DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 41S pleidooien, nu en dan door hem gehouden, stonden niet in verband met een blijvend beginsel. Toen in 1848 de revolutie uitbrak, en Parijs hem »aar de Constituante zond, sprak hij als royalist; bij de Législative, die haar trouw volgde, werd hij republikein; in 1852, toen de cözip ffiïat van 2 December kwam, en Napoleon III optrad, was hij radicaal. De Keizer verbande hem; hij vestigde zich op eene klip in den Oceaan, pp Guernsey, eu weldra daalden op den overweldiger de bittere brochuro Napoléon Ie petit en de prachtige verzen van Les Cliutiments neder. Hen volgden, gedurende de achttien jaren van zijne ballingschap, eene reeks van andere verken, de roman Les Misérablcs, Les travaillcurs de la nier, L'homme qui rit,de schoone verzen van Les contemplations en La légende des sitScZes.Tweemaal weigerde hij de hem aangeboden amnestie, en eerst na Sedan keerde hg naar Frankrijk terug. Hij werd er met geestdrift ontvangen; zijn gloeiende vaderlandsliefde echter ging- niet lang samen met de man nen van het voorloopig bewind ; na de vredesrireliminaircn week hij weder uit het land. Hij keerde er spoedig terug, en behandelde de periode 1870?1871 in een rhapsodie. waarvan eeuige episodes allarprachtigst, andere van veel minder gehalte zijn, L'année terrible. Sedert leefde hij te Parijs, gehuldigd ala de oude martelaar en strijder voor de vrijheid, onvermoeid arbeidend, en nog steeds merkwaardigs leverend. In zijn latere werken, den roman Qnatrc-vingt-trcize, de gedichten Ecligion et religlons, L'dne, Le quatre vents de Vcsprit komen, onder veel dat slechts zonderling is, nog gedeelten voor, die met het beste uit zijn vroegere werken gelijk te stellen zijn. Frankrjjk heeft hem thans verloren; indien er ooit van eenegloirena tionale sprake is geweest, was het thans, want Victor Hngo heeft nooit opgehouden, dichter, vrij leidsman eu Frauscbnian te ziju. TWEE REALISTEN. I. In het najaar van 1883 verscheen bij den uitgever Revers, te Utrecht, onder den titel van Realistische Schetsen'", van ecue onbekende hand eeue verzameling vertalingen uit het Italiaansch, Franse]) en Engcksh. De anonieme overzetter heeft om redenen, welke hij in zijn voorwoord niet uiteenzette, deze proeve van vertaling niet in den handel gebracht. Daar zij echter voor liet hollandsche publiek, met'oetvckking tot de laatste merkwaardige verschijnselen op het gebied der buitonlaadsche lelterkiusde van eenig gewicht is, neem 5k de vrijheid den inhoud van dezen l>;mr'!ol bij een ruimerea kring van lezers, dan hij tot nu toe telde, een weinig bekend te maken. De fransche vertaling, welke hij bevat, zal ik buiten bespreking laten, dewijl zij van den, ook bij ons reeds bekenden, Gni/ de Mmtpassant is. De vijf overige vertalingen, welke met eerstgenoemde den geheelen in houd uitmaken, brengen, naar ik meen voor het eerst, ons Hollander.1? in kennis met de werken van Giovanna Verga en Ma u Laffan, ecu italiaanschen en eene engelache realist. Verga staat meer algemeen bekend onder den naam van ,,de(«) siciliaangehe(n) novellist", omdat hij in het bizonder het landleven der bevolking op Siciliëtot onderwerp zijner verhalen gekozen heeft. Behalve da om standigheid, dat de bewoners van dit eiland veel aantrekkelijks en scii:!derachtigs in hunne oude vaderlandsche gebruiken behouden hebben, is het feit zijner groote sympathie voor den Siciliaanschcn bodem het gevolg zijner genegenheid voor zijn geboortegrond. Verga werd namelijk in het jaar 1840 te Catania geboren. Het begin van zijn loopbaan als clinjvur is voor hem, even als voor bijna alle realisten, in welk land zij ook op stonden, weinig aanmoedigend voor IK t volhouden van ziju eens opgevat! c taaie geweest. Zijne eerste werken, waaronder Unu jjcccatïicv'' behoort, hadden de heftige aanvallen ccncr vijandige critiek te doorstaan. Ver scheidene jaren moesten vcrloopen eer een rechtvaardiger eu onpartijdiger oordeel over zijne geschrilteu geveld werd en het publiek-, gewonnen door zijne kalme volharding en den ernst, welke uit zijne novellen sprak, hcni eene plaats durfde inruimen onder de voornaamste hcdeiidaai'sclu! i! aliaausche letterkundigen. De vertalingen zijner novellen ia onderscheiden europeesche landen hebben er veel toe bijgedragen om zijne talenten ook in Italiëmeer op prijs te doen stellen en de verdraagzaamheid, welke men heden bij de bespreking van zijn realisme aan den dag logt, is hij zoowel aan zijne eigenschappen als mensch als aan de bemoeiingen van Imitonlandsche overzetters verschuldigd. Verga is ten man in do kracht van zija leven, kalm, ernstig en weinig spraakzaam in gezelschap; n dooi den eigenaardigen karaktertrek, van in het gesprek alleen dan in vuur te geraken wanneer men zijne kunstbeginselen als realist aanvalt, n duur zijne voorliefde voor het eenzame leven, buiten de woelingen der groot o beschavings-middenpunten, waardoor hij zich het liefst in eene stille woning te Catania terugtrekt, toont hij veel punten van overeenkomst wetZola's temperament, van wien het bekend is, dat .hij de eerstgenoemde eigenschap volkomen met hem deelt, en die zich met het doel om rustig te werken, buiten Parijs, naar zijn geliefkoosd Módan heelt begeven. Hij heeft eeu bleek gelaat, met eea sarkastisehen glimlach om de lippen ea kaltaeu, ernstigen oogopslag. Over zijne verdiensten als tooneelsehrijver wil il: het stilzwijgen bewa ren, en alleen slechts mededeelen, dat eenigan tijd geleden in dn schouw burgen van Milaan en Turijn een zijner tooneelwerken, getiteld: C ai allaria Jlusticana", met veel bijval is vertoond geworden. Men heeft bij die gelegenheid zelfs de verwachting uitgesproken in hem v> cldra den Messias van het Italiaansche Tooneel te kunnen begroeten. De bundels novellen, waarmee hij zijn grooto roain verworven heeft, zijn Vita dei Campi (1880) en Novelle ruslicanc, en uit bcido bundels hoeft da samensteller der verzameling Realistische Se'tdsai' ons proeven van vertaling gegeven, of, volgens zija van bescheidenheid getuigend voor woord, trachten te geven. Want: het woord Uuditou komt hier vel ta pas, want zelfs voor Italianen heeft Vcrga's verhaaltrant zijn eigenaardige moeilijkheid, niet alleen door de verschillende dialecten svaarvaa de Eclir'jl ver soms gebruik maakt, maar ook de feiten zelve worden dikwijls frag mentarisch behandeld". Daar ik onbevoegd ben de waarde van dezen bun del, in vergelijking met den oorspronkelijken tekst, aan een onderzoek ta onderwerpen, moet ik deze zijde der Italiaanse!» realistische schetsen bui ten beschouwing laten. Ik zal alleen uit de vertaalde novellen, zooals zij gegeven worden, die eigenaardigheden van Vcrgf.Cs talent, aan het dag licht brengen, welke, als de allesbeheerschenden, door de korst van iedere vertaling heêubreken. Ik wensch in zijn novellen te wijzen op datgene, wat Verga tot Verga gemaakt hooft. Over het algemeen is Verga's verhaaltrant eenvoudig, zelfs menigmaal naïf, zoodat zijn stijl doet denken aan dien van Andersen's Sprookjes. Zonder uitweidingen, zonder laalvercieringen, gaat hij recht op zijn doel ai', en op do» eenvoudigsten toon der wacreld vertelt hij de grootste en aangrijpendste gehourtenisssu; Aa feiten volgen elkander dikwerf zoo snel op, dat zij niet zelden eeuij/e bevreemding of verwondering achter laten. Zoo beschrijft hij in slechts enkele volzinnen hoe een meisje, Poppa genaamd, dat verloofd is met Recht als een kaars", haar minnaar afzegt en bekent op Gr.imigna, een bandiet, die den omtrek onveilig maakt, ver« liefd te ziju geworden. ..Eiken avond, als ./Recht als een kaars'' van het veld terugkwam, lint hij den muilezel aan Peppa's deur staan en ging haar dan vertellen, dat het koren zou prachtig stond en dat, als Gramigiia er den brand niet in stak, hot bestek met het traliewerk, terzijde vau 't bed, al liet graan van den oogst niet zou kunnen bevatten, en dat hij van ongeduld den tijd niet kon afwachten, ow zijn bruidje achter op ziju bruinen muilezel naar huis te hnlen. Maar op eon mooiea dag sprak Pappa: Laat gij den muilezel maar ataciu, want trouwen wil ik niet. De arme Hecht als een kaars" stond vertoornd, en de oude trok zich de haren uit het hoofd, toen zij Voorde dat hare dochter zoo de Leste partij van het dor}/ versuiaaildj. .Jk hou van Gni.uiigiui, :-;ei het meisje tot haar, en ik wil met niemand trouwen dan met hem' - Ach! jaaimerdo de moeder, terwijl zij door hst huis liep en de grijze haren in <icn wind fladderden, zoodat, ze wel oen tooverheks Isek. Ach! tot iu mijn huis toe is die duivel gekomen, om mij mijne dochter te beheksen ! .,?Keen', antwoordde Poppa met een starren blik, neen, hier is hij niet gek o aio n. ..?Vv'anr licht, gij hem dan gezien V .,?Ik heb h"m niet, gezien, ik heb over hem hooron spreken. Blaar, luister! ik voel hier, dar hij iu;j verteert." Uit deze aanhaling K\\ mun kunnen zien op welk eeu eenvoudige wijze Fc/'/'t ons in kenr.is Ef-,?lt mot, de hevigste gemoedsaandoeningen zijner persor.O!1.. Zo'idor <!".'?» oogouhlik achter den objectieven verhaaltrant te voorschijn t;: treden, sduikelt hij voor onse oocren de feiten aaneen en legt in v.-ciii!g3 regel-: tiu gevolgen der ingewikkeldste zielkundige proces sen bloot, (.rebenrtcuissflï), wcikc andere schrijvers wellicht, aanleiding fot zeer uitvoerige en lano'e analyses gegeven zouden hebben, kritapt hij iu de hhsr.fït m o L:; cl ijl; e iT.mito ineen. Uet liier boven vermelde toonesl van l'cppa's hoïireiKi'.i'.s zou waarschijnlijk bij een franscheu realist verschei den blad mijden beslagen hebben, terwijl Vd'fiu het o;;s iu eca l«ijna onge looflijk cr.L; lios'ii'lc woef wn;'r te jrevcn. Toch lijden de waarheid der voorgj'clliüt; en d'J iulruk. d:1- x.jn verhalen b::huore:i acht 31- te laten, er vuiEtrckt geen scl;;;-lülii.i- Mu uit is hij voornamelijk verschuldigd aan d« heriiachiiij-icLI vau ziju stijl en do juistheid zijner woordenkeus; De aard van Prpjüva libido kau aan ge;;u twijfel meer onderhevig zijn, als do sihi'ij-.'sr ons hc-ci't ir.ed'.'gefii.'c-id, dat zij Gramigna nooit gezien heelt, {«?wijl zij hare m-idaiing met ..-starren Ijlik" aflegt, en zij eensklaps, als ir; i'hiilH'u'OOCUtïiog uiu'ooft: Maar luister! il; voel hier dut hij mij vci Uw t." (WorJ.t olgl.} !? j-N KOJIISG'flE ROMAN VAX ERNST VOS \VILDENDRUCH. De crnsiig.; dichter en rouiar.schrijver Ernst von Wüdenbruch heeft zkh het g',-!ioeg'jn gegnr.d, ook eens ecu uitstapje op hen gebied der meer koinis';ho ruinan'ie!: 1o onderiK-nien, eu «au een beperkten kring in de zaal der Utrlijusche Siüg-akademie ecue humorcskc voorgelezen: JEin pfcf des llcnii'-;. i)e aanwezigen amuseerden zich uitstekend, een der bladen bevat een kort overzicht van het \roolijko vorhaal. De trogi-koui.'seue held vau den dichter wil in 's volle Menschenleben" grijj;!!!!, ten einde een iiaturalistischen socialen roman te kunnen schrijven. Zijn hoofdfiguur moet aau de benedenste lagen der m;iatschappij outicenit v.'oi'dcn. Hij hoeft zijne keus daartoe gevestigd op een huurkoetsier, uiL-Miier oner droschke 2de klasse. Mnnr" zoo vrn;:^i; nieh do schrijver af, wat weet ge dan van een droschkeiikoetsier de klasse? Weet ge wat hij denkt, wat hij innerlijk gevoelt? Gij weet irmners niets van hem ?" En de namvgrzotte naturaii.-t beshut de natuur te bestudeereu, studiën op nhet volk" te maken; hij zal het gemoedsleven van den Droschkenkutscher" bespieden. Des avonds iicrcidt, liij een kring van vrienden op eon langere of kortere afwo:'i::;hciii voor, een klein reisja Hij merkt op, dat ziju vriend Oito dit bericht met bijzondere onlettci'.ilhciJ aanhoort. Ds eersta pc^in:jan om, bij uif';1npjcs per dro.v::';!re icis omtrent het, geüioedsloven van (!tjn koetsier te weten te kouien, blijven geheel zonder EUCCCS. De roinansclirijver liesluit nu, zalf Drosehkerikutscher to worden, dan zal hij togphjk hen van nabij latüucn bespiadeu eu een deal hunner gewaarwordingen mee ge nieten. Hij mnakt zich door baard en pruik onkenbaar, vermomt, zich als koett-ier, huurt vau eea verhuurder een droschke en rijdt, na behoorlijke i!;stri.icii;;u ontvangen te hebben, inct zijn schimmel, een gewezen huznrau| paar,l, 's luoi'gcu^ om vijf uur uaar het voorplein van tien Scïilesl-ichor l UllilKhof. : 'i'üaüs komen de avoülureu. De huzaar" l'.ncft kuren; hij steigort, ea j zet zü'b, als hij era Tcrraaaiag vau de uweep voylt, m galop; het gcvaols