DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 431 D 't perikel te begeyén, zoolang de kranten er verslaggevers op nahouden, die uit dea aard hunner betrekking het doodsgevaar behooren te trotBWren, waar dit uoodig mocht aijn om een behoorlijk verslag op te maken. Bn die heeren hebben dat dezen keer ook weer trouw gedaan, voor welk heldeafeit ikinn büdezöIn 't openbaar mijn welgemeende dank en hulde breng. Zonder hen Bon ik geen kans hebben gezien iets van beteekenis ote* dan gepasseerden Zondag te schrijven, wat ik nu wel kan doen. We hebben dien dag heel rustig te Scheveningen doorgebracht, hoewel ik eerlijk moet bekennen, dat ik, al wandelend op het terras van het Badhuis, nu en dtm in mijn verbeelding bet geknetter van geweervuur in de verte hoerde en dan werktuiglijk stilstond, in de verwachting dat het kanongebulder ons zou verkondigen dat de bataiüe over de geheele linie , was geopend. Maar niets daarvan. -De heeren betoogers" en het volk dat met hen meeging, hebbén de sombere voorspellingen van den kullunnel en den referendaris te schande gemaakt. Brave lui! Alles ging even kalm, ordentelijk en geregeld in züa werk, zooals ge uit de couranten hebt kunnen lezen. En n» de betooging volgde de meeting, die immers ook COO onschuldig mogelijk was, selfa nu en dan vermakelijk. Zoo ver zekerd» een. der heeren sprekers, dat het algemeen stemrecht de sleutel il der broodkast." Ge weet dat de theoriën van die heeren voor hen zoo vele «Stoma's zfln; derhalve geen bewijs vorderen. Het publiek, voor wie ze bestemd *$&, vraagt ook niet naar bewezen; als 't maar groote woor den boort, ia t niet alleen tevreden, maar 't geraakt zelfs in geestdrift. Het slikt alles gladweg- wat' men 't wijs wil maken, vooral als 't in zijn kraam te pas komt. Maar in dit geval was het jammer, dat de spreker zün axioma, ditmaal in fraaien beeldspraak-vorm, niet nog meer klem bijzette door bewgsen, die b\j voor 't nemen had. Immers overal waar het algemeen stemreoht sinds jaren geluk en zegen aanbrengt, draagt het volk al dien t#d den sleutel der broodkast in zijn zak. In Frankrijk, bijvoorbeeld, heerscht na de invoering van dat benijde recht, onder 't volk en vooral onder de arbeiden de grootste tevredenheid. Werk en brood in overvloed. Nog een andere axioma: «Zoolang de arbeid de bron is van allen rijk dom, staat de arbeider het hoogst". Deze kostelijke zinsnede vond Inide toejuiching. Maar ik ben niet heel vlug van begrip en daarom had ik dea verkondiger dezer leer wel willen vragen, of dan niet billijkerwijze de arbeiders op dfl plaats der tegenwoordige hoogere klassen moeten zitten? Zoo ja, dan moeten de hooger geplaatsten terug naar de lagere rangen, nu door de arbeiders ingenomen. Zou dan de spreker, om consequeat te blijven, niet voor die ongelukkigen, dubbel ongelukkig om dat M van t hunne ayn beroofd en geen banden-arbeid kunnen verrich ten, t daarheen willen richten dat ze behoorlijk aan den kost kwa men? Of hoe denkt mijnheer 't aan te leggen? Misschien wil hij ze Vel een hoofd kleiner laten maken, dat is wel 't eenvoudigst, maar in 8$n gevolgen misschien niet zander ernstig bezwaar. Nog een axioma van een anderen heer: Neen er is" bij ons «geen natie, want een natie moet n zijn, en er zgn twee deelen, heewebeM en overheerschten. Die tweedracht voert een klein land te gronde, waarb$ wj niets «ouden verliezen, want de overweldiger zou ons ten minste geven wat onze eigen regeering ons weigert." Ook deze axioma vond luiden bfjval, maar ik, in mijn nuchterheid, zou al weer gevraagd hebben: Wat doet ge met algemeen stemrecht, wanneer ge als Duitsche onderdanen moet dansen naar de pqpen van een autocratische regeeriog, die n allen soldaat maakt, dat ge niet wezen wilt; of als ge in uw hoe danigheid van Fransche onderdanen kunt meeschreeuwen in publieke vergaderingen en uw kostelijke zelf-gekozen regeering en vertegenwoor digers kunt uitschelden naar hartelust, omdat het blijkt dat de brood kast, waarvan ge den sleutel in den zak hebt... leeg is? Zoo zon ik op al de verkondigde axioma's, ten dage van den 20n Sep tember, even vele vrageb kunnen doen, maar 't is waar: n gek kan meer vragen dan zeven wijzen kunnen beantwoorden, en om nu zulk eene voor nuja eigenliefde niet vleiende terechtwijzing te ontgaan, zal ik maar Met genoegen heb ik gelezen wat de minister van Binnenlandsche Za ken aan de deputatie heeft geantwoord, die de motie kwam brengen, waarin de invoering van het algemeen stemrecht het panacee voor alle kwalen ? werd gevraagd. Iedereen kan dat in de couranten lezen, raaar ik heb er voor mezelf de opmerking bijgevoegd: waarom kon diezelfde minister, die dan toch wel het grootste aandeel zal hebben in de samen stelling van de jongste troonrede, in dat stuk niet even kordaat spreken ate h8 't deed tot de mannen van 't algemeen stemrecht? Maar ik ben geen politicus en misschien is deze vraag ook al weer heel onnoozel. De troonrede brengt me van zelf op de plechtigheid van de opening der Kamers. Ik hoor dat ze heel mooi was, want ik was er zelf niet bij, en dat er meer geestdrift onder 't volk heerschte dan gewoonlijk bg dezelfde plechtigheid. Ik heb geen enkele reden dit in twij fel te trekken, want toen ik omstreeks drie uur door de drukste straten ging, oag ik tal van heeren maandaghouders pardon, dat is volgens een der meeting-sprekers een kwetsend verwijt" ik bedoel: heeren in een werkmanspak, die zich vrijaf hadden gegeven, en in een kennelüken Staat van.... geestdrift verkeerden. Ook die dag is zonder bloedstorting en brandstichting voorbij gegaan, en ik moet u zeggen dat ik me nu een heel ander mensch gevoel. Ten slotte moet ik nog van een nieuwe, hoogst nuttige uitvinding gevagen, die vooral voor tobbers, zooals ik ben, een uitkomst mag heeten; namelyk een nieuw middel uit geheimzinnige kruiden samengesteld, dat men maar geregeld heeft in te nemen, om alle zorgen te vergeten. Ge vraagt waarom ik zeg nieuw" middel; óf er dan een oud is? Wel eeker, het bekende oud, nationaal middel, dat ge in alle apotheken waar ^Vergunning" uithangt, vinden kunt; maar dit heeft het nadeel, dat, na uitgewerkt te hebben, de zorgen veel harder terugkomen dan ze zich voor t gebruik deden gevoelen en dat het ook door de doctoren, als minder gunstig voor de gezindheid, wordt afgekeurd. Maar 't nieuwe middel is onschadelijk en werkt probaat. Met het oog op den zorgelijken toestand waarin de maatschappij verkeert, is deze uitvinding van groot gewicht 't Moet bovendien heel goedkoop zijn. Zon dat nog niet beter wezen dan de sleutel van de broodkast, vooral omdat we dien sleutel nog niet hebben? Pasquino. KUNST. HET TOONEEL TE AMSTERDAM. Parkscliouwbnrg: La Juive. Frascati: Ds avonturen van D'Artagnan, raud ThóStre: Sfynlieer Schimmel. Ik heb meermalen verhaald van een breede lithografie, die haast als fries kon dienen, in 1833, 38 een soort van optocht verbeeldde, die werd aangevoerd door Victor Hugo, zittend op een draak. Zij stelde het roman tisme in de literaire en muzikale waereld voor. Meyerbeer en Halévy ontbraken er niet op; zij vormden een groep, die tot onderschrift had: M. Halévy prend une prise dans la tabatière de M. Meyerbeer" en inder daad wanneer men niet beter wist, zou men eerder denken, dat de be roemde maker der Huguenots" dan dat Cherubiai de meester van don komponist der Juive" geweest was. Onmiskenbaar is de invloed van den Berlijner op den toevallig te Parijs geboren Glogauër, eu «en zal wel altoos de superioriteit van Giacomo boven Jacques Elio vasthouden. Piechtvaardigheid beveelt intusschen te herinneren, dat de Huguenots" pas in 1835 verschenen, terwijl de Juive" reeds in '34 met groote toe juiching werd uitgevoerd. De Robert" trouwens was van 31. Maar waar door de beide maesfri wel het meest aau elka;lr verwant zija, dat is de couleur locale, en deze hebben vooral de Juive" en de Huguenots" gemeen. De Juive" is niet minder aangrijpend dan de laatstgenoemde opera: de stof is diep tragieach; de intrige ongemeener dan in het andere stuk van Scribe, en geen van beiden zjjn door partijbaat ingegeven. In de ,jHuguenots", ja, hebben wel de hugenoten de mooye rol; maar hot is toch den auteur vooral om het artistiscbo te doea. Hij draagt aorg dat de katholieke Nevers edele gevoelens heeft, en Marcel, de protestant, een lichten tint van belachlykheid. liet ia het zelfde in de Juive". De Kardinaal heeft een zeer raooye rol en de edele Jood heeft zij n B gebreke B. Wie of, in het 4e Tooneel, bij de tegenwoordige uitvoeringen, Eléasars woorden geschrapt heoft: Non jamais de pardon oux chrétieus que je hais!" is mij niet bekend, 't Is jammer, dat de eerste tenoor, de Heer Viola, zeer weinig in het charakter van den rijken, inhaligen juwelier ia ingedrongen. De toon en de uitdrukking van Damoreau bijv. (een Aaisterd. tenoor uit mijn jeugd) was heel iets anders. Misschien had de Heer Viola zijn handen te vol met de goede en zeer krachtige vervulling zijner zangpartij, om veel werk van charakteruitdrukking te kunnen maken. Ook zijn grime was beteekenisloqs. Dit had de Heer Malzac, die de belangrijke partij van den Kardinaal anders voelszins recht heeft gedaan, met hem gemeen. Voor den Heer Briant had ik niet te onrechte en niet te vergeefs op esn partij gewacht van wat meer beteekenis dan die van Sois-Kosèom hem te kunnen beoordeelen. Zijn Léopold was vrij voldoende. Lieden niet een fijn oor zeggen, dat hij minder zingt en ofschoon hij geen sterke stem heeft, kan men er geen zeer goede hoedanigheden aan ontzeggen. De stem is gelijkmatig. De zanger gaat met gemak in het fausset over, en men is nooit bang (zoo-als bij sommige anderen), dat de goecle artiest zich een bloedspuwing schreeuwen zal. 't Gaat mij aan 't hart, dat Mme Kocher, de nog zoo jonge forte cliari' teuse, door de Haagsche Jury niet aangenomen is. Zij ware stellig nog veel in het loopend seizoen vooruitgegaan, en al had Napoleon van Am sterdam de 3e goede stad des keizerrijks willen mak?n, my'n Hemel, wij mogen hier in Holland toch ouze eischeu niet zoo bizonder hoog stellen! Mme Kocher had werkelijk wel hartstocht in haar toon en spel, al» lïacJiel, en een goed figuur is toch óók iets waard. Mme Duvals heeft de rol van Eudoxie zeer voldoende gezongen en gespeeld. De kostumen waren redelijk goed; maar de Heer Briant moest badonken, dat snorren te dragen in de zoogenaamde boergondiscao tijd niut minder stootend is dan Nero en Eritannictts met pruiken Louis XIV te zien optreden. Het samenspel der choristen in die operaaa laat altijd nog alles te wenschen over. 't Is jammer, als msn zoo veel kosten maaut, optochten organiseert van 150 personen", dat men dan niet mér bedacht is op het aanvullen voor het oog van wat het oordcel vergt, in het attroepeeren. Eléctzar en llacUcl b.v. moeten door het volksgedrang op de kerkstoep te-recht-komen en daar vastgegrepen worden; maar er was geen zweam van gedrang. Met dat al en la critique est aisêe was het alweer een groot genot de Juive", onder de bezielende leiding van den Heer Granier, te hooren en te zien vertoonen. Men heeft van De avonturen van D'Artagnan", die bij de Heeren Prot met veel succes gegeven worden, gozegd, dat de muziek bevallig was, maar niet beter en niet slechter dan die van vele andere operetten. Ik kan dat oordeel volstrekt niet bijstemmen. De partitie van Louis Varney komt mij, in-tegendeel, vóór zeer veel charakter te bezitten, en in-zonder heid hier en daar met goeden uitslag op oude volksmelodiën geïnspireerd te zijn. Het militaire sujet is ook, van de introduktie af, in de muziek kennelijk uitgedrukt. M\j dunkt, dat men verkeerd doet den naam van operette aan dit schouw- en zangspel te geven. Het is een zeer goede opéra comique. Niets van het hybridische, van het potsige, van het spotziek bovcnnanatuurhjke, dat, beurtelings of te zamen, het operette-<?e«rfi vroeger eigen was, komt hier voor.