Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No, 413
Neem dan gedachten,
Niet al te verheven,
Wijsheid van 't leven
En schoon der natuur,
'Voeg daarbij gloeiend
Een liefde in liet Zuiden,
Woorden die luiden:
Zacht, lieflijk en teer.
Laat d'ingredienten
Dooreen goed verwerken.
Ras zult ge merken,
't Produkt smaakt naar meer.
CORRESPONDENTIE.
H. H. Hor artikel, getiteld: Lage-sluis-poëzie, (niet van Prof. A. Tli.ï, komt voor
ja No 373 van Zondag 21 September; 'm No 079, van 2ondag 23 bomt een srtikwl
itfor, hetzelfde onderwerp besprekend, getiteld Bnigverciering'' en onderteekend
A. Ta.
EEBATA.
In mijn artikel over Cruellr. Eaigme is een drukfout geslopen.
Er staat op een der madonna's van Da Viiicï', Dit moet zij a Ln'»l,
A. Cooplaadt,
BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN.
In do serie Mannen fan Beleel-eiu's, Eod. Dr. E. D. Pijzol is ala ashtsto aflevering
ferschenon : CV.r, Th. Afaniwssn, door Dr. J. Woltier, Too^Iecraar r.an de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Uitgave van Tjeenk Willink ta Haarlem.
Gfeelioon Eel-Ami van Qtiv de Manpassant, nog steeds als feuilleton in de Gil
Bias voorkomt, is het werk reeds ala Ixx-l-'leal bij I'.nvard te Pariji uitgekomen.
Qeoigt» Duroy, <3e hoofdpersoon, w iemand die van al!e omstaTi'1'sIietU'n «vet
gebruik te maken om aicli te vorhefl'en. Do vrouwen aanbi-Jdos hem, u-\ hij
beschouwt KO eenvoudig ala de treden van een trap dia L e m tot liet dool xijner
Wensehen kan brengen.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
Parteffiilile, 23 Mei.
Nederlandaehe Tooiiljunstenaaravereerigin». Uitvoering der SeUöpfurig" te
Breda. Concert Sikar. A. P. De H<,!!an(lsel>o schilders op den rar'jsclieu
Salon. Het Werfhcira Album. l)i: A'. />'?./.";. Uit don Patj-i(>iieati|d (Do Pa
triot S. H. SwiWens, door Mr. W. B. 8. Boelons). J) e Schilder, door /'. /?'. V
Ktiintjs. A. Wiiil.'ltr Pi-iiif, Aardrijkskundige merken, (Onze Aard J en o;;r:o Planeet,
door H. Blink, Schoolatlas van bakker en DenJsirai. J/c. II. CV.,--,...-;',/, IlV-lciia,
S-svarth. Mr. M. G. L. run L/.mlim,, Victor llugo. Mi: M. L. <?«,/ ?.<.;//(? ?»,
foczy III (Carl Gröber, Die SehtocJH am Amseli'elde.'. Diiilschs brionon vun
JLluti Scliiicïiiei: .Taak, Londenscho ooreeleauseriün. ? /'. U. The Silver K;ng.
~ Een nuttige uitvinding. Dieronbesehi/m-iing. Th. Ganiier on fcorjlie.
Asiïrffi, Diehirenroom en Lentevieren. Correspondentie. Kalender. Feuil
leton: llr. H. Cosiiian, Oerruitial, par E. Zola, (ölot).
Sptetalor 23 Mei.
Berichten en mededeelingen. Oranie's twceilo huwelijk, door prof. P. J. BI il:
Daden en wenschea, door ff. W. van 'der Me;/. Nog iets over Tii. Jlodaubur;;-,
«loor J"- H. '. Cnger. IndnuVjien van deBredero-voorstellirg, door 1). C. il. -je,- J r.
Kern» critiqiie d'hi.itoii'f, et de li!li'i'iili:i'f, 31 Mai 1S85;
Dietrichaon : Antino;i3. Berger: stylisti'jua latine, d. Bonnet. Eloch : De
I'octroi des insignes des magist.raturos roniaincs. Quieherat : Mélanges d'arc
et iThistoire. Le coiate de Gamelyu. Sanders : Dictlonnaiïe
L' Art Na. 504 hevat:
Texte : Salon de 1Ü35, par Eivsèna Vi'ron; La troia'tlBe porie pn Lronzc Ja
baptistère de Florence, par Chnrlea Perkins. Gravures Ijors u-xl'.- : I.i IVkTe,
ean-forte de Daniel Mordant, u'apprès Jean Eéraud ; Vézelay. dessin d'Adolphe
Giiülon, d'apès soa tableau. Kombi'euses gravures dans Ie texte.
La KoiiL-tllf. fifvue de 15 Mai bevat :
La sociétéde Londres (suite), par M. Ie comte Paul Vasili. La Gri.-ce en 1SSI-,
par_M. A. D. Vlaato. Louis XIV et la Compagnie des Indes de ICfli (tin), par M.
Lotus Paaliat. L'adversaire (3e partie), par M. H. Maystre. Lo Sa!o:i de ISo",
par M. Henri Chantavoine. 3(lanciievilie (suite et fin\ pav M. Adolplia Eadin.
Lea livres, par M. Francisquo Sarcey. Eevuo du thtatre: musique, par il. Louis
Gallet. ? Lettres sur la politique extérieure. Cliroiaque poHüque.
ONZE KUSTVERDEDIGING.
Hoe zal de Ncderlaudsche kust verdedigd worden? Ziedaar
eene vraag, die zoo te zeggen tot den nacht der eeuwen opklimt,
maar die nog steeds op definitieve oplossing waiht. Commifsiiin gaven
daaromtrent hunne adviezen; momoriëa van toelichtingen op de
marinebegrooting met haren nasleep van vooiioopige verslagen en memories
van beantwoording legden do meeningen vaii' Kegceriug eu Kamer bloot;
de handelingen der Staten-Generaal verkondigden, wat daarover op het
Binnenhof door onze volksvertegenwoordigers werd gesproken; brochures
en artikelen in tijdschriften en dagbladen trachtten de quacstie van alle
zijden te belichten: ds Marine-Vereenïging te Helder liet zicli op dat
stuk niet onbetuigd; en niettegenstaande dat. alias en nog meer dat hier
niet kan vermeid worden, ia het nog niet gelukt dn leidende gedachte
te vinden, die alles wat op da kuïUk'i'eiiïie betrekking lr;eit
btliecrschen moet.
L\<; blijft altijd iets vaag?, iets onb::=;le;;:ds over dit geJe-jlte d,?r defensie
hangen; tsvcr/eafs zoekt m;.'n n.i;iv i.-t3 vwitiiv.;, nasr etn !;'<;?????; nu,
heet 't, de marine zal tüleen biancirj'aits c^n;ad?a cm ui et op de kus:-;-;.!;
Niewve uitgaven in Nederlar.il: <.
August Edwakl König-, Seliaakmat ....,, , . . . ,
MILITAIRE ZAKEN.
. . . 0.90
1
dan, de marine moet eene landing liemociélvjJccn, maar de hoofdrol komt
neer op het leger; een andermaal, dat de marine den vijand 't landen
moet 'beletten.
En zoo zwemt men van 't een naar 't ander, of om eene vergelijking
van de Standaard te gebruiken, dobberen wij rond in eene waschtobbe,
her en derwaarts geslingerd, maar tzonder de goede haven t« kunnen
bereiken.
Hoe is 't anders mogelijk dat bij de begrooting 84?85 in verschillende
afdeeliugen de vraag ter sprake komt of de Minister nog vasthoudt aan
liet in 1882 door hem uitgesproken gevoelen, dat mocht, Nederland in
een oorlog worden gewikkeld, waarin de zeemacht eene rol moet spelen,
wij ons zullen moeten bepalen, tot eene zoo krachtig mogelijke defensieve
houding, dat is binnengaals, en liet beletten eener mogelijke landing op
de kust?
Deze vraag is een krachtig bewijs dat het geloof aan een stelsal
ontbreekt; aij moest niet mogelijk eijn; zij veronderstelt dat men even
gemakkelijk verwisselen kan van verdedigingsstelsel ais van kleederen.
Hoe is 'taan te nemen dat de Eegeering in een oi'twee jaren tijd,
hare hoofdbeginselen van defensie zou hebben gewijzigd ?
De vraag teekent.
Zij sluit in zich wij herhalen het dat niet geloofd werd aan een
stelsel, dat de verschillende stroomingen nog niet door eene vaste hand
in ne bedding vereenigd zijn, uitloopende op een in flinke, bepaalde
omtrekken aangegeven doel.
Maar de Eegeering moest nog antwoorden.
Zieliier wat de Memorie van Beantwoording zegt Jri 3. Todi dient
bij een oorlogstoestand Nederland in hoofdzaak defensie/' op te tredei;,
wat evenwel niet uitsluit eeu tnecr offensief handelen onder gunstige
omstandigheden, waar het b.v. geldt mede te werken tot het l\ceren of
leiKoeiflijtien vnn eene eventueele laading des vijands op onze
Noordzeekust. Daar zoodanige opcraüs des vijands onder anderen slechts onder
gunstige omstandigheden van weer en wind kan ondernomen worden,
komen deze ook ons materieel ten goede.
Intusscheu acht da Minister, vooral met het oog op de besproken
vijandelijke operatie, aanbowv van (.enige schepen wenschelijk, waardoor
wij tevens in staat xullen zijn bij een enkelen oorlogstoestand, krachtiger
dan tluins tiwgcl'jli zou zijn, in do Texelsclie gaten den vijand af te
wachten".
..Wij cursiveerden Jiier en daar, om te duidelijker aan te toonen, hoe
onr-Tuecldcerd dit antwoord is.
Wat hebben wij aan dat antwoord ? Kan men daar tevreden mee zijn ?
Kan een Minister van Oorlog daarmede tevreden zijn ?
liet is weifelend; ontwijkt verantwoordelijkheid; treedt niet op met
gezag'; geeft genne impulsie tot bereiking van een vast doel; kortom
het bevredigt «let.; het stelt te leur en het ware beter kortweg te zeggen
3e marine zal en kan alloen de zeegaten verdedigen", dan nog illusie a
te doen scheppen, wier bereiking van te voren als zoo wisselvallig wordt
geschetst.
Eu iiiou kan tooi), als do zaak ernstig wordt overdacht, uit dat ant
woord niet anders opmaken, dan dat bij de verdediging der kusten tilet
op de marine Jcan gerekend worden.
Een wijs en voorzichtig oorlogshcatuur zal deze verklaring niet in den
wind slaan en do verdediging der kust moetea organiseeren, alsof wij
r/cciie marine hackk'u; awaar is de taak, die daardoor op de strijdkrach
ten te land komt te rusten en in aanmerking uemende hoe ellendig :t met
de organisatie onzer levende strijdkrachten gesteld is, te zwaar, geheel
onuitvoerbaar.
Aan do eene zijde eene marine waarop niet gerekend wordt, aan ds
andere ".ijde onvoldoende en hoogst waarschijnlijk ongeoefende strijdkrach
ten te land; dit mag zoo niet blijven; iedereen erkent het en toch
de maatregelen, die ons toe het doel voeren moeten, blijven achterwege
of worden met langzaamheid voorbereid of uitgevoerd; wij ontkennen
niet dat er veel toe noodig is om do-u wagen in het rechte sjjoor te
brengen; do marine toch heelt zich lang van de defensie weinig aange
trokken: zij beschouwde Nederland meer als hare depot-en pleisterplaats;
de Werfcoinmissie zeide in haar rapport, dat de verordeningen voor
's liijks werven hoofdzakelijk cenc handeling en regeling zijn voor eeu
nijverhcidsbedrijf en zijn beheer in tijd van vrede; dit kenschetst ue
richting waarin de marine zich bewogen heeft, volkomen; het was alsof
voor haar geen oorlogstoestand ia Nederland mogelijk was, en a!s die
al kwam, ot alles vanzelf te recht zou komen.
Aan diea zoetsn waan kivara eoa einda; gelukkig werden wij nog niet
wakker geschud door den oorlog; maar door eenige edele, vaderlands
lievende, bekwame mannen, die niet schroomden den vicgar op de wonde
to leggen; wier verklaringen luiden weerklank vonden, en tot. handelen
dreven. Door lange jaren van werkeloosheid zijn de tekortkomingen
tot cenen berg aangegroeid. Wel worden commissiën benoemd ; kan er leven
worden geconstateerd; maar de commissiën zijn niet anders dan de voort
zetting van de twijfelende houding der Regeering; bet zijn lichamen
waarvan de verantwoordelijkheid nul is, waarvan de leden gestadig kun
nen afwisselen, en die, wanneer ze hunne taak al ten einde gebracht
hebben, zich verder met niets en om niets hebben te bekommeren; dat
is «iofc bevorderlijk om denkbeelden door te voeren en uit te voeren.
Alleen een veronUïoovdelijic lichaam, een staf zal niet vracht kunnen
wci-lcuaam sijn; zal alles grondig onderzoeken; de beginselen waarop de
verdediging barusten moet, in verband met de landmacht vaststellen;
voorkomen dat van hot eens aangenomen p'an wordt afgeweken en dus
zergen, dat daaraan altijd en ijverig wordt voortgewerkt om eens KOO. na
mogelijk aan de volmaaktheid te komen.
Met. een Marinostaf ko7iit ons dn vraag in het Voorloopig Verslag,
zoowel als Ik t antwoord dor Regeer i:; 3- onmogelijk voor; dat is ten
mliiGtu ce:;e illusie, die v:'J daarvan koestaren. -? Met. e?n verantwoorde
lijke!: '..':< f vun di_:i staf, zul macr vastheid, meer bepaaldheid kunnen
3ei>:f,h"!i ui J.K i-iccijmucteii, uii- iu lift Voorhout worden opgemaakt.