De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1885 4 oktober pagina 1

4 oktober 1885 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

DB AMSTERDAMMER Au. 1885, Verschijnt eiken Zaterdagavond. uitgevers: ELLEBMAN, HAEMS A Go. Kantoor: Singel 211. Hoofd-Agenten: ie Bitavia, G. LFF & Co, Zondag d October. Abonnement per 3/m. ... . . . . f i.?l fr. p. p. / 145. 'Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar a B O.JO. Advertentiën van 1?5 regele f 1.10, elke regej meer . oio. ? tusscnen den tekst per regel ..... K 0.40 HO V Os ..,..,,_ >,Ï.,J. . yi-rTrr.-">??.?Warme Kadetjes, Een Zaterdasavondpwatjé, XOV1, do» Aqu&rfus. ik'hevHaagje, I/, door PSsquinë. Kunst: Min» Joft&nl» Effetno-^rtoftfi, door iov» DeHn. Neve. Hettooneel te Amsterdam, <Joe»r A,H>--'TÖ'-*?$?»* toaneol'te JSpttordanr, door 51. H. uit r.irijs, XXXVIII, door A. B. letterkunde: Gevierde Auteurs, door'F. v. d. G. Zoven rióiréllon, door ScaramóocW XXXII. t&o*ladténst Btttfsu het Onderwijs, dtjor Henrietta van d^"-M*y,''?Sterreu,*dóór fo\ de Moot.?Wer eine Frou kanot, keunt alje", door yVtiblein". Leuzen of Spreuken van bekende personen, dotor E. Laurillard. 'l»e tljtgavöB. Inhoud Vnii Tgaschriften. Militaire Zake-n: Voor lid bibija on Weii bij hot leger,-door J, Feuilleton: Hollende Dick, I, uit h»t Engolach van E. Lynn Linton. Schaakspel. Uit Ouïda's jong. eten bundel. Gustaf Berndal. Brievenbus. NIEUWS VAN -DB WEEK. Faillissementen. Overzicht van de Kffectenmarkt,-door 8.r?'Veilingen van Vaste Gcodoreu. Te huur. Advertentiën. , ; t IJ I T E ». Het politiek manifest van den heer Gladstone gaf ook in de afgoloopön week wederom aanleiding tot meer pi' minder uitvoe rige' Besprekingen» Vrij algemeen is men het daarover eens, dat deze poging jpan den gropten leider, om de talrijke schakceringen van de liberale partij onder n vaandel te vereenigen, niet zon der uitwerking zal blijven, en bij de aanstaande verkiezingen de liberale zaak ten goede zal komen. , . Toch valt het niet te miskennen, dat de scheuring in de liber,ölégpjeaer^n, ' waarop wij reeds meermalen hebben gewezen, (Jgor, de verzpenen<ie/pogingen van den heer Gladstone bezwaar? lyk jwl ;kunn«n worden weggenpmen; de klove bv., die Lord Harliiigton van den heer Chamberlain scheidt, is te breed en te diep, om een samengaan van dexe beide onder de »old umbrelja", die door den ex-Preiftièr ioo"berëidvviüig wordt opgestoken, op den duwr njpgelyk ie- maken. Toen de heer Chamberlain eenige dagen geleden in Victoria Hall je Londen eene pplilièfce redevoeriu^ li^id, kwam dit getnis 'aan fpüieid wederom zoo duidelijk B^o|;et|j|c'aan; Bef licht.v " 'jfó. qu^ipnlj^ër verklaarde namelijk onomwonden, dat hij niet in slaat #pu zijn, eene plaats in te nemen in het eerstvolgend liberaal ministerie, tenzij kostelooze opvoeding, pi-ogressieve inkomttëhböTasting ^n het toewijzen vau alle te verkoopen gronden aan ' de gemeenten' tegen taxatie, in het programma der liberale leiders lygnj «ig|npmen. Pfergelijke verklaringen uit den mond van een taatsmaa, die oog kort geleden het verkiezicgs-document van den heer .Gladstone in de hartelijkste bewoordingen welkom heette, geven stof tot nadenken en wettigen de bevyering dat hel met de egnheid der liberale partij, zij moge in het gunstigste geval in de'n aanstaanden 'verkiezingsstrijd tijdelijk en gedeeltelijk worden liersjeld, inettet'daad alles behalve rooskleurig gesteld is. Pogingen, orn aan de reile van den heer Chamberlain hare beteeketiis ? vogr de verkiezingen zooveel mogelijk te ontnemen, vyerden van verschillende zijden in het werk gesteld. Zells het orgaan3 van den* fieer'"Cliamberlain zelf, "verklaarde ronduit dal Jiet ^6 pMchj"'X?ri déliberalen zou zijn, zich met Gladsfone's programma levpeden ie sfeljen, zoplan'g deze er in toestemt de liberale partij te leiden, en dat het daarom wenschélijk was de ppgiögeni' ónf aan diens'programma zaken toe te voegen die hij niet 'goedkeurt of niet dis onmiddellijk te verwezenlijken be schouw!;, 'niét'te'steunen. Andere bladen, die niet aan Gladstone door Chamberlain de wet willen laten voorschrijven, zijn van oordeel dat deze zijn misslag spoedig zal leeren inzien en het groote driehoofdige ultimatum, waarvan hij zijne medewerking aan cèn liberaal kabinet afhankelijk gelieft te stellen, zal intrekken. * De gtstingsconilèr 'de lerSehe bevolking fieemï, 'Volgens de be richten der laatste weken, weder gaandeweg toe. Alle verschijn selen duiden op eene herhaling van de misdadige praktijken van het I%eotón</-stelsel, en de onmiskenbare voorboden van een 'nieuwen' opstand' der pachters tegen hunne grondeigenaren wordeövbijria dagèj^ks op verschillende plaatsen' waargenomen. Van dag tot dag wordt de toestand bedenkelijker; de eigenaren en lersche ambtenaren gevoelen reeds de nadering van den storm, dfen zij door*het vormen van een verbond vruchteloos zullen trachten te bezweren. Het is moeiclijk te zeggen, welke houding het kabinet-Salisbury tegenover deze beweging zal aannemen. Zal het krachtig en repres sief optreden tegen de boycotte? en andere bedrijvers van agra rische misdaden? In dat geval zou men kunnen vragen, waarom helde uiizonderingswetten niet heeft laten voortbestaan, die, hoe draconisch overigens, toch in elk geval Lwetten waren en geen maatregelen van een willekeurig administratief gezag. Bovendien, zal Lord Salisbury den moed hebben aldus op te treden tegen de politiek van den heer Parhell, wiens steun de conservatieve rég ering aan het roer bracht, en die ook in de naaste toekomst een factor zal blijven, waarmede elke regeering rekening zal hebben te houden ? De heer Parnell is overtuigd, dat al zijne eandidater^bij de aanstaande verkiezingen zullen zegevieren. Om hem deze taak npg gemakkelijker te rnaken, en hem zelfs in slaat te stellen zijne candidaten te zoeken onder de verarmde lersche pachters, hebben ParnelPs vrienden in Amerika aangeboden een som van l raill. francs bijeen te brengen om de onkosten van het parlementair mandaat, voor eiken Parnelïistischen candidaat die gekozen wordt, te bestrijden. Wat er van dit aanbod der Amerikaansche broeders zal terecht komen, blijve voor het oogenblik daargelaten; een feit is het echter, dat de parlij der lersche inlransigenten zich tegen woordig sterker gevoelt dan ooit te voren, en dat er voor Lord Salisbury veel moed toe zal behooren, om den handschoen toe Je werpen aan hem, die nog gisteren zijn bondgenoot was en reeds morgen zijn meest geduchte tegenstander kan zijn. De toestand op het Balkan-cshiereiland blijft, ondanks de vre delievende verzekeringen vaa verschillende oiücieuse organen, voortdurend van hoogst ernstigen aard. De vermetele daad van de Bulgaren, de openlijke schending van de bepalingen van het tractaat van,Berlijn, heeft schier alle Balkan-staten in eene oprberige, oorlogzuchtige en begeerige stemming gebracht. Servië, Griekenland en Montenegro zijn van oordeel, dat het Balkan-evenwicht door den coup d'état van Vorst Alexander vaa Bulgarije blijft verbroken, indien ook zij niet eenige compensatie erlangen- Wel is waar zat de. bijeenkomst van de gezanten der groote mogend heden te Gonstantinopel, vrij zeker leiden tot eene Europeesche conferentie, die waarschijnlijk het gebeurde in Óost-Rumeliëniet ongedaan zal maken en de vereeniging van deze provincie met Bulgarije als een voldongen feit zal beschouwen; doch het werk der diplomatie vordert tijd, en het is dévraag of de vrijheidslie vende beweging, die zich van Philippopel zoo snel heeft uitge breid, zich tot eene enkele provincie "zal beperken. De positie van de Porte is voorzeker niet benijdenswaardig. Een oprukken toch van de Turksche troepen tegen Bulgarije, zou ongetwijfeld door de openbare meening in Rusland met groote ergernis en verontwaardiging worden gezien en Turkije aan het gevaar van een oorlog met Rusland blootstellen. Aan den anderen kant is het niet onwaarschijnlijk dat, wanneer de Porte den toestand, door den coup ffétat van vorst Alexander in het geroepen, erkent, de regeeringen van andere Balkanlanden aange moedigd zullen worden, om zich rechts en links van het aangren zende Turksche grondgebied meester te maken, in de hoop dat ook tegen deze voldongen feiten later niet zal wórden geprotes teerd. Doch zelfs al wilde de Porte den eerstgenoemden weg, nl. dien vau een gewapend optreden, inslaan, dan zouden hiertegen nog bijna onoverkomelijke bezwaren bestaan. Het Turksche leger toch bevindt zich in een erbarmelijken toestand. Sedert 1878 heeft geene aanvulling of herstelling van het materiaal plaats gehad; alles is op schromelijke wijze verwaarloosd. De paarden van do cavalerie en de artillerie zijn in den ellendigsten toestand, wan neer zij niet geheel ontbreken. Wat het personeel betreft, behoeft men er slechts op te wijzen dat sedert zeven jaren geen enkele regelmatige recruteering heeft plaats gevonden. Men begrijpt, dat de Porte onder zulke omstandigheden, wel;

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl