De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1885 25 oktober pagina 8

25 oktober 1885 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. IS'o. 435 schappen, waarin een gezeten en deftig burger zich geenen enkelen dag van 't jaar gaarne zou bevinden. Dan zwijgen wjj er nog van, hoe weinig die stukken op eene andere maatschappij dan op de Fransche alleen berekend zijn! ?Het .drama van Bourgeois en Mason is een spel vol roerende tooneelen, met velerlei waarheid van karakter en gevoel, schoon niet zonder on waarschijnlijkheid van ontmoetingen. De rol van den smid is met meesterhand geschetst, en werd door den heer Van Kuyk recht waardig gespeeld. Die der moeder is roerender, ,doch er heerscht veel minder eenheid in. Mevr. Van den Berg vervulde die met talent, zonder overdrijving, waartoe de rol wel aanleiding geeft. Da meeste kleine rollen waren in zeer goede handen. Daarom was het een uitmuntend geheel. De rol van de kamenier Brigitta werd door Mejaffer Phil. Jonkera Vervuld. Beter op hare plaats nog was zij als Amsterdamscbe diensttneid m 't vóórstukje, waar zij bijzonder voldeed, Voor de kleine Maria speelde de jonge juffer van Cauter. Uit een wepenljjk artietisch oogpunt kunnen onvolwassen kinderen op 't tooncel niet Yoldoan. Z\jn zij geheel natuurlijk, dan kan men hen niet wel verstaan, en zeggen zij eene aangeleerde les op, dan worden zij meest onnatuurlijk. Da kleine van Cauter sprak erg luid om zich te doen verstaan, en 't ge lukte haar niet altoos. De kinderen worden allicht aan 't overschreeuwen 4B ds overspanning blootgesteld. Men schept behagen in het kleine wegeutje op de planken, doch recht bevredigen kan het niet. De naam der moeder van den smid ontbrak aan 't affiche. Van de Wldere zijden moeten wij 't prijzen dat op de biljetten eenige eigenschapeen der voorgestelde personen en hunne onderlinge verhouding wordt bangegeVen. JDit i* wezenlijk gewichtiger dan men denkt. 't Ia een gesukkel, bg eene eerste voorstelling, wanneer het scherm opgaat «Q men kent de schouwspelers niet, zoodat men moet raden welke perfteaea men voor zich heeft, bijzonder in de moderne burgerstukkeu, War allen denzelfden rok dragen. Molière achtte het niet beneden zich bij de personnages aan te geven: Amant de Lucile", Valet d'Erastè", Fils de Polidore", pedant", père de Valere", amants rabutéa", nièce de Gorgibus", enz. daardoor kan tot rechte verstand van de zaak (terwijl er nog in de zaal geschuiveld wordt) van t eerste tooneel at beginnen. Onze modernen, Dumas, Sardou, $08. enz. stellen zich te\reden met de opgave eener reeks van namen, die Wfl eerst bij 't ontwikkelen der handeling uiteen weten te houden. Dit veroorzaakt eene groote stoornis in het genot van den denkenden toeschouwer. , De operabezoekers hoort men dikwijls zeggen: Wij bekommeren ons niet om den tekst, en gaan ten schouwburg om de muziek." Wij iaten hun dat genoegen un pen brute. Maar een gesproken spel dient men toch wel zooveel mogelijk te begrijpen. Deswege dank aan den Vlanmschen heer Van Doeselaer, den directeur. A-propos van zangspel! Ook de opera is ter gelegenheid van de tentoonstelling sedert eenige Weken weder geopend. De debuten zijn bijna afgeloopen. Zij duren meestal lang, want het Antwerpsen publiek, ofschoon niet zondigend door over maat van kunstgevoel en scboonheidszin, is des te keuriger op de talonten der tooneelzangers en zangeressen. Onlangs werd o. a. L' Africaina Uitgevoerd. Nevens de andere Meyerbeersche werken verbleekt deze opera eenigszius, ofschoon zij, gelijk iedereen weet, jaren lang in de portefeuille des topnzetters bleef rusten, omdat het zjjn lieveling was, dien hij niet zonder keur van talenten wilde doen opvoeren. Hare verdienste is in de zorgzame bewerking der ondergeschikte deelea te zoeken. De karakters der hoofdrollen zijn niet van dezelfde ver scheidenheid en kleur als die van Rtibert of Les Hugiienois. Ook laat d» tekst ons koud, daar de beschaving en de gevoelens der bewoners ?van Madagascar ons minder belang inboezemen dan figuren uit de gechiedeniB van Europa. Eindeljjk liet de uitvoering ons vrij onverschillig, dewijl de meeste ta lenten *- de dames Leslino als Sélika, Martini-Lutscher als Inès, de heerën Coasira als Vasco de Gama, Guillabert en Garriques als Don Pedro en Don Diègo door onnatuurlijkheid en aflectatie van voordracht zondigden. Wij billen niet ontkennen dat vooral de dames overigens wel voor hunne partij berekend waren, doch de rechte, innige declamatie die tot het hart spreekt, werd overschaduwd door aangenomen manieren. Alleen Séguin als Nelusko kon ons geheel voldoen. Het is dezelfde kunstenaar die verleden jaar te Brussel de rol van Hans Sachs in de ifomaie creëerde, tot groote voldoening zelfs der duitsche kritiek.1 . Séguin gaf ons den wilden, hartstochtelijken, verraderlijken, en toch Weder edelmoedigen slaaf met treffende waarheid terug. Mochten zangers en zangeressen van minderen rang hieraan een voor beeld nemen en vooral niet dat wat zij aan klaarheid van stem, juist heid van intonatie en gemakkelijkheid van spel bezitten door het onverdragelflk en smakeloos vibreereu en chevrotteeren bederven, UIT PARIJS. XLÏ. In mgn vorigen sprak ik n reeds met een enkel woord van de groote waarschijnlijkheid, dat Eniile Perrin als administrateur der Comédie Fran$aise zal worden opgevolgd door een der meest bekende letterkundige figuren te Parijs, den veelzijdig ontwikkelden chroniqueur van Ie Temps, Jules Glaretie. Geen naam kon met meer sympathie worden begroet dan de zijne, Maar daarom juist zal men goed doen niet de moeilijkheden uit het oog te verliezen, waarmede de nieuwe directeur dezer kunstinstelling zeer zeker zal hebben te kampen. Onder anderen zal liet personeel, waar onder reeds eenigon op jaren komen, noodig een verjongingskuur dienen te ondergaan en daarin op voldoende wijze te voorzien zal zeker niet de minste verdienste van den nieuwen meester uitmaken. Maar wie Claretie kennen zijn reeds van te voren overtuigd, dat hij in zijn nieuwe betrekking een veel krachtiger wil dan de meesten hem toeschrijven zal medebrengen om aan de verschillende moeielijkheden fier het hoofd ta bieden. Naar zijn uiterlijk te oordeelen heeft hij met zijn stereotypen glimlach iets zoetsappigs en concüiants over zich. Zijn nog jeugdig voorkomen en tengere gestalte zouden, gevoegd bij den van hem uitgeganen roep van even welwillend als talentvol te zijn, licht het vermoeden kunnen wekken, dat men hem, nog onervaren in zulk een administratie, in het huis van Molière wel spoedig klein zou krijgen. Wie dat mochten denken bedriegen zich sterk en zullen spoedig van hun dwaling overtuigd worden. Jules Claretie is een flink en resoluut man, ook al loopt hij met zijn vastberadenheid niet te koop. Hij zal zonder twijfel niets liever wenschen dan met allen op een goeden voet te staan. Maar men zou zeker verkeerd doen met te beproeven hem te overvleugelen, want hij zal zich bepaald niet op den kop laten zitten. Als hij die betrekking aanneemt, zal hij het doen om de eer en niet om het voordeel; want hij verdient veel meer met zijn pen dan de functie, die men voor hem bestemt, ooit zou kunnen opbrengen. Waar hij dus louter om de eer die betrekking zou aannemen, kan hij onmogelijk zich tevreden stellen met het devies: lli ealhandhaven, maar dient hij er zeker een: ik stil vernieutven bij te voegen. En dat hij daartoe zijn best zal doen, daarop kunt gij veilig rekenen. Alweder gaat eane der meest toegejuichte en geliefde actrices, welke de heer Perrin tot de keurbende van zijn uitgelezen troep rekende, voor goed het tooneel verlaten. Madcleine Brohan is gedwongen haar ontslag te nemen, daar hare wankelende gezondheid niet langer tegen de vermoeienissen van het tooneelleven is opgewassen. Zij trekt zich ongaarne, maar niettemin voorgoed teuig. Met het verdwijnen van dit jaar verdwijnt ook haar zeer beroemd geworden naam van het affiche. Nu, zij heeft die rust verdiend, na ruimschoots haar deel te hebbeu gehad van do bravo's der Parijzenaars. Toen zij pas op het tooneel verscheen, had niemand haar zulk een scliitterer.de loopbaan toegedacht. In den beginne was het louter een triumf der schoonheid, niets andere. Men bewonderde haar door den tooneelkijker en vergat, door naar haar te kijken, geheel en al om naar haar te luisteren. Maar met de rijpheid der jaren kwam ook het talent. Er zijn meer voorbeelden van aulk een late maar gelukkige compensatie. Ook Fargueil was, toen zij debuteerde, niets meer dan een lief vrouivfje. 't Is dan trouwens ook geheel zooals hot behoort: bloesem ia de lente en vrucht in den herfst, Madeleine Brohan had zich zelfs gerust aan den winter kunnen wagen, Of bad zij niet dapper en met welk succes is bekend! de rol der grijze haren op zich genomen in Ie Monde oül'on s'ennnie ? Maar hare krachten schoten helaas! te kort. Haar gemis za! daarom niet minder levendig betreurd worden. Nog een andere aftocht, die wel tijdelijk moet heeten, maar wel eens voor goed zon kunnen blijken te zijn, De heer Weiss kan, ook al om redenen van gezondheid, zijn feuilleton in de Débais voorloopig niet voortzetten, tot groote droefheid van de lekkerbekken op literarisch gebied. Het wekelijksche feuilleton, vroeger de glorie van het journalisme, telt tegenwoordig niet meer dan een drietal uitnemende representanten.Onder deze mag naast Edouard Thierry in de eerste plaats wel Weiss worden genoemd. Hij vereenigde op voortreffelijke wijze degelijke geleerdheid met geestige losheid. Zijn causerie boeide en onderwees tegelijk en mocht veilig een cursus heeten in de tooneellitteratuur, waarbij de leeraar zich alle moeite gaf om zijn wetenschap als te doen wegschuilen onder het bonte, aan trekkelijke kleed der fantasie. Men zegt, dat Weiss vervangen zal worden door Jules Lemaitre, Vervangen ?.... Zijn heengaan moet onder de tegenwoordige omstandigheden dubbel betreurd worden, omdat de reportage hand over hand toeneemt, daarbij trouw door het publiek, dat voor hem alle deuren ontsluit, geholpen en gesteund. Men wil meer ingelicht dan voorgelicht en onderwezen worden. De Académie waar Weiss reeds lang een plaats had dienen in ta nemen laat weder eens wat van zich hooren. Nooit had zij tegelijker tijd zoovele recepties en verkiezingen op haar lijstje als nu. De hertog van Noailles moet een opvolger hebben, ook About, ook Victor Hugo, Verder moeten twee gekozenen nog de wijding ontvangen. Een dezer receptie», die spoedig kan worden verwacht, zal voor de echte Parijzenaars een bijzondere aantrekkelijkheid hebben: die namelijk, waarin Paüleron het discours van Ludovic Halévy zal beantwoorden. Bij uitzondering zal de recipiendaris, wat het piquante der plechtigheid nog zal verhoogen, met een bevoegd rechter te doen hebben. Zoo lang zamerhand had de Académie de gewoonte aangenomen om bij die recoptiea de grootst mogelijke contrasten tegenover elkaar te plaatsen. Een streng wetenschappelijk historicus zag zich op die manier aangewezen om den lof te verkondigen van een vaudeville-schrijver. Of wel een dich ter werd geroepen om de verdiensten van een politicus in het licht te stellen. Ditmaal zullen twee mannen van het tooneel aan elkaar gewaagd zijn. Men kan zich op een hofi'elijken wedstrijd van hefc vernuft en de welspre kendheid voorbereiden. De schrijver van Frou-Froii het welkom toeroe pende aan den auteur der Faux Ménages. Heel aardig! Daargelaten nog dat men zal kunnen rekenen op eenige curieuse toe spelingen van Pailleron's zijde, op de vrij gewaagde stukken in der tijd door Ludovic Holévy geschreven. De gelegenheid om naar aanleiding van,.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl