Historisch Archief 1877-1940
t
s,.
D E AM S T E R D A M M
K B L A D V O O R N E D fe RL |N IX
Nof
der laatste dagen luiden echter bij uitstek gunslig, zopdat vojlgdig
herstel van den nog krachtigen grijsaard zoo goed als zeker schijnt.
De rijkskanselier Bevindt zich voor zijne zomerkuue te Kissiii*
gen, en geniet daar, zoolang de Rijksdag is gesloten, eeüige oogen-1
-blikken van welverdiende rust. Inlusschen begint zijne koloniale
- politiek sedert eenigen tijd een bedenkelijk staartje te vertoonen. De
Sultan van Zanzibar fcU heèff het gewaagd, eene dreigende houding
aan Jts nemen tegenover de Oost-Afrikaansche
Kolonisalie-raaatgchappij'en het Duitsche landbezit in die streken. Reeds is do
consul-generaal Rohlfs teruggeroepen, doch het is meer dan zeker
dat Duitschland, het, protectoraat over deze Duitsche bezittingen
aanvaard hebbende, verplicht is zijne bescherming door daden te
toonen. Eene aanstaande Duitsche Zanzibar-èxpeditié, met al den
. feiog'elijkèn nasleep van dergelijke militair-diplomatieke vertoonitrgen
'"' " - ' ' - ' '>";??,''" ??u.'1
(mea ideake b. v. aan de Engelsche Soedan-expeditie) behoort cHjs
geenszins tot déonmogelijkheden. Het moge haar wél bekomen1!
***
" Dé? verliiezingén voor den Oostenrijkschen Rijksraad hebben
deze week plaats gehad. De uilslag voor de zoogenaamde
DuitschIjberale rpartij, ook wel Verfassungs-Partei geheétén, was zeer
ongunstig; zij heeft een viertal zetels aan de democratische en
anti-semitische partij prijs moeten geven. ? Gemis aan eenheid
onder de Duitsch-gezinde kiezers schijnt de naaste oorzaak te
zijn van'dit echec, dat vóór de orgnnen van de liberale
"Opsten
rïjksche pers eeno onuitputtelijke bron vormt van jercmiades
over de onverschilligheid van het liberale kiezersvolk. Eene
an
dereomstandigheid echter heeft zeer zeker het hare bijgedragen, om dit
noodlottige resultaat in het leven te roepen. Voor de cërsle
maal toch trad bij de Ooslenrijksclie verkiezingen de kaiegörie
der zoogenaamde »Fünf§ulden-i\lamitir" in het strijdperk; het.zijn
bewoners van steden en plattelands-geniesnten, die in de
belabim
gen bijdragen voor een minimum van vijf gulden. Deze
kate
görie schijnt in menig twijfelachtig district den doorslag te heb
slag te hebben gegeven. Nog een of twee zulke vrijzinnige
wijzigingen in de Oostenrijksche kieswet zullen wellicht voldoende
zijn, om aan de Duilsche-Iiberale partij voor goed denedei laag Ie
bezorgen en haar allen politieken invloed definitief te ontnemen.
WARME KADETJES.
Een Zaterdag-avond Praat je, ?
LXXIX.
Mynheer de Redacteur, ,
Aller verschrikkelijkst wat heb ik in de benauwdheid gezeten, toen pa
er zoo sterk op aandrong om de kadetjes te lezen die ik in de laatste
weken geschreven heb. ik stond doodsangst nit dat hij zoude ervaren
dat. ik een nacht je aan een politie-bureau doorbracht en in Amsterdam
heb rondgebomineW. en de echool verwaarloosde. Al mijne gpaarduite.n
heb ik vermorst om alle exemplaren van het weekblad, diq ik machtig
kon worden, aan te koopen en ik heb alle. vrienden en bakenden-van
den huize, gebeden en gesmeekt om den ouden heer toch vooral mijne
geschriften niet onder déoogen te brengen.
Gelukkig ben ik in mijn streven geslaagd en pa heeft myne
meester?tukjes niet gelezen: het douceur dat hy mij tor hand stelde was zuur
genoeg verdiend en vulde, gelukkig, de bedenkelijke gaping in ra\jn
portemonnaie weder aan, ontstaan door.... maar enfin, laten wy daar
maar niet over praten, mijnheer de redacteur, u bent vermoedelijk ook
eenmaal jong geweest en weet dus, uit ervaring, waar de dubbeltjes en
kwartjes van een jongmensch al zoo blijven. ? , .
Op het oogenblik ben ik van alle zorgen van ontdekking ontheven,
want mijn vader is weder over de grenzen en moet, op bevel vaa den
medicus, eenigen tijd rust honden; uit zijn jongste kadetje zult' g« ont
waard hebben dat de goede man niet volkomen normaal was, want hij
?at de grappen en grillen, waarop goddelooze epotboeven en uilenspiegels
hem ter gelegenheid van zijn verjaardag onthaalden, voor zoete koek op
en was zeer gevleid en in zijn nopjes over zoovele blijken van Belang
stelling en zoo groote onderscheiding. - ,
Sedert was de man nog abnormaler. Laat ik u dat echler vertellen,
dan begrijpt ge tegelijkertijd de oorsaak waarom ik weder als
kadetjesbakker optreed. ; .
Een paar dagen na zijne terugkomst kwam de heer .Sag-ittaTius pa
?bezoeken en, beiden dronken heel gemoedelijk brandy and watsr; j>a>
die steeds beweert dat zijn vriend niet veel verdragen kan. trakteerde
:? ,? ?? .:.
hem steeds f p veel «stóer met weinig brandy, terwijl bij voor zichzelved
van dat laatste vocht het leeuwendeel nam. Ik dacht, toen flt deze
hafidel wijze zag, aan- de : verhouding tussohen bankiers en aandeëlnödeftr,
maar ik zeide niets. . ' '
Eerst kwam de Bnjnswijksche erfopvolging ter . sprake, waarvan d?
beide heeren nagenoeg niets afwisten; de houding van den Daitnüie
keizer werd eerbiedwekkend, talentvol en zelfopofferend genoemd en
wederom dacht ik aan de brandy and water-verdeeling, maar ik zoid
ook ditmaal nie^i.- -r ,
Toen kwam $e Antwerpscfcétentoonstelling ter sprake; my n vader
verhief die tot iq den zevenden hemel, hij meende het niet gereed zijner
van te moeten toeschrijven aan het ontbreken van een zelfopofferend
consortium van expediteurs, gelijk wij in 1883 te Amsterdam hadden.
Toch, dus zeide hij, wag er reeds veel iraais te zien en hg haalde, ais
bewijs van de soherpzianigheji onzer zuidelijke etamverwanten, den
Londerd-tons stoomhamer aani Te Amsterdam had men voor n der»
gelijk instrument enorm .veel kosten voor fuudeering,' opstellen en».
.gemaakt, maar te 'Antwerpen had men dit voorkomen door het geheele
?toestel eenvoudig, van half duimS vuren hout, met geïmiteerde klinknagels
te maken en dit is zoo prachtig gelukt, dat zelfs geen landbouwer het
boerenbedrog kan (gewaar ' worden en een kind: den hamer kan op ea
neder halen,, 'tgesn anders eene machipe van vijftig paardenkracht zoude
gevorderd .hebben. /'. ". ,'" '" ..' l V/" ? - ?-?
De .overgang on onzia onvolprezen tnternatiö^ale Koloniale- n tHtyöti
handel-expo.sitie, lag wpr de hand. Sagit'tariüi meëde dat het bekende
voorstel van Burjj, ~ en. V^ejth, $1 het rè^uest der* expediteurs; moesten
? verworpen wOjEJlen, Hij zeide overtuigd te jsijA dat "f eel groote liroörd
waren gebruikt; vroeg hóe hefjaripgëlijk was dat de heer ' Agostini,'die
niets had toen hij uier kwam, thans geruïneerd kon" zijn, gelijk beweerd
wordt en aeide dat de ziekte van d&n heor'Tasson uit het monopolie
der petites Voitures" te Brussel' voortsproot, evenals hier te Amsterdam
vele aandeelhouders, na een witte-apen-tering-proces te hebben doorgei
maakt, tlians aan .blauwe-apen-tering sukkelen. Ik begreep niemendal
van die uitdrukkingen en evenmin van de bewering, dat het verlies van
het comitéenkel en alleen voortsproot uit deo spoorweg door de
Govert-Flinkstraat. Ten slotte gebruikte hjj zeU een hoop groote woorden,
sprak van nepotisme, jammerde 'over het geld "der belasting-schuldigen,
over onder-on?je.3, voorthelpen van vrienden en meer dergelijke ongerijmd
heden. ,
Mijn grijze vader had zich bedrogen, hoewel hij van inw.endigen toorn
vuurrood was geworden ; op bedaarde en welsprekende wyze begon
hij de stelling te verdedigen: dat als men macht heei't, men er dan ook
goed gebruik van inoet .maken." Hij beschouwde die stelliug als
een
.
onbetwistbaar en vroeg Sagittanas : welk beter gebruik kan iemand van
de macht dio hij bozit maken, dan 'achtenswaardige burgers te belooneu i"*
Da heer Sagittai-itis wist op die vraag niek veel te antwoorden. NVat is
eeu eerbewijs waai d, dus ging pa voort, wanneer het niet vergezeld. wosd^;
door den zilveren klank van rijicsdaaïders of do liefelijke muziek van ou'de
WillempjesV (de alliage der nieuwe dito's schijnt minder aanbevelenswaard)
hebben niet de gfootste mannen, onzer eeuw, Bismarck, Von Moltke,
\Yolseley en zoovele anderen dat niet ook zoo opgevat? Het woord
,.Suitout pas tropde fleurs ou rubans; quelque chose de plus substantiel
est plus agréabl'e aux Dieux," werd den volke, reeds eeuwen. geleden
verkondigd en dat wel met succes (niet voor het volk maar voor de
Uioux1'). Wat baat eer zouder zilver of goud ? Onze goede stad is r\jk
genoeg om de eere-schuldeu aaii liet Comitéen het expediteurs consortium
te Voldoen. . > ,
;Maar, iuterpelleerde Sagittarius, waar blyffc dan Eegnard, de ongeluk
kige speculant in drieduizend bedden, waarvan nimmer een exemplaar
verhuurd werd? Waar blijft dan Snc met zijn chemin de fer lectrique"?
waar blijven dan de aandeelhouders van witte aapjes, panopticum, panor
rama en cafériche?. waar blijft Galesloot? waar blijven zoovele andere
leveranciers?
Pa was van vuurrood purperrood geworden; bijstond op,
nam.Sagittarius bij zijn faux col en zette hem, alvorens ik kon iateryenieeren,
buiten de deur. ?
Natuurlijk was dit niet zonder krachtsinspanning geschied en de oude
man viel dan ook uitgeput op «.en stoel neder; ik had alje mogelijke
moeite van de wereld om hem weder bedaard te krijgen, m aaj^kejb ge
lukte mij eindelijk, met behulp van een paar glaasjes brandy, om hem
zoover te calmeeren dat hij in Rlaap viel.
Die slaap was echter niet rustig ; voortdurend draaide en woeld;e nj^n
vader heen en weder en hg rolde -?an de eene zijde op de andere, terwijl
het klamme zweet hem uitbrak. Soms sprong hij in bed overeind, dra
peerde zich schilderachtig in een- laken, nam eene majëstueuse houding
aan en sprak onsamenhangende woorden tot eene denkbeeldige menigte.
Ik bevochtigde zijne slapen eerst njet melk en later met orgeade, 't geen
zeer zenuw-stillend werkte. Tegen den morgen werd de slaap rustiger
en eindelijk ontwaakte pa, met een glimlach op het gelaat.
Nadat hij de helft van een zacht eitje en een paar peak-frean biscuits
had genuttigd, waren zijne krachten in zooverre hersteld dat hy mij de
gewaarwordingen, die hy in den afgeloopen nacht gehad had kon
mededeelen. Ik zal ze zoo getrouw mogelijk wedergeven, omdat zij vermoe
delijk voor de geneeskunde waarde hebben; naar mijne meening zyn ?a
eene kostelijke bijdrage tot de Icenpis van de anatomie der ziel; de heer
Sagittarius heeft, voor pa's toestajjd wel een ander latijnsch woord, ik
meen delirium of zoo iets, maar dje' vriend van den oude vertelt zooveel
waar de lommerd geen geld op zoude geven.
Pa droomde dan dat hij minister van financiën was en voor eene ledige
schatkist zat, juist op het tijdstip, d|t een voordracht van Burg. en Wetb.
in behandeling was om eene eereschuld van 50 mille en eene dito van
tien mille aftedoen; in stilto benijdde hij het lot der gezegende autoriteiten
en vergeleek het met zijn eigen treurig lot.
Terwijl hij toch verplicht was echsaperig en zuinig tff zijn ea zelfs een