Historisch Archief 1877-1940
.o, -u,.
DE AMSTERDAMMER, \VEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
tor
n
lüt
t'
r*,
Zanzibar begint meer en meer de aandacht te trekken.'De
Sultan houdt hardnekkig vast aan zijne aanspraken op een ge
deelte van het door de »Ost-Afrikanische Gesellschaft" betette
eöonder protectoraat van Duitschland gestelde gebied, terwijl
Duitschland niet minder vast besloten schijnt, zijne souverèiniteit
te handhaven. Met belangstelling wacht men de resultaten af van
de Duitsche expeditie, bestaande uit vijf oorlogschepen, die da
gelijks aan de kust van Zanzibar worden verwacht. Oe
mogcltjkbeid bestaat, dat deze demonstratie en hare gevolgen aanleiding
?zal geven tot eigenaardige; doch in elk geval minder wenschèjijke
verwikkelingen tusschen Duitschland en Engeland, \yelkJ3 iritrigues
zeer -waarschijnlijk den Sultan in zijne stijfhoofdigheïd hebben
gesterkt. i ? . " '
? ???;??-,
De verkiezingen voor den os^enrijkschen rijksraad zijn bijna
afgeloopen. De uitslag is voor de Duitsch-liberale partij niet 299
ontmoedigend, als het resultaat der eerste verkiezingsdagen deed
vermoeden. Wel is haar verlies gevoelig (tot dusver heeft zij 18
zetels moeten prijs geven), doch de vereenigde linkerzijde zal,
zelfs in het allerongunstigste geval, sterk genoeg blijven om
cmstitulie-veranderiDgen in federalistischen geest, zooais de tegen
partij die in het schud voert, doch waarvoor esne^ meerderheid
van 2/3 wordt veréischt, te verijdelen. De, categorie-4er>'Font;
guldenmanner" moge derhalve den Duitsch-liberalen invloed niet
ten goede aijn gekomen, zij heeft toch den clericalen pn conser
vatieven niet die zegeningen aangebracht, die deze zich daarvan
hebben voorgespiegeld.
ONZE BLAD EN
'a Lands financiën in verband met do wet tot aanvulling der middelen
en de bekende theorieën van den heer Bloem werden deze w«ek uitvoerig
besproken door de N. Holt. Courant, het Handelsblad en de Arnk. ty.
Onder den indruk der vergadering van de Liberale Unie schreef Het
' Vaderland eenige opmerkingen en verscheen iu ons Dagblad eéne reeks
van drie artikelen onder den titel Vooruitzichten". Overigens een paar
entrefllets in De Standaard. ' .
Met déze beschouwingen hangen die over Grondwetsherziening nauw
te zaraen. De Werkmansbode, gat' het slot eener serie artikelen waarin
de belangrijke quaesties die zich aan de herziening vastknoopen, wevdea be
handeld. liet belangrijkst zijn wel de beschouwingen 'over art. 104. De
Xfjd, Het Huisgezin, De Standaard schreven over de beruchte bepa
ling, en het laatstgenoemde blad acht thans eene oplossing niet onmogelijk.
Ook ovor Census-verlaging bevatte het hoofdorgaan der
antirevolutiounaiveu een artikel, de wet. van Mr. Lohman aanprijzende, die door de
Breaaschs Gouran de manoouvre-Lohman werd genoemd.
Verder vonden wij artikelen; in de Arnh. Ct. over den toestand der
officieren van Atjeh; in het Haagsebo .DaflMad over prof. Vreede (naar
aanleiding der biographie van Mr. J, W. Spin); in De Gcttlerlandcr over
Staatseociahaten; in de M idd. Ct. over werkheden-pensioen; in het Wag. Weekblad
over de candidatunr te Arnhem en over de weigering der flaagsch
Kloosterkerk voor den bidstond?Keuchenius; inliet Vaderland over
diéustvervanging ; iu het Schoolblad eene paedagpgische beschouwing over
den wil der kinderen van den beer Roodhuijzen ; in het Rot t. Nbl.
over de 2e Kamer (door A. I.)
Eindelijk behandelde De Tijd de buitenlandsche politiek in twee
opstellen, De Oosjersche quaestie" en De crisis in Engeland.";
WARME KADETJES.
Een Zaterdag-avond Praat je.
LXXX.
M&nkeer de Redacteur , . .- . i
In den afgeloopen nacht heb ik allerzouderlinget gedroomd, en ik kan
niet nalaten a mijn droom te vectellen. Wellicht zult a, niet gaheel ten
onrechte, aanmerken dat het geslacht-Aquarius verschrikkelijk
droomerig schijnt uitgevallen te zijn, want verleden week had pa een visioen
en nn viel mij dat genoegen te beurt, maar ik] heb er] toch hensch
niets aan kunnen doen.
Ik stond dan in eene onafzienbare lange straat, aan weerzoden met
hooge huizen bezet en die, naar ik taxeerde, wel 800 meters breed kon
«UB.' ? - -. <?'??'??;.' ' . .
,Kanfc «tg ook vertellen waar ik hier, ben?" vroeg ik esn ouden
heer, dia naast mij stond.
Dat is een gekke vraag", antwoordde de man, ge zyt hier natuurlijk
ia het groot en machtig Amsterdam."
Maar dat ia onmogelijk", riep ik uit, ik ben Amsterdammer van ge
boorte ea ken de stad in alle hoeken en gaten, maar op deze plek ben
ik nog nooit geweest!" ? . ,
De oude heer nam my eens goed op; ik geloof waarlijk dat je Jan
Aquarius bent", zeide hu toen.
Precies Mijnheer!"
'?Dan zal ik je de zaak wel oplossen ; een geleerd man neeit je in
1885. op eigenaardige wyze, kunstmatig dood gemaakt en je thans weder
opgewekt."
. ik schrikte geweldig: welk jaar schrijven wg thans" vroeg ik.
2085", zeide de oude heer en nam bedachtzaam een snuifje.
Genadige hemel", kreet ik, dan ben ik das over de tweehonderd jaar
'?Heel netjes uitgerekend."
En waar is Pa?"
Pa is op dezelfde wijze geconserveerd en je zult hem straks zien
verschijnen op den triomfwagen der groota Amsterdamsche mannen van
het jaar 1885."
Een triomfwagen?"
Ja wjj houden vandaag den grooten historischen optocht !"
Gaat die dag toch eindelijk, na twee eeuwen, door ?" vraag ik ver
baasd. De oude heer meeshrailda: je doelt, op den optocht dien d«
Amsterdammers bij de opening van het Bgksmusanm hobhien willen
houden; iieén mannetje, daar is nooit iets van gekomen en daar,zsj,pok
nooit iets van komen. Wij hebben een historischen optocht -van anderen,
aard georganiseerd; je solt Amsterdam terugzien, galfckhet in 1885 was.
Heeft ei' dan eenige feestelijkheid plaats ?" . , ,,-, .--,
We'openen een nieuw Bgks-Museum; daar staat het f* , , ,
Maar dat is het onde-mannén- en vrouwen-huis, dat eertijds aan d«tt
buiten-Amstel stond."
Het ia eeae imitatie er van; al onze openbaregebo,uwen.worden.tegen
woordig in denzeifden stfll gebouwd. De fraaie gebouwen die njcn voor
tweehonderd jaren bouwde, waren ongetwijfeld keurig en met talent.op
getrokken, maar zümaakten slechts een overgang tot de.eenig ware ea
juiste manier van boawen, de onde-man-huis-stül" uit." v............,,^
Alles is mij zoo vreemd," klaagde ik, er a niets wat mjj bekencl
voorkomt, enkel meen ik die steeaen naalden en dat hooge gewrocht
ginds te herkennen." : . ....
Dat wil ik wel gelooven: het 2jjn.de obeliskeo van de Hooge-Slnjs en
het monument van den Dam. Het is het eenige wat wij, uit vroeger tjjd,
hebben bewaard, want wij vonden het zoade «p jammer om deze pronk*
stukken te vernielen." / ?< ..
Hoe heet deze straat?" :->;?. , , .?... s,,
^Het w g«en straa<v:bet w Am^^rdam.'1 ^ . : . : :,
Ik keek heel verbaasd op. : , , ......
In 4en loop der tgderi is men tot de overtalgiBg gekomen dat geen
enkele gracht-in Amsterdam tot. iets.,fflnt was; mea besloot daaJrpp tot
generale demping en kwam,op het waarlijk vernuftige deakbeeld van cle
stad een rechte lyn te maken. '. .
Hoe lang is die wel?"
Achtfien uur gaans."
Waar heeft men al het voor de demping benoodigde zand van daaa
gehaald?" ... , . .,." ' .
.,We hebben het Gooi en de Bloemendaalsche duinen afgegraven en
vonden bovendien overvloedig en onschatbaar materieel in de waardelooze
aandeelen van Amerifaaansche sporen en van bankinstellingen; de exem
plaren van het eertijds zoo vermaarde Bqblad" en de fondsartikélen
van verschillende second-hand-boekhandelaars hebben trouwens ook braaf
medegeholpen." - . '.
En stuift het hier niet verschrikkelijk?" . ,
Neen, want we reinigen de stad op dezelfde magiër als zulks in 1885
geschiedde en dat was, naar ge ook weet, voortreffeigk."
Dat ia waar", antwoordde ik; drijvend vuil hebt ge nu niet meer hè-?
Neen! De gedachte om daarvan af te komen en een paar courantiers,
die telkens aan het vitten waren, den mond te stoppen, heeft veel tot
het besluit tot alge'.ieele demping bijgedragen." . ? . . . ?
't Is geniaal", zeide ik, grootsch, bewonderenswaardig!'* .
Niet waar", sprak de oude man gevleid, dat had iuillieiin je ,tjjd
ook al kunneu hebben, maar het was toen een echte slaapmutsen-bende
in Amsterdam, en een stuk of wat hekelaars gooiden altjjd,.roet in het
eten en beproefden hot om de prachtigste denkbeelden en veranderingen
tegentehouden. Maar als ik mij niet vergis komt de optocht aanzetten,
wees zoo vriendelijk mq te volgen, ik woon in dit huis en zal .u een mooi
plaatsje aan een de» vensters verschaffen.'?
Ik volgde den vrieudolijken ouden heer en weldra zaten vrij gezellig
voor een open raam dat ons een prachtig uitzicht verschafte*
.Paardengetrappel weerklonk.' . '.'?.:..
Maar dat zijn huzaren!" riep ik. . ?:
Zeker, alles wat je te zien krijgt, is geheel gehjk het in 1885 was;
kijk eens goed uit je oogcn; ik geloof dat vrienden van je naderen.".
Ik aanschouwde tweehonderd amsterdainsche dienders onder commando
van een inspecteur te voet en twee inspecteurs -te paard.
En daar heb je Sonneman," sprak mijn gastheer.
Waarlijk daar was onze wakkere kapelmeester met het muziekcorps
van het zevende regiment infanterie, dat de beroemde melodie: turf in
je ransel" speelde.
Nu komt pas het ware," zeide de oude heer.
;?Ha, h'a!" lachte ik eensklaps, daar komt een wagen aan, waarop .
niets anders dan krsarusebntten staan."
Je moet niet zóó oneerbiedig lachen," zeide mgn gastheer verwijtend,
dat stelt eene vergadering van 4e Liberale Unie" voor."
Ik werd natuurlijk dadelijk ernstig <en teek met .aandacht naar eea
aantal'kleine kanefjes, die do letters Ai- M. I. droegen en gevolgd wer
den door eèuige andere karren die afgrijselijke berinneringen in mg
opwekten; ik greep naar mijn nous. ~ ?
Onnoodig", sprak de oude, zy zyn ledig. Wij hebben tegenwoordig
een prachtig stelsel om..... enfin, je begnjpt me aanvankelijk hebben
w(j het de eerste vyf en twintig jaren verknoeid en er mede geknutseld,
gelijk iu jouw tijd met het stelsel van Liernur is geschied, maar tegen'
wóordig is het netjes in orde; het heeft nog den val van een wethouder
gekost." ..'".. :?>?
Toch?"
Ja, maar dat zal ik je straks wel vertellen; let nu goed op, daar heb
je den wagen met de beroemde mannen van 1885." , .
Waarlijk, daar]ontwaarde ik mijn Pa en in welk illuster gezelschap! .Ik
zal liever geen namen noemen uit vreeze van sommigen te^vergeten;
slechts stip ik aan dat ik kunstcritici en mannen van den reinigingsdienst,
poëeten en politici, schilders en polderjongens, beeldhouwers en
rioolmetselaars, architecten en baggerliedea zeg, en te midden van allen troonde
mijn grijze vader. ....'....,
Pa", riep ik, Pa!"
Jan, hen jij daar; wij hebben elkander in geen tweehonderd jaar
gezien jongen, maar ik geei je mijn woord van eer dat het net zoó'n
malle boel gebleven is als het voor eeuwen was l"
Professor!" riep miju gastheer, verwijtend.