hand op en kijken heel verachtelijk wanneer iemand niet minstens tien stuivers geelt. Die fooien-geverij, 't zij en passant gezegd, is ook al een veeg teeken dss tijds en wijst op wederzijdsche opbofferij; iii vroeger dagen liet men zijne gasten niet betalen alsof zij in een restauratie gesoupeerd hadden, de gastheer liet de vrienden en vriendinnen dan persoonlijk uit, bleef een luchtje op stoep scheppen, terwijl moeder de vrouw de tafel opredderde, maakte een praatje met den nachtwacht over het mooie weder en ver kneukelde zich over het feit dat hij, met omberen, zeven stuivers had verdiend. Kom ook daar tegenwoordig eens om! In onze dagen moet men om tevreden te zijn, evenveel guldens verdienen als men eertijds stui vers inde. Mijn uitval tegen de fooien-geverij zal u wellicht doen vragen: Maar Jan, geef jij dan nooit fooien als je ergens op visite bent geweest;"" Na tuurlijk, mijnheer de redacteur, want ik, Jan Aquarius, bc,u een kind van mijn tijd en weet dat i!c mij slechts bespottelijk zou ranken, door tegen stroom op te roeien; dit neemt echter niet weg dat ik mijne stem tegen het misbruik heb willen verheften. De kleeding onzer dagen: Neon, maar daar zou ik een boekdeel vol over kunnen schrijven. l)e inauncn maken zien, als ik mij niet vergis, in vergelijking van vroeger, niet aan overdrijving schuldig eii het komt mij zelfs voor dat zij nog matiger in hunne eischen zijn geworden, wnut zij koopen tegenwoordig, waarschijnlijk uit zuinigheid, in confeetie-magazijneii. Maar de dames, groote goden, wat takelen die zich toe en wat kunnen zij er kakelbont uitzien; zij hebben tweemaal meer stof aan liet lijf dan uoodig is, en met de lap goed die voor sleep en tournure wordt gebruikt, zoude men best een arm huisgezin in do plunje kunnen stoken. Vederen ea kant, zijde en atlas zijn tegenwoordig schering en inslag en 't katoe nen morgenjaponnetje en 't neteldoeksche robetje der mama's en grootmama's, zijn legendarische zaken geworden. Eene tourmire, waavop men eene partij quadrille kan spelen, eon hoed, waarin ean paar vroolijko jongens een watertochtje zouden kunnen maken, laarsjes met hakken, zoo lang en spits dat zij als boorwerktuigen in den Mont-L'eais hadden kunnen dieuen, moeten toiletten helpen complcteeren, die heel mooi en heel kostbaar kunnen zijn, maar een schreeuwend contrast maken met den eenvoud van vroeger dagen. Eene zaak verwondert mij nog maar, en dat is dat er nog geen mode voor de vrouwen is bedacht, om zich een gat docr den neus te laten boren en daar een ring of ander voor werp in te dragen! Die mode zal echter nog wel komen en dan zal zij wel gevolgd worden ook, de dames zijn er Lest toe in staat; zijn zij niut al mal genoeg om zich gaten in de ooren te laten hakken V Zal ik nog spreken over onze kot'iiehuizen en schouwburgen, over zomeruitstapjes en had-reizen, over dure sigaren en velerlei dingen van weelde? Neen, ik zal liever zwijgen, want ik zou mij zul ven en anderen erge ren, maar toch kan ik niet nalaten om uit te roepen; l£n dat noemt men nu slechte tijden!" Het zou mij niemendal verwonderen, mijnheer do Redacteur, wanneer ge tot u zelven spreekt: Wat is die Jan vandaag aan het phlosoplieareiv'! wellicht ook zegt gij: wat slaat die jongen door"! Maar zie, mijnheer da redacteur, ge moet niet vergeten dat ik ook :üeeu jaarije ouder word en eens degelijk in de wereld rondkijk; bovendien moet ge niet uit het oog verliezen, dat ik nu en dan eens overweeg, dat ik ook wel eens tot een huwelijk zou kunnen komen, en dus uit de oogen dien te zien. Maar brisous Iti dessus, zou pa zeggen, van wien ik zooeven oen schrijven ontving; hij maakt het oppfrbest, maar schijnt zich met. abstracte zaken bezig te honden; hij schrijft mij ten minste dat hij in Amsterdam een, Luftkur-heilaustalt of in de lucht zwevende badplaats die aan ballons hangt, wil stichten. Heel geheimzinnig vertelt, hij dat hij al een terrein op het oog heeft, waar hij met het gevaarte wil manoeuvrcaren on dat men, binnenkort, zekere gronden op onbegrijpelijke wijze i:i waarde zou zien stijgen. Ik heb werkelijk dergelijke stijging waargenomen, maar weet niet of die met pa's plan in verband staat. Als ik wat nadcrs hoor, zal ik u natuurlijk inlichten. Alvorens te sluiten moet ik U toch eens warren of de vreeselijko karren die tegenwoordig in Amsterdam rondrijden, niet op andere wijzen dienden ingericht te zijn en op andere tijdstippen moesten rijden; de zomer nadert en wellicht een onwelkome gast uit het zuiden ook, wat niet te wenschen'is, maar dan is het tijd schijnt het mij toe, dat er verandering kome; gelijk de toestand thans blijkt is de vraag gewettigd ; ..is er in Amster. dam iets akeligers, vreeselijkers en afschnwelijkers denkbaar dan die karren '.?"' Hoogachtend, UEd. Dw. Dienaar. Jan Aquarius. Met bevende vingeren heb ik mijn schrijven, aan U mijnheer de Re dacteur, heropend, om op de vraag, aan het slot van mijn kadetje gedaan, het antwoord te geven: ja er is iets akeligers, vreeselijkers en afscauwelijkers in Amsterdam!" Die ervaring heb ik opgedaan, aan..... een politic-bnreau, waar ik, o, pa! pa! een nacht heb doorgebracht; nog knikken mijne knieën en mijn brein is verward, het schemert mij voor de eogen en ik weet heelemaal niet wat er met mijn neus gebeurd is, en of ik die nog wel heb. Ife kan thans schrijven en eerst moet ik op mijn verhaal komen; de volgende week vertel ik u uitvoerig wat mij overkomen is. UIT HET HAAGJE. XXXI. Na de nieuwste vredesberichten uit Londen en Petersburg, weet ik al geen gewichtiger nieuws hoewel 't nu ook alweer tot het ouds gaat beliooren dan de opening der Passage in Den Haag, en ken ik inder daad niets schooners dan die Passage zelve, of 't moesten twee zulke Passages zijn, een weelde die we ons vooreerst nog wel niet zullen veroorloven. De kranten zijn er vol van geweest en ik zou er dus met goed fatsoen over kunnen zwijgen; maar, ziet ge, de omstandigheid, dat. ik eigenlijk geen krantenman in den volstrekten zin des woords ben, namelijk noch redacteur, noch verslaggever, noch correspondent, een voudig maar een causeur, welk woord ik tot rog te3 niet vertaald heb gevonden als keuvelaar", zooals 't eigenlijk toch behoorde, dis om standigheid, zeg ik, noopt mij er niet over te zwijgen. Iedereen toch weet, dat op den offieieelen verslaggever een er krant allereerst de plicht rust, zich te plaatsen op een objectief standpunt; want de kranten-lezer wien 'torn nieuws en feiten te doen is, geeft om de subjectieve beschou wingen eens verslaggevers weinig of niets. De keuvelaar" daarentegen neemt liefst een subjectief standpunt in; dat is niet alleen zijn recht, maar 't is ook zija kracht, anders is hij zijn naam onwaardig. Daarom, dames ea hoeren, verzoek ik u beleefdelijk den ondergeteekende te volgen. Nu moet ge weten, dat we hier ui lang vooruit waren warm gemaakt met de beloofde plechtigo-feestelijko opening der overdekte winkel-galerij, zóó lang vooruit, dat ik eindelijk weer aan 't ai'koelen ging en in e zelf begon te verdenken van hoegenaamd geen merite to zuilen doen om ean toegangskaart machtig te worden. 11; dacht op mijn gewone wijsgeerige manier: Do speeches het voor naamste; waarop zulk een feest-plcehtighoid neerkomt zal ik waar schijnlijk toch niet kunnen verstaan; laat de verslaggevers, tot wier taak het behoort bij dergelijke gelegenheden hun leven te wagen als er niet voor een uitgezocht, veilig plaatsje voor beu gezorgd is, laat die verdienstelijke en zeer gewaardeerde mensehen zich als naar gewoonte van hun plicht kwijten en dan leest gij 's avonds van den dag der opening al het gespecch, dood op uw gemak, in de krant, en den vol genden dag, all het nieuwtje alweder van de Passage begint af toraken, dan gaat ge haar doodkalm on zonder direct levensgevaar bezichtigen. Ik geloof dat dit verstandig geredeneerd v/as, hoewel ik 't alleszins raadzaam oordeelde) niet deze verstandige redeueerirg niet voor den da» to kernen bij mijn dames, die zo allicht heel dom, althans ver van fraai zouden vinden. Dat is alweer wat onze kullunnel het standpunt" noemt. IIoo 't z;j, zeker is 't, dat ik hoegenaamd geen moeite deed om de kaart in i[ua\:s;ie maclitig to worden, terwijl ik met ecu jezuïtisme, een grooistaer zay.k waardig, den selrju aannam als deed ik bet onmo gelijke om er een t.e veroveren. Ik was al tamelijk gorust, dat de Passage met alle mogelijke plechtig heid en geur zonder mij zou geopend worden, toen ik, op een dag thuis komamlo, door mevrouw Pasquh;o met, een van vreugde stralend gelaat, weid tegemoet getreden, terwijl ze een tamelijk grcot envelop zegevierend in dn boogie hield. Yv'annecr tien thuiskeerend echtgenoot op zulk een ongewone wijze door zijn alter ego wordt ontvangen, is hij eenigzins gerechtigd, zich iilu-riën te scheppen over een onverwachte erfenis, of iets van dien ;uad. Dat ik dus ecu ietwat lang gezicht trok, toen 't mij bij onderzoek Llosk, dat bet veelbelovend brïef-couvert enkel en alleen bevatte du uituoodigings-kaart die ik, om do waarheid te zeggen, m c r: r omloopen dan nageloopen had. Ja, 't was zoo: do lieer Panquino werd uitgcnoodigu .,du opening der Passage op Maandag -l Mei ISsfj, dos namiddag t.o txii ure-, mot zijns tegenwoordigheid te vereeren''', Textueel, mijnheer. Met dames''. 'I'veiieens textncel. Ik kreeg dus tegelijk liet \vibuj3enl vooruii.zicht van een dozijn dames, kennissen van mijn dam M, te mogen begeleiden. Het getal was edclmoediglijk gelaten ;ïdi,-;ei\;tion of indiscrelion der rjenoocligaen. Nu zou ik voorzeker de wijsgeer niet zijn, dien ik beet voor te stollen, als ik mo rint niet gelatenheid in mijn lot wist te schikken en ia dit t'eval wist ik zo-U's de philosophie ver genoeg ie drijven, om mijn overgelukkige dames door mijn verheugd gelaat diets ta maken, dat ik den onbekenden kar.it-zender, die met bewonderenswaardige scherpzinnigheid mijn adres iiad welen uit te vinden, terwijl 't nier, in net adres-boek staat, innig dankbaar v,-as, terwijl ik ham in stilte hartgrondig naar de man wensclite. Zoo toog ik dan op Maandag den 5deu Mei, omstreeks half-ccn, om niet te laat te komen, met ir. ij n dames-stoet i iiideacrciion, naar het Buitenhof. Hoewel 't n bekend is, mijnheer tle Redacteur, dat Pas<juino do menscheu en zaken liefst van den ernstigcn kant beschouwt en zo even ernstig bespreekt, 311 beoordeelt, zijn er toch lieden die hem beschuldigen dat hij niet altijd een gepasten ernst weer, te bewaren, ja zelfs, dat hij zich durft veroorloven nu en dan mot een zweem van spot over iaagsche toestanden en [Lngseha dames en hoeren to spreken. Hoe "r, uu aan te leggen om zulke kwaadwillige oi' ei'gdenkciidc menscacn ;iuu i verstand to brengen, dat ik in allen ernst, terstond bij den eerstan .aanblik, de Passage voor een sieraad der Residentie heb verklaard? iui, als za mij niet willen gelooven, kan ik 't. niet helpen, maar ik zeg nog esns: de Passage is mooi, zeer mooi zelfs, en strekt, den Haag tot eer en sie raad. Trouwens, Mijnheer, als ik anders sei, zou ik met mijn oordeel vrij wel alleen staan. Als aangenomen regel geldt, dat de opening of inwijding vaneen groot werk oi' een tentoonstelling geschiedt a!.s 't werk nog niet klaar is;'r zou dus hoopst, onbillijk zijn geweest, te verwachten dat de opening onzer Passage op dezen regel ecu uitzondering zou maken. Zij deed heïciau ook bspaalcl niet. Da meeste winkels waren nog ledig en onvoltooid ea