De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1885 11 oktober pagina 10

11 oktober 1885 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 433 schaaltje rookvleescb. ontbreekt; in een volgend hoofdstuk brengt zij ons naar Utrecht en later naar Zeist, in het Broederhuis. Zoodrahet /?winter is, geeft zg verslag van een rit op schaatsen en een sledevaart, ?later vindt zij gelegenheid haar personen op een Noord-Hollandsche boerderij te brengen, die zij met de grootste ingenomenheid beschrijft en die zij dan geheel laat verwoesten tengevolge van een dijkbreuk. ? Hier echter speelde haar geographische kennis Miss Peard een part; zij laat die dijkbreuk bij Alkmaar plaats hebben, waar de door haar beschreven boerderij in een polder staat en vergeet daarbij geheel dat het land in die streek door duinen tegen de zee beveiligd is; wanneer men echter eens genoegen neemt met deze vergissing, kan men slechts met span ning de verschrikkelijke oogenblikken medeleven, die de bewoners van de boerderij op den zolder doorbrengen, terwijl het water hun have en goed dreigt te verzwelgen; nu zij iets beters te doen heeft dan ons bezig te honden met de kwaadsprekerijen van Madame Marken (waarom niet mevrouw?) de twijfelingen van Johanna en de liefdeszorgen van Hilvardine, verheft zich het talent der schrijfster en geeft zij blijken van echte, dramatische kracht. Een groote leemte is het voorzeker in Near Neighbours" dat nergens eenige bewijzen gegeven worden .van [het intellectueel leven der Hollanders; uit niets blijkt dat zij een litteratuur en een kunst hebben, geen van de talrijke helden of heldinnen betrappen wij met een boek in de hand. Al hnn belangstelling wordt in beslag genomen door hetgeen in het krin getje der naaste bnren" voorvalt. De conversatie van den Utrechtschen town-councillor" Steen is even onbeduidend als die van denjgeleerden professor of de elegante Mevrouw van Weeden' Sprankjes geest en vroo'lijke zetten zoekt men er vergeefs; alle personen hebben een matten, doften tint met elkaar gemeen, waarvan zelfs de lively" Hilvardine niet vrij blijft. Wij herhalen het nogmaals: voor de kennis van het Hollandfiche leven, bij de buitenlanders nog tamelijk onbekend, is Near Neighbours" een zeer te waardeeren bijdrage; beter dan uit vertaalde Hollandsche romans, zullen de Engelschon daardoor met onze zeden en gebrniken bekend raken. Veel dat bij ons als bekende waarheden geldt, wordt niet nader toegelicht in vertaalde romans, de Engelsohe schrijfster echter geeft geduldig uitleggingen, daar waar aij weet dat de kennis van haar landgenooten te kort schiet en zoo verkrijgen deze langzamerhand een zeer getrouw beeld van ons maatschappelijk leven en van het land, dat miss. Peard blijkbaar met zeer veel sympathie bezocht en beschreven heeft. 1 Mocht zij in een volgend wei'k ook eens aantoonen dat wij Hollanders niet gebee) opgaan in zaken van huishoudelijken of particulieren aard, maar ook een open oog en oor hebben voor de groote vragen, die de menschheid bezig honden vooral op het gebied van letteren en kunst. Een vertaling van dit werk, dat reeds in de Tauchnrtz-edition werd opgenomen, komt ons niet ongewenscht vóór; de Engelsche bladen brach ten er bijna algemeen een gunstig oordeel over uit. M. v. J HET IDEAAL. (Naar Sully Prudhornme). De maan is vol, de heldre lucht ? Bezaaid met sterren, donker d'aarde; 't Is of met onbestemd gerucht De wereldziel door d'aether waarde. Ik denk aan d'allerhoogste ster, Voor ons onzichtbaar, doch wier stralen) Reeds eeuwen naadrend van zóó ver, Op 't late nakrocst zullen dalen. Als eens die hoogste ster nw pad Verlicht met reine flikkeringen Zegt dat ik haar heb liefgehad Gij laatste aller stervelingen!.... G-. Waalner.' O, KINDERLIJK GELOOF! 't Is avond; in het wiegje rust het wicht En laat zijn oogen in het ronde waren, Tot z' eindlijk, aangetrokken door het licht Der gasvlam, daarin zonder poozen staren. De moeder merkt dit, heft vol zorg de hand Omhoog om 't felle schijnsel afteweren, En wendt het wiesrje zacht naar d' andren kant. De schelle glans mocht eens het netvlies deeren: O kinderlijk geloof! gij zna:;t bij 't rustloos strevsii. Waarmee des menscben geest zich vol verlangen keerNaar 't nooit-aanschouwde licht, in 't duister dat hen weert De schaduw eener hand, uit lief d' en zorg geheven! G. Waalner. Vondel. Keur uit Vondels Lyrische en Dramatische poëzie.voorafgegaan door eene levensschets naar Brand t'd leven van Vondel, door P. H. van Stoerfcerkon. Uitgave van J. T. van Draten te fneek. Toan in 1877 Dr. Doorneboa eene bloemlezing uit Vondel uitgaf, werd op den titel ve mild: Tweede Uitgave van Van Moevkerkens Bloemlezing. uo thans aangeboden Vondel van den heer P. II. van Moevkorlren vermeldt niota ? ..i vroegere Vondel-bloemlezingen. Het plan ia dan ook geheel anders dan :e uitgave van Dr. Doornebos en veel practiseher. Uit Vondol's Leven" va-u Geeraardt Jvi.indt worden fragmenten als inleiding gegeven; daarna zijn de.gedichten gegroe peerd in eenige hoofdstukken, die het nsslaan gemakkelijk maken: Gedichten beireffende den dichter zelven en zijn gezin"; botrefi'eade Oldenbarnevoklt": be« treffende Prins Ifraderik Hendrik"; betreffende Hugo de Groot"; boiroffende 'rofessor Yossius en zijn gegiü"; betreffende tlnygeas" euz. Afzonderlijk kotsen voor de Hekeldichten, een tweetal Lierdichten, wat Sonnetten, Brniloftsliederen, Zegsliederen, Geboortedichteo, Lijkdichten, Lofzangen, en andere. Ten elotte een overzicht met groote en goed gekozen fragmenten van de vijf treurspelen, Palamedes, OysJirecnt, Josr.ph, de Leeuwendulers en Lucifer. De Bloemlezing is niet met te veel verklaringen en aanteekeningen onaangenaam gemaakt; men kan zich voor stellen Vondel voor zijn genoegen te lezen, zonder aan opgedrongen geleerdheid te denken. In 't kort, om Vondel bij velen te brengen, voor wie andera de kennis making met den vorst onzer diehteren afschrikkend zou zijn, ia deze uitgave uiterst geschikt; verzamelaar en uitgever hebben er zeer zeker ons voli een dienst mede bewezen. In en Om den Scliouieburg, door Mr. de V., tooneel-' verslaggever van het (Haagache) Dagblad". Uitgave van A. Eösaing te 'a Gravenhage. Met aflevering 8?10 ia een bundel dor schetsen van Mr. ie V. compleet. De schrijrer spreekt er over Klaas Voa, Marine Lorjé, Mevr. Frenkel, Tourniaire, en eenige algemeene tooneelonderwerpen, op den weinig eerzuchtigen toon, die hom eigen is. Hij tracht zelden iets nieuws of gaestigs ta zeggen, geeft zijn indruk ken, zooals allicht drievierdan der schouwburgbezoekers ze konden geven, en voegt er opmerkingen aan toe, die de meesten hem zeker gaarne schenken zouden. Een schetsje, Jan Koppel vertelt van de avonturen die een naïef dilettant vol vaar en lusié'n. eenige jaren geleden in de tooneelwereld konden wachten; indien Scarron in den Boman Cmiiiqtie, Cremer in de Tooneelspelers en Smollett in Httmplirey Clinker deze soort avonturen niet met talent en frischheid verteld hadden, zou de schets van Mr. de V. leesbaarder zijn; daargelaten, dat wij ons in negentiende-eeuwsch Hollandsch meer stooten aan het verhaal van iemand die dronken wordt en in eene herberg uit zijn bed rolt, dan in het oude Fransen van Scarron of het oude Engelsch van Smollett. Men kan tooneelbeschouwingen geven op de geeatige wijze van Janin of van den Monsieur de l'Orcltestre, op de ernstige wijze van Paul Lindau, J. J. Weiss, Frenzel, Hanslick, Vitu, op de geleerde wijze van den heer-Loffelt; geen dezer variëteiten is door Mr. de V. nagestreefd, en wanneer niet naar een van deze genre's getracht wordt, kun de waarde der aangeboden bespreking niet groot zijn. Sproken en vertellingen itit de Middeleeuwen, door Dr. H. C. Eogge. Uitgave van Y. Eogge te Amsterdam. De bekoorlijke wereld der sprookjes heeft dat voor, dat de oude en vaak gehoorde nog weer even aantrekkelijk zijn als nieuwe. Cbère Scliéhérazade, eoate-moi dona une de ces jolies biatoires que tn contos si bien." En al gelijkt de eene sultan op den ander, en al draaien de wonderen van geniusaen en draken en prinsessen in een cirkel rond, steeds hooren oude en jonge kinderen ze met nieuw genoegen. Hot boekje dat de kundige bibliothekaria der Amsterdamsche Universiteit deed verschijnen, vereenigt de verdienste der aangename verstellingen met die der weten schap. Eene inleiding resumeert omtrent hot beroemde Boek der zeven wijzen" en de Gesta Bomanortnn, de interessante bijzonderheden, welke vorschers als Gorres, Gaston Paris, Brunet, Max Muller, Varnhagen hebben weten op te delven, en voegt daavaan bibliographische en speciaal Nederlaudsche studiën toe, welke men van Dr. Rogge gaarne verneemt. Dan volgen de verhalen; eenige uit het Boek der zeven wijzen", andere uit de "Gosta Komanornm", uit den Spaanschen legendenkring, uit de Italiaansche novellen vóór Boccaceio, uit het Provencaalsch en de verhalen van Bonaventure Desporriers, don secretaris der vernuftige Koningin van Navarre, en andere bronnen. De derde afdeeling van hot boekje geeft het reisvcrhaal van een aantal der eproien door de wereldliteratuur. Zonder in de lange diasertatiën te vervallen, welko de vakgeleerden gewijd hebben aan de ontwikkeling der legenden (Lafontaine's La laitière et Ie pot an lalt in de Indieche fabel nagespoord; Charles Perraults Le petit poncet uit Egypte afkomstig) geeft Dr. Eogge een overzicht van de reis, met aanstipping van enkele bijzonderheden en varianton. In de inleiding verzekert de schrijver, dat, als deze proeve een gunstig onthaal vindt, hij nog gaarne een tweode bloemlezing geven zal; aan de aanmoediging daar toe, in den vorm van een ruim debiet, zal het niet ontbreken. INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN. Portefeuille 10 October 1&85. Prof. Di: n. J. Stokvis, Op het graf van Movr. Kleine. Ed, Potje». Herinneringen op muzikaal gebied aan de Antwevpache Wereldtentoonstelling. Salve, Der Trom petter yon Saklungen. Salve, Lohengrin. A. P., Parijsche Ateliers, Iir, L. A. Bottée, Médailleur. A, Reyding, Geschiedenis der bouwstijlen, door Prof Gügel. Tam H. de Beer, De Nieuwe Gids. W. Beekfccr?.; Het Sonnet en de Sonnet. Taco 1[. de B?er, Keur uit Vondels poëzie, door V. Meerkerken. Jlf. V. J., Drie kussen, door Gerhard van Amyntor. -?De vrouw met het strijkijzer. Boekverkoopiug Mart. Nijhoff. Mr. II. Cosman, Vondel versus Sweelinck. Taco H de Beer, Lud\fig Barnay. TMO H. de Beer, Drie Tooneelatnkken. P.N, Der Salon Tyroler. A., De trouwdag van Jeannette; Zoo heer, zoo knecht. Neueate Erscheinungen der deutacheii Litteratuur. Spectator, 10 October. Berichten en rnededeelingen. STaria JoaannaKleine?Gartman, door Arnold Jsing. - Verslag vau mijn zending in de Kamer. Een brief uit Zaudvoort, door mr A. W. Jacuuson. Pluksel. Nieuwe uitgaven In Nederland, Gerhard von Amyntor, Drie kussen ....... , ? 2.40 Henri Deuiesse, Gant-de-ïer, de Salonbandiet. Parijsehe Politieroman . 1.2» Filaletb.es, Grpentijd. O.CO De Nieuwe Gids ....,.,, Per jaarg. v. C Nrs. V.öO Jack, In dan nachttrein ........,,.?0.49 H. Heilhac en Lud. Halévy, Een Ingénue ..l>t..?O.GO Mevrouw Qtmrlès, Agnes t ? , . . ? ? i-50 Beuter-Beliquieën, door K. Th. Gaodortz , , 1.50 Jan C. de Vos, Snzanne t . < < . 0.75 W. P. Wolters, Een artistiek Klaverblad 2 dln. . . , , ? . 4.90 Felix Dahn, De Kruisvaarders. 2 dln. . . 4 t . . . ? 4.00 J. P. Hazebroelr, De Alpenhoreu. ..,,....? ^ 0.50 W. Lan?han9, Geschiedenis dor ilnziek ...... ? 3.50 Dr. H. C. Rogge, Sproken en vertellingen uit de Middeleeuwen , . 1.50 MILITAIRE ZAK E_N. IETS OVER DE WERVING EN DE PREMIËN. In het vorige No. van dit blad werd door J. geweaen op de meer dan 15000 ledige plaatsen, wolke bij ons leger worden aangetroffen, niet alleen zeer ten nadeele van de oefeningen, den lust en den ijver der in dienst zijndan en van de militieplichtisen, die alsnu ter aanvulling van het incompleet van vrijwilligers langer dan 12 maanden (in den regel 16 maanden) aan hot huisgezin en den gewonen arbeid worden onttrokken, maar ook niet, minder ten nadeole van de innerlijke waarde der tactische ondordeelen, vooral van de compagnieën infanterie. fV*v /' V

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl