Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
" Na. 433"
la het begin dezer week zijn de besprekingen tusschen de
gezanten der groote mogendheden te Constantinopel .begonnen.
Het is te hopen dat zij met eenigen spoed tot eene overeenstemming
zullen geraken, omtrent de wijze waarop de Oostersche quaeslie,
die bij voortduring den Europeeschen vrede bedreigt, moet worden
opgelost. Men mag veilig aannemen, dat het gebeurde in
OostRoemelifi, onder den een of anderen vorm, die voor Turkije niet
al te kwetsend is, de sanctie der onderteekenaars van het tractaat
van Berlijn ^al verkrijgen; maar het zal niet zoo gemakkelijk zijn,
om Serviëen Griekenland tevreden te stellen.
In deze beide landen worden de krijgstoerustingen met grooten
ijver voortgezet. De koning van Servië, die dezer dagen de zit
tingen der volksvertegenwoordiging (Skoeptschina) opende, gaf in
zijn troonrede niet onduidelijk te kennen, dat Serviëvoornemens
is, aan zijne eischen om compensatie nu het
Balkan-evenwicbt door de vereeniging van Bulgarije en Oóst-Roemelie
eeumaal is verbroken vast te houden. «Het voldoen aan het
hoogste verlangen van het land," zeide koning Milan, s kan alleen
den vrede verzekeren; eene vermeerdering van grondgebied voor
Bulgarije dient samen te gaan met de erkenning van «gelijksoor
tige rechten."
Het bezwaar, dat de mobilisaliön van Serviëen Griekenland
meer geld kosten dan deze Slaten kunnen bijeenbrengen, schijnt
niet zoo zwaar te wegen als men algemeen geneigd is aan te
nemen. Do Servische regeering heelt besloten tot het aangaan
eener geldleening van 25 millioen francs, en, wat meer zegt,
doch nog nader moet worden bevestigd, eene belangrijke som bij
de Weener Landerbank geleend. Dit laatste bericht is, indien
het waarheid bevat, des te opmerkelijker, omdat deze zaak in
nauwe betrekking staat tot de Oostenrijksche regeering. In Grie
kenland is de gedwongen koers van het papicrgeld ingevoerd,
terwijl de nationale bank reeds eene som van 12 mülioen in
contanten aan de regeering heeft voorgeschoten.
Welke houding Oostenrijk zal aannemen, is tot dusver nog niet
duidelijk. Wat de Hongaarsche minister-president Kotoman Tisza,
in antwoord op eene tot de regeeting gerichte interpellatie, daar
omtrent verklaarde, verschaft weinig licht over dezen belangrijken
factor in de Oostersche verwikkelingen. Déheer Tisza zeide o.a.
dat men geen overdreven verwachtingen moest koesteren van de bij
eenkomst der gezanten te Konstantinopel, daar deze arbeid slechts een
voorloopig karakter kon drogen. Ook veroordeelde hij het streven om
van de omwenteling inRoemelie gebruik te maken,ten einde uitbreiding
van grondgebied te verkrijgen. Doch wanneer alle pogingen, om
eene vreedzame oplossing van de quaestie te verkrijgen, mislukken,
zal Ooslenrijk-Hongarije zich volkomen vrijheid van handelen
voorbehouden.
WARME KADETJES.
Een Zaterdagavond-Praat ie.
XCV1L
Den morgen na de zoo jammerlijk verongelukte comedie-partij zat ik
in de eetzaal van Meerlust mijn ontbijt te gebruiken en dacht nog over
het gesmaakte kunstgenot na, toen Jan aan den ochtenddisch verscheen.
Ben je niet wel, jongen?'" vroeg ik bezorgd, want mjjn zoon zag schrik
kelijk bleek en had blauwe wallen onder de oogen.
Neen, ik ben heel lekker, pa", zeide hij, er mankeert mij heusch nie
mendal".
Goed, Jan, dan moet je om elf uur dertig maar weer met den trein
naar school terugkeeren."
Ik zou U graag nog een paar dagen gezelschap houden, pa, U hebt
het zoo verschrikkelijk eenzaam."
Je hebt het er gisteren-avond wél naar gemaakt, Jan!"
Mijn zoon begon met «en vloed van woorden zoete broodjes te bakken
of, gelijk de zeeman zegt, bakzeil ts halen; hij erkende geweldig over
dreven te hebben, opgewonden te zijn geweest en zich aan grove ondank
baarheid tegenover zijn vader te hebben schuldig gemaakt. Het einde van
het lied was dan ook dat ik mijn etambouder toestond nog een paar
dagen in Amsterdam te blijven.
Na het ontbijt kwam Sagittarius binnenloopen. Heb je het laatste
nieuws al gehoord, vriend Aquarins?" begon bij.
Wat is er nu weder aan de hand?" vroeg ik.
Een adres aan den Gemeenteraad om de aloude kermis weder in eere
te herstellen; die wordt natuurlijk niet precies in die woorden gezegd,
maar men- stelt voor van de voorjaarsmarkt een najaarsmarkt te maken."
Dat is een alleraardigst plan", zeide ik opgetogen, werkelijk heel
aardig; het heeft mij altijd gespeten dat men de kermis beeft afgeschaft.
Wat hebben wg vroeger in September-tijd samen een schik gehad, h
Sagittarius V"
Ongemakkelijk; dan gingen wij met de lieve dochtertjes van den
broodbakker uit, weet je dat nog wel?"
En dan dansten wij om de eerste flesch; dat was geloof ik in de
Moriaantjes?"
Of in de Halve Maan!" ?
Ik weet het waarlijk niet precies meer."
Jan spitste de ooreu. Jan", zeide ik, ga jij zoolang de kamer uit, ik
heb met mijnheer Sagittarius gewichtige zaken te bepraten."
Och", sprak mijn vriend, laat Jan maar gerust hier blijven, die jongen
is tegenwoordig gaar genoeg."
Hoe meen je dat Sagittarius ?" vreeg ik verwonderd,
Mijn zoon vatte eensklaps het wooid op; ik begreep later dat hij dit
gedaan had omdat hij in de klem zat, maar had op dit oogenblik geen
argwaan. Het is een dwaasheid geweest," betoogde hij, om het volk het
aloude kermisvermaak te ontnemen, want het volk moet op z\jn tijd eens
uit een band kunnen springen; reeda de ouden erkenden dit...."
Schei uit Jan," riep ik.
Met uw verlof, pa, ik ben nog niet klaar," antwoordde de .fangen en
daarop praatte bg over Saturnaliên en panem et circenses ea allerlei
fraais meer, zoodat ik er duizelig van werd.
Laat ik je op je betoog antwoorden, Jan," zqide Sagittarius, dat
tegenover het verdwenen kerrnisverrnaak, veel goeds is in de plaats ge
komen; wij hebben des zomers openbare muziekuitvoeringen, er «/orden
volksconcerten en volkstooneelvoorstelliogen tegen lage entree-prijzen ge
geven, er bestaat op alle uren van dag en avond gelegenheid om in hot
Vondelpark te gaan wandelen en de Vereenjging tot Veredeling vau het
Volkvermaafc " t
Noemt u asjeblieft die Vereeniging niet", riep Jan, terwjjj h«
«nadelijk glimlachte, dat is een doodgeboren kindje geweest; wat heeft die
Vereenis>ir.g ooit voor bijzonders tot stand gebracht ? Er zat nooit .raeht
of heerlijkheid in en 't zal mij niet verwonderen, ols zij binnen kort
tenge rolge van tering sterft."
Je hebt veel te veel praats, Jan!" zeide de heer Sagittarius boos.
Ik vind het ook", deed ik mij hooren, wees toch niet zoo akelig ar«
rogant Jan, en breek niet over alles den staf; hoor je mijnheer of my
dat nu ooit doen? Apropos, Sagittarius, van welke personen gaat dat
adres, in zake de kermis uit ?"
Van een k'ein aantal koffiehuishouders, die de gulden dagen van wel
eer wel zouden willen zien terugkeeren."
Dat zijn notabene mannen die spirit verkoopen", begoa Jan wede» op
heel verachtelijken toon, maar ze hebben evenveel spirit in hun body als
een gerookte paling!"
Maar, Jan "
Is dat een manier om een adres op touw te zetten! Ze teekenen met
hun vijven of zessen en daarmede is alles uit. Hemel en aarde hadden zo
moeten bewegen, meetings moeten beleggen, voordrachten moeten houder,
op twintig plaatsen der stad adbsesie-adressen ter teokening moeten leg
gen, kortom men had het zaaltje moeten opwarmen; nu gaat het in den
doofpot, daar wil ik mijn snor wel onder verwedden."
' Sagittarius en ik glimlachten en dat maakte Jan boos: ik weet niet
wat er te lachen valt", riep hij, ik durf pretendeeren dat ik vr<j wat
meer haar op mijn bovenlip heb, dan de heeren op hun bollen! Ik wil
niet nagaan of die afwezigheid kan veroorzaakt zijn door de kermissen
van voorheen, maar :'
Ik werd ernstig boos. Jan", zeide ik, je verliest den eerbied uit het
oog, dien je je grijzen vader verschuldigd bent, ga subiet de kamer i t!"
Mijn zoon vertrok al mopperende. Jan groeit je boven het hoofd",
meende Sagittarius, je moest hem wat meer kort houden."
Wat zal ik er aan doen?" zuchtte ik, ik weet waarlijk niet hoe het
met Jan loopen moet."
Ja, je zoon ia precies de gas-quaestie", meende mijn vriend.
Hoe bedoel je dat?"
Dat is ook een onopgelost raadsel; de geheele burgerij tast in het
duister rond, burgemeester en wethouders weten blijkbaar geen mouw aan
de zaak te passen en onze burgervader loopt, naar mij verteld werd, het
bureau der heeren De Bruyn plat, zonder dat het iets schijnt te helpen."
Wat moeten wy onder deze omstandigheden beginnen?"
Ik weet het waarlijk niet, we zijn aan de heidenen overgeleverd .'Wan
neer je het A niet naar den zin maakt, wordt je met een proces bedreigd,
en als je B contrariëert, begint die weder je het leven zuur te maken. Ik
geloof wel dat men tot een vergelijk zal komen en dat het oude woord:
Pack schlagfc sich, Pack vertriigt sich", dat ik natuurlijk ia goeden zin
bedoel, weder zal bewaarheid worden, maar het kan lang duren eer het
zoover is."
Maar ondertusschen?"
Dat moeten wij primo November zien; ik brand gas van de hollandsche
fabriek en als die mij, op dien datum, lichtstof levert, dan ga ik op de
oude wijze voort; zit ik dan echter zonder gas, dau vertrap ik het om mij
te laten aansluiten en allerlei moeilijkheden tegemoet te zien. Ik «teek
dan eenvoudig een lamp op."
Zoude het ook zaak zijn om een lampenwinkel op te zetten, Sagit
tarius?" zeide ik peinzende.
Daar heb ik ook al over gedacht; zoo'n winkel zon goed kunnen
verdienen, want ik ben overtuigd dat heel wat mensehen er voor zullen
bedanken om zich als kleine kicderen te laten behandelen. Ik voorzie nog
een anti-gasbeweging! A propos, heb jij er eenig idee var,, hoe de
afsngsnijding vaa de pijpen der hollandsche fabriek, altijd wanneer die afsnij
ding plaats vindt, want daar is wel mede gedreigd, maar tusschen zeggen en
doen. bestaat ia AmsteHam meestal weinig verred, zal plaats viajlen ?"