Historisch Archief 1877-1940
?'
?1.
DE AMSTERDAMMER
A°. 1885.
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
»-'*,
r ?'
Venehgnt eiken Zaterdagavond.
B&LaBifAN, AAÜUB * oo,
Kaatóor: Singel 211.
: te B»tovi», O. KOUT A «o.
Zondag 6 September.
Abonnement per Spa. ."?; . . . . .f 1.?. fr. p. p. f 1.15.
Afzonderlijke Nummers sta de Kloeken verkrflgbaar 4 . 0.19.
Advertentie» van 1?5 regele f 1.10, elke regel meer » . flJO.
, tuaechen den tekst per regel ....;. o.40
tWB OUD:
». BDfNENtAND. W»tt»e Kadetjes, fien Zaterdagavondpwatje,
fcOtt, *MT JMptrltM. Cil het HMgje, XLVI, door Paiqaino. Kttnit:
Hettoo«Ml «a Aa*É*ra»lQ, doo» Alb. Th., I«4iBand Biller als Opera-Componist, ($««.).
?»» XtfWtt «i KgrwiWfft» door >lb, Sb, - Bet Büksmwinn te Amsterdam, L
H» yentoofijtejHpg mn Arohit»i;tqr» et Amicitia. Letterkunde: Boasljjn en
. BftWtkornd*?, d«»r IL T, 3, ??Vojapük door O. Falkenburg, (Slot.) Gevierde autenre,
, & 4oor p, f, d. G. Be Kerk een Staat, 'door Scaramouch»,"1 XXVTL Inbond
fin «Öd»ol»riflen. ' kilitsi're Zaken: De verdeeling dé» Militie over de
fcörpfce*. door ttttraM. Feuilleton: Onteettende Rotsavontor»» >v&n J. H.
tftptaott, 'UI het angftbén, DL 3«hMkipeI. NIEUWS VAN O» WEEK.
Brievenbus. Overzicht van de Effeoteamwkt, door 8. Veilingen van Vaste
?* 6 ttnc. *» Advettefttiën.
«UITEff & AND.
De Zoelfikar-queestia is eene schrede nader tot hare op
gekomen. In ons laatste overzicht hebben wij er op
gewezea, hoe van Russische zijde wel is waar nieuwe en schijnbaar
verzoenende voorstellen waren gedaan, doch waarin deEngelsche
regtering verklaard had, niet te kunnen toestemmen, alvorens
Lord Dufferin en kolonel Ridgway te hebben geraadpleegd.
bomers, het bleef nog de vraag, of de Zoelfikar-pas, die Rusland
thans bereid, was af te staan, dezelfde is als die, waarvan
Engeland den Emir het bezit heeft gewaarborgd.
iBdwdaad gph,yat dit laatste het geval te zijn. Lord Randolph
Cfiurahili, rainjwter Voor Indiö, heeft verklaard, dat Lord
en koloael Ridgrvay over de nieuwe, door Rusland voor-t
Waieïl geraadpleegd, en dat beiden als hunne
te kennen gegeven, dat de nieuwe lijn den Emir
eone positie zal verschaffen, die hem het vrije bezit van den
Zoelflkar-pas waarborgt, en die volkomen voldoet aan de verplich
tingen, welke Engeland jegens den Emir op zich heeft genomen.
Lord Randolph Churcbill geloofde dus, dat men onverwijld tot de
; afbakening der grens kon overgaan en gaf de hoop te kennen,
dat met Rusland eene overeenkomst ZQU kunnen worden gesloten,
die in staat tal aijn, een zekere mate van bestendigheid te geven
aan den tegenwoordigen toestand kt Centraal-Azie.
Gelijk men ziet, heeft het thans allen schijn, dat het
Zoelfikarvraagstuk uit den \veg zal worden geruimd. Eene andere vraag
ie het echter, of hiermede voor de oplossing van het
EngelschRaM»che oonfliat in Midden-Azie veel zal zijn gewonnen. Reeds
meertnalcn hebben wij trachten aan te toonen, dat vooral vaa
Russische zijde Steeds er naar gestreefd wordt, de
onderhandelin. gen slap«y^ te hoqdètt en het conflict een chronisch karaktar
'10 dow *i(B£«men».TJö4jgevvonnen, vee' gewonnen, was van het
begin af de leute* W» het Peterburgere Kabinet; met dit doel
' bok had het n Esèir de stellige verklaring weten te ontlokken,
dat hij op Penjdeh wel is waar geen aanspraak wilde
maken, maar daarentegen. groot . gewicht hechtte aan het
bezit van den Zdelfikar-pas, Meroeschak en Goelran. Deze drie
{rnnten nu zullen, naar bet zich laat aanzien, achtereenvolgens het
onderwerp van breedvoerige onderhandelingen uitmaken, en enkel
tnoeten dienen, om het conflict zóó lang te rekken, totdat men het
óege&blik gekomen' acht om den weg der diplomatie te verlaten,
«a 4>en van bet geweld in te slaan. Rusland heeft nu den
Zoelfikaretech zoo goed als losgelaten; wy kunnen ons thans voorbereiden
op een Meroeschak-quaesiie van wellicht niet minder chronischen
aard.
Pe biBMütandache politiek vak Engeland hield zich in
deafgeloopen w«ek bezig met het manifest van den heer Parnell, den
letter der leraeha partij in bet Lagerhuis, en het daarop gevolgde
?Mweocd w* Leid Hartington. Sedert de heer Parnell de
leitfo| op «oh genosaen heeft van den strijd, die de Ieren in het
Pafe»cnt tegen Engeland voeren, is de fractie der Home-rulers
toe -t£gp; boe ^Hi£iQédjger g^rjeiu De teer
^lleenheerscher zijner partij, verklaart op beslisten toon, dat
in het eerstvolgende parlement de beslissende slag tusschen Ieren
en Angelsaksen, de veldslag tot verkrijging van onafhankelijkheid
op wetgevend gebied, zal worden geleverd. Hij is overtuigd dat
de aanstaande algemeene verkiezingen hem eene aanzienlijke ver
sterking zullen bezorgen, en rekent dat het hoopje zijner getrou
wen tot minstens 80 a 90 afgevaardigden zal aangroeien. Aan
de spits van deze onverschrokken schaar zal hij dan als een Cer
berus voor de poorten van Downingstreet post vatten, en de ver*
vulling eischen van zijne aanspraken.
Met ongewone eenstemmigheid wijst de gansene Engelsche
reis dezen,, eisch af. De Standard noemt het optreden van den
heer ParnelJ eene oorlogsverklaring aan Engeland; de Morning
Post, het orgaan van Lord SaJisWy, verklaart dat men gaarne
aan Ierland eene billijke mate van zelfregeering zal toestaan,
doch dat vött een onafhankelijk Ierland geen sprake kan zijn; de
Times ziet in het verlangen van den heer Parnell een maatregel,
die zou kunnen leiden tot ontbinding van het rijk, tot oplossing
van banden, die in den loop van eeuwen zijn geweven, en tot
vernietiging van groote geldelijke belangen.
In de laatste woorden ligt ongetwijfeld het brandpunt van de
geheele quaestie. Wil men aan Ierland geen eigen Parlement
geven, terwijl toch menige Engelsche kolonie dit reeds bezit, dan
geschiedt dit omdat men weet, dat de lersche wetgever, zoodra
zijn arbeid aan de coatróle der Engelsche regeering is onttrokken»
ei zijn invloed zal gebruiken om verandering te brengen in een
toestand, die op onrecht berust, en volgens hem geen recht is
geworden omdat hij twee* eeuwen lang met geweld is gehandhaafd.
De rijke Engelsche grondbezitters, die een goed deel van hun
inkomen trekken uit hunne in Ierland gelegen landerijen, vragen
natuurlijk liefst niet, hoe hunne voorvaderen aan die gronden
gekomen zyn, terwijl het lersche volk meent, dat een onderzoek
naar\de* rechte» van dit grondbezit volstrekt niet overbodig is.
S " i
ifn den strijd Ferry-Clémenceau is de kans in de laatste dagen
sterk ten gunste van Ferry gekeerd. Men kan het opmaken uit
den steeds meer verbitterden toon der anti-Ferrystische bladen.
De heer Ferry heeft jl. Zondag te Rordeaux de aangekondigde
redevoering gehouden; zij was een variant op eene vorige rede
van den begaafden spreker, waarin hij de gevleugelde uitdruk»
kirig bezigde; »La Franco ne se sent pas assez gouvernée." Overi
gens was de geheele tint der rede meer conservatief dan te Lyon, waar
hij trouwens voor een auditorium van radicalen sprak. Het laatste
gedeelte strekte om te betoogen dat Frankrijk niet geïsoleerd is
in Europa, en hij besloot met de aanmoediging, vooral te trach
ten naar bestendigheid van bestuur, zóó dat men zal kunnen zeg
gen dat »de republiek eene regeering is."
De twee kampen waarin de radicalen van het Seine-departement
fhans verdeeld zijn (Glémenceau en kapitein Maujan) hebben thans
ieder hun programma openbaar gemaakt. Het programma-Maujan,
of dat der »zes-en-zestig'', bevat de meest buitensporige
revolutionnair-socialistische leerstellingen; dat van Glémenceau is iets
verzacht, het heet »programma van het departementaal
radicaalsocialistisch comitéder Seine." Reide willen: bijeenroeping eener
constituante, afschaffing van den Senaat en het presidentschap van
de republiek; wederinvoering van het plebisciet of referendum
voor alle zaken van gewicht; progressieve inkomstenbelasting; af
schaffing der begrooting Van eeredienst; beperking van de be
voegdheid om te erven tot de afstammelingen in de rechte lijn;
verkiezing der magistratuur. Op een aantal andere punten echter gaat
het programma-Glémenceau voorloopig niet zoo ver als Maujan c. &
Zoo vraagt het b. v. nog niet: voeding en kleeding voor alle
kinderen op staatskosten; recht op verzorging door den Staat;