Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.429
herhaalt het manifest dezelfde beschuldigingen tegen de Repnbliek,
die de monarchale parlij reeds meermalen formuleerde: slechte
financiën, ondergang van landbouw en industrie, oorlog,
omkooping van ambtenaren, geloofsvervolging, afzetting der magistra
tuur, enz.
Het geschil tusschen Duitscniand en Spanje, naar aanleiding van
de beaetting der Carolinen-eilanden, is sedert eenige dagen, zoo
niet opgelost, dan toch in een aanmerkelijk gunstiger stadium
getreden. Wel is de gisting onder het Spaansche volk nog niet
tot bedaren gekomen, en hebben in verschillende steden nog bij
voortduring anti-Duitsche manifestatiën plaats; het bericht echter
dat de Ouitschers Yap hebben ontruimd, dat zij daarna koers
hebben gezet naar Manilla en vervolgens naar Singapore, was vol
komen geschikt, om de bedoelingen der Duitsche regeering in een
gunstiger daglicht te doen verschijnen.
Intusschen is het bericht, dat Keizer Wilhelm rechtstreeks
aan Koning Alfonso zou hebben getelegrapheerd, om dezen te
verzekeren, dat het nooit zijne bedoeling is geweest, de rechten
van Spanje aan te randen, en dat hij derhalve Yap zou doen ont
ruimen en alle aanspraken op de Carolinen zou laten varen
nog niet geheel bevestigd, ofschoon men algemeen overtuigd is,
dat het gevaar voor een vredebreuk volkomen is afgewend.
Wel is waar zijn er eenige raoeielijkhedea in het spel, die door
de handelwijze van hei Madridsche gepeupel in hare oplossing
niet weinig zijn belemmerd; men mag echter met grond verwach
ten, dat er een uitweg zal worden gevonden, die met de waar
digheid en de belangen van het Duitsche rijk in overeenstemming
en tevens voor de Spanjaarden aannemelijk is, opdat eene quaestie
uit de wereld worde geholpen, die in veertien dagen tijds reeds
meer kwaad heeft gedaan, dan alle Carolinen te zamen ia honderd
jaren goed kunnen maken.
WABME KADETJES.
Een Zaterdagavond-Praatje'
XCIH;
Mijnheer de Redacteur!
Pa is, gelukkig, veel béter; wij hebben hem trouw met koude zitbadon
e,u collodiam behandeld en hij kan, nu en dan, reeds een uurtje opzitten.
PUS oorspronkelijk plan om zand op de wegen rondom Meerluet te doen
neêrwerpen, behoefde niet te worden uitgevoerd en evenmin bleek het
noodig big den burgemeester aan te vragen om het rijden in den omtrek
van pa's buitenverblijf te verbieden.
Het eenige wat mij verontrust is, dat de oude man oogenblikken heeft
<}ai; hij geheel en al buiten westen is, ja zelfs raaskalt. Onlangs werd hy,
des nachts, schreeuwende wakker en verlangde dat do neer Sagittarius
niet hem .naar de barricaden zoude snellen.
'Welke barricaden,?" vroeg de vriend van mijn vader.
Datweet ik niet", riep de zieke,?maar ik moet, ik wil, ik zal naarde
barricaden! Ik zal niet gerust zjjn alvorens ik er op sta. Ik weet dat
er onder nnjne medeburgers zijn die het plan hebben ze op te werpen!"
Aquarius'', sprak de heer Sagittarius kalm, houdt je toch bedaard,
oude vriend; vooreerst komen er in Amsterdam voorzeker geen barri
caden'. Het gaat met de lieden die er voortdurend over praten, dat zij
die willen oprichten, precies alg met de menschen die telkens dreigen dat
zo zich zullen verdrinken of ophangen. Er komt van al die praatjes nooit
iets en je kant gerust het oude spreek woord nazeggen: .blaffende honden
bijten fiiet!"
P» keek verwilderd rond; dan wil ik wat anders!" kreet hjj.
Wat dan V"
Er moet een busje aan het hek van Meerlusfc worden opgehangen met
het opschrift: voor het arme weeskind, door den vermaarden professor
Aqnarius nagelaten, die in den veldslag van 1885, op het Damplein te
Amsterdam, den heldeadood stierf". ? . _
Het werd mij een beetje al te gortig, want dat arme weeskind was ik
natuurlijk. Pa", zeide ik, wacht u nu eerst dat u heelemaal dood bent,
d*n kannen wg zulk een busje nog altijd ophangen: uu dunkt het mij
we! Mn beetje heel voorbarig toe."
' Goed Jan", mompelde de zieke, maar denk er later aan; je zult zien
Jan dat je oude vader den kraaienmarsch gaat blazen, want die
dienders$abel heeft mijn hart geraakt.
Ik dacht in 'stilte dat Pa zijn hart op een vrij zonderlinge plaats draagt,
maar ik zeide niets en had de voldoening den ouden heer, toen ik hem
een half hectogram morpbine had toegediend, rustig te zien inslapen.
Toen giggen ook de heer Sagittarius en ik naar bed.
Natuurlijk heb ik niet onophoudelijk aan de lijdenssponde van den
auteur mijner dagen gezeten, maar kuierde ik door Amsterdam en ver
zamelde gegevens omtrent de gebeurtenissen der laatste weken. Ik kreeg
daarbij ook het een en ander omtrent de opiniën der Sociaal-Democraten
te hooren en met levendige belangstelling maakte ik kennig nigt hfit
voorstel om den klassieken versregels:
Kom Piet, kom Piet, kom laten we de boel out deeleo IH
in practijk te brengen en de aardsche goederen op eerlijke wjjzéonder
de bewoners der aarde te verdeelen. Een apostel van het nieuwe geloof,
met wien ik de eer had kennis te maken, was de meeaing toegedaan dat
men reeds druk aan het verdeelen was.
Toen ik dan ook dezer dagen op het Bokin was, stapte ik het gebouw
der Nederlandsche Bank binnen en kwam voor een loket te staan.
Wat was er jongeheer?" vroeg een bedachtzaam heer.
Ik kom eens hooren, burger, (u ziet, mijnheer de redacteur, dat ik a)
wat aangeleerd heb) of mijn pakje reeds gereed is?"
Een pakje? Wat bedoelt ge?"
'k Heb gehoord dan men bezig is, de aardsche goederen ten algemeenen
nutte te vertellen en daarom wilde ik, als myu rechtmatig aandeel bij
geval gereed lag, mijne portie gaarne dadelijk medenemen, dan behoef
ik geen twee malen te loopen. Wellicht kunt U me ook wel de porties
van pa en den heer Sagittarius medegevea."
O nu begrijp ik U, burger", zeide de man, die blijkbaar weder van
nuj had geleerd; 't is waar, wij zqn druk bezig, maar het werk vordert
maar langzaam en wij zgn pas aan letter M."
Aan letter M? Maar dan hebt ge myn pakje bepaald liggen, want
ik behoor ouder A te huis".
De man schudde 't hoofd: begrypt ge dan niet", zeide hij, dat nn
wy iets verrichten wat heelemaal absurd is, wij ook absurd handelen?
Wij zijn met letter Z begonnen en ge hebt dus nog een poosje t\jd."
Ik werd boos; dat is geen manier van werken," schreeuwde ik.
Beklaag je dan maar bij de directief'
Dat zal ik doen ook en als ik ooit een rol van beteekenis ga spelen
in den ideaal-staat die komen moet, dan laat ik jou ophangen hoor! Tot
straf voor je onbeschaamdheid bang ik ie dan aan een lantaarnpaal van
de hollandsche gasfabriek, dan kan je in het duister over je pekelzonden
nadenken."
Verschrikkelijk wat weid de man boos! Denk je soms," riep hjj, dat
ik mijn tijd gap en plezier heb den eersten den besten kwibns, onzin
reutelaar en gek te woord te staan? Maak dat je weg komt, of...."
De man maakte een dreigend gebaar en er kwam een diender aan; ifc
dacht aan Pa en aan de treurige sabel-ervaring door ZEd. opgedaan en
schuurde daarom mijn piek, met het vaste voornemen om de annonces
der dagbladen oplettend natezien, want ik vermoed natuurlijk, dat dia
wel eene mededeeling zullen bevatten als letter A, aan de beurt is, De
wakkere uitgevers van het Adresboek hebben, op zoo vernuftige wijze,
een goed voorbeeld gegeven dat het ongetwijfeld zal worden nagevolgd.
Onwillekeurig heb ik mijn avontuur aan de Bank uitvoeriger verteld
dan ik'voornemens was te doen en daarom ga ik thans onmiddellijk tot
de ontvouwing van het plannetje over, waarvan ik de vorige week een
enkel woord repte.
Wij beleven slechte, ellendige, miserabele tijden! De handel staat stil
en de scheepvaart schijnt om zeep, er komt geen geld meer onder de
menschen, iedereen klaagt steen en been en de vreemdelingen schuwen
Amsterdam, alsof zij bevreesd zijn op afschuwelijke wijze te worden
geplukt.
Zoude op kunstmatige wijze niet wat leven in de brouwerij zijn to
brengen? MÖdunkt het is, op eenvoudige wijze mogelijk. Spoorwegen
en stoomboot-maatschappijen, hotels en publieke vermakelijkheden, win*
keliers en tapperijen geld als water te doen verdienen.
' Men organiseere eenvoudig oproertjes!
Ik bedoel natuurlijk niet henzige oproertjes, met vervaarlijke charges
en beklagenswaardige verwondingen, maar nagemaakte!
Een stuk of wat knappe lui behoeven zich( slechts in contact te stellen
met de leiders der demoestratiën die onlang plaats vonden; die laatsten
leveren dan bet benoodigd aantal ontevredenen die, en corps, op den Dam
bijeenkomen en precies doen alsof zij zich tegen de overheid verzetten.
De manifestanten ontvangen een loon van twintig cents in het uur en, na
afloop van ieder tumult, brood met rookvleesch en beijersch bier a discretion,
binnen de muren van het vermaarde beursgebouw.
Als tegenpartij fungeeren onze wakkere dienders, die natuurlijk even
zeer op eene behoorlijke belooning moeten kunnen rekenen. Daar het.
hier maar schjjn-disputen geldt, zoude ik willen voorstellen om ze vooraf
oefeningen met kartonnen sabels of, als die in het Volkspaleis in
genoegzamen voorraad aanwezig zijn, met Arlekijns-plakken te doen honden;
op de avonden der glorieuse representatiën geve men don kloeken veilig*
heidsbewaarders dan wapenen van blik.
Natuurlijk behoort er voor schitterende verlichting te worden gezorgd
en het komt mij voor, dat men niet beter zoude kunnen doen dan in overleg
te treden met den heer Krasnapolsky, die, met het oog op het goede
doel zoker bereid zoude worden gevonden om het Damplein met electrisch
licht te bestralen. Een tooverachtig effect zoude ongetwijfeld verkregen
worden wanneer de heeren Prot & Zoon konden besluiten de gekleurde
glazen ter leen te geven die in de operette Kip" zoo groot succes hadden
Men zoude de 'standjes dan ieder tien minuten van kleur kunnen doen
veranderen en men zoude rozenroode, pimpelpaareche en zeegroene
oproeren kunnen vertoonen.
Bij een fatsoenlijk oproertje is het stukgooien van glasruiten een aller
eerste vereischte, ja ik aarzel niet dit broodnoodig te noemen. Jammer
echter zoude het wezen om gave vensterschijven te verpletteren en daarom
ware het gewenscht eene commissie te benoemen, die een onderzoek in*
Btelde naar al de gebarsten en verweerde ruiten in Amsterdam, die dufl
't aUeteerBt in aanmerking komen, om aan de nagemaakte volkswoede