Historisch Archief 1877-1940
v
'Xft
^
*
"a*
.(..?*
M; s*
421.
DB AMSTERDAMMER
A^. 885.
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
uitgevers: ELLBBMAN, HABM8 te Co.
Kantoor: Singel 211.
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLFF A Co.
Zondag 19 Juli.
Abonnement per S/m. f l.?. fr?p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar i ,, 0.10,
Advertentiën van 1?5 regels f 1.10, elke regel meer . . 0.20.
t tuesehen den tekst per regel ....,?o 10
3 N H O VD:
BUITENLAND. «*? Onse Bladen. Warme Kadetjes, een Zaterdagavondpraatje,
LXXXV, door Aquarius, Uit bet Haagje, XL, door Pasquino. Kun e t:
Bene Feeetcaniate, door M. Kunst, door Dr. F. Uit Parijs, XXIX, door A. B.
Letterkunde: Euphorion, II, een gedicht van Ferdinand Gregoroviue.
Een late holde, door F. v. d. G. . Beinaert de Vos, beoordeeld door Alb. Th.
Disticben. Inhoud van Tijdschriften. Militaire Zake n: E on vooretel tot
regeling onzer levende atrijdkracbten, door Cambreaux. Schaakspel. Feuille
ton: Ee( eklien-Kooeje" naar het Hoogduitsch van H. Billing. (Slot). uit
de herinneringen v»n een Pennelikker, dóór Aquarius. (Slot). NIEUWS VAN DB
WEEB. T- Owns&bt w» de Effeetenmarkt, door 8, Veilipgeo van Vaste
Goe«- Te huur. Advertentie».
BUITENBAND.
De verklaringen van Lord Salisbury, omtrent de buitenlandsche
politiek van het nieuwe Kabinet, waarvan wij in ons vorig over
zicht meer uitvoerig melding hebben gemaakt, zijn, voorzoover
het Afghaansche vraagstuk betreft, door de feilen der laatste dagen
volkomen bevestigd. Men zal zich herinneren, dat de Premier
wel is waar de verzekering gaf, dat de onderhandelingen met
Rusland in vriendschappelijken geest zouden worden voortgezet,
doch overigens weinig of geen hoop kon geven op een spoedigen
en gunsligeri afloop!, Vooral de berichten, die de telegraaf jl.
Woensdag heeft gebracht, hebben de juistheid dezer opvatting
maar al te duidelijk aangetoond. »Groote versterkingen van
Russische troepen," aldus luidt eene dépêche uit Teheran dd. 15
Juli, »Hjn te Merw en te Poel-in-Khisti aangekomen. In de
jongste veertien dagen zijn vier regimenten Afghaansche infanterie
uit Kaboel te Herat aangekomen. Vier regimenten vertrokken uit
Herat naar het district Hazara." Tegelijkertijd gaf Lord Randolph
Citurchill, minister voor Indiö, op cene in het Lagerhuis tot hem
jerichte vraag, of het waar was dat de Russen legen Afghanistan
oprukten, een tamelijk vaag en onbestemd antwoord. Hij zeide
dat den overste Ridgeway een «gerucht ter oore was gekomen"
omtrent eene vermeerdering der Russische strijdkrachten in de
nabijheid van den Zoelfikar-pas, doch dat van eene » belangrijke"
vermeerdering nog niets bekend was. Overigens werden door de
regeering inlichtingen ingewonnen, terwijl aan den heer Ridgeway
het bevel was gezonden, om Zoelfikar onverwijld te verlaten.
Dit antwoord van den Engelschen minister staat vrij wel gelijk
met eene bevestiging van de bedoelde geruchten; eene categorische
ontkenning is het ia elk geval niet. Engeland zal thans de wrange
vruchten plukken van het uitstel, dat Rusland's diplomatie met
bewonderenswaardigen tact en geslepenheid van het ultra-vredeiievende
en al te toegeeflijke Kabinet-Gladstone wist te verkrijgen. Beter dan
ooit, ook door de verbazende uitbreiding der communicatie-mid
delen met Gentraal-Aziö, is de Russische regeering thans toegerust
om, zoodra zij zelf het oogenblik gekomen acht, haren slag te slaan.
Moeielijk valt het te zeggen, welke houding de tegenwoor
dige Engesche regeering zal aannemen tegenover deze ernstige
wending, die de Afghaansche quaestie, tengevolge van de
doorliet vorige kabinet begane misslagen, dreigt te nemen. Lord
Salisbury heeft verzekerd, de gedragslijn van zijn voorganger te
znllen volgen; of het hem echter mogelijk zal blijken aan deze
verzekering in allen deele getrouw te blijven, mag minstens
worden betwijfeld. Het oordeel van de Standard, waaraan sedert
de Engelsche kabinetsverwisseUng tot op zekere hoogte een offi
cieus karakler mag worden toegeschreven, is vrij kalm, doch
wijst met nadruk op het voortdurend gevaarlijke en dreigende
van den toestand. »Het gevaar voor een botsing tusschen Rus
sen en Afghanen", zegt het blad, D of eene herhaling van het in
cident bij Poel-i-Khisti moge niet onmiddelïjk voor de deur staan;
de beteekenis van Ruslands voortgezette militaire toerustingen en
operatiën achter zijne voorposten aan den Moerghab en
denHeriRoed kan .echter niet worden ontkend, ofschoon voor
eenoogenblikkjeltjken aanval geen vrees bestaat."
De geruchten, deze week verspreid omtrent den dood van den
Mahdi, zijn tot dusver niet bevestigd. Evenmin waren zij in staat,
in politieke kringen veel sensatie te verwekken; men begrijpt daar
zeer goed, dat voor de onlusten in Soedan een anderen, veel die
peren grond beslaat dan het drijven en opruien van den Mahdi,
die overigens van het fanatisme zijner talrijke volgelingen op uitne
mende wijze weet partij te trekken. Mocht zelfs het gerucht omtrent
zijn dood zich onverhoopt nog bevestigen, dan blijft het toch hoogst
onwaarschijnlijk, dat dientengevolge het oproer in Soedan aan be
denkelijkheid zal verliezen of in eenigerlei opzicht aan Engeland
ten goede zal komen.
De binnenlandsche politiek had gedurende de laatste week een
vrij kalm verloop. Het Parlement, zoowel Hooger- als Lagerhuis,
heelt verscheidene kleine wetsontwerpen goedgekeurd. De begroo
ting fe ingediend en zal, naar het zich laat aanzien, weinig of geen
principieelen tegenstand van de liberale oppositie behoeven te
vreezen. De heer Gladstone houdt tot dusver eerlijk zijn woord
en heeft zijn opvolger nog geenerlei moeielijkheden in den weg
gelegd. Trouwens de nieuwe minister van financiën heeft alle
voorstellen van zijn voorganger overgenomen, behalve die, welka
voor eenige weken door de conservatieven werden verworpen.
Hij behield dus de verhooging der inkomstenbelasting en der
successierechten, maar schrapte de verhooging der accijogen op
bier en sterken drank.
**.
De republikeinsche groepen uit de Fransche Vertegenwoordi
ging (nl. de vroegere regeerings-raeerderheid van Jules Ferry)
hebben, op het voorbeeld van verscheidene andere politieke par
tijen, thans ook een verkiezings-programma samengeflanst en ais
manifest in het licht gegeven. Vager en onbeteekenender, doch
tevens onschadelijker programma kan men zich bezwaarlijk denken.
Het is niets meer dan eene wanhopige poging om allen, die niet beslist
monarchaal of clericaal zijn, te bevredigen en onder n hoed" te
vangen. Het beveelt o. a. aan: vermindering van den krijgsdienst
in eene verhouding, die vereenigbaar is met de behoeften van de
landsverdediging; economische hervormingen, met name herzie
ning der belastingen en herstel van een werkelijk evenwicht der
begrooting.
Over scheiding van Kerk en Staat (het onderwerp waaromtrent
men het tot dusver onmogelijk eens kon worden) sprekend, zegt
het manifest dat, indien er al in de republikeinsche partij
uiteenloopende meeningen te dien opzichte bestaan, men het toch eens
kon zijn omtrent eene politiek, welke de gewetensvrijheid moet
eerbiedigen, maar met kracht het clericalisme moet bestrijden,
daar dit, onder het masker van den godsdienst, niets anders is
dan een bond van alle factiön, welke de Republiek vijandig zijn.
Het manifest wil verder geen avontuurlijke buitenlandsche
poli